Ekologiyanın bir elm kimi yaranması və təşəkkül tapması onun inkişaf tarixinin hansı mərhələsinə aid edilir ?
A) II mərhələsinə B) I mərhələsinə C) II və III mərhələsinə D) III mərhələsinə E) I və II mərhələsinə
İnsanlar tərəfindən ətraf mühitə edilən təsirə nə deyilir? A) mexaniki təsir B) qarşılıqlı təsir
C) fiziki təsir D) antropogen təsir E) kimyəvi təsir
Biosfer anlayışı elmi ədəbiyyata neçənci ildə kim tərəfindən gətirilmişdir ? A) Lamark, 1870-ci ildə
B) Zyuss, 1875-ci ildə C) Vernadski, 1861-ci ildə D) Odum, 1860-cı ildə E) Dokuçayev, 1898-ci ildə
Ekologiyanın əsas tədqiqat obyekti hansı sahə hesab olunur? A) ekosistem hesab olunur
B)ətraf mühit hesab olunur C)meşə sahələri hesab olunur D)dünya okeanı hesab olunur E)heyvanat aləmi
hesab olunur
Ətraf mühitin vəziyyətinə təsir edən cansız təbiət faktoru necə adlanır? A) genetik faktorlar adlanır
B) antropogen faktor adlanır C) abiotik faktor adlanır D) biotik faktor adlanır E) məhdudlaşdırıcı faktor
adlanır
Ekologiyanın məşğul olduğu strateji məsələlərə əsasən hansı problemlər daxildir ? A)təbiət ilə cəmiyyətin
qarşılıqlı əlaqələrin zəiflətmək B)təbiət ilə cəmiyyət arasındakı qarşlıqlı fəaliyyəti təbiətin xeyrinə daha da
inkişaf etdirmək C)təbiətin inkişafını antropogen təsirlərdən zəiflətmək
D)cəmiyyətin inkişafına təsir etmək E)təbiətlə cəmiyyətin inkişafını tənzimləmək
Ekologiyanın inkişaf tarixinin birinci mrəhələsi hansı dövrü əhatə edir? A)XIX əsrin 60-cı illərinə qədərki
dövrü B)XIX əsrin 30cu illərinə qədərki dövrü C)XVIII əsrin 80-ci illərinə qədərki dövrü
D )XX əsrin əvvəllərinə qədərki dövrü E)XX əsrin sonuna qədərki dövrü
Ekologiyanın inkişaf tarixinini birinici mərhələsində hnası alimlər insanların təbiətə neqativ təsirləri
haqqqında bəşəriyyəti xəbərdar etmişlər ? A)M.Lomonosov və İ.Büffon B)V.Dokuçayev və K.Rulye C)
İ.Lamark və T.Maltus D)A.Remyer və A.Tamble E)Ç Darvin və Muçurin
Canlı orqanizmlərə bilavasitə və ya dolayısı təsir edən hər hansı bir mühit neçə faktor adlanır ?
A) ekoloji faktor B)fiziki faktor C)kimyəvi faktor D)bioloji faktor E)akustik faktor
Canlı aləmin özünün və izinin olduğu sahəyə nə deyilir ? A) biosfer B) neosfer C) noosfer
D) atmosfer E) litosfer
Biosfer təliminin yaradıcısı kimdir ? A) Odum B) Tensli C) Vernadski D) Dokuçayev
E) Naimov
Biosferdə kükürd qazının miqdarının artması hansı hadisənin yaranmasına səbəb ola bilər ? A)buludların
yaranmasına B) turşulu yağışlar C) dumanın əmələ gəlməsinə D) smoqun əmələ gəlməsinə E) leysan
yağışların yağmasına
Ekoloji sistemlər yaranma səbəblərinə görə necə bölünür? A) süni və mədəni
B) təbii və antropogen C) davamlı və dəyişkən D) uzunömürlü və dayanıqlı E) təbii və süni
Antropogen radiasiya mənbələrinə aiddir 1.AESlər, 2.Radioaktiv kimyəvi elementlər, 3.Nüvə silahları,
4.Günəş şüaları,5.Rentgen şüaları, 6. Təbii süxurlar A) 1,3,5 B) 1,2,3 C) 2,4,5 D) 3,4,6
E) 4,5,6
Neçənci ildə əhalinin radiasiya təhlükəsizliyi haqqında Azərbaycan Respublikasının qanunu qəbul
edilmişdir? A) 1990- ci ildə B) 199 5- ci ildə C) 1997- ci ildə D) 2000- ci ildə E)2008- ci ildə
Bütün sənaye şəhərlərində havanın çox çirklənməsi nəticəsində hansı hadisə baş verir? A)smoq hadisəsi
B) işıqlanma hadisəsi C) buzlaşma hadisəsi D) buxarlanma hadisəsi E) yanğın hadisəsi
Atmosferdə əsasən necə smoq hadisəsi müşahidə olunur? A) xlorlu və karbonlu smoq B) adi və
fotokimyəvi smoq C) adi və mürəkkəb smoq D) buxarlı və karbonlu smoq E) mürəkkəb və sadə smoq
Hansı təbəqə günəşin ultrabənövşəyi radiasiyasının böyük bir qismini udaraq, yer kürəsində canlı
orqanizmləri radiasiyanın məhvedici təsirindən qoruyur? A) ozon təbəqəsi B) troposfer təbəqəsi
C) mezosfer təbəqəsi D) kosmik təbəqə E) bulud təbəqəsi
Əhalini öyrənən elm hansıdır? A) biologiya; B) iqtisadi coğrafiya; C) əhali və sosial ekologiya;
D) ekologiya; E)demoqrafiya;
Depopulyasiya prosesi nədir? A) əhalinin artması B) əhalinin yerləşdirilməsi
C) əhalinin getdikcə azalması D) əhalinin getdikcə azalması E) əhalinin təbii artımı
Demoqrafiq böhran nədir? A) işci qüvvəsi artıqdır B) əhali sıxdır C) yaşlı əhali üstündür
D) urbanizasiya zəifdir E) işçi qüvvəsi çatışmır
Miqrasiya nədir? A) əhalinin yer dəyişməsidir B) əhalinin azalmasıdır C) əhalinin artmasıdır
D) əhalinin sıxlığıdır E) urbanizasiyadır
D.Dokuçayevin xidmətləri hansı elmin inkişafında böyükdür? A) İqtisadi coğrafiya B) Tarix C) Əhali və
sosioloji ekologiya D) Biologiya E) Kimya
Əhalinin sayının artması nədən asılıdır? A) iqlim şəraitindən; B) ərzaq təminatından; C) ölkənin səhiyyə
imkanlarından; D) həyat şəraitindən və qadınların cəmiyyətdə və ailədə mövqeyindən, ölkənin
inkişaf səviyyəsindən E) ekologiyanın səviyyəsindən;
1986-cı ildə hansı AES –də qəza olmuşdur? A) Şatura B) Krasnoyarsk C) Bratsk D) Çernobıl E) qəza
olmayıb
Əhalinin sağlam əmək və həyat şəraitinin yaxşılaşdırılması üçün elmin gigiyenik tələb və nəticələrinə
əsaslanan bütün təcrübi üsulların məcmuyu necə adlanır? A) gigiyena sahəsi B) sanitariya sahəsi
C)təhlükəsizlik sahəsi D) əmək sahəsi E)istirahət sahəsi
Əmək proseslərinin və istehsalat şəraitinin orqanizmlə qarşılıqlı təsirini öyrənən sağlamlıq elmi necə
adlanır? A) əməyin gigiyenası B) əməyin təşkili C) əməyin təhlükəsizliyi D) əməyin normaları
E) əməyin qiymətləndirilməsi
İş yerlərində tələb olunan əlverişli metodoloji şəraiti yaratmaq, zəhərli və zərərli qarışıqların havadakı
qatılığını azaltmaq və fəhlələrin sağlam iş şəraitində işləməsini təmin etmək üçün hansı normalara riayət
olunmalıdır? A) sanitariya normalarına B) texniki normalara C) istehsalat normalarına D) gigiyena
normalarına E)kimyəvi normalara
İstehsalat müəssisələrinin zəhərli tullantılarının atmosferə buraxılan yeri ilə yaşayış və ictimai məntəqələr
arasında olan məsafə necə adlanır? A) qoruyucu sanitariya zonaları B) qoruyucu yaşıllıq zonaları C)
qoruyucu işıqlanma zonaları D) qoruyucu səs-küy zonaları E) qoruyucu yanğın zonaları
Səs-küydən mühafizə olunmaq üçün hansı mühafizə üsullarından istifadə edilir? A) termiki, texniki,
mexaniki üsullar B) memarlıq, akustik, təşkilatı-texniki üsullar C) memarlıq, fərdi, kollektiv üsullar
D) təşkilatı, akustik, mexaniki üsullar E) planlaşdırma, fərdi, akustik üsullar
Genetik çirklənmə hansı çirklənmə növünə aiddir? A) kosmik B) kimyəvi C) bioloji D) sənaye
E) məişət
Dünya əhalisinin neçə faizi su çatışmazlığı üzündən aşağı sanitar şəraitdə yaşayır? A) 15% B) 28% C)
40% D) 50% E) 20%
Şəhər mühitini çirkləndirən mənbələrə aiddir: A) sənaye tullantıları B) kənd təsərrüfatı tullantıları
C) səhiyyə mərkəzləri D) tikintilər E) mədəniyyə mərkəzləri
Əhalinin yaşaması üçün vacib olan təsərrüfatın inkişafına təsir edən amil: A) elmi-texniki tərəqqi B) təbii
sərvətlərin istehsalı C) elmi-tədqiqat işləri D) əhalinin artması E) ölkələrin rəqabəti
Əhalinin istehsalda iştirakını təmin edən göstəricisi: A) təbii resurslar B) əhalinin sayı C) ekoloji vəziyyət
D) Əmək ehtiyatları E) sıxlıq göstəricisi
Beynəlxalq ətraf mühitin müdafizəsi günü nə vaxtdır? A) 10 sentyabr B) 5 iyul C) 17 oktyabr D) 15
dekabr E) 18 yanvar
Demoqrafiya elmi nəyi öyrənir? A) əhalinin sayını, təbii artımı B) əhalinin miqrasiyasın
C)Sıxlıq və yerləşməsiniı D)qadın kişi nisbətini
Cins tərkibinə görə mütanasiblik necədir? A) kişilər çoxdur B) qadınlar sayca çoxdur
C) kişi, qadın bərabərdir D) uşaqların sayı çoxdur E) nisbət müəyyən olunmayıb
Fəal əhali kimdir? A) əmək qabiliyyəti, çalışan B)yaşı 18-dən çox olan C) ağır işlərdə işləyən
D) qadın işçi qüvvəsi E) əhalinin az qismi
Yeni sivilizasiya şəraitində sosial ekologiyanın əsas prinsiplərindən birini göstərin:
A) hər şey təbiət üçün B) iqtisadiyyat təbiətə əsaslanır C) cəmiyyətlə biosintez birləşməlidir
D) cəmiyyətin istənilən dəyişdirici fəaliyyəti ekoloji proqnoza əsaslanmalıdır E) sivilizasiyanın davamlı
inkişafı yalnız texnikadan asılıdır
“Cəmiyyət öz inkişafında biosintez təzahürlərinin imkanlarını nəzərə almalıdır” funksiyası ekologiyanın
hansı sahəsinə aiddir? A) insan ekologiyası B) kənd təsərrüfatı ekologiyası C) tibbi ekologiya
D) sənaye ekologiyası E)sosial ekologiya
“Qlobal fikirləşib,lokal hərəkət etmək lazımdır” funksiyası hansı sahəyə daxildir? A) Azərbaycan
Respublikasının Konstitusiyası B) BMT-nin bəyamnaməsi C) ”Rio-92” konfransı D) Sosial ekologiya
E)ətraf mühitin mühafizəsi haqqında qanun
Azərbaycan torpaqlarına intensiv antropogen təsir səbəb olmuşdur: A) torpağın məhsuldarlığının artmasına ;
B) bitkilərin növ tərkibinin dəyişməsinə ; C) torpaq örtüyünün zədələnməsi və çirklənməsinə; D) torpağın
mexaniki tərkibinin dəyişməsinə; E) torpağın humus qatının optimallaşmasına;
Sağlamlığın böhran həddinə çatması hansı ölkələrə aid edilir? A)İnkişaf etməkdə olan ölkələrə
B) İnkişaf etmiş ölkələrə C) Avropa ölkələrinə D) ABŞ və kanadaya E)Cənubi Afrika Respublikasına
Ətraf mühitin qorunması üzrə əməkdaşlığın ilk dövrlərində yaranan təşkilat
hansıdır? A) 1960-cı ildə “Ekologiya” təşkilatı B) 1970-ci ildə Avropa birliyi təşkilatı C) 1950-ci ildə
Rusiya, Ukrayna təşkilatı D) 1968-ci ildə “Roma Klubu” təşkilatı E) təşkilat formalaşmamışdır
Roma Klubu” hansı statusla fəaliyyət göstərmişdir? A) BMT-nin rəsmi təşkilatı B) Yerli tənzimləyici
qurumlar C) Xalqların koordinasiya edilmiş birlikləri D) Ictimai-hüquqi təşkilat E) beynəlxalq qeyri-
dövlət təşkilatı
Roma klubu”nun əsas məqsədi nədən ibarət olmuşdur? A) təbiətdə baş verən hadiəsələri öyrənmək
B) istehsala yeni texnika və texnologiyanın tətbiqi C) insanların həyat tərzini öyrənmək D) təbii resursların
yerləşməsini öyrənmək E) insanla təbiət arasındakı qarşılıqlı əlaqəni öyrənmək
Stokholm konfransının əsas məqsədi nədən ibarət idi? A)ətraf mühitin mühafizəsi haqqında bəyanat qəbul
etdi B)çirkləmə mənbələrinə qarşı sanksiyalar müəyyən etdi C)təbiəti qorumanın hüquqi məsələlərinə
baxıldı D)əhalinin ərzaq təminatı müzakirə olundu E)qlobal problemləri müəyyən etdi
Ən böyük və davamlı ekosistem hansıdır? A) geosferdir B) atmosferdir C) hidrosferdir
D) biosferdir E) coğrafi mühitdir
İnsanın və cəmiyyətin həyatı vactb maraqlarının, ətraf mühitin ona antropogen və təbii təsirlər nəticəsində
yaranan təhlükələrdən qorunmasının təmini nə adlanır ? A) ekoloji təhlükə
B) ekoloji təhlükəsizlik C) ekoloji vəziyyət D) ekoloji fəlakət E) ekoloji krizis
Ekologiya sözünün mənası nədir? A) həyat, meşə b)flora,fauna c)dəniz,okean d)hava,su e)ev, məskən,
sığınacaq
Ekologiya sözü elmə ilk dəfə kim tərəfindən gətirilmişdir? A)E.Hekkel b)H.Toro c)A.Yanşin d)V.Vernandski
e)L.Samoylov
Ekologiya sözünün "təvəllüdü" neçənci ildən başlanıb? A1972) b)1878 c)1978 d)1975 e)1866
Ekoloji kompleks dörd amili əhatə edir: a)populyasiya, mühit, texnologiya, təşkilat
b)mühit,insan,texnika,energetika c)ev,ada,okean,insan d)insan,ev,populyasiya,okean
e)texnologiya,təşkilat,okean, ev
Sosial ekologiyanın əsas predmeti - a) insanın, cəmiyyətin, texnikanın, mədəniyyətin,təbiətin və sistemlərin
qarşılıqlı təsiridir b) insanın, energetikanın qarşılıqlı təsiridir c) insanın, texnikanın, təbiətin qarşılıqlı
təsiiridir d) cəmiyyətin və təbiətin qarşılıqlı təsiridir e)mədəniyyətin və təbiətin qarşılıqlı təsiridir
Sosial ekologiya- a)mühitin təbii və ictimai amillərinin məcmuu kimi insana təsirini, eləcə də insanın mühitə
təsirini öyrənir b)sağlamlığın qorunması öyrənir c)sosial və iqtisadi problemlərin həllini öyrənir d)biosferdə
dəyişikliyi öyrənir e)kortəbii fəlakətlərin aradan qaldırılmasını öyrənir
Biosfer - a) Atmosferdə qazlarla yanaşı maye, aerozol və ion şəkilində olan müxtəlif maddələrin
mövcudluğudur. b) havada əsas komponentlərin-kükürd oksidi, hidrogen sulfid, azot oksidi,
karbohidrogenlər, dəm qazı və mexaniki qarışıqların olmasıdır c) havanın bəşəriyyətin, cəmiyyətin
«bəlasına», «xəstəliyinə» çevrilməsidir d) Havada qazların, bərk və maye halında müxtəlif maddələrdir
e)Yerin həyatla əhatə olunmuş və bununla əlaqədar olaraq xüsusi geoloji və fiziki-kimyəvi mütəşəkkiliyə
Qlobal problemlər kompleksi bir sistem kimi 4 ziddiyyətlər tipini əhatə edir: 1.sosial sistemlər arasında
2.sosial sistemlər və ətraf mühit arasında 3.fərd və ətraf mühit arasında 4.fərdlə sosial sistem arasında a) 1,2
b) 1,2,3 c)3,4 d)1,2,3,4 e) 1,2, 4
Ekosistem anlayışını ilk dəfə kim və neçənci ildə işlətmişdir? A)H.Toro, 1860 b) C.Edams,1913 c)E.Hekkel,
1870 d)A.Tensli,1935 e)Samoylov,1985
Noosferin yaradıcısı yeganə düşünən varlıq olan insandır. Yer özünün təkamülündə dörd mühüm mərhələni
keçmişdir: həyatdan əvvəlki dövr («litosfer»), həyat («biosfer»), düşüncə («noosfer») və nəhayət, fövqəlhəyat (ilahi
aləm) fikri kimə aiddir? A)A.Tensli b)L.Samoylov c)P.T. de Şarden d)V.Vernandski e)E.Hekkel
Təbii mühitin beynəlxalq ittifaqı necə adlanır? A)FAO b)YUNEP c)MSOR d)MAB e)UST
Ekoloji lisenziya,vergi və ekoloji investisiya hansı siyasətə daxildir?
A)regional b)fiksal c)lokal d)qeyri fiksal e)makroregional
BMT-nin ətraf mühitin mühafizəsi nizamnaməsinin məqsəd və vəzifələrinə aid edilmir: a)dünya sərvətlərinin
mənimsənilməsi b)insan hüquqlarının qorunması c)əhalinin yaşayış səviyyəsinin yüksəldilməsi d)sağlamlığın
qorunması e)sosial və iqtisadi problemlərin həlli
Su hövzələrinə axıdılan üzvi birləşmələr suyun tərkibində nəyin azalmasına
səbəb olur? A)Karbonun b)Turşuların; c)Oksigenin; d)Yosunların; e)Mineralların;
Ekoloji tarazlığın pozulmasının əsas səbəbi? A)əhali sayının artımı b)təbii fəlakətlər c) elmi – texniki tərəqqi
d) antropogen təsirlər e) sənaye şəhərlərinin sayının artması
Demoqrafiya elmi nəyi öyrənir? A)əhalinin sayını, təbii artımını b)əhalinin miqrasiyası c) sıxlıq və
yerləşməsini d) qadın, kişi nisbətini e) şəhər, kənd əhalisini
“Qlobal fikirləşib,lokal hərəkət etmək lazımdır” funksiyası hansı sahəyə daxildir? A)Azərbaycan
Respublikasının Konstitusiyası b)BMT-nin bəyamnaməsi c)”Rio-92” konfransı d)Sosial ekologiya e) ətraf
mühitin mühafizəsi haqqında qanun
Əhalinin sayının artımı nədən asılıdır? a) dövlətin qanunlarından b) onun həyat şəraitindən c) əhalinin
yerləşməsindən d) sayının dəyişməsindən
e) təbii şəraitdən
Hazırda poblemlərin həll edilməsi və ölkənin ətraf mühitinin mühafizəsi
sahəsində fəaliyyət proqramlarını həyata keçirmək üçün nə tələb olunur?
a)maliyyə dəstəyini gücləndirmək b)əhalidə ekoloji mədəniyyəti aşılamaq
c)idarəetmə qabiliyyətinin gücləndirmək d)ekoloji bankları artırmaq
e)inzibati—amirlik prinsipindən istifadə
Beynəlxalq ətraf mühitin müdafizəsi günü nə vaxtdır? A)10 sentyabr b)5 iyun c)17 oktyabr d)15 dekabr e)18
yanvar
zərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin hansı qərarı ilə «Təbiət
parklarının» yaradılması tənzimlənir? A)8 mart 2000-ci il b)4 yanvar 2001-ci il c)10 fevral 2000 ci il d)20
iyun 2001-ci il e)qəbul edilməyib
Əhalinin təbii artımı nə ilə ölçülür? A)əhalinin sayı ilə b) şəhərlərdə yerləşməsi ilə c) mütləq artımla d)
doğum və ölüm arasındakı fərqlə e) təbii artım hesablanmır
Hansı xəstəliyin 80% ətraf mühitin vəziyyətindən asılıdır? A)onkoloji
b)urək-damar c)tənəffüs orqanları xəstəliyi d)allergiya e)böyrək xəstəlikləri
Zəhərli maddələrin 70% hansı yolla orqanizmə daxil olur? A)Su ilə b)qida ilə c)hava ilə d)yağıntılarla
e)kosmik tozlarla
Təbii artım miqdarına görə neçə tipə bölünür? A)3 b)4 c)2 d) 6 e) 5
1972-ci il Stokholmda BMT-nin ƏMM üzrə konfransında ilin hansı tarixi “
Beynəlxalq ətraf mühitin mühafizəsi günü” elan olundu? A)5 iyun
b)9 may c)27 aprel d)21 yanvar e)18 iyun
Təbiəti mühafizə fəaliyyətinin hüquqi təminatı,ekoloji normativlər,ekoloji təhsil hansı siyasətə aiddir?
A)milli b)lokal c)fiskal d)regional e)qeyri fiskal
Radioaktiv çirklənmənin əsas mənbəyi: a)AES-nın tikilməsi b)sunami hadisəsi c)nüvə sınaqları d)İES-də olan
qəzalar e)kimya sənayesinin inkişafı
Miqrasiya nədir? A) əhalinin yer dəyişməsidir b) əhalinin azalmasıdır
c) əhalinin artmasıdır d) əhalinin sıxlığıdır e) urbanizasiyadır
Qabaqcadan qarşısı alına bilməyən ekoloji hadisə nə adlanır? A)Ekoloji amil
b)Ekoloji risk c)Sosial – iqtisadi amil d)Texnogen amillər e)Hərbi amillər
Sosial-ekoloji problemlər arasında hansı maddələrlə çirklənmə 1-2-ci yerləri
tutur? A) məişət, sənaye tullantıları b)sənaye, k/t tullantıları c)azot və kükürd oksidləri d)ağır metal ilə zəhərli
kimyəvi maddələr e)radioaktiv və kosmik tozlar
Bulaqların itməsi, çayların quruması, sel sularının yaranması, torpaqda
erroziya aşağıdakı hansı hadisə ilə əlaqədardır? a)Yaşıllıqların azaldılması; b) Dağ- mədən sənayesinin
inkişafı; c) Meliorasiyanın düzgün aparılmaması; d) Torpağın sıxlığının artması; e)iqlim soyuqlaması;
Azərbaycanda hansı il «ekologiya» ili elan edilmişdir? a)2005 -ci il
b)2011- ci il c)2010-cu il d)2012-ci il e)elan olunmayıb
Təbii hadisələrə reduksion yanaşmada mürəkkəb prosseslər necə analiz edilir? A)Tam şəkildə; b)Qarşılıqlı
əlaqədə; c)Ətraf mühitə təsir dərəcəsinə görə ; d)Ayrı-ayrılıqda; e)iqlimin dəyişilməsilə əlaqədar
İnsan orqanizminə təsir edən meteoroloji şərait atmosfer təzyiqi, səs-küy, tozlar, qıcıqlandırıcı kimyəvi
maddələr, radioaktiv maddələr, iş yerinin səmərəsiz işıqlandırılması, bədənin ayrı-ayrı vəziyyəti nə sayılır?
a) istehsalat zərəri sayılır b) istehsalat səmərəliyi sayılır c)istehsalat aktivliyi sayılır d)istehsalat zədələri
sayılır e)istehsalat effektliyi sayılır
Səs-küydən mühafizə olunmaq üçün hansı mühafizə üsullarından istifadə
edilir? a)termiki, texniki, mexaniki üsullar b)memarlıq, akustik, təşkilatı-texniki üsullar c)memarlıq, fərdi,
kollektiv üsullar d)təşkilatı, akustik, mexaniki üsullar e)planlaşdırma, fərdi, akustik üsullar
İstehsalın təmərküzləşməsi əhalinin vəziyyətinə neçə təsir edir?
A)ekoloji tarazlığı pozur b)torpaqları çirkləndirir c)su hövzələrini çirkləndirir d)ekoloji gərginliyi artırır
e)ətraf mühitə müsbət təsir edir
Ekoloji çirklənmə nədir? A) Atmosferin qaz tərkibinin dəyişməsi b)Təbii tarazlığın pozulması c)Litosferdə səth
örtüyünün dəyişməsi d)Hidrosferdə heyvanat aləminin dəyişməsi e)Avtomobil sənayesinin atmosferi çirkləndirməsi
Vətəndaşların ekoloji hüquq və vəzifələri neçənci ildə hansı deklorasiya ilə
müəyyənləşdirilmişdir? A)Cenevrə konfransında (1970) b)BMT-nin Sotkholm konfransında (1972) c)Bazel
konfransında (1980) d)Roma konfransında (1960) e)Kiota konfransında (1965)
Ekosistem nədir? a) Təbiətlə cəmiyyətin vəhdətidir b) Təbiətlə cəmiyyətin qarşılıqlı əlaqəsidir c) Konkret məkanda
cansız və canlı komponentlərin qarşılıqlı əlaqəsi nəticəsində fəaliyyət göstərən sistemdir d) Canlı və cansız mühitin
qarşılıqlı əlaqəsini göstərən ekosistemdir e) Təbiətdə tarazlığın qorunmasıdır
Respublikada, şəhərlərdə və yaşayış məntəqələrində atmosfer havasının
təmizliyinin mühafizəsi üçün cavabdeh olan təşkilatlar hansılardır?
a) Azərbaycan Respublikasının “Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi”
b) Azərbaycan Respublikasının Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi
c) Azərbaycan Respublikasının hüquq-mühafizə orqanları
d)Azərbaycan Respublikasının “Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi”, Muxtar
Ekoloji qanun pozuntularına görə vətəndaşlara və hüquqi şəxslərə hansı
cəzalar tətbiq olunur? a)inzibati, administrativ, hüquqi cəzalar b) inzibati, maddi cəzalanma, işdən çıxarılma c)
administrativ, hüquqi, maddi cəzalanma
d)cərimə olunma, işdən çıxarılma, məsuliyyətə cəlb olunma e)məsuliyyətə cəlb olunma,administrativ, hüquqi cəzalar
Sağlamlığın böhran həddinə çatması hansı ölkələrə aid edilir? A)İnkişaf etməkdə olan ölkələrə b)İnkişaf etmiş ölkələrə
c)Avropa ölkələrinə
d)ABŞ və Kanadaya e)Cənubi Afrika Respublikasına
YUNESKO –nun “İnsan və Biosfer” (MAB) elmi –tədqiqat Beynəlxalq proqramı
nə vaxtdan fəaliyyətə başlamışdır? A)1968 b)1958 c)1981 d)1990
e)2001
Ekoloji problemlərin həlli üçün hansı istiqamətlərdə uyğunluq yaradılmalıdır?
A)ETİ və əhali; b) təbii ehtiyatlar, ETİ; c) Əhali artımı və ərzaq təminatı;
d) Texnoloji və sosial istiqamətlər; e)Sənaye və kənd təsərrüfatı;
Su və torpaq mühitinin özünü təmizləmə qabiliyyəti əsasən nə ilə əlaqədardır?
A)Çoxnövlü bitkilərin olması; b)Meşə zolağının sıxlığı; c)Bulaqların çox olması;
d)Antropogen təsir; e)Canlı orqanizmlərin fəaliyyəti;
Əhalinin yerləşməsinə təsir edən amillər: a)əhalinin yaşı b)əhalinin irqi
c)təbii şərait, təbii ehtiyatlar d)əhalinin sosial vəziyyəti e)urbanizasiya səviyyəsi
Radioaktiv parçalanmanı hansı üsulla dayandırmaq olar? A)Soyutmaqla
b)katalizatorla c)qızdırmaqla d)heç bir üsulla e)xüsusi kimyəvi maddələrlə
Dünya okeanının çirklənmə mənbələri: a)qara metallurgiya məhsulları
b)maşınqayırma məhsulları c)üzvi sintez məhsullar d)yeyinti sənaye məhsulları e)yüngül sənaye məhsulları
Şəhərlərin yaranma səbəbləri: a)əhalinin yaşayış yerləri b)sənətkarlıq və ticarət c)yaxşı şəraitin olması d)kənd
təsərrüfatının inkişafı e)şəhər mühitinin münbitliyi
1986-cı ildə hansı AES –də qəza olmuşdur? A) Şatura b)Krasnoyarsk c)Bratsk d)Çernobıl e) qəza olmayıb
Dünyada içməli suyun mənbələri hansıdır? A)yağış suyu b)dəniz suyu
c)buzlaq suyu d)qar suyu e)texniki sular
Ən çox nüvə silahlarını sınaqdan keçirən ölkə hansıdır? A)RF b)Yaponiya
c)ABŞ d)İngiltərə e)Almaniya
İçməli su planetdə mövcud olan suların neçə faizini təşkil edir?
A) 1,5%-ni b) 2,0%-ni c) 3,0%-ni d) 2,7%-ni e) 2,5%-ni
Xəzər dənizini çirkləndirən ən böyük çay hansıdır? A)Kür çayı b) Araz çayı c) Volqa çayı d) Terek çayı e) Həkəri çayı
Ətraf mühiti radioaktv çirkləndirən əsas mənbələr hansılardır? A)istilik elektrik stansiyaları b) su elektrik satansiyaları
c) kimya sənaye müəssisələri d)qara və əlvan metallar sənayesinin müəssisələri e)havada, suda, torpaqda nüvə
silahlarının sınağı
Hər il dəniz və okeanlara təxminən neçə milyon ton neft axıdılır? A) 4-8 mln. Ton b) 5-9 mln.ton c) 6-10 mln. Ton d) 7-
11 mln. Ton e) 3-6 mln.ton
Dağ-mədən sənayesinin yaratdığı ekoloji problemlər hansılardır?
a) su hövzələri, suyun səviyyəsi qalxır
b) suyun səviyyəsi aşağı düşür, smoq əmələ gəlir
c) atmosfer və hidrosfer çirklənir, torpaqda sürüşmələr və uçqunlar baş verir
d) duman yaranır, buludlarən vəziyyəti dəyişir
e)rütubət çoxalır, görmə qabiliyyəti azalır
Xəzər dənizini çirkləndirən məhsul hansıdır a) neft, qaz b)məişət tullantıları
c)turşulu yağışlar d)kosmik tozlar e) kimyəvi tullantılar
Bioloji çirklənmə nə ilə nəticələnir? A)Genetik çirklənmə ilə b)Nəslin kəsilməsi ilə c)Genofondun azalması ilə d)K/T
təsiri ilə e)istehsala təsiri ilə
İnsan qidasız, susuz və havasız nə qədər yaşaya bilər?
a)qidasız 1 həftə, susuz 7 gün, havasız 1 dəqiqə
b)qidasız 3 həftə, susuz 5 həftə, havasız 2-4 dəqiqə
c)qidasız 5 həftə, susuz 5 gün, havasız 3-5 dəqiqə
d)qidasız 7 həftə, susuz 6 gün, havasız 4-6 dəqiqə
e)qidasız 1 ay, susuz 7 gün, havasız 5-7 dəqiqə
Dünyada suyun çatışmamazlığı hansı vəziyyəti yaradır? A)insanların məişət çətinliyini b)içməli suyun azlığına c)aşağı
sanitar şəraiti + d)texniki sulardan istifadəyə e)duzlu sudan istifadəyə
Atom bombası Xirosima və Naqasakı şəhərlərinə neçənci ildə atılmış və ekoloji
fəlakətə səbəb olmuşdur? A)1943-cü ildə b)1945-ci ildə c)1947-ci ildə
d)1949-cu ildə e)1941-ci ildə
Azərbaycan torpaqlarına intensiv antropogen təsir səbəb olmuşdur:
a)torpağın məhsuldarlığının artmasına ; b)bitkilərin növ tərkibinin dəyişməsinə ;
c)torpaq örtüyünün zədələnməsi və çirklənməsinə; d)torpağın mexaniki tərkibinin dəyişməsinə; e)torpağın humus
qatının optimallaşmasına
Tullantı qazları zəhərli maddələrdən təmizləmək üçün hansı üsullardan istifadə
edilir? A)fiziki, kimyəvi, mexaniki b)mexaniki, bioloji, kimyəvi
c)elektrik, elektromaqnit, kimyəvi d)absorbsiya, adsorbsiya, mexaniki
e)adsorbsiya, absorbsiya, fiziki
Əhali sayının getdikcə azalması necə adlanır? A)immiqrasiya; b) demoqrafik partlayış; c) depopulyasiya; d)
demoqrafik böhran; e) miqrasiya;
Azərbaycanda ətraf mühitin başlıca çirklənmə mənbələrindən biridir: a) yüngül sənaye; b) yeyinti sənayesi; c) neft
sənayesi d) tikiş-trikotaj istehsalı; e)su nəqliyyatı.
“Roma klubu”nun əsas məqsədi nədən ibarət olmuşdur?
a) təbiətdə baş verən hadiəsələri öyrənmək b) istehsala yeni texnika və texnologiyanın tətbiqi c) insanların həyat
tərzini öyrənmək d) təbii resursların yerləşməsini öyrənmək e)insanla təbiət arasındakı qarşılıqlı əlaqəni öyrənmək+
«Atmosfer çirklənməsi» dedikdə nəyi başa düşürsünüz?
a) Atmosferdə qazlarla yanaşı maye, aerozol və ion şəkilində olan müxtəlif
maddələrin mövcudluğunu. b) Atmosfer havasında əsas komponentlərin-kükürd oksidi, hidrogen sulfid, azot oksidi,
karbohidrogenlər, dəm qazı və mexaniki qarşıqların olmasını c) Atmosfer havanın bəşəriyyətin, cəmiyyətin «bəlasına»,
«xəstəliyinə» çevrilməsini. d) İnsanın sənaye fəaliyyətinin aktivləşməsi nəticəsində baş verən və bütövlükdə biosferə
mənfi təsir göstərən amilləri.
Azərbaycanın hansı regionu külək enerjisindən istifadə etmək üçün əlverişlidir?
A) Quba-Xaçmaz regionu b) Abşeron yarımadası c) Şəki-Zaqatala regionu
d) Lənkəran-Astara regionu e) Naxçıvan MR
BMT-nin Baş Asambleyası tərəfindən təsdiq edolmiş və 28 oktyabr 1988-ci ildə
çıxarılmış qətnamə necə adlanır? a)beynəlxalq təşkilatların birliyi
b)ümumdünya təbiət günü c)beynəlxalq ekologiya xartiyası d)beynəlxalq ekologiya günü e)ümumdnya təbiət xartiyası
Dünya əhalisinin orta yaş həddi neçə ildir? A)65 b)63 c)67 d)70 e)55
“Cəmiyyət öz inkişafında biosintez təzahürlərinin imkanlarını nəzərə almalıdır”
funksiyası ekologiyanın hansı sahəsinə aiddir? A)insan ekologiyası b)kənd təsərrüfatı ekologiyası c)tibbi ekologiya
d)sənaye ekologiyası e)sosial ekologiya
Yeni sivilizasiya şəraitində sosial ekologiyanın əsas prinsiplərindən birini
göstərin: a)hər şey təbiət üçün b)iqtisadiyyat təbiətə əsaslanır c)cəmiyyətlə biosintez birləşməlidir d)cəmiyyətin
istənilən dəyişdirici fəaliyyəti ekoloji proqnoza əsaslanmalıdır e)sivilizasiyanın davamlı inkişafı yalnız texnikadan
asılıdır
Yer kürəsi əhalisinin neçə faizi urbanizasiyaya məruz qalmış ərazidə yaşayır?
A) 50% b)34% c)45% d)67% e)70%
BMT-nin iqlim dəyişikliyi ilə bağlı xüsusi konvensiyası (1992) hansı şəhərdə
qəbul edilmişdir? A) Rio-de-Janero b)Paris c)Vaşinqton d)London
e)Moskva
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən imzalanmış 20 iyun 2007- ci
il tarixli sərəncamı hansı sahəyə həsr olunub? a)torpaqların çirklənmədən qorunmasına b)Xəzər dənizinin
çirklənmədən qorunmasına+ c)atmosfer havasının qorunmasına d)Abşeron ərazisində sağlam mühitin yaranması
e)ekoloji cəhətdən dayanıqlı inkişafın təminatı
Yer ətrafı kosmik fəzada ən təhlükəli hesab olunan tullantılar hansılardır?
A)kosmik raketlərdən yanacaqlar b)kosmik tozlar c)buxarlar d)tozlar
e)kimyəvi məhsullar
İstehsalat müəssisələrinin zəhərli tullantılarının atmosferə buraxılan yeri ilə
yaşayış və ictimai məntəqələr arasında olan məsafə necə adlanır?
a)qoruyucu sanitariya zonaları b)qoruyucu yaşıllıq zonaları c)qoruyucu işıqlanma zonaları d)qoruyucu səs-küy zonaları
e)qoruyucu yanğın zonaları
İş yerlərində tələb olunan əlverişli metodoloji şəraiti yaratmaq, zəhərli və zərərli
qarışıqların havadakı qatılığını azaltmaq və fəhlələrin sağlam iş şəraitində işləməsini təmin etmək üçün hansı
normalara riayət olunmalıdır?
a)sanitariya normalarına b)texniki normalara c)istehsalat normalarına
d)gigiyena normalarına e)kimyəvi normalara
Atmosferdə yığılan qazlar iqlimdə hansı prosesə səbəb olur?
A)Istiliyə b)yağıntıların artmasına c)quraqlığa d)şimşək çaxmalarına
Dünyada atmosferə və hidrosferə atılan tullantıların neçə faizi urbanizasiyaya
məruz qalmış ərazilərə aiddir? (Sürət 21.05.2014 10:51:03) a)48% b)92%
c)65% d)80% e)54%
Əhalinin estetik təlabatı üçün yaşayış yerlərində aparılan ekoloji tədbirlər:
a)yeni perspektlərin yaradılması b)yaşıllıq zonalarının salınması
c)ictimai yerlərin genişləndirilməsi d)yeni yaşayış binalarının tikilməsi
e)əhalinin sağlamlığının qorunması
Ətraf mühiti çirkləndirən özəl istehsal müəssisəsi əhalinin sağlamlığına ziyan
vurursa və ona qarşı iddia qaldırılarsa həmin müəssisə dəymiş ziyanı necə ödəsə
ona xeyirli olar? a)Özünün bank hesabında pul saxlayır (dondurur)
b)Sığorta şirkəti ilə müqavilə bağlayır c)Ziyan çəkənlərin hər biri ilə söhbət aparır d) Dəymiş ziyanı dövlət ödəyir
e)Dəymiş ziyanı müəssisə rəhbəri ödəyir
Hansı yağışlar turşulu yağışlar adlanır? a)tərkibində yüksək tərkibli kükürd turşusu olan yağışlar b)tərkibində toz
qarışığı olan yağışlar c)tərkibində azot oksidi ilə zəngin olan yağışlar d)tərkibində üzvi qarışıqlar olan yağışlar
e)tərkibində kosmik tozlar olan yağışlar
Aqlomerasiyaların birləşməsi necə adlanır? A)sənaye kompleksi b)şəhər zolağı c)sənaye mərkəzi d)şəhər qovşağı
e)meqopolis
Ətraf mühitə aid I Stokholm konfransı neçənci ildə keçirilmişdir? A)1962
b)1968 c)1975 d)1972 e)1958
1973-ci ildə BMT tərəfindən ətraf mühitin qorunması və təbii sərvətlərə
münasibət sahəsində qəbul edilmiş proqram nə adlanır? A)FAO b)YUNESKO
c)YUNEP d)VOZ e)VMO
Yer ətrafı kosmik fəzada antropogen mənşəli kataloqlaşdırılmış təxminən hansı
sayda tullantı vardır? A)6-8 min b)4-4,5 min c)7-8 min d)1,5-2 min
e)5-6 min
Turşulu yağışlar ilk dəfə hansı ölkədə olunmuşdur? A)İngiltərə b)Almaniya
c)RF d)Norveç e)İspaniya
BMT tərəfindən “böyük məsafələrdə havanın trassərhəd çirklənməsi barədə”
konvensiya nə vaxt işlənib hazırlanmışdır? A)1979 b)1968 c)1972
d)1957 e)1980
Ətraf mühitin bioloji, fiziki və kimyəvi təsiri ilə yaranan xəstəlikləri öyrənən tibbin bölməsi necə adlanır?
A)kordiologiya b)tibbi biologiya c)ekopatalogiya d)gigiyena e)nifrogiya
Aşağıdakılardan ən yüksək yaşayış həddi hansı ölkədədir? A)ABŞ b)Rusiya
c)Çin d)Yaponiya e)Almaniya
Sosial ekologiyanın əsas funksiyaları: 1.təbiəti mühafizə, 2.praqmatik 3.proqnostik 4.dünyagörüşü 5.metodoloji a)
1,2,3 b)2,3,4 c)1,2,3,4,5 d)3,4,5 e)1,3,5
Ekoloji problemlərin kəskinləşməsinin əsas səbəbkarları hansılardır? 1. sosial-siyasi 2. mədəni 3. elmi-texniki 4. əxlaqi-
pedaqoji 5. siyasi a)1,3,4 b)1,2,3 c)3,4,5 d) 1,4,5 e)2,4,5
Ekoloji problemləri neçə növə bölmək olar? A) 2 b)3 c)4 d)5 e) 6
Alimlər insanların təbiətə neçə əsas münasibət formasını qeyd etmişlər: a) 2 b) 3 c)4 d)5 e)6
"Roma klubu" nə vaxt nə vaxt və kim tərəfindən yaradılmışdır? A)H.Toro, 1860 b) C.Edams,1913 c)E.Hekkel, 1870
d)A.Tensli,1935 e)A.Peççein, 1968
Ekoloji mədəniyyət - a) real cəmiyyət tərəfindən layihələşdirilən və rəsmən elan edilən üsulların, ənənələrin və
tənzimləmə formalarının, təsərrüfat-iqtisadi fəaliyyət və s. sahələrdə təbiətlə özünün bütün qarşılıqlı münasibətlərinin
harmonikləşdirilməsi deməkdir b) mühitin təbii və ictimai amillərinin məcmuu kimi insana təsirini, eləcə də insanın
mühitə təsirini öyrənir b)sağlamlığın qorunması öyrənir c)sosial və iqtisadi problemlərin həllini öyrənir d)biosferdə
dəyişikliyi öyrənir
Dostları ilə paylaş: |