Система образования во Франции

 
Xususiy ta'lim 
O'quvchilar soni Fransiyaning 
taxminan 20% tashkil qiladi. 
Fransiya "yaxshi maktab yaxshi 
o'quvchi" tamoyiliga qat'iy amal 
qiladi. Xususiy maktablar 
o'zlarida va boshlang'ich 
maktabda, kollejda va litseyda 
birlashishi mumkin. 
Xususiy va davlat 
maktablari o'rtasidagi 
farqi shundaki 
xususiy maktablar eng 
yaxshi texnik va tashkiliy 
jihozlar bilan (kompyuter 
xonalari, suzish havzalari, 
laboratoriyalar va 
ustaxonalar)jihozlangan 
bo`ladi
.
 

---

O’rta ta’lim
O`quvchilar 11 yoshdan o`rta maktabga o`tadilar. O`rta ta`lim kollejlar va 
litseylarda amalga oshiriladi. O`rta ta`lim 2 bosqishda beriladi. Birinshi bosqish (11 
yoshdan 15 yoshgasha) 4 yil bo`lib, eng kishik sinf 6-sinf, 5,4- o`rta, 3-sinf eng 
katta sinf hisoblanadi. Birinshi bosqishda fransuz tili va adabiyoti, chet tili 
(ingliz,nemis, ispan, italyan tillari), tarix, geografiya, matematika, tabiiy fanlar 
o`qitiladi 
4-3sinflarda o`quvchilarning 
qobiliyai va moyilligiga qarab 
bilim beriladi. Ikkinshi 
bosqishda o`quvchilar 15-18 
yoshda ta`lim oladilar. Bunda 
o`qish 3 yil davom etib, 2-sinf 
kishik, 1-sinf o`rta va 
yakunlovshi sinflarga bo`linadi.
6-5-sinflar umumiy o`rta 
ta`lim beradiBirinshi bosqish 
yakunlangash, o`quvchilar 
kasbiy yo`nalishlari bo`yisha 
guvohnoma oladilar. 

---

O`quvchilar umumiy ta`lim va texnik litseyolarni 
tugatganlaridan so`ng bakalavr unvoni va diplomi uchun 
imtixon topshiradilar. Ana shunday diplomga ega 
bo`lganlargina oliy o`quv yurtlariga kirish huquqini qo`lga 
kiritadilar. Umumiy ta`lim yo`nalishidagi uch yillik ta`lim 
litseylarida adabiyot tarixi, ona tili va adabiyoti, lotin tili, chet 
tili, tarix, geografiya, ekanomika kabi fanlar o’qitiladi. 
1 yillik texnik litseylarda yo`nalishiga qarab matematika, 
fizika, ximiya fanlario`qitiladi. Chet tili o`rganishga katta 
e`tibor beriladi. 
Guvohnoa olganlaridan so`ng oliy pedagogika instituti, 
politexnika instituti, oliy ma`muriy maktablarga imtixon 
bilan qolgan oliy o`quv yurtlariga imtixonsiz qabul qilinadilar 

---

Fransiyada quyidagi bilim 
maskanlarida oliy 
ta’lim beriladi 
Universitetlar
oliy texnologiya 
maktablar 
Oliy muhandislik 
maktablari 
oliy arxitektura
maktablari 
Oliy tibbiyot 
o’quv 
muassasalari 
Oliy pedagogika 
va filologiya 
bilimgohlari 
Siyosi fanlar oliy 
maktabi 
Oliy tijorat 
maktablari 
Oliy badiiy 
maktablar 
Malaka oshirish 
oliygohlari 

---

Birinchi sikl umumiy 
yoki texnik ilmiy 
sohada oliy 
ma’lumot 
olish bilan 
yakunlanadi, 
o’qish 2 
yil davom etadi 
Ikkinchi siklda 
o’qish 1 
yil davom etadi, 
talabalar uni magistr 
darajalari bilan 
yakunlaydilar. 
Uchinchi sikl 1-2 yil 
davom etib bunda:
-
biron-bir predetni 
chuqurlashtirib 
o`rganilganligi uchun 
diplom(bir yil); 
- ixtisoslashtirilgan oliy 
ma`lumot to`g`risida 
diplom (bir yil); 
- uchinshi sikl doktorlik 
dissertatsiyasi (1,2 
yil); 
Oliy 
ta’limda 3 siklda 
ta’lim beriladi: 

---

Fransiyada oliy professional ta`lim berish keyingi 30 yil davomida qaror topdi. Bu 
qisqartirilgan maxsus ta`lim bo`lib, unda o`qish 2 yil davom etadi. O`quv 
universitetlar yoki texnik litseylarda amalga oshiriladi. Uning bitiruvshilari ishlab 
shiqarish sohasida, xizmat ko`rsatish sohasida va boshqalarda rahbarlik lavozimlarida 
ishlaydilar. 
Fransiyada oliy ma`lumot va ixtisos beruvshi oliy texnologik institutlar mavjud. Ular 
odatda sanoat, maishiy xizmat ko`rsatish, informatika mutaxassisliklariga 
ixtisoslashtirilgan. O`qish muddati 2 yil bo`lib, darslar haftasiga 30-35 soatni tashkil 
etadi. 8 haftalik ishlab shiqarish amaliyoti ham o`tkaziladi.

---

.
Direktor dars bermaydi. 
Uning ish faoliyati 2 yil 
davomida kuzatib boriladi. 
Ko`p hollarda ular maktab 
qoshidagi uyda yashaydilar. 
Sinovdan o`tmasa qaytib 
o`qituvshilikka tuchuriladi. 
Direktor 65 yoshdan so`ng 
umuman ishlamaydi. 
O`qituvshilarni direktor 
ishdan bo`shatmaydi. Ta`lim 
inspeksiyasi tomonidan 
taftish o`tkazilib, o`qituvshi 
bo`shatilishi mumkin.