edilmiş əşyanın mülkiyyətçisinin dəyişməsi girov və ya ipoteka
hüququnu dəyişdirmir.
―İpoteka haqqında‖ qanunun 30.2-ci maddəsinə görə bu
Qanunun tələblərinə uyğun olaraq ipoteka predmetinin
özgəninkiləşdirilməsi, yaxud hüquqi şəxsin yenidən təşkili
nəticəsində və ya vərəsəlik qaydasında həmin əşya başqa şəxsə
keçdikdə, ipoteka qüvvədə qalır və həmin şəxs ipoteka
müqaviləsi üzrə ilkin ipoteka qoyanın bütün vəzifələrini, o
cümlədən ilkin ipoteka qoyan tərəfindən lazımınca icra
edilməmiş vəzifələri daşıyır.
Beləliklə, mərhum atanızdan miras qalmış mənzilin
mülkiyyətçisi vəsiyyətnamə üzrə vərəsəlik əsasında mirası
qəbul etməklə Siz ola bilərsiniz, ipoteka saxlayan belə bir
hüquqa malik deyil. Lakin bu zaman ipoteka qüvvədə
qalacaqdır.
Sual 33. 17 yaşım var, təxminən iki ay bundan əvvəl
atam rəhmətə gedib. Atamın sağlığında aldığı “Mercedes 220
E” markalı avtomobili vərəsəlik qaydasında mənə verilmişdir.
Eşitdiyimə görə maşını öz adıma keçirmək üçün 18 yaşım
tamam olmalıdır. Mən atamdan vərəlik üzrə mənə keçən
həmin avtomobili öz adıma keçirə bilərəmmi?
Cavab:
―Yol
hərəkəti
haqqında‖
Azərbaycan
Respublikasının Qanununun 27-ci maddəsinin 4-cü hissəsinin
―Qeyd‖ində nəqliyyat vasitələrinin 18 yaşına, asma mühərrikli
velosiped, moped və motosikletlərin isə 16 yaşına çatmış fiziki
şəxslərin adına qeydiyyata alınmalı olduğu göstərilmişdir.
Lakin istisna olaraq vərəsəlik qaydasında keçən nəqliyyat
vasitələrinin 18 yaşından aşağı olan şəxslərin də adına
qeydiyyata alına biləcəyi göstərilmişdir. Həmin ―Qeyd‖də eyni
zamanda göstərilir ki, nəqliyyat vasitəsi yetkinlik yaşına
çatmamış vərəsənin adına qeydiyyata alınarkən, qeydiyyat
sənədində
onun valideyninin, övladlığa götürənin və
himayəçinin soyadı, adı, atasının adı göstərilir və belə nəqliyyat
vasitəsinin qəyyumluq və himayəçilik orqanının icazəsi
olmadan qeydiyyatdan çıxarılması qadağan olunur.
Beləliklə, atanızdan vərəsəlik qaydasında keçən avtomobil
Sizin adınıza qeydiyyata alına bilər, lakin qeydiyyata alınan
zaman avtomobilin qeydiyyat şəhadətnaməsində yetkinlik
yaşına çatmadığınız üçün sağ olan valideyniniz və ya övladlığa
götürənin və himayəçinin soyadı, adı, atasının adı
göstərilməlidir.
Sual 34. Atamdan miras qalmış ev mənim və 2
qardaşımın paylı mülkiyyətindədir. Mən öz payımı oğluma
bağışlamaq istəyirəm. Bilmək istərdim, öz payımı oğluma
bağışlaya bilərəm? Bağışlama zamanı qardaşlarımın razılığı
lazımdırmı?
Cavab: Siz paylı mülkiyyət olan evin mülkiyyətçilərindən
birisiniz. Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinin
215.6-cı maddəsinə görə paylı mülkiyyətin mülkiyyətçisi öz
payını sata, bağışlaya, vəsiyyət edə, girov qoya bilər və ya ona
dair başqa sərəncam verə bilər. Bu baxımdan öz payınızı
oğlunuza bağılaya bilərsiniz.
Paylı mülkiyyətdəki payın alqı-satqı müqaviləsi, habelə
pay dəyişdirmə müqaviləsinə əsasən özgəninkiləşdirilməsi
zamanı qalan mülkiyyətçilərin satın almaqda üstünlük hüququ
vardır (Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsi, 218-ci
maddə). Lakin payın bağışlanması zamanı bu qayda tətbiq
edilmir. Buna görə də payınızın bağışlanması zamanı
qardaşlarınızın razılığının olması tələb edilmir.
Sual 35. Mənzilimi ipoteka qoymaqla bankdan kredit
götürmüşəm. Həmin mənzili satmaq istəyirəm. Bu,
mümkündürmü?
Cavab: Siz, ipoteka müqaviləsində ayrı qayda nəzərdə
tutulmayıbsa, mənzilinizi yalnız bankın yazılı razılığı ilə sata
bilərsiniz (―İpoteka haqqında‖ qanun, 30.1-ci maddə).
Sual 36. Etibarnamənin müddəti ilə bağlı qanunda hər
hansı tələb varmı? Etibarnamə verən şəxsin ölümü halında
verilmiş etibarnamənin aqibəti necə olur?
Cavab: Qüvvədə olan mülki qanunvericiliyə əsasən
etibarnamə istənilən müddətə verilə bilər. Əgər etibarnamədə
müddət göstərilməyibsə, o, bağlandığı gündən bir il ərzində
qüvvəsini saxlayır. Bağlandığı tarix göstərilməyən etibarnamə
əhəmiyyətsizdir. Xaricdə hərəkətlərin yerinə yetirilməsi üçün
nəzərdə tutulan və qüvvədə olma müddəti göstərilməyən
etibarnamə notarius tərəfindən təsdiqləndikdə, etibarnaməni
vermiş şəxs tərəfindən ləğv edilənədək qüvvəsini saxlayır
(Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsi, 363-cü maddə).
Həmin məcəllənin 365-ci maddəsində etibarnamənin
qüvvəsinə xitam verilməsi halları nəzərdə tutulmuşdur. Həmin
maddədə nəzərdə tutulmuş hallardan biri də etibarnaməni
vermiş fiziki şəxsin ölməsidir. Başqa sözlə, etibarnaməni
vermiş fiziki şəxsin ölümü həmin etibarnamənin qüvvəsinin
xitamına səbəb olur.
Adı çəkilən məcəllənin 366.1-ci maddəsinə görə
etibarnamə vermiş fiziki şəxsin ölümü nəticəsində etibarnaməyə
xitam verildiyi halda etibarnaməni vermiş şəxsin hüquq
varisləri bu barədə etibarnamə verilmiş şəxsi, habelə
etibarnaməni qarşılarında təmsil edilmək üçün verdiyi ona
məlum üçüncü şəxsləri xəbərdar etməyə borcludur.
Sual 37. Eşitdiyimə görə torpaqların dövlət ehtiyacları
üçün alınması halında mülkiyyətçilərə əlavə olaraq əmlakının
20 faizi miqdarında pul ödənilir. Qanunvericilikdə belə bir
tələb varmı?
Cavab: «Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinə
dəyişikliklər və əlavələr edilməsi barədə» Azərbaycan
Respublikasının 2007-ci il 7 dekabr tarixli, 506-IIIQD nömrəli
Qanununun tətbiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası
Prezidentinin 26 dekabr 2007-ci il tarixli 689 nömrəli
Fərmanının 2.3-cü bəndinə əsasən dövlət ehtiyacları üçün
alınan daşınmaz əmlakın mülkiyyətçisinə həmin daşınmaz
əmlakın qanunvericiliyə uyğun olaraq hesablanmış bazar
qiymətinin 20 faizi miqdarında satınalma qiymətinə əlavə haqq
ödənilir.
Bu müddəa nəinki torpaq sahələrinin, habelə digər
daşınmaz əmlakların (binalar, qurğular, yaşayış və qeyri-
yaşayış sahələri, fərdi yaşayış və bağ evləri və s.) dövlət
ehtiyacları üçün alınması hallarına da şamil olunur.
Dostları ilə paylaş: |