Uot 81. 373. 47 BƏDİİ ƏSƏRLƏRİn diLİNDƏ DİalektizmləRİn yeri VƏ MÖvqeyi



Yüklə 5,03 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə25/44
tarix05.10.2017
ölçüsü5,03 Kb.
#3170
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   44

 
57 
 
Dövlət  arxivləri  təşkilatların  iş  nomenklaturalarını  lazım  olduğu  hallarda,  lakin  əvvəlki 
razılşdırmadan  beş  ildən  gec  olmayaraq,  növbəti  dəfə  razılşdırmaq  üçün  hazırlayırlar:  1.  Daimi 
mühafizə  edilməli  işlərin  siyahılarının  illik  bölmələrini,  xüsusilə  qiymətli  işlərin  və  sənədlərin 
siyahılarını  müzakirə  edir,  təsdiq  edir,  yaxud  müvafiq  arxiv  orqanının  ekspert-yoxlama 
komissiyasında  təsdiq  edilmək  üçün  hazırlayır;  şəxsi  heyətə  aid  işlərin  siyahılarının  bölmələrini 
razılaşdırır  yaxud  razılaşdırmaq  üçün  hazırlayır;  2.  Daimi  mühafizə  edilməli  işlərin  siyahılarının 
illik  bölmələrini  ekspert-yoxlama  komissiyalarında  baxılmaq  üçün  hazırlayarkən  dövlət  arxivləri 
sənədlərin mühafizə edilmək üçün düzgün seçilməsini yoxlayır,  siyahıların illik bölmələrinə daxil 
edilmiş  işlərin  və  sənədlərin  tərkibinin  dolğunluq  dərəcəsini,  siyahıların  təsvirinin  keyfiyyətini, 
siyahıların  illik  bölmələrinin  düzgün  tərtib  edilməsini,  siyahılara  lazım  olan  elmi-məlumat 
aparatının və siyahısı ilk dəfə təqdim olunan fondlarda tarixi anlayışların mövcudluğunu müəyyən 
edir. Siyahılar təsdiq edildikdən sonra onun birinci nüsxəsi nəzarət üçün dövlət arxivində mühafizə 
edilir;  3.  İşlərin  siyahısının  arxiv  təşkilatının  EYK-na  təqdim  edilməsinin  və  MAF  sənədlərinin 
dövlət mühafizəsinə verilməsinin cədvəlini razılaşdırırlar; 4. Təşkilatın MEK (EK)-nın işində iştirak 
edirlər. 5. MAF sənədlərinin hazırlanıb dövlət mühafizəsinə verilməsi, idarədaxili nəzarətin təşkili, 
birləşmiş  idarə  və  idarələrarası  arxivlərin,  o  cümlədən  şəxsi  heyətə  aid  arxivlərin  yaradılması  və 
işinin təşkili, idarə arxivi işçilərinin əməyinin normalaşması və digər sahələr üzrə idarə arxivlərinə, 
ekspert  komissiyalarına  və  kargüzarlıq  işçilərinə  təşkilati  və  əməli  köməklik  göstərirlər.  6.  İdarə 
arxivlərinin  işi  və  kargüzarlıqda  sənədlərin  təşkili  məsələləri  üzrə  metodik  vəsaitlər  hazırlayır  və 
tətbiq  edirlər;  7.  İdarə  arxivlərinin,  ekspert  komissiyalarının  işi,  kargüzarlıqda  sənədlərin  təşkili 
məsələləri  üzrə  normativ-metodik  vəsaitlərin  hazırlanmasında  və  onların  tətbiq  edilməsində 
təşkilatlara metodiki və əməli köməklik göstərirlər; 8. Arxiv işi və kargüzarlıqda sənədlərin təşkili 
məsələləri üzrə normativ-metodiki sənədlərin işlənib hazırlanmasında iştirak edir və tətbiq edilməsi 
üzrə  iş  aparırlar;  9.  KVDS,  təşkilati-sərəncamverici  sənədlərin  unifikasiya  sistemi  və  Dövlət 
standartlarının sənədlərlə işdə tətbiq edilməsi üzrə elmi-metodiki rəhbərliyin həyata keçirilməsində 
yaxından  iştirak  edirlər;  10.  İdarə  arxivlərinin  ekspert  komissiyalarının  işi  və  kargüzarlıqda 
sənədlərin  işinin  metodikası  məsələləri  üzrə  müşavirələr,  seminarlar,  məsləhətlər  və  təlimatlar 
keçirirlər [1, 81].  
Dövlət  arxivləri  MAİ-nin  müəyyən  etdiyi  mərkəzləşdirilmiş  dövlət  uçotu  və  statistik  forma 
üzrə idarə arxivlərində mühafizə edilən sənədlərin uçotunu bu qaydada aparırlar: 1. İdarə arxivinin 
pasportu,  təsdiq  edilmiş  statistik  forma  üzrə;  2.  Fond  kartoçkası;  3.  Hər  ilin  01.01.-də  fondların 
tərkibi  və  həcmində  dəyişikliklər  barədə  məlumatlar;  4.  EYK-nın  təsdiq  etdiyi  daimi  mühafizə 
edilməli işlərin siyahısı; 5. Xüsusilə qiymətli işlərin siyahıları; 6. Sığorta fondununun siyahıları. 
İdarə  arxivlərinin  hər  il  təqdim  etdikləri  pasportlar  və  başqa  uçot  sənədləri  əsasında  (fond 
kartoçkaları, fondların tərkibi və həcmində dəyişikliklər barədə məlumatlar, EYK-da təsdiq edilmiş 
işlərin siyahıları və s.) dövlət arxivləri təsdiq edilmiş statistik formada idarə arxivlərinin vəziyyəti 
haqqında  hesabat  tərtib  edirlər.  İdarə  arxivləri  hər  il  dövlət  arxivləri  tərəfindən  pasportlaşdırılır. 
İdarə  arxivlərinin  pasportu  hər  il  yanvarın  01-nə  olan  məlumatı  əks  etdirir.  Pasportlaşdırma:  1. 
Təşkilatlara iki nüsxə pasport blanklarının göndərilməsini; 2. Pasportların doldurulması üzrə idarə 
arxivləri müdirlərinin arxivlərə cavabdeh şəxslərlə birlikdə seminarlar, müşavirələr, məsləhətlər və 
s.  keçirilməsini;  3.  Pasportların  doldurulmasında  təşkilatlara  əməli  köməklik  göstərilməsini;  4. 
Bilavasitə, təşkilatlarda pasportların düzgün doldurulmasının nümunə üçün yoxlanılmasını; 5. İdarə 
arxivlərinin pasportlarının təhlilini (pasportun doldurulmasında çoxlu səhv olduqda düzəltmək üçün 
o,  geri  qaytarılır);  6.  Pasportların  doldurulmasının  nəticələri  üzrə  idarə  arxivlərinin  müdirləri  və 
arxivə  cavabdeh  şəxslərlə  müşavirənin  keçirilməsini;  7.  İdarə  arxivlərinin  pasportlarının 
doldurulması  üzrə  yaddaşın  və  başqa  metodiki  göstərişlərin  hazırlanmasını  nəzərdə  tutur.  İdarə 
arxivi dövlət mühafizəsində olmalı, hər bir fonda fond vərəqi əsasında fond kartoçkası tərtib edir və 
onun əsasında fondun tərkibinin, həcmi və vəziyyətinin, fonddakı sənədlərin ilk və son tarixlərinin 
uçotunu aparır. Fond kartoçkası dövlət arxivinə bir dəfə təqdim edilir. Sonra isə tərkib və həcmində 
Kərimli S.S. 
 


 
58 
 
olan  dəyişikliklər  barədə  hər  il  məlumat  verilir. Dövlət  arxivinə  fond  kartoçkalarını  hər  il  təqdim 
edən idarə arxivlərini MAİ müəyyən edir. EYK-nın təsdiq etdiyi daimi mühafizə ediləcək işlərin və 
xüsusilə qiymətli işlərin siyahıları, habelə sığorta fondu sənədlərinin siyahısı həmin işlərin ayrılıqda 
və ümumi uçotu üçündür və onlar EYK-da təsdiq edildikcə dövlət arxivinə təqdim olunurlar. Dövlət 
arxivi  daimi  mühafizə  edilməli  işlərin  EYK-da  təsdiq  edilmiş  siyahılarının  uçotunu  aparır.  İdarə 
arxivlərində mühafizə edilən arxiv  fondlarının və işlərin uçotu  dövlət arxivində mərkəzləşdirilmiş 
halda, bir struktur bölmə tərəfindən aparılır [4, 102].  
Dövlət  arxivləri  idarə  arxivlərinin,  ekspert  komissiyalarının  fəaliyyətinin  və  təşkilatın 
kargüzarlığında sənədlərin təşkilinin MAİ və şöbələri tərəfindən kompleks yoxlanılmasında iştirak 
edirlər,  onların  razılığı  ilə  müstəqil  kompleks  yoxlamalar  həyata  keçirirlər;  müstəqil  tematik  və 
nəzarət yoxlamaları aparırlar. Dövlət arxivləri tərəfindən idarə arxivlərinin kompleks yoxlanılması, 
bir qayda olaraq hər beş ildə bir dəfədən az olmayaraq aparılır. Nəzarət yoxlaması, lazım olduqda, 
dövlət arxivləri tərəfindən kompleks yaxud tematik yoxlamaların keçirilməsindən bir il sonra həyata 
keçirilir.  Dövlət  arxivi  nəzarət  yoxlaması  əvəzinə  əvvəlki  yoxlama  prosesində  aşkar  edilmiş 
çatışmazlıqların  aradan  qaldırılması  üzrə  təkliflərin  yerinə  yetirilməsinin  gedişi  barədə 
təşkilatlardan məlumat tələb edə bilər. Kompleks yoxlama MAİ-nin, arxiv şöbəsinin yaxud dövlət 
arxivi  direktorunun  təsdiq  etdiyi  plan  üzrə  həyata  keçirilir.  Planda  yoxlamaların  məqsədi  və  əsas 
məsələləri, onun keçirilməsinin ardıcıllığı  və müddətləri, komissiyanın  tərkibi göstərilir. Yoxlama 
aparılacaq  təşkilatların  rəhbərliyinə  yoxlamanın  məqsədləri  və  onun  keçirilmə  müddətləri  barədə 
xəbər  verilir.  Kompleks  yoxlamanın  hazırlanması  və  aparılması  gedişində  yoxlanılan  təşkilatların 
nəzarət  işləri,  daimi  mühafizə  edilməli  işlərin  EYK-da  təsdiq  edilmiş  siyahıları,  təşkilatların 
rəhbəredici və normativ-metodik sənədləri, planlar və hesabatlar, pasport və idarə arxivinin başqa 
uçot sənədləri, MEK (EK)-nın materialları öyrənilir; təşkilatlarda yaranan sənədlərin tərkibi, onların 
qaydaya  salınmasının  səviyyəsi  bilavasitə  yerində  öyrənilir.  Kompleks  yoxlamanın  nəticələri  bir 
qayda  olaraq  arxiv  orqanlarının  kollegiyalarında  yaxud  dövlət  arxivlərinin  direksiyalarında 
müzakirə  edilir.  İdarə  arxivlərinin  və  kargüzarlıq  xidmətinin  kompleks  yoxlanılmasının  nəticələri 
üzrə bir qayda olaraq, təşkilat  rəhbərinin təsdiq etdiyi  tədbirlər planı işlənib  hazırlanılır və dövlət 
arxivinə  yaxud  müvafiq  arxiv  orqanına  təqdim  edilir.  İdarə  arxivinin  işinin  və  kargüzarlıqda 
sənədlərin  təşkilinin  tematik  yoxlanılması,  dövlət  arxivi  direktorunun  təsdiq  etdiyi  proqram  üzrə, 
idarə  arxivinin  müəyyən  fəaliyyət  sahəsini  və  kargüzarlıqda  sənədlərin  təşkilini  yoxlamaq 
məqsədilə dövlət arxivi tərəfindən həyata keçirilir. Dövlət arxivləri idarə Arxivləri və kargüzarlıqda 
sənədlərin  təşkilinin  kompleks  və  tematik  yoxlanılması  üzrə  təkliflərin  yerinə  yetirilməsinin 
gedişini yoxlamaq məqsədilə sistematik nəzarət yoxlamaları keçirir [2]. 
Yoxlamaların  nəticələri    arayışla  rəsmiləşdirilir.  Orada  yoxlama  planına  müvafiq  olaraq, 
yoxlamanın  kim  tərəfindən  aparıldığı,  tarixi  və  məqsədi,  arxiv  işinin  vəziyyəti  və  kargüzarlıqda 
sənədlərin  təşkilinin  yoxlama  nəticələri  qeyd  edilir;  aşkar  edilmiş  çatışmazlıqlar  göstərilir; 
yoxlamanın  təşkilatda  arxiv  işinin  vəziyyəti  və  kargüzarlıqda  sənədlərin  təşkili  barədə  ümumi 
nəticələr  və  mövcud  çatışmazlıqların  aradan  qaldırılması  üzrə  təkliflər  verilir;  təkliflərin  yerinə 
yetirliməsinin  müddətləri  müəyyən  edilir.  Yoxlamanın  nəticələri  təşkilatın  rəhbərliyinə  bildirilir, 
ekspert  komissiyasının  sədri  və  üzvlərinin  iştirakı  ilə  idarə  arxivləri  və  kargüzarlıq  xidməti 
işçilərinin  müşavirəsində  müzakirə  edilir.  İdarə  arxivinin  işində  və  kargüzarlıqda  sənədlərin 
təşkilində Azərbaycan dövlət arxiv xidmətinin tələblərinin ciddi pozulduğu aşkar edildiyi hallarda 
yoxlamanın nəticələri müvafiq arxiv orqanı tərəfindən yuxarı təşkilatın nəzərinə çatdırılır. Yoxlama 
prosesində  aydın  və  konkret  izahatlar  verilir,  təşkilat  tərəfindən  dövlət  arxiv  xidmətinin  hansı 
tələblərinin  yerinə  yetirilmədiyi  yaxud  pozulduğu  və  onları  aradan  qaldırmağın  yolları  göstərilir, 
vaxt imkanı olarsa, aşkar edilmiş çatışmazlıqların aradan qaldırılmasında təşkilata əməli köməklik 
göstərilir [4, 132]. 
Dövlət arxivləri kargüzarlığın təşkili və idarə arxivlərinin işinə nazirliklərin, idarələrin və başqa 
təşkilatların  keçirdikləri  ictimai  baxışlarda  iştirak  edirlər.  Arxiv  orqanlarının  tapşırığı  ilə  onlar 
İdarə arxivləri və onların fəaliyyəti 
 


Yüklə 5,03 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   44




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə