56 Yerel Dış Politikanın temelleri
a. Yerel yönetimler, ortak çıkarlarının savunulması, geliştirilmesi
ve üyelerine belli hizmetlerin sağlanması için birlikler kurabil-
melidir. Devletler, yerel yönetimlere ulusal ve uluslararası bir-
liklere üye olma hakkını tanımalıdır.
b. Diğer yönetim kademeleri, yerel yönetimlerle ilgili yasal dü-
zenlemeler konusunda yerel yönetim birliklerine danışmalı-
dırlar.
Böylece yerel yönetim birlikleri, yerel yönetimlerin tek başları-
na üstesinden gelemeyecekler hizmetleri, güçlerini (para, personel,
araç-gereç gibi) birleştirerek ortaklaşa yürütmek amacıyla oluşturduk-
ları kurumlardır. Dünyadaki benzer uygulamalar da yerel yönetimler
arası işbirliği konusunda en çok başvurulan yöntemin birlikler olduğu-
nu göstermektedir (Kara, 2005:28-47).
Türkiye’de ise birliklerin temel kuruluş nedenini “birden fazla ye-
rel yönetim kuruluşunun, yürütmekle görevli oldukları hizmetlerden
bazılarını birlikte görmek” olarak açıklayan MİBK’in (md.3), ayrıca
“mahallî idarelerin menfaatlerinin korunması, gelişmelerine yardım-
cı olunması, personelinin eğitilmesi ve mahallî idarelerle ilgili kanun
hazırlıklarında görüş bildirilmesi” (MİBK, md. 20) gibi görevleri de
birlikler için öngörmektedir.
2.3.3. Yerel Yönetim Birliği türleri
Yerel
yönetim birlikleri, coğrafî ölçek, hizmet alanı
ve hizmetlerin
hedef kitlesi bakımına göre ayrılmaktadır.
Birlikler, coğrafî ölçek açısından genelde şöyle sınıflandırılır (Ünlü
1993:23-28; Zengin’den aktaran Palabıyık ve Kara, 2008:225):
1. Şehir ve Metropoliten Alan Ölçeğinde Yerel Yönetim Birlikleri.
Dünyadaki bazı büyük şehirlerde metropoliten ölçekli hizmet-
leri gerçekleştirebilmek amacıyla bu bölgedeki şehirlerin ve be-
lediyelerin metropol birlikler kurmaya yöneldikleri görülmek-
tedir. Bu örgütlenme türünde mevcut belediyelerin varlıkları
devam etmektedir.
2. Bölge Ölçeğinde Yerel Yönetim Birlikleri: Birliklerin en yaygın
olarak örgütlendikleri coğrafi alan, bölgedir. Başta çevre sorun-
ları ile mücadele olmak üzere, stratejik planlama gibi birden