Reja: nasldan naslga o’tuvchi genlar organizmlarning o‘zgaruvchanligi genlar va atrof-muhit
Yüklə 450,13 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Organizmlarning o‘zgaruvchanligi Ikkita bir xil tuzilishdagi gen uchrashi mumkin, biroq tabiatda bunday voqelik kam kuzatiladi. Aksariyat tirik jonzotlar esa ota-onalarinikidan farqlanuvchi genlar to‘dasiga egadir. Buning natijasida har bir organizm g‘aroyib¬ genlar va belgilarga ega bo‘ladi. Genetik xilma-xillik — o‘zgaruvchanlik tirik mavjudotga tabiiy tanlanishni amalga oshirishda, ya’ni evolyutsiya jarayonida muhim ahamiyat kasb etadi. Genetik o‘zgaruvchanlik organizmlarning jinsiy ko‘payishini ta’minlaydi. Bu usul bolalarning o‘z ota- onalaridan bir xil bo‘lmagan, ya’ni aralash genlarni qabul qilib olishiga ham imkoniyat yaratadi. Masalan, bir ota-onaga tegishli mushuk bolasi ularning biridan qora rangni, ikkinchisidan ko‘m-ko‘k ko‘zni oladi. Agar uning oyoq panjalari yoki ustki qismida oq, ola- chipor belgilar ko‘zga tashlansa, bilingki, “buvisi” yoki ”buvasi”da o‘sha belgilar bo‘lgan. Bu shuning uchun ham ro‘y beradiki, ayrim genlar boshqalariga o‘zining kuchli ta’sirini o‘tkaza oladi. Demak, belgining bir avlod o‘tib, keyingilarida namoyon bo‘lishi ehtimoldan xoli emas. Genlar va atrof-muhit Garchand genlar turli tirik mavjudotlarning belgilarini aniqlab bersa ham, organizmlar tashqi ko‘rinishi yoki o‘zini tutishida atrof-muhit bilan chambarchas bog‘lanadilar. Organizmning ozuqa manbai mo‘l-ko‘l bo‘lsa, demak, u yaxshi rivojlanadi, kam bo‘lsa, aksincha, u zaiflashadi. Hayvonot olami nasl qoldirishda genlardagi instinktga asoslanadi. Ammo ayrim turlardagi bu jarayon hali o‘rganilmoqda. Yüklə 450,13 Kb. Dostları ilə paylaş:
|