Referat mavzu: Dizaynda marketing Bajardi: J. N. Bayjanova Tekshirdi: O. S. Kasimov Toshkent-2023 reja

Yaxshi dizayn maqsadlar bilan samarali aloqa qiladi, uzatadi va ularga javob beradi, shuning uchun reklama dizayndan foydalanishga vosita sifatida murojaat qilish uchun yaxshi misoldir biz aniqlagan ba'zi bir natijalarga erishish. Reklama doimo izlaydi g'oyalarni etkazish ilgari plakatlar va barcha turdagi reklama vositalarida aniqlangan.
Ijtimoiy darajada ijtimoiy reklama dizayni yaxshi ittifoqchi bo'lishi mumkin chunki biz yaratmoqchi bo'lsak "Yaxshi stul" boshqacha qilib aytganda yaxshi xabar, biz kerak bizning maqsadlarimizga erishish uchun oldindan aniq g'oyalarga ega bo'ling. Bugun bor katta reklama kampaniyalari bu erda biz grafik shaklda uzatiladigan barcha turdagi qiymatlarni aks ettiramiz. Reklama ijodiy bo'lgani uchun emas ammo maqsadlar ilgari aniqlanganligi sababli, agar bizning kompaniyamiz stullarni sotadigan bo'lsa, krevetka haqida ijodiy reklama qilish befoyda ...

Marketingni asosi nimada? Marketingni jumbog'i shundaki, u insoniyatning eng qadimiy faoliyatlaridan biri bo'lishiga qaramasdan, eng yosh biznes-fan hisoblanadi.

Baker(1976)
Marketingni bir qancha tariflari bo'lib, deyarli har bir marketing haqidagi kitob mualliflari martketingga o'zlarini ta'riflarini berishadi.
Marketing - sotuvchi va haridor o'rtasidagi tovar, mahsulot yoki xizmatlar almashinuvi natijasida kompaniyaning qiymati oshish jarayoniga aytiladi.
Foydali almashinuv natijasida sotib oluvchi biron mahsulot, tovar yoki xizmatga ehtiyojini qondiradi, sotuvchi esa o'zining foyda ko'radi.
Marketingning maqsadi - yangi mijozlarni mahsulot, tovar yoki xizmat uchun jalb qilish, ularga yuqori iste'mol sifatini taklif qilib, eski mijozlarni saqlab qolgan holda, ularning tinimsiz o'zgarib turuvchi ehtiyojlarini qondirishdan iborat.
Marketingning asosiy vazifasi - har bir bozorni ehtiyojlari va zaruratlarini aniqlash, ular orasidan o'z kompaniyalari boshqa raqobatchilardan ko'ra yuqori darajali xizmat ko'rsata oladiganlarini tanlashdan iborat. Bu kompaniyaga yuqori sifatli mahsulotlar ishlab chiqarish va shuning natijasida iste'molchilarning ehtiyojlarini qondirish bilan kompaniyaning umumiy foydasini oshirishdir.
Marketing bu nafaqat falsafa, fikrlash tarzi va iqtisodiy tafakkur yo'nalishi, ammo ayrim firma, kompaniya, tarmoq va butun iqtisodiyot bo'yicha amaliyot faoliyati hamdir. AQSH va boshqa xorijiy davlatlar iqtisodiy adabiyotlarida marketing ta'rifini ko'p turlari mavjuddir. Eng keng tarqalgan marketing ta'rifi, u Amerika marketing assotsiatsiyasi tomonidan berilgan bo'lib, uning mazmuni quyidagichadir, ya'ni «Marketing» shunday jarayondan iboratki, uning yordamida uylangan g'oya rejalashtiriladi va amalga oshiriladi, narxlar tashkil etiladi, g'oyalar, tovarlar va xizmat ko'rsatishlar harakati va sotishni, ayrim shaxslar va tashkilotlarni maqsadlari ayirboshlash yordamida qondiriladi».
Marketingga olimlar turlicha ta'rif berganlar. I.K.Belyaevskiy shunday degan: «Marketing - bu bozorni o'rganish va tartibga solish, boshqarish tizimidir». Jan-Jak Lamben esa marketingga shunday ta'rif beradi: «Marketing tashkilotlar va kishilarni xohish va ehtiyojini tovarlar va xizmatlarini erkin raqobatli ayirboshlashni ta'minlash yo'li orqali qondirishga yo'naltirilgan ijtimoiy jarayondir», «Marketing - bu bir vaqtning o'zida biznes falsafasi va faoliyat jarayondir». Ushbu ta 'riflardan shuni aytish mumkinki, marketing - bu bozomi o'rganish, u orqali iste'molchilarga ta'sir etishdan iboratdir. Talab bilan taklifni o'zaro ta'siri - bu alohida shaxslar yoki guruhning xohish-ehtiyojlarini o'zluksiz qondirish jarayoni hisoblanadi. Bu jarayon o'z navbatida shunday ijtimoiy-iqtisodiy kategoriyalarni o'zaro ta'siriga asoslanadi, ya'ni ularga muhtojlik, ehtiyoj (xohish), talab, xarid qilish (ayirboshlash, bitim) va aniq tovar va xizmatlarni iste'moli (ishlatilishi) kiradi. Bu tushunchalar marketing tushunchasi, mohiyatini aniqlashga imkon beradi. Muhtojlik — kishini biron bir narsani yetishmasligini xis etishidir. Ehtiyoj — individ shaxsning madaniy darajasiga asosan maxsus shaklga muhtojlikdir. Talab - bu xarid quvvatiga ega bo'lgan ehtiyoj.
Marketing asosida bozorni har taraflama o'rganish yo'nalishlarining asosiylaridan quyidagilarni ko'rsatib o'tish zarur:
• talabni o'rganish;
• bozor tarkibini aniqlash;
• tovarni o'rganish;
• raqobat sharoitlarini tadqiq qilish;
• sotish shakli va uslublarini tahlil etish.
Marketing quyidagilarni o'rgatadi:
• bozorni o'rganishni;
• uni taqsimlashni;
• tovarini joylashtirishni;
• marketing siyosatini olib borishni;
• tovar siyosatini;
• narx siyosatini;
• taqsimot siyosatini;
• siljitish (yo'naltirish) siyosatini;
• yuksalish, qo'shimcha xizmatlarini (Plus) - (bunga marka, sotishdan keyingi xizmat, kafolat va texnik yordam, yetkazib berish, assortiment, shaxsiy iste'mol va boshqalarni kiritish mumkin).
Raqamli texnologiyalari davrida internetning rivojlanib borishi ayniqsa, raqamli iqtisodiyot sharoitida marketing faoliyatiga bo‘lgan extiyoj sezilarli ravishda oshdi. Raqamli iqtisodiyot rivolanayotgan davrda internet hal qiluvchi o‘rinni egallaydi. Bu ayniqsa internet-marketing sohasida sezilarli tasiriga ega. XX asrning o‘rtalarida kashf qilingan internet, XXI asr boshlariga kelib, butun dunyo bo‘ylab to‘plangan turli axborotlar, ichki aloqalari, avvalo elektron tijorat uchun muhim imkoniyatlari mavjud bo‘lgan katta ma’lumot manbalari kutubxonasiga aylandi. Bugungi kunda, Internet marketologlar uchun asosiy vosita va manbaa hisoblanadi. Albatta internetning rivojlanishi internetmarketingning tijorat tashkilotlari marketing faoliyati davomida alohida va muhim tarmoq sifatida rivojlanishida ta’sir qilmasdan qolmaydi. Tabiiyki yurtimizda ham internetmarketingiga alohida e’tibor qaratilmoqda. Ayniqsa so‘ngi yillarda internet tezligi oshganligi va har bir oilaga kirib borganligi bunga jiddiy turtki bo‘ldi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 3-iyuldagi PQ-3832-sonli qaroriga binoan iqtisodiyotning raqamli sektorini rivojlantirish borasida davlat tomonidan keng ko‘lamli chora-tadbirlar ko‘rilmoqda, elektron hujjat aylanishi tizimlari joriy etilmoqda, elektron to‘lovlar rivojlantirilmoqda va elektron tijorat sohasidagi normativ-huquqiy baza takomillashtirilmoqda. Hozirgi kunda innovatsion marketing texnologiyalari: internet marketing, internetreklama, one-to-one (munosabatlar) marketingi, mobil marketing, to‘g‘ridan-to‘g‘ri marketing yo‘nalish va shakllarini rivojlantirish, korxona va haridorlar aloqalarini o‘zaro online tarzda tashkil etish, marketing tadqiqotlarini olib borish, tovar va xizmatlarni siljitishda internet-reklama uslublaridan foydalanish reklama sohasining takomillashuviga olib keldi. Shuningdek, korxonalar faoliyatida internet-reklamaning nazariy hamda amaliy tomonlarini o‘rganish bilan bir qatorda bozor sharoitida korxonalarning sotish bilan bog‘liq muammolar tahlilini o‘tkazish o‘zaro xulosalarni shakllanti- rish da va ularning yechimini topishga e’tiborini qaratadi. Shu boisdan tovarlarni siljitishda raqamli marketingning eng yaqin yordamchisi bo‘lgan internet-reklamadan foydalanish muhim mezon sifatida qaralmoqda. Internet-reklama bozori 1990 yillarning o‘rtalarida shakllana boshlagan. 2000 yillarga kelib internet iste’molchilar uchun ma’lumot almashishning asosiy eng asosiy vositasiga aylandi. Internet-reklama yoki internetda reklama internetga joylashtirilgan turli xil grafik va matnli reklama materiallarini o‘z ichiga oladi.[1] Internet-reklamaning vazifalari – xaridorni o‘ziga jalb qilish, mahsulot sotuv hajmini oshirish, doimiy imidjni saqlash va boshqalardan iborat. Xaridorni jalb qilishda reklama mahsulot, xizmatlar. sotiladigan joy bilan auditoriyani tanishtiradi. Bundan tashqari raqobatchilardan o‘zib ketishini taminlashi va brend mavqeini ko‘tarishi mumkin. Hozirgi kunda internet-reklama dunyo miqyosida eng ommabob reklama hisoblanadi va kompaniyalar internet reklamasi orqali o`z mijozlarini ega bo‘lmoqda. Bu esa barcha ishlab chiqaruvchi kompaniyalarga muhim ahamiyatga egadir. Agar siz o‘zingizning biznesingizni boshlashni xohlasangiz, lekin qanday biznesni ochishni bilmasangiz, minimal sarmoyali biznes uchun g‘oyalar tanlov to‘g‘risida qaror qabul qilishga yordam beradi. O‘zingizning biznes g‘oyangizni tanlaganingizdan so‘ng, uni amalga oshirishni boshlang. Reklama har qanday biznesning muhim tarkibiy qismlaridan biridir. Uni chaqirishlari ajablanarli emas savdo vositasi. Axir, potentsial xaridorlar ular haqida bilishmasa, hatto eng ajoyib mahsulot yoki xizmat ham talabga ega bo‘lmaydi. Avval marketing nima ekanligiga to‘xtalib o‘tamiz. Marketing, boshqa har qanday biznes funksiyalaridan ko‘ra ko‘proq mijozlar bilan shug‘ullanadi. "Marketing" so‘zi ingliz tilidan tarjima qilinganda "bozordagi faoliyat", "bozor faoliyati", "bozorni tadqiq qilish" ma'nosini bildiradi. Marketingning qachon paydo bo‘lganligi haqida ko‘pgina fikrlar mavjud. Agar biz marketingni kelib chiqishini reklama bilan bog‘laydigan bo‘lsak, milloddan avvalgi 3000 yilda Vavilonda birinchi marotaba qochib ketgan qulni tutib kelishi uchun mukofot e'lon qilingan va ommaga jar solishgan. Marketingning birinchi elementlari (og‘zaki reklama, almashuv shakllarini kelishish) odamzot monopol natural xo‘jaligidan xalos bo‘lib, savdoning ilk shakllari paydo bo‘lgan paytdan boshlab vujudga keldi. Vaholanki, agar reklama marketingning muhim funksiyasi ekanligini tan olsak, bundan uch ming yil ilgari Vavilonda qochoq qullar evaziga mukofot: ikkita ho‘kiz va'da qiluvchi maxsus belgilar mavjudligini yodga olish joiz. Boshqa so‘z bilan aytganda, marketing xaridorga u xohlaydigan narsani ta’minlab, bunda oqilona narxni belgilab va tovarlarni unga qulay bo‘lgan joyda va kerakli miqdorda xarid qilish imkoniyatini berish orqali muvaffaqiyatga erishish mumkinligiga hammani ishontiradi. Qanday bo‘lmasin marketing amaliy-ilmiy fan sohasi sifatida AQShda qollanila boshladi. U yerda bu vaqtda "ommaviy iste'mol jamiyati" shakllanayotgan edi. Shuningdek, insoniyat tarixida birinchi bor iste'molchilik boyliklarining asosiy miqdori, shu jumladan, uy joy, avtomobillar, uy-ro‘zg‘or texnikasi, keyinchalik esa ta'lim va sog‘liqni saqlash iste'mol krediti yordamida bo‘lsa ham, aholining keng qatlamlari uchun ochildi. Eng muhimi, oddiy fuqarolarda haqiqiy tanlash imkoniyati qaysi tovarlarni va qanday miqdorda iste'mol qilish imkoniyati paydo bo‘ldi. Hozirgi zamon marketing adabiyotlarida marketingning juda ko‘p ta’riflari beriladi. Ulardan eng muhimlari quyidagilar: "Marketing firma tadbirkorlik faoliyatining hamma tomonlarini boshqarish jarayonidir" (P.Druker. Menejment amaliyoti.1973) "Marketing raqobat sharoitida firma ning strategiyasi va taktikasini belgilaydigan zamonaviy biznes falsafasidir" (Marketing asoslari. AQSh, 1984) "Marketing bu ijtimoiy va boshqaruv jarayoni bo‘lib, unda yakka shaxslar yoki tashkilotlar boshqalar bilan qiymat yaratish va ayirboshlash orqali o‘zlari hohlagan va ehtiyojlaridagi narsani qo‘lga kiritishadi". Ba'zilar marketingni reklama qilish va sotish, deb tushunadilar. Ammo marketing bularni o‘z ichiga qamrab oluvchi keng tushuncha hisoblanadi.Marketingni reklama qilish va sotishdan farqlashning eng yaxshi yo‘li marketing umumiy doira, desak doira ichida biz bir necha segmentlarni ajratib olamiz. Bu segmentlar reklama qilish, marketing tadqiqotlari, media rejalashtirish, jamoatchilik bilan aloqalar, tovar narxini belgilash, iste'molchilarni qo‘llab-quvvatlash, sotish strategiyasi va jamoatchilikni jalb qilishdan iborat. Reklama va sotish faqatgina doiraning bir bo‘laklari xolos. Marketing faoliyati oldiga qo‘ygan maqsadga erishishi uchun bu elementlar nafaqat alohida, balki hammasi birgalikda ishlashi kerak. Ko‘rib turibsizki, marketing juda serqirra jarayon. Bu bozor munosabatlari subyektlarining, shuningdek, ta'minotchilar, amaliy iqtisodchilar, olimlar, butun tashkilotlar, hatto hukumat idoralarining bozor falsafasi, fikrlash strategiyasi va taktikasi, faoliyatidir.
>>>Yaxshi marketing xaridorlarni kerakli mahsulotlarni topishi, ushbu mahsulotlar toʻgʻrisida yaxshiroq qaror qabul qilishi va ulardan eng yuqori qiymatini olishlari uchun tarbiyalaydi. Shu tarzda, marketing har ikki tomonning manfaati uchun xaridorlar va sotuvchilar oʻrtasida almashinuvni osonlashtirishga yordam beradi. Xuddi shunday, yaxshi ijtimoiy marketing odamlarga maʼlumot beradi va oʻzlari va boshqalar uchun sogʻlom qarorlar qabul qilishga yordam beradi.
Barcha biznes egalari marketingni tushunishlari kerak. Ammo marketingda uning biznesdagi rolini tushunishdan tashqari koʻproq narsa bor. Marketing jamiyat uchun ulkan taʼsirga ega bir imkoniyatdir. Buni 1–2 qator jumlalar bilan tariflash qiyin. Umumiy qilib aytganda, marketing juda koʻp foydali ishlarni qilishda asos boʻlib xizmat qilishi mumkin.