Rivojlanish psixologiyasi fanidan oraliq nazorat javoblari

Талим ижтимоий маданий феномен

• 
  Insonda biologik va ijtimoiy tomonlar munosabati haqidagi masala psixologiyada diolektik ta’limotga asosan hal qilinadi. Bu ta’limotga binoan inson “barcha ijtimoiy munosabatlar majmuidan iborat”. Diamat insonga ijtimoiy-tarixiy mavjudot sifatida, shu bilan bir vaqtda tabiatning bir bo‘lagi, deb qaraydi. Inson – biosotsial mavjudot. Shuning uchun ham uning psixik Rivojlanishiga ikki asosiy omil tasir qiladi:
  
• 
  Bu ikki omilning o‘zaro munosabati turli oqim namoyondalari, (ya’ni biologik va sotsial) tomonidan turlicha talqin qilinadi. Biologik oqim namoyondalari insondagi tug‘ma, hayotiy jarayonlarni uni rivojlanishiga hal qiluvchi ta’sir qiladi, deb tan oladilar.
  
• 
  Sotsial oqim namoyondalari esa, aksincha, asosiy omil – tashqi ta’sir, deb hisoblaydilar va biologik faktorning rolini inkor etadilar.
  
• 
  Har bir bola yashaydigan ijtimoiy muhit bir emas, balki bir necha qavatdan, zonadan iborat. Eng yaqin zona – oilaviy muhitdir. Oilaga qaragan kengroq zonani bolaning o‘rtoqlari, tarbiyachilari tashkil etadi. Bundan tashqari yana bir zonani bolaning qarindoshlari, qo‘shnilari tashkil qiladi va nihoyat, eng keng zona – ijtimoiy muhit bo‘lib hisoblanadi. Uning ta’siri faqat bevosita hatti-harakat namunalari, alohida kishilarning mulohazalari orqali emas, balki kitob va gazeta, radio, kino, televideniya, jamiyatda o‘rnatilgan qonun, qoida va odatlar, ahloq talablari, estetika orqali amalga oshiriladi.
  

• 
  Bola aktivligini hisobga olishning zarurligi psixologiyaning muhim prinsipi – ong va faoliyatning birligi prinsipidan kelib chiqadi.
  ong faoliyatda namoyon bo‘ladi va rivojlanadi. bolaning aktivligi turli formada bo‘lishi mumkin: taqliddan tartib to ijodiy aktivlik, tashabbuskorlikkacha. ammo bolaning aktivligi qaysi formada bo‘lmasin, u atrof muhitni, dunyoni bilish, uning rivojlanishi uchun zarur hisoblanadi. aktivlikda bola o‘zini namoyon qiladi va rivojlanib boradi. rivojlanishning samarali bo‘lishi bola aktivligining kattalar tomonidan boshqarilishiga bog‘liq bo‘ladi. bola akivligini rivojlanishining barcha bosqichlarida boshqarib borish muhimdir. bola aktivligini tashkil qilishining asosiy formasi esa – ta’lim va tarbiyadir.
  Rivojlanish protsessida bola shaxsining o‘zgarishi ham ro‘y beradi. bu o‘zgarishlarni 3 ta guruhga bo‘lish mumkin.