Z. T. Nishanova, G. K. Alimova

Operant o‘rganish - bilim, ko‘nikma va malakalar sinab ko‘rish va xato qilish metodi orqali o‘rgainiladi.Individ duch keladigan vaziyatlfir unda turli instinktiv, shartsiz, shartli reaksiyalami vujudga keltiradi. Organizm ketma-ket amalda masalani yechish uchun har birini sinab ko‘radi va bunda avtomatik ravishda erishilgan natijani baholaydi.
Operasiyalar - avtomatlashgan, odatda anglanmaydigan harakatlardir.
Pedagogik psixologiya - ta’lim va tarbiya jarayonlarining psixologik qonuniyatlaii hamda, pedagogik faoliyatning psixologik xususiyatlarini o‘rganuvchi psixologiya fani sohalaridan biridir.
Psiixik taraqqiyot qonuniyatlari - bir yosh davridan boshqa davrga o‘tishda inson psixikasi va xulq-atvorida yuzaga keluvchi o‘zgarishlar va ulaming sabblarini tavsiflab bemvchi qonundir.
Psixik rivojlanishning revolyusion o‘zgarishlari - bir yosh davridan ikkinchi yosh davriga o‘tishda inson xulq-atvori va psixikasida yuzaga keluvchi jadal hamda chuqur qayta qurishdir.
Psixik rivojlanishning situativ o‘zgarishlari - in son xulq-atvori va psixikasida tashkil etilgan yoki maxsus tashkil etilmagan taTim-


-189-

tarbiya ta'siri ostida yuzaga keluvchi, ya'ni vaziyat bilan bog'liq bo‘lgan o‘zgaristilar.

Psixik rivojlanishning evolyusion o‘zgarishlari - bir yosh davridan ikkinchi yosh davriga o‘tishda inson xulq-atvoii va psixikasida sekinlik bilan amalga oshadigan, barqarcr o‘zgarishlar.
Psixologik yosh inson psixik rivojlanishi darajasini aks ettirib, ko’pincha aqliy yosh deb ataladi.