Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı
31 dekabr 2010-cu il tarixinə Maliyyə Hesabatları üzrə Qeydlər
51
27 Maliyyə Risklərinin İdarə Edilməsi (davamı)
Coğrafi risk. 31 dekabr 2010-cu il tarixinə Bankın maliyyə aktiv və öhdəliklərinin coğrafi təhlili aşağıda
göstərilir:
Min Azərbaycan Manatı ilə
Azərbaycan
İƏİT-yə üzv olan
ölkələr
Cəmi
Maliyyə aktivləri
Pul vəsaitləri və onların ekvivalentləri 105,849
3,657,606
3,763,455
Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə hesablaşmalar -
189,638
189,638
Ticarət qiymətli kağızları -
754,707
754,707
Rezident banklara verilmiş kreditlər 1,912,718
-
1,912,718
İnvestisiya qiymətli kağızları 193,162
852,944
1,046,106
Dövlətin borc öhdəliyi 216,472
-
216,472
Sair maliyyə aktivləri 2,942
2,902
5,844
Cəmi maliyyə aktivləri
2,431,143
5,457,797 7,888,940
Maliyyə öhdəlikləri
Dövriyyədə olan əskinaslar və sikkələr 5,793,219
-
5,793,219
Kredit təşkilatları qarşısında öhdəliklər
732,905
-
732,905
Hökumət idarələri qarşısında öhdəliklər 1,254,212
-
1,254,212
Sair təşkilatlar qarşısında öhdəliklər 2,404
-
2,404
Buraxılmış borc qiymətli kağızları 34,193
-
34,193
Beynəlxalq maliyyə institutları qarşısında öhdəliklər -
4,117
4,117
Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə əməliyyatlar üzrə öhdəliklər -
226,448
226,448
Sair maliyyə öhdəlikləri 361
5,056
5,417
Cəmi maliyyə öhdəlikləri 7,817,294
235,621
8,052,915
Balans üzrə maliyyə alətlərinin xalis mövqeyi
(5,386,151)
5,222,176
(163,975)
Aktivlər və öhdəliklər qarşı tərəfin fəaliyyət göstərdiyi ölkə üzrə təsnifləşdirilmişdir.
Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı
31 dekabr 2010-cu il tarixinə Maliyyə Hesabatları üzrə Qeydlər
52
27 Maliyyə Risklərinin İdarə Edilməsi (davamı)
31 dekabr 2009-cu il tarixinə Bankın aktiv və öhdəliklərinin coğrafi təhlili aşağıda göstərilir:
Min Azərbaycan Manatı ilə
Azərbaycan
İƏİT-yə üzv olan
ölkələr
Cəmi
Maliyyə aktivləri
Pul vəsaitləri və onların ekvivalentləri 105,207
2,882,237
2,987,444
Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə hesablaşmalar -
191,284
191,284
Ticarət qiymətli kağızları -
434,002
434,002
Rezident banklara verilmiş kreditlər 1,444,873
-
1,444,873
İnvestisiya qiymətli kağızları 139,313
681,888
821,201
Dövlətin borc öhdəliyi 211,837
-
211,837
Sair maliyyə aktivləri 2,958
2,514
5,472
Cəmi maliyyə aktivləri 1,904,188
4,191,925
6,096,113
Maliyyə öhdəlikləri
Dövriyyədə olan əskinaslar və sikkələr 4,512,710
-
4,512,710
Kredit təşkilatları qarşısında öhdəliklər
394,374
-
394,374
Hökumət idarələri qarşısında öhdəliklər 976,362
-
976,362
Sair təşkilatlar qarşısında öhdəliklər 3,293
-
3,293
Buraxılmış borc qiymətli kağızları 7,996
-
7,996
Beynəlxalq maliyyə institutları qarşısında öhdəliklər -
4,692
4,692
Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə əməliyyatlar üzrə öhdəliklər -
243,561
243,561
Sair maliyyə öhdəlikləri 309
213
522
Cəmi maliyyə öhdəlikləri 5,895,044
248,466
6,143,510
Balans üzrə maliyyə alətlərinin xalis mövqeyi
(3,990,856)
3,943,459
(47,397)
Likvidlik riski. Likvidlik riski adi və ya fövqəladə şəraitdə ödəniş tarixi çatanda Bankın ödənişlə bağlı
öhdəliklərini yerinə yetirə bilməməsi riskidir. Bank tərəfindən likvidlik riskinin idarə olunması hər bir şəraitdə
Bankın öhdəliklərini ödəmək üçün likvidliyin lazımi səviyyədə saxlanılmasına əsaslanır.
Pul siyasətinin həyata keçirilməsi və ölkədaxili maliyyə sabitliyinin təmin edilməsi kimi Bankın prioritet
məqsədlərinə nail olmaq üçün vaxtında müdaxilə etmək məqsədilə Bank valyuta aktivlərindən likvid
əməliyyat tranşı formalaşdırıb. Bankın likvid əməliyyat valyuta aktivləri aşağıdakı mənbələr üzrə valyuta
tələbatını qarşılamaq üçün kifayət edir: valyuta müdaxilələri, üç aylıq idxal həcmində xarici ticarətin
maliyyələşdirilməsi, ölkənin qısa-müddətli xarici borcu. Likvidlik riskinin idarə edilməsi likvid aktivlərinin
müəyyən edilməsi və investisiya müddətində valyuta aktivlərini minimal likvidlik limitlərinin müəyyən
edilməsindən ibarətdir.
31 dekabr 2010-cu il tarixinə öhdəliklərin müqavilə üzrə ödəmə müddətlərinə görə təsnifləşdirilməsi
aşağıdakı cədvəldə göstərilir. Cədvəldə göstərilən məbləğlər diskont edilməmiş pul vəsaitlərinin hərəkətini
əks etdirir. Maliyyə vəziyyəti haqqında hesabatda əks etdirilən məbləğ diskont edilmiş pul vəsaitlərinə
əsaslandığına görə onlar diskont edilməmiş pul vəsaitlərinin hərəkətindən fərqlənir. Maliyyə törəmələri
müqavilə üzrə ödəniləcək və ya alınacaq məbləğlərə daxildir (Bankın ödəniş müddətinə qədər törəmələr üzrə
mövqeyini bağlamağı planlaşdırdığı hallar istisna olmaqla). Bu halda törəmələr gözlənilən pul vəsaitlərinin
hərəkəti əsasında daxil edilir.