Toshkent tibbiyot akademiyasi biotibbiyot muhandisligi, informatika va biofizika

hamda harakatdagi jismni kuzatib boradigan asboblar yaratishda katta
ahamiyatga ega. Hid bilish aʼzosini oʻrganish esa havodagi yoki suvdagi
hidli moddalarning eng kam miqdorini bilishga imkon beradigan
qurilmalarni yaratishga yordam beradi. Hayvonlarda uchraydigan
infrakizil nurlar, ultratovush va haroratni sezuvchi reseptorlar asosida
matn va sxemalarni oʻqiydigan va taniydigan, osselogrammalar va
rentgenogrammalarni tahlil eta oladigan kurilmalar ishlab chikilgan.
Kushlar, baliklar va boshqa hayvonlarning navigatsiya qobiliyatini
oʻrganish navigatsiyada foydalaniladigan uskunalarni takomillashtirishga
imkon beradi. Hayvonlarning morfologik tuzilishini oʻrganish esa texnik
konstruksiyalarni barpo etishda yangi gʻoyalar manbai hisoblanadi. Suvda
tez suzadigan hayvonlarning terisini oʻrganish tez suzar kemalar,
suyaklarning tuzilishini oʻrganishdan olingan maʼlumotlar yengil va
mustahkam konstruksiyalar yaratishga imkon berdi.

---

Modellashtirish uchun radioelektron, elektrolitik, pnevmatik va boshqa
fizik-kimyoviy asoslar ishlab chiqilgan. Bionik modellashtirish boshqa
fanlarda olib boriladigan modellashtirishdan farq qiladi. Qoidaga ko’ra,
bionik modellar qiyoslab bo’lmaydigan darajada murakkabroq dinamik
tuzilmalardir. Ularni yaratish nafaqat tirik organizm bo’yicha maxsus
aniqlovchi tadqiqotlarni, balki bunday murakkab modellarni amalga
oshirish va o’rganish uchun maxsus usullar va vositalarni ishlab chiqishni
ham talab qiladi. Biyonik olimlar o‘z timsoli sifatida integral belgi bilan
bog‘langan skalpel va lehimli temirni tanladilar va ularning shiori “Tirik
prototiplar – yangi texnologiya kaliti”. Nerv sistemasida axborotning qayta