Rəy verənlər: f e. d prof. Ş. M. Məmmədov
Yüklə 3,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
ən böyük xristian kilsəsi olan katolik kilsəsi, pravoslavlann ən böyük kilsəsi olan Rus kilsəsi heç vaxt “İsa peyğəmbərin müqəddəs son günlərinin kilsəsinə” - mormonlara kömək etməyə tələsməmişlər və tələsmirlər. Axı hər biri ayrılıqda bir kilsəyə məxsus olan dindarlara və onların ruhlarına qayğını bəyan edirlər, ancaq digər qardaş kilsəyə ümumi “xilas” izində kömək etmək etmək istəmirlər. Bu nə isə düzgün deyildir. Bununla belə momıonlar artıq yüz ildən çoxdur, 1894-cü ildən başlayaraq bu məsələnin üstündə çalışırlar. Şimali Amerikanın Yuta ştatında dünyada ən böyük genealoji laboratoriya yaratmışdırlar. Bu laboratoriya Solt - Leyk - Siti şəhəri yaxınlığındakı 1800 metrlik dağın başındadır. Dağın içində 210 metr dərinlikdə altı yeraltı keçid düzəldilmişdir - ora yaxın düşmək olmur. Dəmir barmaqların arxasında “dağın sənədli xəzinəsi” yerləşir, onun qapısı 15 tondur - hər hansı təhlükə olarsa qapı avtomatik bağlanır və o əbədi olaraq mormonlarm sirlərini gizlədəcəkdir: on minlərlə 16 millimetrlik plyonka 26 milyon maşınlı yazılı səhifə burada saxlanılır. Bu qeydiyyat sənədlər, dini sənədləri, xəstəxana və qəbirstanlıq sənədləri - bir sözlə sağlara və ölülərə aid olan - bu dünyaya gəlib buradan gedenlərə aid sənədlər saxlanılır: onların yalnız ad, soyadı, anadan olduqları il, ay, gün qalır, qısa həyat tərzləri, qısa tərcümeyi - halları verilir. Bu dağ özündə ABŞ - da, Asiyada, Afrikada, Qvineyada doğulan iki milyard adamın adını saxlayır. Bu gün iki yüz adam əllərində fotokamera il boyu planeti
dolaşır,müvafiq məlumatlar toplayırlar Mormonlar ordusu ildə beş milyon yarım adam xaç suyuna salmaq üçün çalışırlar. Artıq Şərq ölkələri ilə danışıqlar aparılır, bu
yaxınlarda onlar Rusiyada öz kilsələrini yaratmışdılar və bu ərazilərdə də öz işlərini görməyə
başlayacaqlar. Qiyamət gününə Amerikanın cənubundakı baptistlər də qızğın hazırlıq işləri görürlər. Kompüterin köməyi ilə onlar Alabama ştatında əhalinin siyahıya alınmasını keçirmişlər. Sonra İsanın funksiyasını öz üzərinə götürən - ali 469
hakim - bu kilsə kimin cənnətə, kimin cəhənnəmə düşməsini müəyyən edəcəkdir. Əgər möminlərin əksəriyyəti Qiyamət gününə hazırlaşarkən Allahın qarşısında cavab verəcəklərinə ümid edirlərsə də Həbəşistandakı rasteferian sektasının nümayəndələri bu günü gözləyirlər ki, Həbəşistanın keçmiş imperatoru, hal - hazırda ilahələndirilmiş Haylı Selassiya ilə görüşəcəklər. O günaha batan həmvətənlərinə hökm verəcək, ancaq ədalətli qərar qəbul edəcəkdir. Qiyamət gününə gəldikdə isə onun haqqında tam təsəvvürü xristianlıqdan almaq olar. Bu məhkəmə xeyirxah admlarm pislərdən həmişəlik ayrılmasıdır. Həmin gün məsihə gələcək, onun gəlişini mələklər əllərində çaldıqları tütəklə bildirəcəklər. Təəssüf ki,qiyamət gününü təsvirinə az yer verilir. Mələklərin iştirakı ilə hakim taxta oturacaq - bütün xalq onun qarşısına toplanacaqdır. Məhkəmə qurtaranda bəraət alanlar hakimin sağ tərəfinə, ittiham olunanlar, yəni günahı olanlar sola yığışacaqlar. Qiyamət gününə həsr olunan saysız - hesabsız ikon və şəkillər var. Onun hazırlanması üçün əsas kimi axirət məhkəməsi haqqında qədim Misir təsvirləri götürülmüşdür. Yalnız Osirisin yerinə tərəzini Mixayıl tutur. Qiyamət gününün bu şəklini kifayət qədər mənzərəli olmadığını qeyd edən xristian yazxıçısı Yefrem Sirin onu inkişaf etdirmişdir. Onun yaradıcılığı rəsmi kilsə tərəfindən qəbul edilməsə də onun yaratdığı Qiyamət günü şəkli kilsə irearxlannın baxışlarına müvafiq olmuşdur. Sirin yazırdı ki, torpaq və dəniz, heyvanlar, quşlar, balıqlar (yəni kimlər və nələr ölü yeyib və ya udubsa) öz qurbanlarını geri qaytaracaqlar. Doğrudur o artıq həzm olunmuş insan bədəninin necə geri qaytarilacağını təsvir etmir; məhz insan bədəni hesabına heyvanları öz bədənlərini möhkəmləndirmişlər. Hətta bu heyvanlar özləri artıq çoxdan Yer kürəsindən yox olmuşlar. Möminlər üçün bu xırda detallar əhəmiyyət kəsb etmir. Onlar bu məsələ ətrafında hətta düşünmürlər. “Dünyanın sonunda” başlanan kosmik fəlakət qiyamət günü də davam edecəkdir; 470
Günəş və Ay sönəcək, ulduzlar göydən yerə töküləcək, yer özü də çevriləcəkdir - hakimin taxtından odlu çay axacaqdır. Qiyamət günündən sonra kim xilas olacaq, kim cənnətə düşmək hüququ qazanacaq və əbədi həyat qazanacaqdır? Dini baxışlara görə əbədi həyat yalnız möminlər üçün nəzərdə tutulur, günahı olanlar cəhənnəmdə əzab çəkəcəklər “Hamı onun qarşısına toplaşacaq, onları bir - birindən - çoban qoyunları ayiran kimi ayırır - qoyunları sağ tərəfinə, keçiləri sol tərəfinə yığır: sağda olanları cənnətə, soldakıları cəhənnəmə göndərir” xristianlar bu vaxtı öz kilsələrinin üzvi olmağı tələb edirlər - bu gün isə cavab birmənalıdır - cənnətə möminlər düşə bilər. Lakin bu gün məlum olur ki, mömin deyərkən xristianlar İsaya inananları və həmin kilsənin üzvi olanları nəzərdə tutur, yəni xristian cənnətinə düşmək üçün həmin kilsənin üzvi olmaq vacibdir. Qiyamət günü mövzusu yalnız dini əsərlərin yox, həm də nağılların mövzusudur. İslamda Qiyamət günü yəhudi və xristianlığın təsiri altında formalaşmışdır, burada həm də bütpərəstlərin - ərəblərin axirət dünyası ilə bağlı baxışlarına da rast gəlmək olur. İslam baxışlarına görə Qiyamət günündə Günəş sönəcək ,ulduzlar yerə töküləcək, dağlar göyə qalxacaq,vəhşi heyvanlar bütün dünyada gəzişəcəklər ,çayların, dənizlərin suları qalxacaq: məhz bu vaxt bədən və ruh birləşəkdir.Sonra “səma kitabı” açılacaq və burada hər kəsin taleyi yazılmiş olacaqdır. Möminlər üçün cənnət,günahkarlar üçün cəhənnəmin qapısı açılacaq - burada da “Özümüzkülər” işə düşür.Bəzi islam yazılarında deyilir ki,minlərlə mömin öz işləri haqqında hesabat vennədən cənnətə daxil olacaqlar - eyni zamanda kafirlərlə müharibədə həlak olan şəhidlərin ruhları da bura daxil olacaqlar. Hindlilərə görə ölməzlik yalnız layiq olan möminlər üçün nəzərdə tutulur, yerdə qalanlann ruhları məhv olacaqdır. Onda maraqlı sual doğur: əgər bu qədər “tək” Allah varsa və hər birinin öz məhşər ayağı varsa bütün bunlar necə birləşirlər? 471
Yüklə 3,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|