Səməd Şıxı atilan bir daş

226 
 
olan iĢləri Emin üstlənmiĢdi. RövĢən iĢdən çıxandan sonra 
Dənizin  kafesinə  gələr,  çay  içərək  niĢanlısı  ilə  söhbət 
elədikdən sonra evinə gedərdi. ĠĢə təzə girdiyindən özünə 
hələ maĢın almaq imkanı olmamıĢdı.  
Nərgizin  vəziyyəti  üçün  nəsə  deməyə  ehtiyac  yoxdur, 
məncə. DəyiĢən tək Ģey yaĢı idi. Görməyən biri üçün itən 
gözəlliyi, solğunlaĢmıĢ üzünüdə əhəmiyyəti yox idi. Səhər 
qalxar, yeyər, içər, yayda çöldə oturub hava alırdı.  Artıq 
yazmağıda  buraxmıĢdı.  Sonuncu  yazdığını  da  Yusifdə 
qoymuĢdu. O, kitabla xəyalları da Yusifdə qalmıĢdı. Artıq 
Nərgizə  nə  kitablar,  nə  də  xəyallar  lazım  idi.  YaĢaya 
bildiyi  qədər  yaĢayacaq,  sonra  azadlığa  qovuĢacaqdı. 
Ölməyi  belə  bacara  bilməyən  adam  idi.    Sonuncu  dəfə 
Bakıdan  çıxdığı  idi.  Bakıya  bir  daha  dönməyəcəm  deyə 
söz vermiĢdi.  
RövĢən  tez  –  tez  zəng  edər,  anası  və  bacısı  ilə 
danıĢardı. Nərgizin  hər dəfə  üzgün olduğunu öyrənəndən 
sonra  üzülər,  bəzən  isə  evdə  oturub  ağlayardı.  Nə  qədər 
çıxıb  Bakıya  gəlmələri  üçün  israr  eləsədə  Nərgiz  razı 
olmamıĢdı. Nərgiz RövĢənə gəlməyimi istəyirsənsə evlən, 
bir 
onda 
gələcəm 
demiĢdi.  Bakı  onun  üçün 
UĞURSUZLARIN  ġƏHƏRĠ  adın  qazanmıĢdı.  Bütün 
həyatın orda itirmiĢdi. Hər Ģeyin. Orda baĢlamasa da orda 
bitmiĢdi.  
RövĢənin  günüdə  pis  deyildi.  ĠĢlədiyindən  əlavə  bəzi 
iĢlərlədə  məĢğul  olurdu.  Qazandığı  əlavə  gəlirləri  bank 
hesabında  toplayırdı.  Toyun  xərclərini  Fariz  üstlənmiĢdi. 
RövĢənə  bu  barədə  narahat  olmamasını  demiĢdi. 
Qazandığın  pulun  bir  hissəsini  xərcləməsi  üçün  anasına 
göndərirdi. Geri qalan hissəsi ilə öz keçimini qarĢılayırdı.  
Toy  üçün  tələsməsə  də  Farizdə,  Gülnazda  toy  üçün 
danıĢmaq  üçün  Eminlə  razılaĢmıĢdılar.  RövĢəndə  toyun 
olmasını  istəyirdi.  Amma  vəziyyətini  yaxĢılaĢdırmadan 
bunu  eləmək  istəməyirdi.    Fariz  isə  razılaĢmayırdı. 
Vəziyyətinin  düzəlməsini  gözləyərdisə  dörd  –  beĢ  ildə 
gözləməli  olacaqların  demiĢdi.  Evlənib  birlikdə  çalıĢaraq 

---

227 
 
hər  Ģeyi  yola  qoyacaqların  inandığın  deyərək  RövĢəni  də 
razı  hala  gətirmiĢdi.    Gülnazla  gələrək  toy  üçün  yaxın 
aylarda  gün  təyin  edəcəklərdi.  Sonrada  hazırlığlarna 
baĢlayacaqdılar.  
Bu  xəbərə  ən  çox  sevinən  Dəniz  idi.  Dənizin  xasiyəti 
RövĢəndən fərqli idi. Bir söz var, deyirlər “məhəbbət üç il 
davam edir” deyə bunu RövĢənə aid eləmək olardı. Dənizi 
sevirdi.  Amma  ilk  günki  sevgi,  eĢq,  yanğı  yox  idi. 
KeçmiĢdi olar. Dənizə bağlı idi. Sevirdi də, amma bu ilk 
günlərindəki kimi deyildi. Dənizdə bəzən bunu anlayırdı. 
Dənizin  sevgisi  ilk  günki  kimi  idi.  Görəndə  əli  əsib 
yıxılmamıĢdı, amma onu sevə biləcəyinə aid ürəyində iĢıq 
parıldamıĢdı.  Sanki  günəĢi  bir  baĢqa  doğmuĢdu.  Və 
həmən  günəĢ  çıxdığı  yerdə  də  dayanmıĢdı.  Ġlk  gün  ki, 
kimi sevirdi. Ona bağlı idi.  
Günün  böyük  hissəsin  kafedə  keçirdiyindən  çıxıb 
gəzməyə  çox  vaxtı  qalmayırdı.  Bəzən  arada  qızlar 
çağıranda  getdiyi  olurdu.  Bəzəndə  Mariya  ilə  görüĢərdi. 
Ailəsinin  iĢləri  üzündən  beĢ  ay  idi  ki,  Bakıya  köçmüĢdü. 
Nərgiz Mariyaya il yox, əsrdə keçsə sən dəyiĢməyəcəksən 
deyirdi. Mariya yenə öz kefində idi. Gününü barda keçirir, 
kefi  istədiyi kimi əylənirdi. Nərgizədə əsl azəri qadınısan 
deyirdi.  Evlən  otur  ərinin  dizinin  dibində.  Qa  deyəndə  ət 
atar, qu deyəndə su tökər səsini kəsib oturarsan.  
Dəniz  RövĢənlə  Mariyanı  tanıĢ  eləmiĢdi.  Bir  –  neçə 
dəfə  görüĢmüĢdü.  Ġlk  görüĢdə  Mariyanın  xasiyətinə  yad 
olduğu üçün çəkingənlik eləsə də ikinci dəfə görüĢündən 
sona  onunla  deyib  –  gülür,  zarafatlaĢırdı.  RövĢəni 
tanıdıqdan  sonra  Dənizə,  yox  yaxĢısın  tapmısan.  Bu 
zamanda  və  burda  beləsin  tapmaq  yaxĢıdı.  Mən  belə 
bəyəndimsə  deməli  okeydi  demiĢdi.  Ardıycada  ayrılası 
olsan  xəbər  elə,  mən  yaxınlaĢım.  Yoxsa  bu  gediĢlə  evdə 
qalacam. Tam mən istədiyim tipdədi – deyərək gülmüĢdü. 
Dəniz  bunu  ciddiyə  alaraq  Mariyaya  sərt  davranmıĢdı. 
Mariyadan  baĢqa  bəzən  Dənizin  köhnə  dostları  kafeyə 
yanına gələr çay içər, söhbət edərdilər. 

---

228 
 
 
 
*** 
 
Dəniz  toylarının  çox  elə  böyük  sarayda  keçirilməsini 
istəməyirdi.  Atasından  da  bunla  bağlı  israr  etməməsini 
istəmiĢdi. Toy məsrəfləri çox olacaq birdə böyük sarayda 
olması  RövĢəni  sıxacağın  demiĢdi.  Emin  qızının  saçını 
sığallayaraq  üzünə  gülümsədi.  Necə  mərhəmətli  və 
düĢünən  qızı  var  idi  deyə  qürur  duyurdu.  Ġnsanlara 
yaxĢılıq etməməli olduğunu bilirdi. Qızınında bu yaxĢılığa 
marağı  üzündən  üzüləcəyin  bilirdi.  Amma  pis  insan 
olmaqdansa  belə  olması  daha  yaxĢı  idi.  Qızına  –  narahat 
olma,  o  qədərin  məndə  düĢünmüĢəm.  Nə  kömək  lazım 
olarsa  özümdə  edəcəm.  Sizin  ən  xoĢbəxt  gününüzdə 
bunları  dərd  etməyinizi  istəmirəm.  Bu  barədə  əmin  ol  – 
deyərək qızını bərk qucağlamıĢdı.  
Ġlk  baĢlarda  Farizin  RövĢənə tutduğu evdə qalacaqları 
barədə razılaĢmıĢdılar. Ev onlara çatacaq dərəcədə idi elə. 
Sonra  iĢləri  yerinə  qoyduqsan  sonra  öz  Ģəxsi  evlərinə 
köçəcəkdilər.  Bəlkə  də,  həyət  evinə.  Dəniz  həyət  evi 
istəyirdi.  Yayda  bağ  salar,  təmiz  havada  oturmaq  üçün 
qəĢəng  ideyası  var  idi.  Həyəti  yaĢıl  otla  bəzəyəcək, 
aralarında  müxtəlif  çiçəklər.  Ətrafa  xoĢ  qoxuların 
yayacaqlar.  Həyətin  ortasında  yellənçək  olacaq.  Ondan 
biraz  kənarda  masa  olacaq.  Yayda  yeməklərin  orda 
yeyəcəkdilər.  Öz  evlərinə  köçəndə  də  öz  pianosunu 
gətizdirəcəkdi. 
UĢaqlar 
üçün 
tələsməyəcəkdilər. 
Evliliklərinin  ilk  iki  ilində  uĢaq  fikirləĢməyirdilər.  Öz 
həyatlarını  yaĢayacaqdılar,  əylənib  –  gəzəcəkdilər.  UĢaq 
olandan  sonra  bunları  eləmək  olmayacaqdı.  BaĢları 
qarıĢacaqdı  uĢağlara,  əylənmək,  gəzmək  kənarda 
qalacaqdı.  Ona  görə  baĢdan  gəzib  qurtlarını  öldürmək 
istəyirdilər.  
Ailələrinin  tez  bir  zamanda  nəvə  istəyəcəklərin 
bilirdilər. Çünki hər iki tərəf gözünü onlara tikəcəkdi.  

---