Reja: lnnovatsiya tushunchasi, moxiyati

O'qituvchining innovatsion faoliyati va uning tuzilmasi
O’qituvchi: Latibjonova Ziyoda
Reja:

• lnnovatsiya tushunchasi , moxiyati
• lnnovatsion tuzulmasining uch bloki
• lnnovatsion tuzulma tarkibi.
• lnnovatsion tuzulma tarkibi va qonuniyatlar

Innovatsiya
(ing.innovations-kiritilgan yangilik, ixtiro) maqsadga qaratilgan o‘zgarish bo‘lib, qo‘llanish sohasidagi tizimni bir holatdan sifat jihatidan yangi holatga o‘tkazish, uni tubdan takomillashtirishni, innovatsion jarayon-yangilikni yaratish, o‘zlashtirish, qo‘llash va tarqatishdagi kompleks faoliyatni anglatadi. Demak, innovatsiya ta’lim jarayoniga yangilik kiritishdir. Innovatsiya ta’limiy tushuncha sifatida birinchi bo’lib, 1979-yilda Rimda qo’llanilgan
Innovatsiya bosqichlari:

• Yangi g’oyaning tug’ilishi
• Yangi g’oyaning kashf etilishi
• Uni amalga oshirish
• Uni ommalashtirish
• Hukmronlik qilish va o’z o’rnini yangi bir g’oyaga bo’shatib berish.

Bugun ta’lim tizimidagi innovatsiyalarni quyidagicha tasniflash ma’qullanmoqda:
• Faoliyat yo’nalishiga qarab (pedagogik jarayondagi, boshqaruvdagi).
• Kiritilgan o'zgarishlarning tavsifiga ko'ra (radikal, modifikatsiyalangan, kombinatsiyalangan).
• O'zgarishlar ko’lamiga ko’ra (lokal, modulli, tizimli).
• Kelib chiqish manbayiga ko’ra (shu jamoa uchun ichki yoki tashqaridan olingan).
Innovatsiyaning maqsadi - sarflangan mablag’ yoki kuchdan eng yuqori natija olishdan iborat. Boshqa turli-tuman o’z-o’zidan paydo bo’ladigan yangiliklardan farqli o’laroq, innovatsiya boshqariluvchi va nazorat qilinuvchi o'zgarishlar mexanizmini tashkil etadi. Ta’lim tizimidagi har qanday yangilik innovatsiya bo’la olmaydi. Shu sababli «novatsiya» va «innovatsiya» tushunchalari o’rtasidagi asosiy farqlarni ko’rsatib o’tish zarur.
O‘qituvchi innovatsion faoliyatni tashkil etib, uning shakllanish bosqichlarini quyidagicha belgilashi mumkin:
Bosqich
yangi g'oyani amalga oshirish mazmuni, metodlari va shakli to’la ishlab chiqiladi.
Bosqich
mavjud tizimga ayrim yangi moslama (modifikatsiya)lar metodlar kiritiladi.
Bosqich
tayyor metodik tavsiyanomalar aniq qilib ko'chiriladi.
1
2
4
3
Bosqich
o'qituvchi o'qitish va tarbiyalashning o’z konsepsiyasini va metodikasini ishlab chiqadi.
Pedagogik innovatsiyada R.N.Yusufbekova innovatsion jarayon tuzulmasining
uch blokini farqlaydi:
1-blok.
Pedagogikadagi yangini ajratish bloki. Bunga pedagogdagi yangi, pedagogik yangilikning tasnifi, yangini yaratish shart-sharoiti, yangilikning me’yorlari, yangining uni o‘zlashtirishi va foydalanishga tayyorligi, an’ana va novatorlik, pedagogikadagi yangini yaratish bosqichlari kiradi.
Yangini idrok qilish, o‘zlashtirish va baholash bloki: pedagogik hamjamiyatlar, yangini baholash va uni o‘zlashtirish jarayonlarining rang-barangligi, pedagogikadagi konservatorlik va novatorlik, innovatsiyalar muhiti, pedagogik jamiyatlarning yangini idrok etish va baholashga tayyorligi.
2-blok
Yangidan foydalanish va uni joriy etish bloki, ya’ni yangini tadbiq etish, foydalanish va keng joriy etish qonuniyatlari va turlaridir.
3-blok.