10.2.2. Akım, Potansiyel Fark, Direnç
10.2.2.1. Elektrik akımı, direnç ve potansiyel farkı kavramlarını açıklar.
a. Öğrenicilerin elektroliz kabını kullanarak elektrik yükünün hareketi üzerinden
elektrik akımı kavramını açıklamaları için ortam hazırlanır.
b. Öğrencilerin katılar, sıvılar ve gazlar için elektrik akımını tartışmaları sağlanır.
c. Öğrencilerin deneyler yaparak bir iletkenin direncinin bağlı olduğu değişkenleri
analiz etmeleri sağlanır.
10.2.3. Elektrik Devreleri
10.2.3.1. Akım, direnç ve potansiyel farkı kavramları aralarındaki ilişkiyi analiz eder.
a. Öğrencilerin basit devreler üzerinden deney yaparak akım, direnç ve potansiyel
fark arasındaki ilişkinin matematiksel modelini çıkarabilmeleri sağlanır.
b. Öğrenciler basit elektrik devrelerinde direnç, potansiyel fark ve elektrik akımı
kavramları ile ilgili problemler çözer.
c. Öğrencilerin basit elektrik devrelerinde eşdeğer direnç hesaplamaları yapma-
ları sağlanır.
10.2.3.2. Günlük hayatta üreteçlerin seri ve paralel bağlanma gerekçelerini açıklar.
a. Öğrencilerin pillerin kullanım amaçlarına göre birbirleriyle bağlanma şekillerini
incelemeleri ve tükenme sürelerini karşılaştırmaları sağlanır.
b. Öğrencilerin ilk pilin keşfi üzerine deneyler yapan bilim insanları Galvani ve
Volta’nın bakış açıları arasındaki farkı tartışmaları sağlanır.
10.2.3.3. Kirchoff’un akımlar ve gerilimler kanunlarını açıklar.
a. Kirchoff kanunları ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
10.2.3.4. Elektrik enerjisi ve elektriksel güç kavramlarını ilişkilendirir.
a. Öğrencilerin mekanik enerji ve güç kavramları ile ilişki kurmaları sağlanır.
b. Öğrencilerin elektrikle çalışan aletlerin ve devre elemanlarının birim zamanda
harcadığı elektrik enerjisini hesaplamaları sağlanır.
c. Öğrencilerin enerji tasarrufu üzerine farkındalık kazanmaları sağlanır.
ç. Öğrencilerin ısı, iş, mekanik enerji ve elektrik enerjinin birbirine dönüşümünü
açıklamaları sağlanır.
d. Öğrencilerin günlük hayattan enerji dönüşümlerine örnekler vermeleri sağlanır.
e. Öğrencilerin elektriğin oluşturabileceği tehlikeler ve güvenlik önlemlerini tar-
tışmaları için uygun ortam hazırlanır.
Ortaöğretim Fizik Dersi Öğretim Programı
10. Sınıf
14
Ortaöğretim Fizik Dersi Öğretim Programı
15
10. Sınıf
10.2.4. Mıknatıslar
10.2.4.1. Mıknatısların manyetik özelliklerinin nedenlerini açıklar ve maddeleri manyetik
özelliklerine göre sınıflandırır.
a. Öğrencilerin deneyler yaparak ve simülasyonlar kullanarak manyetik alan kav-
ramını açıklamaları sağlanır.
b. Öğrencilerin bir mıknatısın manyetik alan kuvvet çizgilerinin mıknatısın farklı
noktalarında nasıl değiştiğini görmeleri sağlanır.
10.2.4.2. Mıknatıslar arasındaki itme ve çekme kuvvetini manyetik alan kavramını kullana-
rak açıklar ve bu kuvvetin bağlı olduğu değişkenleri analiz eder.
a. Mıknatısların itme-çekme kuvvetleri ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez
b. Öğrenciler mıknatısları kullanarak günlük hayatta belirledikleri bir probleme
çözüm önerisi üretmeleri sağlanır.
10.2.5. Akım ve Manyetik Alan İlişkisi
10.2.5.1. Üzerinden akım geçen düz bir iletkenin oluşturduğu manyetik alanı etkileyen
değişkenleri analiz eder.
a. Öğrencilerin deneyler yaparak ve simülasyonlar kullanarak değişkenleri belirle-
yebilmeleri için ortam hazırlanır.
b. Öğrencilerin elektromıknatısların kullanım alanlarına örnekler vermeleri sağlanır.
c. Manyetik alan şiddeti ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
10.2.5.2. Dünyanın oluşturduğu manyetik alanının sebeplerini ve sonuçlarını tartışır.
a. Öğrencilerin ilgi alanlarındaki farklılıklar göz önünde bulundurularak araştırma
yapmaları sağlanır.
b. Öğrencilerin manyetik kuzey ile coğrafi kuzey arasındaki farkı açıklamaları sağ-
lanır.
c. Öğrencilerin yüksek gerilim hatlarının geçtiği alanlarda oluşan manyetik alanın
canlılar üzerine etkilerini tartışmaları sağlanır.
10.3. Dalgalar
Bu ünitede öğrencilerin; dalga hareketini anlamlandıracak temel kavramları yapılandırmaları ve
günlük hayatta gözlemlenen su, ses ve deprem dalgalarını yorumlayarak söz konusu dalgalarla ilgili
problem durumları ortaya koyabilmeleri, çözüm yollarını tartışabilmeleri ve tasarımlar geliştirebil-
meleri amaçlanmıştır.
Kavramlar/Terimler: Dalga, titreşim, genlik, dalga boyu, hız, frekans, periyot, rezonans
Önerilen Süre:16 saat
10.3.1. Dalga ve Dalga Hareketinin Temel Değişkenleri
10.3.1.1. Titreşim, dalga boyu, periyot, frekans, hız ve genlik kavramlarını açıklar ve ilişki-
lendirmeler yapar.
a. Öğrencilerin gösterim veya simülasyonlar kullanarak kavramları açıklamaları
sağlanır.
b. Öğrencilerin periyot ve frekans kavramlarını birbiriyle ilişkilendirmeleri sağla-
nır. c. Öğrencilerin dalganın ilerleme hızını, dalga boyu ve frekans kavramları ile
ilişkilendirmeleri sağlanır.
10.3.1.2. Dalgaların enerji taşıdığı çıkarımını yapar.
a. Öğrencilerin deney yaparak ve simülasyonlar kullanarak çıkarım yapmaları
sağlanır.
10.3.1.3. Dalgaları titreşim ve ilerleme doğrultusuna göre sınıflandırır.
a. Öğrencilerin sınıflandırma yapmaları için gösterim ve simülasyonlar kullanma-
ları sağlanır.
10.3.1.4. Atma ve periyodik dalga oluşturarak aralarındaki farkı açıklar.
a. Öğrencilerin atmanın temel fizik kavramı olmadığını sadece dalgaların özellik-
lerini incelemek için oluşturulduğunu anlamaları sağlanır.
b. Öğrencilerin deney yaparak ve simülasyonlar kullanarak atmaların sabit ve ser-
best uçtan yansımalarını incelemeleri sağlanır.
c. Öğrencilerin gergin bir yayda oluşturulan atmanın ilerleme hızının bağlı olduğu
değişkenleri analiz etmeleri sağlanır.
ç. Atmanın ilerleme hızı ile ilgili matematiksel işlemlere girilmez.
d. Öğrencilerin bir ortamdan başka bir ortama geçerken yansıyan ve iletilen at-
maların özelliklerini karşılaştırmaları sağlanır.
e. Öğrenciler iki atmanın karşılaşması durumunda meydana gelebilecek olayları
analiz eder.
Ortaöğretim Fizik Dersi Öğretim Programı
10. Sınıf
16
Dostları ilə paylaş: |