Yorug‘likning elektromagnit to‘lqin tabiati

Shunday qilib, absolyut yutuvchi devorchaning 1 sm² yuziga 1 s ichida uzatiladigan impuls quyidagiga teng bo‘ladi:

Lekin, 1 sm² yuzga 1 s da berilgan impuls shu yuzga ta’sir qiladigan bosimning o‘zidir. Shunday qilib, yutuvchi devorchaga ta’sir qilayotgan bosim ga, to‘liq qaytaruvchi devorchaga ta’sir qilayotgan bosim esa ga teng bo‘ladi. Qaytarish koeffitsiyenti R ga teng bo‘lgan umumiy holad 1 s ichida tushayotgan fotonlarning to‘liq N sonidan (1-R)N tasi yutiladi, RN tasi qaytadi. Ular tomonidan sirt birligiga uzatilgan impuls

(2.14)

bo‘lib, Maksvell formulasiga to‘g‘ri keladi.

Yorug‘lik bosimi hodisasi korpuskulyar yoki to‘lqin nazariyasida qanday talqin etilgan bo‘lmasin, bunday bosimning mavjudligini tajribada aniqlashning o‘zi juda katta ahamiyatga ega. Bu fakt yorug‘lik nuri energiyagagina emas, balki impulsga ham ega ekanligini ko‘rsatib, yorug‘likning moddiy ekanligini, yorug‘lik ham modda bilan birga materiyaning bir ko‘rinishi ekanligini shak-shubhasiz isbotlaydi.

Elektromagnit to‘lqinning fazaviy va gruppaviy tezligi

Fazaviy tezlik. Bir jinsli muhitda X o‘qi musbat yo‘nalishida tarqaluvchi yassi monoxromatik yorug‘lik to‘lqinini qaraylik.

bu yerda . Bir xil fazada tebranayotgan sirtlar tenglamasi quyidagi ko‘rinishga egadir:

(2.15)

X o‘qi yo‘nalishi bo‘yicha tarqaluvchi to‘lqin sirtining siljish tezligi quyidagicha aniqlanadi.

(2.16)

Mana shunday bir xil fazada tebranayotgan sirtning siljish tezligiga faza tezligi deyiladi.

To‘lqin fazasining to‘lqin soni orqali ifodalanishidan foydalanib faza tezligini aniqlash uchun quyidagi formulani hosil qilish mumkin.

(2.17)

buni t bo‘yicha differensiallab quyidagi ifodani hosil qilamiz.

(2.18)

Bu ifodadan ko‘rinadiki to‘lqin faqat bitta faza tezligi bilan xarakterlanar ekan.