Xorij psixologiyasida motiv
va motivatsiya muammosi
XORIJ PSIXOLOGIYASIDA MOTIV VA MOTIVATSIYA
MUAMMOSI.
Matematika-fizika fakulteti Matematika-informatika
yo’nalishi 101- guruh talabasi Erimbetova Nazokatning
Psixologiya fanidan tayyorlagan mustaqil ishi.
•
Motiv va motivatsiya muammosi jahon psixologiyasida turli
tuman nuqtai nazaridan
yondoshish orqali tadqiq qilib kelinmoqda. Uzoq va yaqin chet ellarda oziga xos
psixologik maktab vujudga kelgan bolib, ularning negizida ilmiy
pozitsiyalar va
kontseptsiyalar mohiyati jihatidan farqlanuvchi goyalar va yonalishlar mujassamlashdi.
Rus va sobiq sovet psixologiyasi namoyondalari K. D. Ushinskiy, I. M. Sechenov, I. P.
Pavlov, V. M.
Bexterev, A. F. Lazurskiy, A. A. Uxtomskiy, S. V.
Rubinshteyn, V. S.
Merlin, V. I. Selivanov va boshqalar mazkur muammo yuzasidan tadqiqot ishlari olib
borganlar. Bundan tashqari Evropa va Amerika mamlakatlarida motivatsiyaga oid 30 dan
ortiq ilmiy kontseptsiyalar mavjuddir. .
•
• • Insonni xatti-harkati va ma’lum ehtiyojlarini qondirish bilan bogliq faoliyatga
undovchi sababga motiv deyiladi. Odamning faoliyat motivlarini organish
shaxsning
ma’naviy-psixologik mohiyatini tushunishda muhim ahamiyatga ega. Kishilarning
xulqatvoriga qarab, uning xatti-harakatlarini tahlil qilib, ularning motivlarini aniqlashga
intilish lozim. Shunda xatti-harakatlarni odam uchun tasodifiy
yoki qonuniy ekanligini
anglash mumkin boladi. Bunday xatti-harakatlarni yana takrorlanishini oldindan kora
olish, shaxsiy holatlarning ayrimlarini yuzaga keltirmaslikning oldini olish,
boshqalarning taraqqiy etishini qollabquvvatlash mumkin. Ba’zilar mehnatgaouz
ehtiyojlariga kora sidqidildan
munosabatda bolsalar, ba’zilar oz burchlarini
anlaganliklaridan, yana ba’zilar ozlarining qobih niyatlariga erishish uchun vaqtincha
sun’iy munosabatda bo`ladilar.