Topshiriq XX asr 80-yillari onaviy hayotidagi inqirozli holat. Markazning Oon siyosati., zbek ishiirlashuvi. Orol fojeasi. Fargrtalarida respublika ijtimoiy-siyosiy hayotidagi osib borishi

Kadrlar tayyorlashda ham faqat son izidan quvilib sifat esdan chiqdi.



Milliy tahqirlash va kamsitish ayniqsa, kadrlar siyosatida yaqqol kozbekistondagi respublika, viloyat, shahar va tuman partiya va sovet tashkilotlarining rahbar hodimlari, bonomenktaturalib, KPSS Markaziy Komiteti tomonidan tayinlanar edi.⁵

Mahalliy rahbarlar faqat nomiga qolmagan ikkinchi rahbar qozbekistonning hech qanday olmagan. Bu haqidagi quyidagi I.UsmonxoBir solardi.Hattoki obkomning boidan tortib, raykomning birinchi kotibigacha Moskva ixtiyorida turardi.Moskva topshirigra 40 yoshdan oshgan kishi raykomning birinchi kotibi, 50 yoshdan oshgan kishi esa obkomning birinchi kotibi bolsin, baribir Moskva uning nomzodini o.⁶

Kadrlarni tanlash ish oyishda xodimning ish qobiliyati, ishbilarmonligi, saviya darajasi, oynamasdi. Balki hodimlarning rus tilini qay darajada bilishi, Markazga shaxsan sadoqatliligi va hisobga olinar edi.




Mustamlakachilik va milliy tahqirlash siyosatining yorqin kozbekiston KP MQning 1984-yil iyunida botgan XVI Plenumidan sokadrlar desantildi. Bu hodimlar O deb maqtanar edi I.Usmonxozbekiston KPsining XXI syezdidagi hisobat madesantchilaribot idoralarda rahbarlik lvozimlarida ishladilar va kadrlar ozbekistondan ham Rossiya Federatsiyasiga xodimlar jolsa, Organish uchun yuborilgan.




OKo torisida mahsus qaror ham qabul qilgan.Ushbu qarorga asosan har bir kolishi kerakligi koiz mehnatkashlarni ham Rossiyaning turli viloyatlariga rejali yuborish Ozbekiston Rossiyaning noqoratuproq zonasi va Sibir hududlariga jami bonatdi. Korsatkich 11099 kishiga yetdi.⁷ Demak bu jarayon yanada jadalashdi, Ozlashtirish, qurilish yagzbekitonda malakali kadrlar yooya yotar edi u ulugsiri keng koirlashtirib borgan. Buni biz xususan qishloq xorib ojaligida sifat koz mehnatiga yarasha haq olmaganligi sababli mehnat layoqati pasaydi.Markaz borgan sari paxta buyurtmasini oshirib bordi, lekin aholiga tozosiga tori keladigan oylik daromad Rossiyada 98,1 sozbekistonda omga teng bozbekiston xalqining turmush darajasi pasayib, SSSR mintaqasida oxirgi ota qiyinchilik bilan hayot kechirgan shunday alamli sharoitda shozligini, tilini yolmagan millatlarni umuman millat sifatida tobtab assimilyasiyani amalga oshirgan. Bu jarayon, xususan KPSS XXII syezdining dasturi qabul qilingach, bevosita kun tartibiga qosotsializm toalabaldi. Bu birlik: Yagona til-rus tiliyagona maqsad kommunizmYagona mafkura- marksizm leninizmoyalardan kelib chiqib, ; qoidasini ilgari surishgacha borib yetdilar.⁹



bayrogatda, 70-yidan ortiq vaqt mobaynida xaspooyalarning asl maqsadi millatning oq qilish xalqni sovet xalqiga aylantirish edi. Barcha davlat idoralarida hujjat rus tilida olib borilishi odat tusiga kirdi. Oz yurtda ikkinchi darajali tilga aylandi. Misol uchun 1970-yilda 1-million nusxada chop etilgan bozbek tilida edi xolos. Holbuki, ozbekistonda 73 foizdan ortiqni tashkil etganlar.¹⁰



Bu mustaqillik erganish jarayonida ijtomoiy hayotning barcha sohalarida sof shovinistik mustamlakachilik siyosati olib borilganiga guvoh boziga xos noyob xususiyatlarni bilmagan va bilishni ham xoxlamagan kelgindilar mahalliy xalqning urf-odatlari, annaviy qadriyatlari kamsitildi. Milliy libos kiyish qoloqlik deb baholandi. Milliy anyicha tolarini milliy va diniy qadriyatlar asosida dafn qilganlar tanqid ostiga olindi, shavqatsiz jazolandi. Bu qadar xoldirib bordi.



Siyosiy va mafkuraviy zugzgara boshladi. Ogldi. Jamoatchilik paxta yakkahokimligini tugatish, olomlashtirish kabi masalalarni kozbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimovning Organish boquv llanmada ijtimoiy-siyosiy jarayon mustabid tuzumdan qolgan ogtilgan.