R. H. MƏMMƏdov, tofđq bəHƏRÇĐ
Yüklə 2,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
| X
X X I I I V V V M M M A A A R R R A A A Q Q Q L L L I I I M M M Ə Ə Ə L L L U U U M M M A A A T T T L L L A A A R R R
1. Đlk əvvəl Azərbaycanda hansı dövlətlər yaranmışdır?1-Manna, Midiya 2.
Eramızdan əvvəl Şimali Azərbaycanda hansı dövlət yaranmışdır?-Albaniya 3.
Vaxtı ilə Azərbaycan ərazisində paytaxtı Bərdə olan hansı dövlət mövcud idi?-Girdiman 4.
1828-ci ildə Rusiya ilə Đran arasında hansı müqavilə imzalanmışdır?-Türkmənçay 5.
imzalanmışdır?-1813-cü ildə 6.
Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyəti nə vaxt yaranmışdır?- 1918-ci il 28 mayda. 7.
8.
Azərbaycanın Türkiyə ilə sərhədinin uzunluğu nə qədərdir?- 15km 9.
Azərbaycanın Ermənistanla sərhədinin uzunluğunu müəyyən edin-1007 km 10.
11.
Azərbaycan ərazisinin 65 %-dən çoxunu hansı iqlim əhatə edir? - Subtropik 12.
Azərbaycan relyefinin orta hündürlüyü nə qədərdir?-657 m 13.
düşür?-Lənkəran-Astara, 1959-cu ildə, Çərgəlana-2761 mm 14.
Azərbaycanda neft ehtiyatı nə qədərdir?-10 mlrd. t 15.
imzalanmışdır?-24 16.
«Əsrin müqaviləsi» nə vaxt imzalanmışdır? -20 sentyabrl994- cüildə 17.
«Əsrin müqaviləsi»ni neçə dövlət imzalamışdır?-6 18.
etmişdir?-10 19.
Azərbaycan meşə rayonu hesab edilirmi?-yox 20.
1999-cuil 21.
«Bakı-Tbilisi-Ceyhan» neft-boru kəmərinin uzunluğunu müəyyən edin-1767 km 22.
«Bakı-Tbilisi-Ceyhan» neft-boru kəmərinin ən çox hissəsi hansı dövlətin ərazisindən keçməlidir? - Türkiyənin 23.
Azərbaycan Respublikası əhalisinin sayını müəyyən edin -8,4 mln. nəfər 24.
Əmək ehtiyatı nədir? - işçi qüvvəsi 25.
26.
Azərbaycan sənaye sahələrinin hansının xüsusi çəkisi daha böyükdür? - Yanacaq 27.
Yanacaq-energetika kompleksi nədir?-Yanacaq + elektroenergetika 28.
Neft Daşlarında ilk neft hasilatı hansı ilə təsadüf edir? -1949-cu ilə 29.
Ən çox neft hasilatı Azərbaycanda neçənci ildə olmuşdur?-1941- ciildə 30.
Azərbaycanda ən çox illik neft hasilatını müəyyən edin: -23,5 mln. t 31.
Azərbaycanda ildə hasil olunan neftin neçə faizini Xəzər verir? - 89 %-ni 32.
Azərbaycanda il ərzində ən çox elektrik enerjisi hasilatını müəyyən edin: - 23,6 mlrd. kvt.saat 33.
Azərbaycanda ən çox elektrik enerjisi hasilatının hansı ilə təsadüf etdiyini bilirsinizmi? - 1988-ci il 34.
Azərbaycanda son illərdə istifadəyə verilmiş SES: -Yenikənd SES-i. 35.
Mingəçevir SES-i nə vaxt tikilmişdir?-1954-cü ildə 36.
Gədəbəydə 37.
Azərbaycanda ilk ĐES harada və neçənci ildə tikilmişdir? - Bakıda, 1897-ciildə 38.
Azərbaycanda müalicə əhəmiyyətli neft harada yerləşir? - Naftalan şəhərində 39.
Azərbaycanda ixtisaslaşmış maşınqayırma sahəsini müəyyən edin: - neft-qaz maşınqayırması 40.
Azərbaycanda qara metallurgiyanın mərkəzi: Sumqayıt 41.
42.
Azərbaycanda ən böyük sement zavodu: Qaradağ 43.
Xalq istehlakı malları istehsalına nə daxildir?-Gündəlik tələbat məhsulları 44.
Xalq istehlakı malları istehsalı sahələrinin başlıca yerləşdirilmə prinsipi: istehlaka meyilliliyi 45.
Kənd təsərrüfatı nədir? - Əkinçilik, heyvandarlıq 46.
çuğunduru, kartof 47.
Faraş tərəvəzçilik Azərbaycanın hansı bölgəsində inkişaf etdirilir?-Lənkəran-Astara
48.
Azərbaycanın cay becərən rayonları-Lənkəran, Astara, Masallı 49.
Heyvandarlığın şəhərətrafı ən çox inkişaf etdirilən sahəsini müəyyən edin:-quşçuluq 50.
Zəfəran ən çox hansı ölkədə becərilir? - Đranda 51.
52.
Azərbaycanda sərnişindaşımada nəqliyyatın hansı növü 1-ci yeri tutur? - Avtomobil nəqliyyatı 53.
Azərbaycanda yükdaşımada 1-ci yeri tutan nəqliyyat növünü müəyyən edin: - Dəmiryolu nəqliyyatı 54.
Azərbaycanda ən zəif inkişaf edən nəqliyyat növü:-çay nəqliyyatı 55.
çəkilmişdir? - 1926-cı ildə 56.
Azərbaycanda neçə dövlət qoruğu yaradılmışdı?-16 57.
rayon 58.
Azərbaycanda illik məhsul istehsalına görə hansı iqtisadi rayon 1-ci yeri tutur? - Abşeron iqtisadi rayonu 59.
Azərbaycanın 1988-1993-cü illər ərzində nə qədər ərazisi Ermənistan ordusu tərəfindən zəbt edilmişdir? 17,0 min kv.km (20 %)
60.
Azərbaycanın Yuxarı Qarabağ ərazisinin Ermənistan qoşunları tərəfindən zəbt olunması ilə bağlı BMT-nin neçə qətnaməsinin olduğunu bilirsiniz?-4-822, 853, 874, 884 saylı 61.
- Monako, Belçika. 62.
Dövlətlərdən hansı respublika idarəetmə formasına malikdir? - Azərbaycan, ABŞ 63.
Mütləq monarxiyalı dövləti müəyyən edin-Səudiyyə Ərəbistanı 64.
65.
Dövlətlər idarəetmə formasına görə neçə qrupa bölünür?.-2 qrupa 66.
Dünyada inzibati - ərazi bölgülərinə görə dövlətlər neçə qrupa bölünürlər? - 2 qrupa 67.
Federasiya nədir? - Daxilində müəyyən özünü idarəetmə hüququna malik inzibati ərazi bölgüsü olan dövlət 68.
Respublika idarəetmə forması nədir?-Ali qanunverici hakimiyyət seçkili Parlamentə, icraedici hakimiyyət hökumətə məxsusdur. 69.
Respublika üsul-idarəsinin neçə forması vardır?-2 70.
Belorusiya, Azərbaycan, Gürcüstan 71.
Respublika idaretmə formasına neçə dövlət daxildir?-160 72.
Dünyada federativ dövlətlərin sayını bilirsinizmi?-24 73.
Dünyada monarxiya idarəetmə formasına neçə dövlət daxildir? - 30 74.
Siyasi coğrafiyanın predmeti nədir? - Dünyanın müasir siyasi xəritəsi 75.
Siyasi coğrafiya nəyi öyrədir?-Ərazi üzrə siyasi partiyaların, siyasi hadisə və hərəkətlərin diferensasiyasını. 76.
Dünyanın müasir siyasi xəritəsində neçə müstəqil dövlət vardır?- 193 77.
Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac neft-boru xəttinin Azərbaycan hissəsinə ilk neft nə vaxt doldurulmuşdur?-25 may 2005-ci ildə 78.
Müasir siyasi xəritədə neçə dövlət və ərazi yerləşir? - 237 79.
tanıyırsınız?-11 dövlət 80.
Konstitusiyalı monarxiya dövlətinin hansı olmasını müəyyən edin: - Böyük Britaniya 81.
Azərbaycan idarəetmə formasına görə hansı dövlətlər qrupuna daxildir? - Respublika 82.
Ən böyük arxipelaq dövlətinin hansı olduğunu müəyyən edin:- Đndoneziya (13000 ada) 83.
Dünyada neçə ərəb ölkəsi olduğunu bilirsinizmi?-22 dövlət 84.
85.
Avropada neçə mikro-«cırtdan»-dövlət yerləşir? -5: Andorra, Lixtenşteyn, Monako, San-Marino, Vatikan 86.
Dünyada köçürmə kapitalist dövlətinə aşağıdakılardan hansılar daxildir?-CAR, Avstraliya, Yeni Zelandiya, Kanada, Đsrail 87.
OPEK nədir, nə vaxt yaradılıb və neçə üzvü var? - Neft ixrac edən ölkələr qrupu, 1960-cı ildə, 16 üzvü vardır. 88.
Dünya əhalisinin sayı nə qədərdir? - 6,4 mlrd. nəfər 89.
tanıyırsınız? - 10 dövlət 90.
Çinin nə qədər əhalisi vardır? - 1,3 mlrd. nəfərdən çox 91.
ABŞ - 298 mln. nəfər 92.
Əhalisinin sayının çoxluğuna görə dövlətlərin ardıcıl düzülüşünü müəyyən edin? - Çin, Hindistan, ABŞ 93.
Əhali nədir? - məhsuldar qüvvələrin aparıcı sahəsi 94.
BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvlərinin sayı-5-ABŞ, Çin, RF, Fransa, B.Britaniya 95.
MDB nə vaxt yaradılıb?-21 dekabr 1991-ci il 96.
97.
MDB-yə gec qoşulan dövlət hansıdır?-Gürcüstan Respublikası- 1993-cü il, 29 dekabr 98.
«Əsrin müqaviləsi» neçə il müddətinə imzalanmışdır? - 30 il 99.
Azəri, Çıraq, Günəşli 100.
«Əsrin müqaviləsi»nə görə Azərbaycana təmənnasız veriləcək təbii qazın miqdarını bilirsinizmi? - 55 mlrd. Kubmetr. 101.
Dövlətlər quruluşuna görə neçə yerə bölünürlər? - 2 102.
səlahiyyətli inzibati ərazi bölgüsü olmayan vahid dövlət 103.
Ölçülərinə görə dövlətlər neçə qrupa bölünürlər? - 4 (böyük, orta, kiçik, mikro) 104.
Dünyada inkişaf etmiş neçə dövlət tanıyırsınız? - 60 dövlət 105.
106.
Avropada iqtisadi cəhətdən yüksək inkişaf etmiş neçə dövlət tanıyırsınız? - 4 dövlət 107.
Asiyada iqtisadi cəhətdən yüksək inkişaf etmiş hansı dövlət yerləşir? - Yaponiya 108.
SSRĐ dünyanın siyasi xəritəsindən nə vaxt silinmişdir? - 8dekabr l991-ci ldə 109.
Azərbaycan BMT-nin üzvlüyünə nə vaxt qəbul olunmuşdur? - 2 mart 1992-ci ildə 110.
ABŞ dollan müqabilində hər nəfərə düşən illik Ümumi Daxili Məhsul istehsalının miqdarında dünyanın hansı dövləti 1-ci yerdədir və nə qədərdir?-Lüksemburq-50 min dollar 111.
cuil 112.
Avropa Đttifaqının neçə üzvü olduğunu bilirsinizmi? - 15 dövlət 113.
Dünyanın siyasi xəritəsinin başlıca formalaşma mərhələləri-6 mərhələ 114.
Dünya okeanına birbaşa çıxışı olmayan dövlətlərin sayını bilirsinizmi? - 42 dövlət 115.
Bakı-Ərzurum qaz kəmərinin uzunluğu nə qədər olacaq? - 1050 km
116.
BMT Təhlükəsizlik Şurası üzvlərinin sayının neçə olduğunu müəyyən edin. - 15 117.
Monarxiya idarəetmə forması ən çox hansı qitədədir? - Asiyada 14, Avropada 12, Afrikada 3, Avstraliya Đttifaqı və Okeaniyada 1. 118.
119.
Böyük Britaniyanın başçılıq etdiyi Birliyin neçə üzvü vardır? -53 120.
Hər nəfərə düşən ən az Ümumi Daxili Məhsul istehsalında hansı dövlətin adınıı çəkə bilərsiniz?- Konqo DR-sı 121.
Dünyada neçə prezidentli respublika vardır? - 100-dən çox 122.
Hindistan 123.
Majoritar seçki sistemi nədir? Seçkilərdə üstünlük çox səs alana verilir. 124.
Đnsanlara bəlli olan ilk metal: - mis metah 125.
trln. ton 126.
Dünyada neftli- qazlı sahə - 77 mln. kv.km. 127.
Səudiyyə Ərəbistanı - 46 mlrd. t 128.
Neft ehtiyatına görə dünyanm 2-ci dövləti hansıdır? - RF - 27 mlrd. ton 129.
Neft ehtiyatma görə dünyada 3-cü dövlət hansıdır? - Đraq 16,7mlrd. t 130.
Dünyada ümumi qaz ehtiyatı nə qədərdir? - 800 trln kub m 131.
tutur? - RF - 215 trln kub.m. 132.
Dünyanın torpaq fondu nə qədərdir? - 14,9 mlrd. ha 133.
% 134.
Dünyada ən çox şirin su ehtiyatı hansı regionda və ölkədədir? Latm Amerikasmda, Danimarkada (Qrenlandiyada) 135.
Dünyada ən iri və çox süni su anbarları hansı ölkədədir? - ABŞ-da 700 136.
Dünyada neçə meşə qurşağı mövcuddur? - 2 137.
ha 138.
Meşə örtüyünün çoxluğuna görə dünyada 2-ci yeri hansı ölkə tutur? - Braziliya 572 mln. ha 139.
Meşə örtüyünün və sahəsinin böyüklüyünə görə 3-cü yeri hansı dövlət tutur? - Kanada 453 mln. ha 140.
Đqlim resurslarını müəyyən edin. - Günəş və küləyin enerjisi, rütubət 141.
Aqroiqlim resurslarım müəyyənləşdirin. - Hava, işıq, istilik, rütubət, qidalandırıcı qatışıqlar 142.
Son illər doğulanların illik sayını müəyyənləşdirin. - 145 mln. nəfər 143.
Demokrafik siyasət nədir? - Dövlət tərəfmdən doğuma, kəbinə, boşanmalara, yaş strukturuna, ölümə nəzarət (əhali artıb- azalmasma - hərəkətinə dövlət tərəfindən nəzarətin tənzimlənməsi). 144.
Ailə qurulmasmda orta yaş həddi hansı ölkələrdə daha yüksək həddə çatır? - Yamaykada 34 yaş kişi, 32 yaş qadm (34:32), Danimarkada (29:27), Đspaniyada (27:25), Đsveçdə (29:27). 145.
Dünyada hər il əhalinin təbii artımı nə qədərə çatır? - 90 mln. nəfərə 146.
Dünyada kişi-qadın nisbətini müəyyən edin: - 50,3:49,7 147.
148.
Fəal əhali ümumi dünya əhalisinin neçə nəfərini özündə birləşdirir? - 3,0 mlrd. nəfərini 149.
Ən çox əmək ehtiyatı hansı ölkədədir? - Çində - 710 mln, Hindistanda 450 mln-dur. 150.
Ən uzun orta ömr sürmə hansı ölkə üçün xarakterdir? Yaponiya üçün, 81 il (qadın 85 il, kişi 78 il) 151.
Dünyada nə qədər etnos - xalq var? - 5,5 minə qədər 152.
153.
Dünyada ən çoxmillətli dövləti müəyyən edin: - RF 154.
Dünyada neçə dil var? - 5000 155.
Dünyada ən çox hansı dildə damşırlar? - Çin dilində, 1,2 mlrd. nəfər 156.
Đngilis dilində danışanlar sayca dünyada neçənci yeri tuturlar? -- 2 - ci, 480 mln. nəfər 157.
Dünyada neçə dil ailəsi var? - 20 158.
159.
Hansı dinə mənsub olanlar daha çoxdur? - Xristian - 2,0 mlrd. nəfər, 34 % 160.
Đslam dininə mənsub olanlann sayım müəyyənləşdirin. - l,2mlrd.nəfər(19%) 161.
Buddizmə xidmət edənlərin sayı nə qədərdir? - 0,5 mlrd. (10%) 162.
Đslam dininə neçə ölkə daxildir? - 50 163.
164.
Maksimal əhali sıxlığı hansı ölkədə müşahidə olunur və o nə qədərdir? - Monakoda 21,0 min nəfər, Sinqapurda - 6050 nəfərdən çox, Đndoneziyada 3000, Banqladeşdə 1000 nəfər 165.
Monqolustan 2 nəfər, Danimarkanm Qrelandiya sahəsində 0,02 nəfər
166.
Miqrasiya nədir? - Əhalinin yerdəyişməsi 167.
Emiqrasiya nədir? - Köçüb gedənlər 168.
Đmmiqrasiya hansı prosesə deyilir? - Ölkəyə köçüb gələnlərə 169.
Ağılların miqrasiyası nədir? - Mütəxəssislərin bir ölkədən digərinə köçüb getməsi 170.
Urbanizasiyanı müəyyən edin. - Şəhərlərin eninə və uzununa böyüməsi 171.
Ən çox milyonçu şəhərlər hansı ölkələrdə və nə qədərdir? - Çində - 49, ABŞ-da - 45, Hindistanda - 36 172.
Dünyada neçə milyonçu şəhər vardır? – 440 173.
dərininə və eninə artması, genişlənməsi 174.
Meqalopolisi müəyyən edin. - Aqlomerasiyalarm eninə və uzununa genişlənərək bir-biri ilə birləşməsi 175.
Hansı meqalopolisi tamyırsmız? - Bosvaş, Tokaydo, Çipits 176.
üçün nə qədərdir? - 27 yaş 177.
Avropada ailə - kəbin qurulmasmın qadmlar üçün orta yaş həddini bilirsinizmi? - 24,0 yaş 178.
Dünyanın hansı regionlarında kişi-qadm say nisbəti bərabərdir? - Latm Amerikasmda, Afrikada 179.
Tükənən təbii sərvətləri müəyyən edin: - neft, qaz, kömür 180.
enerjisi, yerin daxili enerjisi və s. 181.
Bərpa olunan təbii sərvətlər hansılardır? - Meşə 182.
Ətraf mühitin çirklənməsinin insan amili necə adlanır? - Antropogen amil 183.
Ekoloji tarazhğı ən çox pozan sənaye sahəsi: Kimya, metallurgiya 184.
Dünyada illik neft hasilatmı bilirsinizmi? - 4,0 mlrd. t 185.
Səudiyyə Ərəbistanı 186.
Dünyada neft istehsalına görə hansı ölkə 1-ci sayılır? - Səudiyyə Ərəbistam - 450 mln. t 187.
Dünyada neçə ölkənin hər biri ildə 100 mln. tondan çox neft hasil edir? - 10 ölkə 188.
Dünyada neçə neft emalı zavodu var? - 700-dən çox 189.
tikilmişdir? - 250 mln. t 190.
Đllik qaz hasilatmda hansı ölkə dünyanın birincisidir? -RF, 535 mlrd. kubmetr 191.
Dünyada qaz hasilatında 1-ci 3-lük dövlətləri hansılardır? - RF, ABŞ, Kanada 192.
ABŞ qaz və neft hasilatmda dünyada neçənci yeri tutur? -2- ciyeri, l,2mlrd. t 193.
Dünyada illik kömürün hasilatmı müəyyən edin. - 5-6 mlrd. t. 194.
195.
ABŞ kömür istehsalmda dünyada neçənci yeri tutur? - 2-ci 1012 mlrd. t 196.
Kömür istehsalında 1-ci 3-lük dövlətləri müəyyən edin. -Çin, ABŞ, Hindistan 197.
Kömürə olan illik tələbatı müəyyən edin. - 5,0 mlrd. t 198.
199.
Elektroenergetika nədir? - Elektrik enerjisi hasilatı və onun istehlakçıya çatdırılması 200.
Dünyada illik elektrik enerjisi hasilatı nə qədərdir? - 16,5 trln.kvt.saat 201.
Elektrik enerjisi hasilatmda hansı dövlət 1-ci yeri tutur? -ABŞ - 4,0 trln kvt-saatdan çox 202.
Elektrik enerjisi hasilatında hansı dövlətlər 1-ci 3-lüyə daxildirlər? - ABŞ, Çin, Yaponiya 203.
Đnkişaf etmiş ölkələr illik elektrik enerjisi hasilatmm nə qədərini verir? - 65 %-ni
204.
Hər nəfərə düşən illik elektrik enerjisi hasilatında hansı ölkə 1-ci yeri tutur? Norveç - 29 min kvt.saat 205.
Dünya elektroenergetika sənayesinin strukturunu müəyyən edin. - ĐES, AES, SES, alternativ növlər 206.
Dünyada ən böyük SES-lər hansılardır? - Đtaypu - 12,6 mln. kvt., Qrand-Kuli - 10,8 mln.kvt., Tukuri - 8,0 mln.kvt., Quri 10,3 mln. kvt, Krasnoyarski, 6,0 mln.kvt. 207.
208.
Đtaypu SES-i hansı çay üzərindədir? - Parana çayı 209.
Hansı ölkədə illik enerji hasilatınm 99 %-ni SES-lər verir? - Norveçdə 210.
Ən böyük AES hansı dövlətdə tikilmişdir? - Yaponiyada 211.
Fukusima - 10,5 mln.kvt. 212.
1986-cı ildə hansı AES-də qəza baş vermişdir? -Ukraynanın Çernobıl AES-ində 213.
Đllik elektrik enerjisinin hasilatında AES-lərin üstün olduğu hansı ölkənin adını çəkə bilərsiniz? - Litvamn - 85 % 214.
Dünyada illik elektrik enerjisi hasilatmda AES-in xüsusi çəkisni müəyyən edin. - 18 % 215.
Đllik elektrik enerjisi hasilatmda AES-in xüsusi çəkisi böyük olan 3-lüyü təyin edin: Litva 85 %, Fransa -77 %, Belçika -55% 216.
Dünyada tikilməsi davam edən ən böyük SES hansı ölkədədir və onun gücü nə qədər olmalıdır? - Çində, 18,2 mln. kVt. «Sansya» 217.
qabarma - çəkilmə, geotermal 218.
Dünyada ən çox külək elektrik stansiyaları hansı ölkə ərazisindədir? - Danimarkada - 4 mindən çox, Almaniyada, Hindistanda 219.
polad, prokat, çuqun 220.
Polad istehsalına görə hansı ölkə dünyada l.-ci yeri tutur? - Çin-182mln. t,Yaponiya-108 mln. t, ABŞ -101 mln.t 221.
Polad istehsahnda 1-ci 3-lük dövlətlərini müəyyən edin. -Çin, Yaponiya, ABŞ 222.
Əlvan metallurgiya məhsulu hansılardır? Mis, alüminium. 223.
ucuz elektrik enerjisinə, su mənbələrinə, xammala meyl etməsi 224.
Alüminium alınmasında işlədilən xammallar - Apatit, boksit, alunit, nifelin, kaolin, sionit. 225.
Enerji tutumlu istehsal sahəsini müəyyən edin -əlvan metallurgiya: alüminium, mis. 226.
Maşınqayırmanm aparıcı sahəsini bilirsinizmi? -Nəqliyyat maşmqayırması (avtomobil) 227.
Dünyada hər il nə qədər avtomobil istehsal olunur? -51,1 mln. sayda (2004-cü il) 228.
Avtomobil nəqliyyatmm 3 başlıca regionu. - ABŞ, filiallarla birlikdə 19,0 mln. ədəd, Qərbi Avropa 17,0 mln. ədəd, Yaponiya 10,1 mln. ədəddən çox. 229.
tutur? - ABŞ özündə 13 mln. ədəd 230.
Avtomobil istehsalmda 1-ci 3-lük dövlətlərini müəyyənləşdirin. - ABŞ, Yaponiya, AFR 231.
ABŞ ildə nə qədər avtomobil istehsal edir? - Xaricdəki fıliallarla birlikdə 19,0 mln. sayda. 232.
«FĐAT» hansı ölkənin avtomobil korporasiyasma aiddir? - Đtaliyamn 233.
Ən çox avtomobil ixrac edən 1-ci 3-lük dövlətlər hansılardır? Yaponiya, Almaniya, Fransa 234.
Kimya sənayesinin hansı sahələrini tanıyırsınız? - Üzvi, qeyri üzvi, dağ-mədən 235.
KĐmya məhsullarını müəyyənləşdirin. - Turşu, kübrə, duz 236.
237.
Meşə sənayesinin məhsulu. - sellüloz, kağız, mebel 238.
Toxuculuğun sahəsi: yun parça, pambıq parça, ipək parça 239.
Dünyada hər il istehsal olunan parçamn miqdarım müəyyən edin. - 126 mlrd. kv.m 240.
Hər nəfərə düşən və illik pambıq parça istehsalında hansı dövlət 1-ci yeri tutur? - Çin - 24 mlrd.kv.metr 241.
Pambıq parça istehsalında dünya ölkələrindən hansı 2-ci yeri tutur? - Hindistan - 17,4 mlrd. kv.m 242.
Pambıq parça istehsalmda 1-ci 3-lük dövlətləri müəyyən edin. - Çin, Hindistan, ABŞ 243.
Toxuculuq məhsullan ixracatma görə hansı ölkələr liderlik edirlər? - Çin, Türkiyə, Hindistan, Tunis, Mərakeş, Đndoneziya. 244.
Maddi istehsahn 1-ci aparıcı sahəsi: - Sənaye sahəsi 245.
Maddi istehsalm 2-ci aparıcı sahəsini müəyyən edin: -kənd təsərrüfatı sahəsi 246.
Dünya çaylarmın nəzəri hidroenerji potensialmı müəyyən edin:- 50 trln.kvt.saat 247.
Suların qabarma-çəkilmələrinin enerji qüvvəsi nə qədər-dir? - 4 mlrd. kvt 248.
Dünyada qabarmanm ən çox hündürlüyü harada və nə qədərdir? - Atlantik okeanının Fandi körfəzində, 18 m 249.
Dünyada ən çox işçi qüvvəsi hansı sahədə çalışır və o nə qədərdir? - Kənd təsərrüfatmda, 1,3 mlrd. nəfər 250.
Aqrar-sənaye kompleksi özündə hansı sferaları birləş-dirir? - K/t-tı üçün istehsal vasitələri istehsalım (maşm, kimyəvi preparat, toxum), k/t məhsulları istehsalmı, istehsal olunmuş məh-sullarm nəqlini, emalmı, ərzaq məhsullarmı, k/t-ı üçün xammalları təmin edir.
251.
«Yaşıl inqilab»m başlıca komponentləri . - Yeni k/t sortlarmın tətbiqi, irriqasiyanm genişləndirilməsi, k/t-nm sənayeləş-dirilməsi. 252.
Asiya) 253.
Şəkər qamışmm vətəninin hara olduğunu müəyyən edin -
Hindistanm Benqal ştatı 254.
Kofenin vətəni: Dağlıq Efiopiya 255.
Kofenin 2-ci vətəninin hansı ölkə olduğunu bilirsinizmi? - Braziliya 256.
257.
Kartofun vətəni hara hesab edilir? - And ölkələri (Peru) 258.
Kakaonun vətənini müəyyənləşdirin: - Meksika yaylası 259.
Taxılçıhq üçün ayrılan əkin sahəsi: - 650 mln. ha 260.
Dünya üzrə buğda becərilməsi üçün aynlmış əkin sahəsi: - 215mln. ha 261.
Çəltiyin əkin sahəsi: -155mln. ha 262.
263.
Dünyada illik taxıl yığımı nə qədərdir? - 2,1 mlrd. tondan çox 264.
Đllik buğda məhsulu tədarükü: - 600 mln. t 265.
266.
Đllik qarğıdah tədarükü nə qədərdir? - 600 mln. t 267.
Đllik taxıl tədarükünə görə hansı dövlət dünyada 1-ci yeri tutur? - Çin, 500 mln. ton 268.
Çin XR-sının illik taxıl istehsah: - 500 mln. ton 269.
% 270.
ABŞ-da illik taxıl tədarükü nə qədä|dir? - 350 mln. t 271.
Hindistan, 225 mln. t 272.
Hindistanın illik taxıl tədarükü: - 225 mln. t 273.
miqdarın göstərməli: Çin - 152 mln. ton 274.
Dünyada buğda ixrac edən başlıca dövlətlər: - ABŞ, Kanada, Avstraliya, Fransa 275.
Qarğıdalı məhsulu ixrac edən ölkələr hansılardır? - ABŞ, Fransa, Argentina 276.
Çəltik ixrac edən hansı ölkələr qrupunu tanıyırsınız? -Tailand, ABŞ, Hindistan, Pakistan, Vyetnam 277.
Soyanm vətəni: - Çin 278.
müəyyən edin: -14 mln. ton 279.
Đllik şəkər istehsalında xammahn nə qədərini şəkər qamışı təşkil edir? - 70 %ni 280.
Əsasən tropik və subtropikanm musson iqlimli sahələrində becərilən çoxillik növ olan şəkər qamışımn illik tədarükü nə qədərdir? - 1,2 mlrd. t 281.
çuğundurunun illik məhsul tədarükünü müəyyən edin: - 270 mln. t 282. Ən çox şəkər qamışı becərən ölkələr: - ABŞ, Çin, Hindis-tan, Kuba, Meksika, Pakistan, Avstraliya, Tailand, Kolumbiya 283.
Şəkər çuğundum becərən ölkələri təyin edin: - Ukrayna, RF, Fransa, ABŞ, AFR, Đtaliya, Polşa, Türkiyə, Çin, Böyük Britaniya, Đspaniya 284.
285.
Hər il şəkər qamışmdan ən çox şəkər istehsal edən ölkələr: - Braziliya - 21 mln. ton, Hindistan - 14,2 mln. t 286.
Mülayim qurşağm bitkisi hesab olunan kartofun əkin sahəsini və illik istehsalının kəmiyyət göstəricisini bilirsinizmi? - 20 mln. ha, 300 mln. ton 287.
Đllik kartof tədarükünə görə 1-ci 3 dövləti müəyyən edin. Çin - 56 mln. ton, RF-34 mln. t, Hindistan - 23 mln. t 288.
Hər nəfərə düşən illik kartof tədarükündə ardıcıl müvafiq olaraq fərqlənən dövlətlər qrupunu ardıcıl olaraq müəyyən edin: - Belarusiya (800 kq), Polşa (520 kq), Niderland (500 kq), Ukrayna (300 kq) 289.
Đllik kartof ixracatında 1-ci yeri tutan dövlət hansıdır? Niderland -1,5 mln. ton 290.
Dünyada illik kofe tədarükünü bilirsinizmi? - 6,5 mln. ton 291.
292.
Dünyada illik çay tədarükünü yada salm: - 2,8 mln. t 293.
Đllik kofe və kakao tədarükündə hansı dövlət birinci yeri tutur? - Braziliya: kofe - 1,6 mln. t, kakao - 1,1 mln. t 294.
Đllik çay tədarükündə 1-ci yeri tutan dövlət hansıdır? - Hindistan - 0,8 mln. t 295.
Đllik çay tədarükündə 2-ci yeri tutan dövlət: Çin - 0,7 mln. t 296.
yeri tutur və onun kəmiyyət göstəricisini bilirsinizmi? - Kot - d Đvuar -60 kq 297.
298.
Đldə 65 mln. t tədarük olunan portağal toplanmasında hansı dövlətlər fərqlənir? - Braziliya, ABŞ 299.
Đldə 10 mln. ton tədarük olunan limon toplanmasmda fərqlənən dövlətlər: - Đran, Meksika, Hindistan, ABŞ 300.
Đldə 60 mln. ton tədarük ohınan banan toplanmasmda ardıcıl olaraq yer tutan dövlətlər: Hindistan, Braziliya, Ekvador, Filippin, Çin, Đndoneziya, Kolumbiya, Kosta-Rika, Meksika, Tailand 301.
Đldə əkin sahəsi 10 mln. ha, tədarükü 60 mln.ton olan üzüm məhsulu toplanmasmda və şərab istehsah sahəsində hansı dövlətlər seçilirlər? - Đtaliya, Fransa 302.
əkin sahəsi 35 mln. ha-ra çatan pambığm toplanmasınm illik kəmiyyət göstəricisini müəyyən edin. - 20,0 mln. ton 303.
edin: Çin - 4,0 mln. t, ABŞ - 4,0 mln. t, Hindistan - 2,1 mln. t 304.
Təbii kauçukun becərildiyi regionu müəyyən edin: -Cənubi- Şərqi Asiya 305.
Đllik təbii kauçuk tədarükü - 7 mln. t 306.
Təbii kauçukun tədarükündə fərqlənən dövlətlər: -Tailand, Đndoneziya, Malayziya, Hindistan, Çin, Filippin, Şri-Lanka, Nigeriya 307.
308.
Aşağıdakılardan hansı narkotik bitkiləridir? - Tütün, xaşxaş, küncüt 309.
Tütün məhsulu toplanmasmda 1-ci yeri tutan dövlət: - Çin - 2,5 mln. t 310.
Kənd təsərrüfatmm 2-ci aparıcı sahəsi: - Heyvandarlıq 311.
baş 312.
Dünyada iribuynuzlularm sayı: -1,4 mlrd. baş 313.
314.
Dünyada saxlanılan donuzlarm sayı: -1,0 mlrd. baş 315.
Đribuynuzlularm sayma görə hansı dövlət 1-ci yeri tutur? - Hindistan 316.
Hindistanda iribuynuzluların sayı nə qədərdir? - 510 mln. baş 317.
318.
Dünyada illik ət tədarükü: - 220 mln. ton 319.
Đllik ət tədarükünə görə 1-ci yeri tutan dövlət: - Çin - 74,0 mln. ton 320.
Dünyada illik ət tədarükündə 2-ci yeri hansı dövlət tutur? - ABŞ - 35 mln. ton 321.
Đllik süd tədarükü nə qədərdir? - 560 mln. ton 322.
323.
Hər nəfərə düşən ət tədarükündə 1-ci yeri tutan dövlət: -ABŞ - 115 kq, Danimarka - 115 kq 324.
Hər nəfərə düşən yumurta tədarükündə hansı dövlət tammr və o nə qədərdir? - Niderland - 720 ədəd 325.
Dəniz heyvanları tutulmasmda 1-ci dövlət hansıdır? - Çin - 36,5 mln. ton 326.
Đldə nə qədər yun tədarük olunur? - 2,5 mln. ton 327.
Avstraliya - 0,2 mln. ton 328.
Đllik yun tədarükündə hansı ölkə 2-cidir? - Çin - 290 min ton 329.
kq 330.
Đllik yumurta əldə edilməsində fərqlənən 5 dövlət hansıdır? Çin (280mlrd. ədəd), ABŞ (85 mlrd. ədəd), Yaponiya (48 mlrd), RF (34 mlrd. ədəd), Hindistan (28 mlrd. ədəd) 331.
dövlətlər: Niderland - 720 ədəd, Belçika - 390 ədəd, Yaponiya - 370 ədəd, Çexiya - 350 ədəd, Belorusiya - 340 ədəd, ABŞ - 315 ədəd, Fransa - 300 ədəd 332.
Akvakultura nədir? - Su hövzəsində heyvanların artınlması, onlara nəzarət və qulluq edilməsi. 333.
Nəqliyyat nədir? - Maddi istehsalm 3-cü aparıcı sahəsidir. 334.
vasitələrinin birliyi 335.
Dünya dəmir yollarınm uzunluğunu bilirsinizmi? - 1,3 mln. km 336.
Dünyada neft kəmərlərinin uzunluğunun kəmiyyət göstəricisi nə qədərdir? - 760 min km 337.
Magistral qaz kəmərlərinin dünyada uzunluğunu müəyyən edin: -1,2 mln. km 338.
Nəqliyyatın yük dövriyyəsi nədir? - Müəyyən vaxt ərzində təyin olunmuş məsafəyə daşman yük və sərnişinlərin miqdarı 339.
Nəqliyyatm yük dövriyyəsinin ölçü vahidi nədir? - t/km 340.
nəqliyyatımn (62 %) 341.
Dünyada ilk dəfə buxarla işləyən dəmiryolu harada və nə vaxt istifadəyə verilmişdir? - Liverpul - Mançester (Đngiltərə) 1830-cu ildə, Çarlston - Oqasta (ABŞ), 1930-cu ildə. 342.
dünyada 1-ci yeri tutur və onun uzunluğu nə qədərdir? - ABŞ - 240 minkm 343.
olmuşdur? 5,7 trln t/km 344.
Dünyada dəmiryolları tam elektrikləşdirilmiş dövlət hansıdır? - Gürcüstan - 100 % 345.
Dünyanm hansı ölkəsində elektrikləşdirilmiş dəmiryolu yoxdur? - Kanada, Avstraliya 346.
Dəmiryollarının uzunluğuna görə dünyanm 2-ci dövləti: -RF - 86min km 347.
Dünyada ən hündürdən keçən dəmir yolu xətti: - Çili - Argentina (4470 m)
348.
Tonnellər vasitəsilə su altmdan keçən dəmir yolları hansılardır? Xonsyu - Xokkaydo; B.Britaniya - Fransa (Avrotunnel) 349.
350.
Dünyamn neçə ölkəsində dəmir yolu xətti fəaliyyət göstərir? - 140-dan çox 351.
llk metro xətti harada istifadəyə verilmişdir? - 1863-cü ildə Londonda, 1868-ci ildə Nyu-Yorkda 352.
Dünyanm neçə ölkəsində metro işləyir? - 70 ölkədə 353.
ciildə 354.
RF-də metro xəttinin istifadəyə verildiyi vaxtı müəyyən edin: - 1935-ciildə 355.
Hansı ölkə avtomobil yollarımn uzunluğuna görə dünyada 1- ci yeri tutur və onun uzunluğu nə qədərdir? - ABŞ - 6,3 mln. km 356.
Avtomobil yollarımn uzunluğuna görə dünyada 2-ci yeri tutan dövlət hansıdır? - Hindistan - 3,4 mln. km 357.
Dünyada ilk neft kəməri nə vaxt hansı ölkədə çəkilmişdir? - ABŞ-da-1865-ciil 358.
Boru - kəmər nəqliyyatmm uzunluğuna görə hansı dövlət 1-ci yeri tutur? —ABŞ - 800 min km-ə qədər 359.
Boru-kəmər nəqliyyatımn uzunluğuna görə hansı dövlət 2-ci yerdədir? - RF - 213 km 360.
Nəqliyyat nədir? - Đqtisadiyyatm barometri 361.
1869-cuildən 362.
Panama kanalmm çəkildiyi ili bilirsinizmi? - 1904-1914-cü illər. 363.
Dünyada il ərzində 80 mln. nəfər sərnişin qəbul etmə imkanma malik olan hansı hava limanım - aeroportu tanıyırsmız və o hansı ölkədədir? - Atlanta (Xartilt) - ABŞ 364.
makrorayonu, Qərbi Avropa 365.
Dünyada neçə qlobal problem vardır? - 17 366.
qədərdir? - Səudiyyə Ərəbistam - 46,0 mlrd. t 367.
Neft ehtiyatma görə hansı ölkə dünyada 4-cü yeri tutur və o ehtiyatı bilirsinizmi? - BƏƏ - 16,2 mlrd. t
368.
Neft ehtiyatma görə dünyada hansı ölkə 3-cü yeri tutur və o ehtiyatı göstərin: - Đraq - 17,0 mlrd. tona qədər 369.
Dünyada neftin ümumi ehtiyatı nə qədərdir? - 800 mlrd. ton 370.
ha və ya 75 mln. kv.km 371.
Hal-hazırda dünyada meşənin ümumi sahəsi nə qədərdir? - 51,2 mlrd. ha vəya51,2 mln. kv.km 372.
Hal-hazırda dünyada meşənin oduncaq ehtiyatının nə qədər olduğunu müəyyən edin: - 385 mlrd.kub.metr 373.
Avropada sahil xətti uzunluğunun nə qədər olduğunu bilirsinizmi? -143 min km 374.
Avropada Təklükəsizlik və Əməkdaşhq Təşkilatı ATƏT nə vaxt yaradılıb? - 1975-ci ildə 375.
ATƏT-in neçə üzvü vardır? - 55 376.
377.
Keçmiş Yuqoslaviyamn tərkibində neçə müstəqil dövlət yaradılmışdır? - 5 378.
Avropa Şurasımn neçə üzvü var? - 45 379.
dövlət dili olan ölkə hansıdır? - Belçika 380.
Avropada iki dövlət dili olan ölkə hansıdır? - Belçika 381.
aqlomerasiyası 382.
Avropanın hansı ölkəsində 3 böyük aqlomerasiya vardır? - Polşa, Fransa 383.
Avropada hansı meqalopolislər vardır? - Đngiltərə, Reyn-Rur 384.
mlrd. ton, 4,5 trln.kub.metr 385.
Avropada ən çox neft istehsal edən ölkə hansıdır? Norveç - 162mln. ton 386.
Fransa ilə Böyük Britaniyanı La-Manş boğazından keçməklə birləşdirən tunelin - dəmir yolunun uzunluğunu bilirsinizmi? - 50 km
387.
Dünyanm ən böyük turist - rekreasiya regionunu müəyyən edin: - Xarici Avropa 388.
Xarici Avropada ümumi sahəsi 11,8 mln. ha olan neçə milli park vardır? - 280 389.
Vatikanın sahəsini və əhalisinin kəmiyyət göstəricisini müəyyən edin: - 44 ha, 1000 nəfər
390.
Dünyada şəhər-dövlət hansıdır? - Vatikan 391.
Dünyada dovlət-şəhəri müəyyən edin: - Sinqapur 392.
Orta Şərqə hansı dövlətlər daxildir? - Đran, Əfqanıstan 393.
Yaxm və Orta Şərqə neçə ölkə daxildir? - 18 ölkə 394.
Xarici Asiya hansı subregionlara ayrıhr? - Cənubi Qərbi Asiya, Cənubi Asiya, Cənubi-Şərqi, Şərqi və ya Mərkəzi - Şərqi Asiya
395.
Materikdə Yer kürəsinin ən alçaq nöqtəsi hara hesab edilir və o neçə metr təşkil edir? - Ölü dənizi - 395 metr 396.
Yer Kürəsinin ən hündür nöqtəsini və admı müəyyən edin: - Comalunqma (Everest), 8848 metr 397.
Cənubi Asiyada neçə dövlət yerləşir və onun ən böyüyü hansıdır? - 7 dövlət, ffindistan 398.
Cənubi-ŞərqĐ Asiyada yerləşən dövlətlərin sayı: - 10 dövlət 399.
400.
Xəzər dənizi dünya okeam səviyyəsindən neçə metr alçaqlıqda yerləşir – 28 metr 401.
Asiya “pələngi” dövlətlərini göstərin – Koreya,Sinqapur,Hon- Konq,Tayvan 402.
Đqtisadi və siyasi cəhətdən qruplaşma olan ASEAN nə vaxt yaradılaraq neçə dövləti birləşdirir? – 1967-ci il, 10 dövləti 403.
Çay ixracatına görə hansı ölkələr 1-ci – 2-ci yeri tutur? – Şri- Lanka,Hindistan 404.
Çinin “Đqtisadi paytaxtı” hansı şəhərdir?-Şanxay 405.
filizi,polad,çuqun,radio,televizor,velosiped,ayaqqabı,papiros,yum urta,pambıq,balıq,taxıl,meyvə,ət,kartof,sement,gübrə istehsalına görə dünyada neçənci yeri tutur? – 1-ci 406.
Çin elektrik enerjisi,soyuducu,qarğıdalı,çay istehsalına görə dünyada hansı yeri tutur?- 2-ci 407.
Çində illik elektrik enerjisi hasilatını müəyyən edin: - 1,3 trl.kvt.saat 408.
Qadınların ən çox orta ömür sürməsi hansı ölkələrdədir və o neçə il təşkil edir? – Çin və yaponiyada – 85 il 409.
O hansı ölkədir ki, əhalisinin milli tərkibinin 99,5% eyni millət təşkil edir? - Yaponiya 410.
Hindistan 200 il hansı ölkənin əsarətində olub? – Böyük Britaniya 411.
Hansı ili Afrika ili adlandırırlar? – 1960-cı ili 412.
Afrikada neçə dövlətin dünya okeanına çıxışı yoxdur? – 15 dövlətin 413.
Afrikada ən çox neft hasil edən ölkə hansıdır? – Nigeriya,100 mln.ton 414.
O hansı ölkədir ki,ən çox qızıl, uran,almaz istehsalı ilə tanınır? – CAR 415.
ABŞ neçənci ildə hansı məbləğə Alyaskanı 100 illiyə Russiyadan almışdır? – 1867-ci ildə,7,2 mln.dollara 416.
ABŞ-ın dövlət bayrağındakı 13 ağ və qırmızı rəngli zolaqlar nəyin rəmzidir?- ABŞ-ın tərkibinə daxil olan ilk müstəqin ştatların 417.
olunmuşdur? – 1776-cı ildə 418.
Bu vaxta qədər ABŞ-ın bayrağı neçə dəfə dəyişmişdir?- 25 dəfə 419.
ABŞ-ın bayrağında neçə ulduz vardır və onlar nəyi əks etdirir? - ştatların saymı əks etdirən 50 ulduz vardır. 420.
ABŞ-da hansı ərazilər 1959,1960-cı illərdə ştat hüququ əldə etmişlər? - Alyaska, Havay adaları 421.
Meqalopolislərin vətəni hara hesab edilir? - ABŞ 422.
ölkədədir? - ABŞ-da 423.
Ən çox AES hansı ölkədədir? - ABŞ-da 424.
425.
Qeyri-ənənəvi elektrik enerji mənbələri hansılardır? -GES, KES, QÇES 426.
Başlıca elektrik-enerjisi mənbələrini göstərin: - AES, SES,ĐES 427.
ABŞ neçə iqtisadi rayona bölünür? - 9 428.
təsərrüfatı 429.
Tropik qurşağm nəhəngi hansı dövlət hesab olunur? - Braziliya 430.
Latm Amerikasında neçə müstəqil dövlət yerləşir? - 33 431.
dövlətlər qrupu 1-ci və 2-ci yeri tuturlar? - Braziliya, Kuba 432.
Avstraliya və Okeaniyada neçə dövlət yerləşir? - 28 433.
seçilir? - əsasən Federativ dövlətlərdə 434.
Dünyada ən uzun neft kəməri hansıdır və uzunluğu nə qədərdir? - «Dostuq» - 5500 km 435.
Toxuculuğun məhsulu nədir? - Parça 436.
ciil,- 15üzvü. 437.
Hindistan idarəetmənin hansı formasma malıkdir? - Parlamentli respublika; 438.
OAPEK nədir? - Neft ixrac edən on bir (11) ərəb ölkəsi qrupu 439.
440.
Azərbaycanda funikulyor nəvaxt çəkilmişdir? - 1960-cı ıldə 441.
Bakı-Türkmənbaşı gəmi-bərəsi (343 km) nə växt işə salmmışdır? - 1962-ci ildə 442.
Bakı-Batumi neft kəmərinin uzunluğu nə qədərdir və o nə vaxt mövcudlaşmışdır? - 1896-1907-ci illərdə, uzunluğu 888 km 443.
Neft Daşları eskadasınm uzunluğu: - 76 km 444.
onun uzunluğu nə qədərdir? - 1997-ci ildə, 1411 km 445.
1-ci Bakı-Şollar su kəməri kim tərəfmdən və neçənci ildə inşa edilmişdir? - 1916-1917-ci illərdə, Z.Tağıyev tərəfındən 446.
Aran iqtisadi rayonu Azərbaycanm hansı fıziki-coğrafı bölgüsünü əhatə edir? - Kür-Araz 447.
Abşeron iqtisadi rayonunda hansı-inzibati ərazi bölgülləri illik məhsul istehsalmda seçilirlər? - Bakı, Sumqayıt 448.
Böyük Qafqaz coğrafıi rayonunda hansı iqtisadi rayonlar ayrılmışdır? - Abşeron, Dağlıq Şirvan, Şəki-Zaqatala, Quba- Xaçmaz
449.
Kiçik Qafqaz təbii-coğrafı rayonunda hansı iqtisadi rayonlar yerləşirlər? - Gəncə-Qazax, Kəlbəcər - Laçın, Yuxarı Qarabağ 450.
Azərbaycan hansı böyük coğrafı rayonlara bölünür? -Böyük Qafqaz, Kiçik Qafqaz, Kür-Araz, Lənkəran, Naxçıvan 451.
Avrotunelin uzunluğu nə qədərdi? - 50 km 452.
Britaniyam 453.
Avrotunel neçənci ildə işə başlamışdır?1994-cü ildə 454.
455.
Orta Şərq hansı ölkələri özündə birləşdirir? - Đran, Əfqamstan 456.
Şimali Kipr Türk Respublikası neçənci ildə yaradılmışdır? - 1983-cü ildə 457.
Dünyada 2-ci yerdə duran maksimal əhali sıxlığı harada müşahidə olunur və o nə qədərdir? - Sinqapurda - 6100 nəfər 458.
Dünyada maksimal əhali sıxlığma görə hansı dövlət 1-ci yer tutur və o nə qədərdir? - Monako - 21 min nəfər 459.
Polad istehsalma görə hansı ölkə dünyada 1-ci yeri tutur və o nə qədərdir? - Çin - 182 mln. t 460.
Dəmir filizi hasilatına görə hansı ölkə dünyanm 1-cisidir və onun kəmiyyət göstəricisini müəyyən edin: - Çin, 210 mln. t 461.
Çində neçə metallurgiya bazası vardır? - 5 462.
dünyada 1-ci yerdədir? - Çin 463.
Hansı ölkələrdə ildə 3 dəfə çəltik məhsulu götürülür? -Çin, Vyetnam 464.
«Əsrin müqaviləsi»ndə neçə dövlət, neçə neft şirkəti iştirak etmişdir? - 6 dövlətin 10 neft şirkəti s 465. «Əsrin müqaviləsi»ndə hansı neft şirkətləri iştirak etmişlər? - ARDNŞ 10 %, BP 34,4 %, Đnokal 10,28 %, , Đnpeks-10 %, Statoyl-8,56 %, Eksson Mobil-8 %, TRAO-6,75 %, Deyon Enerqu-5,63 %, Đtoçi-3,92 %, Amerada Hess-2,72 %. 466.
Cənubi Azərbaycanm sahəsi nə qsıdərdir? - 280 min kv.km 467.
qədər idi? - 114 min kv.km 468.
Türkmənçay müqaviləsi nə vaxt imzalanmışdır? - 1828-ci ildə 469.
cüil 470.
Ermənistan qəsbkar ordusu son vaxtlar Azərbaycamn nə qədər ərazisini zəbt etmişdir? - 17 min kv.km 471.
Manna, Midiya, Atropatena dövlətləri Azərbaycarim hansı hissəsində və nə vaxt yaradılmışdır? - Cənubunda, IX əsrdə 472.
Azərbaycan ərazisində hansı dövlətin paytaxtı Qəbələ şəhəri olmuşdur? - Albaniyamn 473.
Azərbaycan ərazisində hansı dövlətin paytaxtı Bərdə şəhəri olmuşdur? - Girdimanın 474.
Təbii şəraitin elementini müəyyən edin: - iqlim, relyef 475.
476.
Azərbaycanda qaz ehtiyatmın neçə faizi Xəzər dənizinin payına diişür? - 30 %-ə qədəri 477.
Azərbaycanda sənaye üsulu ilə neft istehsalma nə vaxt başlanmışdır? - 1847-ci ildə
478.
Zəylik alunitindən harada istifadə olunur? - Gəncədə alüminium oksidi almmasmda 479.
Naxçıvanda daş duz yatağmm adı nədir? - Nehrəm 480.
Salahhda 481.
Sirab, Vayxır, Badamlı mineral bulaqları harada yerləşir? - Naxçıvan MR-da 482.
Məşhur Đstisu bulağı haradadır? - Kəlbəcərdə 483.
su necə adlanır? - Qalaaltı 484.
Şirin su ehtiyatında hansı qrup dövlətlər 1-3-cü yerləri tu- turlar? - Braziliya (6950 kub.km), RF (450 kub.km), Kanada (2900 kub.km) 485.
2000 kub.km 486.
Dünyada nə qədər süni su hövzələri yaradılmışdır və onların sahəsi nə qədərdir? - 60 min, 400 min kv.km. 487.
Şirin su ehtiyatmda hansı dövlət 1-ci yerdədir? – Braziliya - 6950 kub.km., Danimarka 488.
Şirin su ehtiyatma görə 2-ci dövləti tamyırsımzmı? -Rusiya - 4500 kub km 489.
Hansı meşə qurşağmda oduncaq ehtiyatı çoxdur? -Cənub meşə qurşağmda 490.
Dünyada ən böyük enerji mənbəyi: - Günəş 491.
492.
Azərbaycanda qaz hasilatı nə vaxtdan sənaye əhəmiyyəti kəsb etməyə başlamışdır? - 1928-ci ildən 493.
Azərbaycanda neftlə birlikdə hasil olunan qaz necə adlanır? Səmt qazı 494.
Neftin emalmdan alman qazı necə adlandırırlar? – Zavod qazı 495.
tərəvəzçiliklə tanmır? - Quba-Xacmaz 496.
Azərbaycanm hansı təbii coğrafi rayonunda 1 iqtisadi rayon ayrılmışdır? - Kür-Arazda 497.
Azərbaycanda ilk neft boru kəməri xətti harada və nə vaxt çəkilmişdir? 1878-ci ildə, Balaxanı - Qaraşəhər arasmda 498.
Azərbaycanda neft sənayesinin inkişafma təsir edən hansı neft kəmərlərinin admı çəkə bilərsiniz? – 1. Balaxanı-Qara şəhər Bakı-Batumi, Bakı - Novorossiysk, Əli-Bayramlı - Bakı Neft Daşları - Bakı, Siyəzən - Bakı, Qroznı -Bakı, Bakı - Supsa, Bakı - Tbilisi - Ceyhan, Çıraq - Səngəçal, Dübəndi - Əii-Bayramh (Qazaxıstandan Xəzər vasitəsilə gələn nefti xaricə ötürmək üçün) 499.
Hansı kəmərlər Azərbaycanda qaz sənayesinin inkişafma təkan vermişdir? Qaradağ - Ağstafa - Tbilisi, Mozdok - Qazıməm-məd, Đran - Astara - Qazıməmməd, Zirə - Bakı, Neft - Daşları -Bakı, Çıraq - 1 - Neft Daşları, Bakı - Ərzurum (çəkilir) 500.
Azərbaycan Respublikasmm 1991-ci il 18 oktyabrdan müstəqilliyini tanıyan ilk dövlətlər: - Türkiyə, Rummiya 501.
Azərbaycanda süni qaz anbarı harada yerləşmişdir? - Kalmazda (1974-cü ildə), Qaradağda (1986-cı ildə) 502.
«Əsrin müqaviləsi»nə görə «Azəri» yatağında neçə quyu qazılmahdır? - 48 503.
«Əsrin müqaviləsi»nə əsasən «Çırıq-l» neft yatağmda neçə quyu qazılmahdır? - 24 quyu 504.
Səttarxan adma zavodun ixtisaslaşmış sahəsi: neft -mədəni avadanlıqları sahəsi; - fontan armaturlan istehsah: tökmə polad istehsalı; kəşfıyyat quyuları qazmaq üçün rotorlar. 505.
mln. kvt-dir. (ĐES - 132 mln.kvt., SES - 44 mln. kvt, AES - 9 sayda -22 mln. kvt). 506.
alımr, gücü - 400 mln. kvt-a qədərdir. 507.
Çernobl AES-Đ 1986-cı ildəki fəlakətdə RF, Ukrayna və Belarusiyanın 11 vilayətinin 171 mln. əhalisini radiasiyaya məruz qoyaraq 2000 km radiusunda dünyanın 20 ölkəsində radiasiyamn artmasına səbəb olmuşdur. 508.
Hansı ölkədə AES-in illik elektrik enerjisi hasilatında xüsusi çəkisi daha böyükdür? Litva - 85 %, Fransa - 78 %, Belçika - 55 %, Đsveç - 53 %, Ukrayna - 47 %, Koreya Respublikası - 46 % Bolqarıstan - 45 %, Đsveçrə - 43 %, Macarıstan - 42 %, Yaponiya -36%
509.
Külək elektrik stansiyalarının gücünə görə hansı ölkələr 1-4- ci yerləri bölürlər? ABŞ, AFR, Hindistan, Danimarka 510.
Dünyada KES-in gücü nə qədərdir? - 13,0 mln. kvt. 511.
onların gücü nə qədərdir? - 20 ölkədə, 8,8 mln. kvt 512.
QES-ə görə hansı ölkələr qabaqcıl yer tuturlar? -Yaponiya, ABŞ, AFR, Đsrail
513.
Dünyamn neçə ölkəsində təyyarə, vertolyot istehsal olunur və onun qabaqcıl ölkələrini müəyyən edin: - 20 ölkədə, ABŞ, RF, Fransa, Braziliya və s. 514.
515.
Avtomobil istehsalmda qabaqcıl dövlətləri göstərin: ABŞ, Yaponiya, AFR, Fransa 516.
Vatikan harada yerləşir? - Avropanm karliki (mikro) olmaqla Romamn qərb hissəsində Tibr çaymm sağ sahilindəki Monte- Vatikano təpəliyində yerləşən, sahəsi 0,44 kv.km (44 ha), sahil xəttinin uzunluğu 2600 metrə çatan, əhalisinin sayı 1-2,5. min nəfər (700 nəfər dini şəxslərdir) məlumatlandırılan, latm və italyan dilli, mütləq monarxiya quruluşlu, katolik kilsəsinin beynəlxalq inzibati və ideoloji mərkəzi hesab edilən, şəhər- dövlətidir. 517.
Avropada kişilər üçün kəbin kəsilməsində orta yaş həddi neçə il götürülür? - 27 il 518.
Dünyada kişi-qadm yaş nisbətini müəyyən edin: -50,3:49,7 519.
xristian, müsəlman, buddizm 520.
Dünyada neçə islam ölkəsi var? - 50 521.
apreldə 522.
Neft ixrac edən Ərəb ölkələri birliyi (OAPEK) :hansı vaxtda yaranmış və neçə ölkəni birləşdirir? - 1960-cı ildən, 10 ölkəni 523.
Dünya okeamnda baş verən dalğalarm illik enerji gücü nə qədər hesablanmışdır? - 2,7 mlrd. kvt 524.
Dünyada tanmmış amerikan avtomobil korporasiyaları hansılardır? - Djeneral Motors, Ford Motor. 525.
Dünyada məşhur yapon avtomobil korporasiyalarını tamyırsmızmı? «Toyota», «Nissan», «Xonda» 526.
Hansı fransız avtomobil korporasiyalarımn adlarını çəkə bilərsiniz? - «Reno», «Peyo - Sitroyen» 527.
Alman-amerikan avtomobil korporasiyasını müəyyən edin: - «Daymler Kraysler» 528.
Dünyada illik mineral kübrə istehsalmın nə qədər olduğunu bilirsinizmi? - 150 mln. ton 529.
Mineral kübrə istehsalında müvafiq olaraq 1-3-cü yerləri tutan dövlətləri müəyyən edin: Çin - 28,0 mln. ton, ABŞ - 27,0 mln.ton, Kanada - 12,5 mln. ton 530.
Dünyada hər il nə qədər ipək parça toxunulduğunu müəyyən edin: - 22,0 mlrd.kv.metr 531.
Đllik parça toxunmasmda üstünlüyü hansı növ təşkil edir və onun illik kəmiyyət göstəricisini göstərin: - Pambıq parça - 75 mln.kv.m. 532.
olduğunu bilirsinizmi? Çin - 24,0 mldr kv.metr, Hindistan - 17,4 mlrd.kv.m., ABŞ - 4,0 mlrd. kv.m. 533.
17,0 % - 500 mln.nəfər 534.
Kənd təsərrüfatının 2-ci sahəsi hesab edilən heyvandarlıqda saxlanılan ev quşlarının neçə baş olduğunu bilirsinizmi? - 14,0 mlrd. baş 535.
536.
RF-də illik ət tədarükünün nə qədər olduğunu müəyyən edin: - 2,3 mln.ton 537.
Đllik ət tədarükündə 1-ci 3 dövləti müvafıq olaraq sıra ilə düzün: Çin, ABŞ, Braziliya 538.
Dünyada hər il 700 mlrd. ədəd yumurta əldə edilməsində 1-ci 3 dövlətin hansı olduğunu bilirsinizmi? Çin - 380 mlrd. ədəd, ABŞ - 85 mlrd. ədəd, Yaponiya - 45 mlrd. ədəd 539.
Avstraliya - 0,7 mln.ton, Çin - 0,3 mln.ton, Yeni Zelandiya - 0,3 mln. ton 540.
xırdabuynuzlu, 135 mln. baş iribuynuzlu saxlanıldığmı bilirsinizmi? 541.
542.
Cənubi-Şərqi Asiya ölkələri Assosiasiyası qrupu (ASEAN) 1967-ci ildən özündə 10 ölkəni birləşdirməklə nə qədər əraziyə və əhaliyə malikdir? 4,5 mln.kv.km. əraziyə və 540 mln. əhaliyə malikdir. 543.
Dünyada hansı neftli - qazlı yataqların olduğu su hövzələrinin adlarmı çəkə bilərsiniz? Meksika körfəzi; Şimal dənizi; Xəzər dənizi; Đran körfəzi; 544.
Hindistan, Çin, Yaponiya, Şri-Lanka, Gürcüstan 545.
700 km məsafədə uzanan və 70 min.kv.km sahəsi olan Tokaydo meqalopolisinin əhalisinin saymı müəyyən edin: - 70 mln. nəfər 546.
Avropaya, Almaniyaya, Đtaliyaya, Fransaya, Çexiyaya, Polşaya, Macarıstana, Sloveniyaya, Ukraynaya, Belorusiyaya, Türkiyəyə nə qədər qaz ixrac edir? - Qərbi Avropaya - 80 mlrd.kub.m; Mərkəzi-Şərqi Avropaya - 40; Almaniyaya - 33 mlrd. kub.m.; Đtaliyaya - 17 mlrd.kub.m. Fransaya - 11 mlrd. kub. m, Polşa, Macarıstan və Sloveniyaya ayrı-ayrılıqda 7 mlrd. kubmetr; Ukraynaya - 55 mlrd.kum.m; Belorusiyaya - 17 mlrd.kub.m; Türkiyəyə - 8 mlrd. kub.m; 547.
məsi haqda müqavilə nə vaxt və harada imzalanmışdır? 1999-cu il ATƏT-in Đstanbul Sammitində 548.
dünyada l-2-ciyerləritutmuşlar?-ABŞ, Yaponiya 549.
Xarici mal dövriyyəsinə görə hansı ölkələr 1-3-cü yerləri tuturlar? ABŞ, AFR, Yaponiya (850 mlrd. dollar). 550.
Federativ dövlət quruluşuna, parlamentli idarəetməyə malik olan Hindistanda hansı təbii sərvətlər üstünlük təşkil edir? - Dəmir filizi. 551.
dövlət vardır? - 54 dövlət. 552.
ABŞ-da neçə nəhəng aqlomerasiya tanıyırsımz? - 10 nəhəng aqlomerasiya 553.
Şimal-Şərq, Göllərətrafı, Kaliforniya meqalopolisləri haradadır, neçə aqlomerasiyam və nə qədər əhalini özündə birləşdirirlər? - ABŞ-da, 90 aqlomerasiyam, 205 mln. əhalini özündə birləşdirir. 554.
Azərbaycanda nə qədər işsiz vardır? - 600 min 555.
yerləri tutan dövlətləri tanıyırsmızmı? - ABŞ - 2,1 trln.dollar, Çin -1,2 trln. dollar, Yaponiya - 0,8 trln dollar 556.
Rotterdam, London, Qavr, Antverpen, Liverpul, Qamburq 557.
Bütün dünya dinlərinin vətəni hara hesab olunur? - Asiya 558.
Yaponiyada 559.
Avropa ölkələrində iqtisadiyyatm aparıcı sahəsini göstərin: - Maşınqayırma 560.
Avropa sənayesinə liderliyi hansı öikə edir? - Almaniya 561.
562.
Đri şəhərlərin sayma görə hansı ölkə liderlik edir? - Çin 563.
Qarğıdalınm vətəni haradır? - Meksika 564.
Başlıca neft ixrac edən ölkələr hansı regionda yerləşir? - Yaxm və Orta Şərq regionunda 565.
Elektrik enerjisi ixrac edən ölkələr: - Fransa (73 mlrd. kvt.saat); RF - 50 mlrd.kvt.saat; Ukrayna, Đsveçrə 36 mlrd.kvt.saat 566.
ABŞ, Avstraliya, Kanada, RF, Qazaxıstan, Ukrayna 567.
Beynəlxalq turizmin başlıca mərkəzi hansı region sayılır? - Avropa 568.
Đllik elektrik enerjisinə ən çox istehlakı olan dövləti göstərin: - ABŞ 569.
Hansı ölkədə elektrik enerji hasilatmda aparıcı yeri SES-lər tutur? - Norveç 570.
«Köçürmə kapitalizm» hansı ölkələrə aiddir? - Avstraliya, Yeni Zelandiya, Đsrail, Kanada, CAR. 571.
Ən çox inkişaf etməkdə olan ölkələr harada yerləşirlər? - Asiyada, Afrikada, Latm Amerikasında və Okeaniyada 572.
Meşə sərvəti ilə zəngin olan ölkələr: - RF, Kanada, Braziliya, Finlandiya, Đsveç, Norveç 573.
Qabarma enerji ehtiyatı hansı okeanda daha çoxdur? -Atlantik 574.
Asiya, Afrika, Latım Amerikası 575.
Dünyanm ən «ac» regionu hansıdır? - Afrika 576.
üstündür? - Çində, Hindistanda 577.
Kənd əhalisi sıx olan regionlar: - Şərqi və Cənubi Asiya 578.
Niderland, ABŞ 579.
Dünya ticarətində 1-ci yeri tutan region hansıdır? - Qərbi Avropa (40 %) 580.
Đllik sərnişin daşmmasmda 1-ci yeri tutan şəhər: - Moskva 581.
yeri tutur? - Kosta-Rika, Kolumbiya, Ekvador 582.
Đqtisadiyyatı şirin su ilə maksimum təmin olunan dövlət: - Braziliya 583.
RF hansı kəmərlə Türkiyəyə ildə 8,0 mlrd. kubmetr qaz ixrac edir? - «Transbalkan» 584.
Orta Asiya məkanmda hansı ölkə illik təbii qaz hasilatmda 1- ci yerdə durur və onun kəmiyyət göstəricisi nə qədərdir? - Türkmənistan - 79,0 mlrd.kub.metr 585.
qədərdir? - Qərbi Avropa - 17,0 mln. ədəd 586.
Zeytun tədarükündə dünyanm hansı ölkəsi 1-ci hesab ediiir? - Đspaniya 587.
Dünyada hansı ölkə illik üzüm tədarükündə birinci yeri tutur? - Đtaliya - 12,0 mln.t, Fransa - 10,0 mln.t 588.
Qara gavalı toplanmasmda dünyanm hansı ölkəsinin 1-ci yeri tutduğunu müəyyən edin: - Çernoqoriya 589.
Elektrik stansiyalarınm ümumi gücünə görə hansı ölkələr dünyada 1-ci və 2-ci yeri tuturlar? - ABŞ, RF. 590.
Müasir dünyanın iqtisadi, siyasi, hərbi mərkəzi hansı dövlət sayıhr? - ABŞ - 591.
ABŞ-da bütün növ elektrik stansiyalarm gücünün nə qədər olduğunu bilirsinizmi? - 800 mln.kvt. 592.
ABŞ-da ildə 4,0 trln.kvt.saat.elektrik enerjisi hasil olunur, bu da adambaşma 14,5 min kvt saat elektrik enerjisi düşməyə səbəb olur. Əldə olunmuş illik elektrik enerjisinin 70 %-ni kömürlə (56 %), qazla, mazutla işləyən ĐES-lər, 20 %-ni - 740 mlrd.kvt.saatmı 104 reaktoru, ümumi gücü 300 mln.kvt olan AES-lər vəlO %-ni 1300-dən artıq saya malik olan SES-lər verirlər. Kolumbiya hövzəsində ümumi gücü 21,0 mln. kvt olan dünyada ən böyük hidroenerji kaskadı 80 SES-i özündə birləşdirir. 593.
ABŞ xaricdəki müəssisələri ilə birlikdə hər ıl 19,0 mln. ədəd avtomobil düzəldir «Djeneral motors» - 8,0 mln, «Ford Motor» - 6,6 mln, «Daymler Kraysler» - 4,5 mln. ABŞ-da məhsulun bu və ya digər növü eninə və uzununa inkişaf edərək o qədər böyük sahəni tuturlar ki, bir növ qurşaq əmələ gətirirlər. Nəticədə avtomobil, metallurgiya, süd, qarğıdalı, buğda, pambıqçıhq, günəş qurşaqları yaranmış olur. 594.
Imobil - 24,5 %, dəniz - 18 %, boru-kəmər - 14 %, daxili su yolu -11 %, hava nəqliyyatı - 0,5 % yük dövriyyəsinə malikdir. Sərnişin dövriyyəsində isə avtomobil nəqliyyatı 82 %, hava nəqliyyatı - 17,5 %, dəmir yolu nəqliyyatı - 0,5% xüsusi çəki ilə tanmırlar. Bunlarla bərabər avtomobil nəqliyyatı şəhər daşımalarmda 98 %, beynəlxaq daşımalarda 85 %, sərnişinlərin iş yerlərinə aparılması - gətirilməsi daşımalarında 84 % xüsusi çəki ilə tanımr. Vaxtı ilə dəmir yollarmın uzunluğu 360 min km-ə çatmış hal-hazırda onun uzunluğu xeyli azalsa da dünyada bu yenə də 1-ci yerdə durur. 595.
Qərb iqtisadi rayonlara ayrılır. 596.
Ərazisi 411,0 min kv.km, əhalisi 34,0 mln. nəfər olan 1848-ci ildə Meksikadan alman, 1860-ci ildən 31-ci ştat hüququ qazanan Kaliforniyanı ona görə ABŞ-m «qızıl ştatı» adlandırırlar ki, o bütün ştatların hər birindən dəfələrlə çox - 1,1 trln. Dollarhq məhsul istehsal edir, adambaşma düşən ümumi məhsul istehsahnda (22 min dollar) Böyük Britaniya, Fransa ilə eyni çəkiyə malik olmaqla ABŞ-da 1-ci yeri özünə təmin edir, ali təhsil müəssisələrində 2,0 mln-dan çox tələbəsi var, böyük və tamnmış Los-Andjeles, San-Fransisko şəhərləri, dünyanm böyük kənd təsərrüfatı rayonu hesab edilən Böyük Kaliforniya dərəsi burada yerləşir, alternativ enerji mənbələri olan çoxlu sayda külək, günəş, geotermik elektrik stansiyalarına malikdir, elmi- tədqiqat və hərbi sənaye kompleksinin qalan göstəricilərinə görə bütün ştatlardan qabaqdadır. 597.
ABŞ-da illik mal dövriyyəsində ixrac məhsullarınm dəyəri 773,0 mlrd. dollar, idxal məhsullarınm dəyəri isə 1222,0 mlrd. dollar
təşkil etməklə satış balansmm saldosu - 450-mlrd. dollardır. 598.
Dünyada formalaşmış və formalaşmaqda olan 66 meqalopolisdən 5-i ABŞ-dadır. Bunlardan: Atlantik sahili: Boston-
Vaşinqton və ya Bosvaş özündə 60 mln. əhalini birləşdirir. Göllərsahili: Çikaqo - Detroyt - Pitsburq və ya Çipits; Kaliforniya: San-Fransisko-San-Dieqo və ya Sansan; Şərqi Florida: Meksinoyani: Xyuston-yeni Orlean Formalaşmış meqalopolislərdə ABŞ əhalisinin 50 %-dən çoxu yaşayır.
599.
ABŞ dünyada illik ümumi məhsul istehsalında, sənaye məhsulları istehsalmda, ticarət dövriyyəsində, elmə çəkilən xərclərə görə 1-ci yeri tutur, eləcə də dünyada ən çox kapital ixrac və idxal edən, dünya bazarına daha çox sənaye və kənd təsərrüfatı məhsulları nəql edən nəhəng xammal, yarımfabrikat və digər yarıhazır olan məhsullar idxal edir. 600.
Avtomobil yollarmm uzunluğuna görə dünyanm hansı ölkəsi 1-ci yeri tutur? - ABŞ (6,3 mln. km) 601.
Ən çox milli park dünyanm hansı ölkəsində olmaqla onun sayım müəyyən edin: - ABŞ - 54 sayda 602.
Kompüter düzəldilməsində dünyada hansı ölkəni birinci hesab edirsiniz? - ABŞ -ı 603.
Dünyada robot, videomaqnitofon, videokamera, video-kaset düzəldilməsində hansı dövlətin liderlik etdiyini bilirsinizmi? - Yaponiya 604.
yerləri tuturlar? -ABŞ-- Yaponiya 605.
Yaponiyanın kənd təsərrüfatında aparıcı sahə nə hesab edilir? - Đldə 2-3 dəfə məhsul verən və hər yerdə becərilən çəltik 606.
Çin ildə nə qədər balıq ovlayır? - 24,0 mln.ton 607.
dünyanın maksimal hündürlüyünə malik olan - 8848 m (Comolunqma), dünyamn ən çökək yerinə- 11022 m (Marian), dünyada ən cox və qahn buzlağa, quruda ən dərin çökəkliyə - 395 m (Ölü dəniz), dünyanın ən dərin gölünə - 1620 m (Baykal), dünyanm maksimum yağıntı düşən məntəqəsinə - 22000 mm (Çernapunca), ən çox torpaq fonduna, ən çox ərazi və əhalisi olan (3,5 mlrd. nəfər) 6 qitədən birincisidir. 608.
Dünyanm neçə ölkəsində çay becərilir? - 49 ölkədə 609.
nizmi? Çin - 25 mln.ton, Çili - 16 mln.ton, Yaponiya - 11,5 mln. ton
610.
Hər nəfərə düşən ət tədarükünə görə hansı dövlətlər seçilirlər və onun miqdarım bilirsinizmi? - Yeni Zelandiya, Niderland, Fransa ayrı-ayrılıqda hər nəfərə 400 kq ət tədarük edirlər. 611.
seçiiirlər? - Danimarka, Niderland, Fransa - hər birində hər nəfər ücün 1100 kq süd tədarük olunur. 612.
Adambaşma düşən yumurta tədarükündə hansı ölkə seçilir? - Niderland - 800 ədəd 613.
Đllik siqaret buraxılmasmda hansı ölkə 1-ci yeri özünə təmin etmişdir? - ABŞ - 700 mlrd.ədəd 614.
Afrikanm neçə ölkəsində pambıq becərilir? - 10: Misir, Sudan, Həbəşistan, Uqanda, Tanzaniya, Nigeriya, Kamerun, Zair, Mozambik, Madaqaskar. 615.
gələcəyini biiirsinizmi? 616.
Tütünün vətəninin hara olduğunu müəyyən edin: - Kuba - 1424-cüildən 617.
Pambıqçılığın ilk inkişaf etdiyi ölkələrdən hansılarmın admı çəkə bilərsiniz? - Hindistanm, Meksikanm 618.
15 ölkənin ərazisindən keçməklə uzunluğu 64 min km olacaq Transasiya avtomobil magistrahnm çəkilməsi layihəsinin hazır olduğunu bilirsinizmi? 619.
avtomobil vardır. 620.
Dünyada ilk-neft kəməri 1865-ci ildə ABŞ-da çəkilmişdir (6km). 621.
Dəmir yollarınm .uzunluğuna görə 1-3-cü yerləri tutan dövlətlər: ABŞ, Kanada, RF 622.
Son iilər Azərbaycanm şimaTrayonlan ərazisində hansı zavod işə salınmışdır? - Xaçmazda «Qafqaz» meyvə-tərəvəz konserləri zavodu
623.
Kür-Bakı su kəmərinin nə vaxt istifadəyə verildiyini bilirsinizmi? - 1970-ci ildə 624.
Mis almmasmda hansı xammallardan istifadə olduğunu bilirsinizmi? - Mis filizindən 625.
Göy-gölün 1139-cu ildə zəlzələ nəticəsində yarandığım bilirsinizmi? 626.
Azərbaycanda Şuşa şəhərinin təbii-iqlim kurortu olduğunu unutmaym. 627.
Metal tutumlu sahənin maşmqayırma olduğunu bilirsinizmi? 628.
629.
Dünya neftinin 25 %-ehtiyatı Səudiyyə Ərəbistam ərazisindədir. 630.
Dünyada qaz ehtiyatma görə birinci 5 yeri tutan ölkələri ardıcılhqla düzün: - RF, Đran, Qətər, BƏƏ, S.Ərəbistam
631.
Çində çaylarm hidroenerji potensialmm 680 mln.kvt, Hindistanda 75 mln. kvt olduğunu, bundan Çində 10 %, Hindistanda isə 14 % istifadə olunduğunu yadda saxlaym. 632.
edir. O, dünya kənd təsərrüfatı məhsullarınm 24 %-ni verməklə 1-ci yeri özündə saxlayır. Çin eyni zamanda şəkər qamışmdan şəkər alınmasmda, çay tədarükü və ixracatmda dünyada 3-cü yeri tutur. Tütün yarpağı tədarükündə, eləcə də pambıq toplanmasmda dünyada 1-cidir. Çin Kommunist Partiyasınm 55 mln. üzvü vardır.
633.
Dünyada birmillətli dövlətin (99,9 %) Yaponiya olduğunu yəqin ki, bilirsiniz. O, ümumi iqtisadi inkişaf qüvvəsinə görə ni verməklə yer kürəsi əhalisinin 1,5 %-nə malikdirlər. 641.
642.
Đnkişafda olan ölkələri birləşdirən cəhətlər hansüardır? -tarixi inkişafiarmm (sənaye, kənd təsərrüfatı, elm, texnika və s.) geri qalması; sosial - iqtisadi quruluşlanmn çoxukladhlığı; demoqrafik proses və problemlərin eyniliyi və s. 643.
Son illərdə sosial-iqtisadi inkişaf baxrmmdan qazamlan nailiyyətlərdə ən dinamik olan Yeni Sənayeləşmə Dövlətləri mərhələlərlə hansılarm olduğünu yada salm: -1 mərhələdə: 4 Asiya «əjdaha»sı Koreya Respublikası, Tayvan, Sinqapur, Honkonq; Meksika, Braziliya, Argentina; II mərhələ: Malayziya, Tailand, Hindistan, Çili; III mərhələ: Türkiyə, Kipr, Tunis, Đndoneziya; IV mərhələ: Çin, Filippin, Mavriki, Venesuela, Vyetnam, Misir. Son vaxtlar Meksikam, Cənubi Koreyanı, Sinqapuru, Tayvanı, Türkiyəni, Kipri, Çilmi inkişaf etmiş ölkələr sırasma aid edirlər. 644.
Müasir dünyada 43 monarxiya dövlətinin olmasım bilirsinizmi? Bunların sayı Avropada -12, Asiyada - 10, Afrikada -3, Amerikada - 9, Avstraliya və Okeaniyada - 9-dur. 645.
federativ, konfederativ olurlar. 646.
Avropa ilə Asiyanm birləşməsindən Avrasiya materikinin mövcudluğunu bilirsinizmi? 647.
290 mln-a qədər əhalisi olan MDB-də son illər ümumi məhsul istehsalı 2,0 trln. dollar təşkil etdiyini yadda saxlayın. 648.
Yəqin ki, MDB tərkibində RF-ni, Belorusiyam, Qazaxıstanı, Taeikistam birləşdirən Avrasiya, eiəcə də Güreüstanı,
Ukraynam, Azərbaycam və Moldaviyanı birləşdirən GUAM iqtisadi birliklərinin yaradıldığmı bilirsiniz. 649.
bilirsinizmi? - Şimal Buzlu okeanı və Sakit okeam hövzələrinə 650.
Dünya nəqliyyatmın 2003-cü il üçün sərnişin dövriyyəsinin 19,0 trln. sərnişin-kilometr olduğunu yadda saxlaym. 651.
Dünya nəqliyyatınm son illərdə ümumi yük dövriyyəsi 50 trln.ton kilometrdən.çox oldüğunu bilirsinizmi? 652.
Xarici iqtisadi əlaqələr-deyəndə hər hansı dövlətin idxal-ixrac məhsullarmm, xidmət sahəsinin, kapitalm sərfeəd' xəttini keçməsini başa düşürük. 653.
formalaşdmr. ^A.) :;
654.
Beynəlxalq turizmin 6 makroregionunun: Avropa, Amerika, Asiya - Sakit okean, Orta Şərq, Afrika, €əbtlbi: Asiya olduğunu unutmaym. 655.
ki, bilirsiniz. 656.
Niderland adambaşma düşən illik yumurtaffln miqdÄrihda - 720 ədəd dünyamn birincisidir. 657.
Balıqların, molyuskaların, xərçənglərin,dəniz yosunlarının, akvarium balıqlarının, insanların nəzarəti altında xüsusi sahələrdə böyüdülməsi və artırılmasmm akvakultural adlandırıldığını və dəniz akvakulturasının marikultura adlandırıldığını yaddan çıxarmayın. 658.
Dünyada ilk təbii yanar qaz quyusu 1821;jci iMərAB^'da istifadəyə verilmişdir. 659.
Sənaye üsulu ilə ilk neft quyusu 1847-ci ädərAzsrbay-canda, 1857-ci ildə Rummiyada, 1859-da ABŞ-da qazıhfiışdi(rl.ır.; , 660.
Đlk şist hasilatı 1830-cu ildə Fransa və,- ŞQtlahdiyada mövcud olmuşdur. ı c .ı.:;- 661.
neft məhsulları onun ekoloji varlığım pozur. Bu sabidə: .am-çox çirklənən Atlantik okeamdır. Okean sularının orta çkkhxmmiı5- 10 mq/1 təşkil edir. -oqhi 662.
Atmosferi ən çox karbon qazı ilə çirkləndirən dövlətlər: -ABŞ - 1,4 mlrd.t, Çin - 80 mln. t, RF - 440 mln. t, Yaponiya•-. 300 mln. t, Almaniya - 235 mln. t, Hindistan - 230 mln. t, BB -160mln. t, CAR - 160 mln. ton, Kanada - 160 mln. t, Đtaliya ^ıi20... 663.
növdən çox heyvan, 25 mindən çox bitki növü məhv aMıüşdur. 664.
Tibbi coğrafıya ətraf mühitin təsiri ilə1 i-Xə,stəliklərin yayılma mərkəzlərini, areallarım, əmələ gəlmə səbəblərini öyrənir. 665.
mln.nəfər, illik ümumi məhsul istehsalmın 12,0 mlrd. dollar, adambaşına düşən Ümumi Daxili Məhsul istehsalmi.ni4,60ö- dollar təşkil etdiyini bilirsinizmi? 666.
Ermənistanda 29,8 min kv.km ərazinin, 3,8 mln. nəfər əhalinin, 7,2 mlrd. dollarlıq illik ümumi məhsul istehsalmm, eləcə də, hər nəfərə düşən illik ümumi məhsul istehsalımn 1600 dollar olduğunu yadda saxlamalıyıq. 667.
Litvada illik elektrik enerjisi hasilatmm 85 %-dən çoxunu verən Đqnalin AES-inin olduğunu unutmaym. Çünki ölkə bu sahədə dünyanın yeganəsidir. 668.
dövlətlər: - ABŞ, Çin, Yaponiya, AFR 669.
Moskva vilayətinin ərazisini yada salın: - 47 min kv.km 670.
etmiş ölkələrini özündə birləşdirir. Bu, Belçika, Niderland, Lüksemburq adlannm baş hərflərinin birliyini əks etdirir. 671.
yada salın: -12 mart 1999-cu il 672.
Gürcüstan nə vaxtdan Avropa Şurasımn üzvüdür? - 22 fevral 1999-cuildən 673.
GUAM birliyinin yaranma tarixi: Strasburqda: - 1997-ci ilin oktyabrmda, 674.
GUÖAM - m yaranmasını müəyyən edin: - 24 fevral 1999-cu il, Vaşinqtonda, NATO-nun 50 illik zirvə görüşü keçirilən zaman 675.
Afrikada 17 ölkənin müstəqillik əldə etdikləri vaxtı müəyyən edə bilərsinizmi? - 1960-cı il 676.
Đkinci Dünya müharibəsinə qədər Afrikada neçə və hansı dövlətlər müstəqillik qazanmışiar? - 4 dövlət: Misir, Liberiya, Efopiya, CAĐ (indiki CAR) 677.
Afrika Birliyi Təşkilatı neçə dövləti birləşdirməklə nə vaxt yaradümışdır? - 1963- cü ilin maymda, 43 müstəqil dövlətin birləşməsindən yaranmışdır. 678.
tarixi - Kuba, 1959-cu ildə 679.
YUNESKO-nun neçə üzvü olduğunu yada salm: - 140-dan çox 680.
oktyabr 1923-cü il 681.
Baltikyanı respublikalar nə vaxtdan öz müstəqilliklərini yenidən bərpa etmişlər? - 4 may 1990-cı ildən 682.
Azərbaycan dünyanın neçə ölkəsi ilə ticarət əlaqəsinə malikdir? - 96 ölkə ilə 683.
0PEK və OAPEK nə vaxt yaradılaraq ayrı-ayrılıqda neçə dövlətin birliyidir və nə məqsəd üçün mövcudlaşmışlar? - 1960- cı ildə, müvafıq olaraq 16 və 10 dövləti birləşdirərək neft ixrac edən dövlətlər qrupu. OAPEK-neft ixrac edən ərəb ölkələri birliyidir. 684.
öz yerlərini nə vaxt tapmışlar? - 01 yanvar, 1993-cü il 685.
Almaniya öz vahidliyini nə vaxtdan bərpa etmişdir? - 03 oktyabr 1990-cı ildən 686.
Đkinci Dünya müharibəsi başlanana qədər Böyük Britaniyanm müstəmləkələrinin hesabma ərazisi və əhalisinin nə qədər olmasmı yada salm: - sahəsi 35 mln.kv.km, əhalisi 700 mln. nəfər 687.
Xarici Avropada neçə dövlətin olduğunu bilirsinizmi? - 39 dövlət 688.
Qərbi Avropa neçə dövləti əhatə edir? - 24 dövləti: - Alma-niya, Fransa, Belçika, Niderland, Lyüksemburq, Đsveçrə, Avstriya və s.
689.
Şərqi Avropada 10 dövlət: RF, Ukrayna, Belorusiya. Moldova, Polşa, Sexiya, Slovakiya, Macarıstan, Rumuniya, Bolqa-rıstan yerləşir. 690.
Belçikada 691.
Xarici Avropada çoxmillətli hansı dövləti göstərə bilərsiniz? - Đsveçrəni
692.
Yuqoslaviyanın tərkibində yaranan müstəqil dövlətləri tanıyırsmızmı? - Sloveniya, Makedoniya və Çernoqoriya, Xorvatiya, Serbiya, Bosniya və Herseqovina 693.
salm: - Xarici Avropa, 400 aqlomerasiya 694.
Konfederativ dövlətə misal göstərə bilərsinizmi? - Đsveçrə Şimal dənizindən neft hasil edən ölkələr hansılardır? -: Böyük Britaniya, Norveç, Danimarka, Hollandiya 695.
Britaniya, Norveç, Danimarka, Hollandiya 696.
Şimal dənizindən ən çox illik qaz hasilatma malik olan. ölkələri mıiəyyən edin: - Böyük Britaniya - 106 mlrd.kubmetr (2004-cü il), Norveç - 58 mlrd.kubmetr 697.
Ərəbistam, RF, Đran, Norveç (125 mln.ton) 698.
Yerli yataqlar hesabma ildə 350 mln.ton neft.hasil edən. Qərbi Avropanm illik neft istehiakı 800 mln. ton təşkil edir. 699.
Xarici Avropanm illik qaz hasilatmm 500 mlrd;.kubmetr,. olduğunu yadda saxlaym. 700.
2005-ci ildə Azərbaycanda neft hasilatmm 55. mln.ton, 2010-cu ildə isə 100 mln.ton olacağım yadda saxlayın. 701.
Dünyada təbii qaz məhsulu tədarükündə hansı dövlət 2-ci yeri tutur? - Đtaiiya 702.
Vatikanda apancı dillər hansılardır? - Latın, italyan beynəlxalq turizmin mərkəzi olmaqla ildə:700 min turist qəbul edir.
703.
Monako beynəlxalq turizmin mərkəzi olmaqla ildə 700 min turist qəbul edir. 704.
Monakonun əsas gəlir mənbəyi nədir? - turizm, kazino, gecə barlan, poçt markaları, sənaye, ticarət, əczaçılıq, keramikan, qadın paltarı, suvenirlər satışı, 705.
(Hindistan, Pakistan, Malayziya, Myanma, BƏƏ) federativ.dövlət 1 quruluşuna malikdir, 706.
mövcuddur? - Kanadada, ağac və meşə emalı sənayesi,- Yaponiyada - avtomobil sahəsi. 707.
Meşə materialları ixracatında hansı ölkələr 1-4-cü yerləri tuturlar? - Kanada - 2,3%, ABŞ.- 13 %, Finlandiya - 10%, Đsveç- 9%
708.
Qəzet kağızıixracatına görə hansı dövlət dünyada 1-ciyeri tutur? - Kanada - 60 %, dünya. ixracatının 709.
Şirin su ehtiyatının çoxluğuna görə hansı ölkə daha zəngindir?- Danimarka, Latın Amerikası regionu, Kanada. (20 % dünya ehtiyatının). 710.
9/10 hissəsi Asiyanın payına düşür. 711.
Đldə 600 mln. tona qədər (576 mln.t) toplanan çəltik məhsulunun 182,0 mln.tonunu Çin, 121,0 mln.tonunu Hindistan, qalanını isə Đndoneziya, Banqladeş, Vyetnam, Tailand, Myanma, Yaponiya, Braziliya, ABŞ və başqa dövlətlərin tədarük etdiklərini unutmayın. 712.
(yarıdan çoxunu), Hindistan, Pakistan, Vyetnam, Çin 713.
Dünyada ən çox çəltik idxal edən ölkələri yada salın-Đndoneziya, Filippin, S.Ərəbistanı, BƏƏ, Brazliya, Kuba, CAR 714.
Đldə 140 mln.ha əkin sahəsi ayrılan, taxılçılığın 2-ci sahəsi hesab edilən qarğıdalı toplanmasının miqdarını və ən çox hansı ölkələrin seçildiyini bilirsinizmi?-600 mln. tona qədər, ABŞ, Çin, Braziliya, 715.
Ən çox qarğıdalı ixrac ndən ölkələri müəyyən edin. Yaponiya, Koreya Respublikası, Çin, Malayziya, Đspaniya, Böyük Britaniya, Belçika, Niderland 716.
becərilməsi üçün 18 mln.ha əkin sahəsi ayrılsa da, illik məhsul tədarükü 300 mln. təşkil etməklə ən çox RF-də Polşada, Çində, ABŞ-da, Hindistanda becərilir. Vətəni Peru-Ekvador-Boliviya tütünçülük qurşağında yerləşən Peru hesab edilir. 717.
çuğunduru çox miqdarda işıq, rütubət sevərək Aralıq dənizi hövzəsini özünə vətən seçmişdir. Əkin sahəsi 7,0 mln.ha olmaqla Ukraynada, RF-də, Fransada, AFR-də, ABŞ-da becərilməklə illik məhsui toplantısı 300 mln. ton təşkil edir. 718.
edilən şəkər qamışının vətəni Hindistanın Benqal ştatıdır. Đldə hasil olunan 125 mln. ton şəkərin 10 % xammalını təşkil edərək Braziliyada (250 mln. ton), Hindistanda (170 mln.t), Kubada (70 mln.ton) və başqa bölgələrdə becərilməklə illik məhsul tədarükü 1,2 mlrd. ton hesablanır. Hal-hazırda məhsul tədarükündə 1-7-ci yerləri müvafiq olaraq Braziliya, Hindistan, Çin, Tailand, Pakistan, Meksika, Kuba tuturlar. 719.
Pambıq mədəni bitki kimi ilk dəfə Hindistan-Misir-Meksikada becərilərək çoxlu miqdarda su,isti tələb etməklə mülayim iqlim qurşağı üçün xarakterdir. Dünyanın 30-dan artıq ölkəsində 35 mln. ha əkin sahəsindən hər il 20,0 mln.tondan artıq məhsul toplanır. Pambıq becərən ölkələr Afrikada daha çox olmaqla onların sayı 10-dur (Misir, Sudan, Efıopiya, Uqanda, Nigeriya, Kamerun, Zair, Madaqaskar, Tanzaniya, Mozambik). 1-5-ci yerləri Çin (4,5 mln. ton), ABŞ (3,4 mln. t), Özbəkistan (3,2 mln.ton), Hindistan (1,7 mln.t), Pakistan (1,5 mln. t) tuturlar. 720.
sayılan tütün becərilməsində amerikan, ingilis kompaniyaları beynəlxalq ticarətdə himayədarlıq edirlər. Anıerikanın «Filip Morris» kompaniyası bu sahədə qabaqcıl yer tutur. Asiya ölkələri dünya tədarükünün 3/5-nü verməklə Şərqi və Qərbi Avropa ölkələri də tütünçülüklə tanınırlar. Məhsul tədarükündə Çin (2,7 mln.ton) dünyada 1-ci yeri tutsa da ABŞ, Hindistan, Braziliya, Đtaliya, MDB, Türkiyə, Yunanıstan, Đndoneziya və Kuba bu sahədə tanınırlar. Dünyada illik tədarükü 7,0 mln.tondan çoxdur. Onun vətəni 1424-cü ildən Kuba hesab edilir. Đxracatda ABŞ 1-ci yerdədir. 721.
malikdirlər ki, burada da Çin 12 %, Hindistan 10 %, Braziliya 8 %, ABŞ 7,5 %, Đtaliya 0,8 %, RF-0,8 %, xüsusi çəkiyə malikdirlər. 722.
Subtropik iqlimin bitkiçiliyinə daxil olan sitrus meyvəçiliyi - portağal, mandarin, limon, qreyfrut və s-nin illik məhsulu dünyada 400 mln-dan çox olmaqla Braziliya, Şimali Amerika, Qərbi Avropa (Đspaniya, Đtaliya). Çin, Yaponiya, eləcə də Cənubi-Şərqi Asiya ölkələri çox məhsul tədarük edirlər. Hər il 70 mln. tona qədər (640 mln.ton) portağal tədarük olunur. Mandarin toplanmasında Yaponiya dünyada 1-ci yeri tutur. 723.
biri də illik tədarükü 60 mln. tona çatan banan sahəsidir. Vətəni Mərkəzi Amerika: Kosta-Rika, Kolumbiya, Salvador, Qonduras, Panama, Ekvador hesab edildiyindən onlar «banan respublikaları» adlandırırlar. Bundan başqa, illik məhsulun 2/5- ni tədarük edən Asiya, 1/4-ni verən Cənubi Amerika, eləcə də Afrika dünya bazarına banan məhsulu ixrac etməklə məşğuldurlar. Son illər aparıcı yerlərə Hindistanın, Braziliyanın, Flippini, Meksikanın da aid etmək mümkündür. 724.
Meksika sayılan kakao məhsulu toplanmasında dünyada 1 –ci yeri Kot-D Đvuar (dünya məhsulunun 1/4) tutur. Sonrakı yerlər Braziliyaya, Qanaya, Đndoneziyaya, Malayziyaya, Nigeriyaya aiddir. Đdxalatda ABŞ, Qərbi Avropa ölkələri qabaqcıldırlar. Đldə 3,0 mln.ton məhsul toplanılır. 725.
Subtropik və tropik zonaların məhsullarından biri də çaydır. Asiya tədarük olunan çay məhsulunun 4/5-ni, Afrika 1/7-ni verirlər. Dövlətlərdən Hindistan 810 min t, (1/3), Çin 616 min ton Keniya, Şri-Lanka bu sahədə 1-4-cü yerləri öz aralarında bölüşdürürlər. Ən çox çay istifadə edən Böyük Britaniya və Şimali Amerika ölkələridir. 726.
Donuzçuluğa görə Çin 1-cidir. ABŞ, Braziliya, Meksika, AFR, Đspaniya, Fransa, RF, Polşa, Belorusiya, Estoniya seçilirlər. 727.
Qoyunçuluqda Asiya (Çin dünyada 1-cidir) Afrika, Avstraliya - Okeaniya yerləri öz aralarında bölüşdürürlər. 728.
Xırdabuynuzlulardan 700 mln. baş keçi saxlanılır ki, burada da Çin (1-cidir), Hindistan, Pakistan, Somali, Sudan, Efiopiya, Nigeriya, Banqladeş, ABŞ say hesabı ilə göstərilən ardıcıllığa malikdirlər. Türkiyədə 3,0 mln.başdan çox saya malik anqor keçiləri saxlanılır ki, onun da verdiyi xammaldan maxer, ipək parça keyfıyyətinə yaxın parça əldə edilir. 729.
Dünyada 14,0 mlrd-a qədər ev quşları saxlanılır ki, burada da Çin (3, 1 mlrd) liderlik edir. Sonrakı yerlər ABŞ-a, Braziliyaya, Đndoneziyaya, Hindistana, Yaponiyaya, RF-yə, Meksikaya, AFR-ə, Fransaya, B.Britaniyaya, Đspaniyaya, Macarıstana aiddir. Đllik yumurta məhsulunun kəmiyyət göstəricisi 47-50 mln.t təşkil edir. Đldə bir toyuğun verdiyi yumurtanın sayına (260 ədəd) görə AFR dünyada 1-ci yeri özünə təmin etmişdir. 730.
ölkə 1-ci yerdədir? - Kanada 731.
Dünyanın nəhəng kənd təsərrüfatı regionunun hansı olduğunu bilirsinizmi? -Asiya regionu
732.
Dünyada adambaşına nə qədər ət tədarük olunduğunu müəyyən edin - 36,0 kq 733.
Dünyada ən az ət istehlak edən ölkə hansıdır? - Hindistan adambaşına ildə 5,0 kq 734.
Adambaşına ən çox ət istehsal edən ölkənin hansı olduğunu bilirsinizmi? - Danimarka - 365 kq ABŞ-da adambaşına 31 kq donuz əti, 53 kq quş əti düşdüyünü yadda saxlayın. 735.
yadda saxlayın 736.
Đldə dünyada hər nəfərə düşən donuz ətinin miqdarı 15 kq, quş ətinin miqdarı isə 9,0 kq-dan çox olduğunu unutmaym. 737.
Đllik ət ixracatında hansı region ölkələri qabaqcıl yerləri tuturlar? - Qərbi Avropa (Niderland, Fransa, Danimarka) 47,0 %-i, Şimali Amerika 20 %, Okeaniya 12 % təşkil etməklə 1-737. 3-cü yerləri öz aralarında bölüşdürürlər. 738.
Đlltik üzüm şərabı (25 mlrd. litr) əldə edilməsində hansı ölkələr 1-3-cü yerləri tuturlar? - Đtaliya, Fransa, Đspaniya dünya hasilatının 50 %-dən çoxunu verirlər. 739.
Avropa öllcələrinin xüsusi çəkisinin 1/4 təşkil etdiyini bilirsinizmi? 740.
müəyyən edin. - 1000 ədəd 741.
Planetimizdə ildə nə qədər siqaret əldə edildiyini bilirsinizmi? - 5410 mlrd. ədəd 742.
Đllik siqaret tədarükündə hansı ölkənin qabaqcıl yer tutduğunu müəyyən edin - Çin liderlik edir. 743.
Điiik siqaret tədarükü istehlakında liderlik edən dövlət: -RF- 12,0% 744.
Đllik ayaqqabı əldə edilməsinin kəmiyyəf göstəricisini bilirsinizmi? - 4,0 mlrd. cüt 745.
Dünyada illik ayaqqabı buraxılmasında hansı ölkə liderlik edir? - Çin. Xalq Respublikası (40 %) 746.
Đllik ayaqqabı buraxılmasında hansı region ölkələri 1-cidir? - Asiya - 50 %-dən artıq 747.
Dünya bazarına göndərilən idman və ev ayaqqabıları (domaşnik) buraxılmasında fərqlənən dövlət hansıdır? - Çin 25 % dünya bazarnı təmin edir. 748.
Ən qiymətli xammalardan hazırlanan ayaqqabıların illik kəmiyyət göstəricisini bilirsinizmi? - 1,0 mird. cüt (bu sahədə əsasən inkişaf etmiş ölkələr) 749.
hansı dövlət liderlik edir? - Đtaliya - 480 mln. cüt (ABŞ-a, Qərbi Avropa ölkələrinə, Kanadaya ixrac edir). 750.
inkişaf etmiş (13 sayda), inkişaf etmiş - 21 dövlət, orta inkişaf etmiş - 36 dövlət, zəif inkişaf etmiş - 21 dövlət, ən geri qalmış - 36 dövlət 751.
Əhalisinin orta sıxlığı daha çox olan regionlar hansılardır?-Asiya-1 kv.km-də 114 nəfər 752.
MDB məkanında olan ölkələrdə nə qədər əhali yaşayır? -290,0 mln. nəfər 753.
MDB-də yaşayan əhalinin 50 %-dən artığının xristian dininə, 40 %-ə qədəri isə islam dininə sitayiş etdiklərini yadda saxlayın. 754.
Çində ailədə bir uşaqdan artıq dünyaya gələn olarsa ailə artıq uşağın hər birinə dövri olaraq yüksək miqdarda cərimə verdiyini bilirsinizmi? 755.
birliyi 756.
Dünyada ilk şəhərlər nə vaxtdan yaranmışdır? - Eramızdan əvvəl, III -1 minilliklərdə, Misirdə, Mesopotamiyada, Çində 757.
Şəhər əhalisi hansı ölkələrdə üstünlük təşkil edir? -Đqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş ölkələrdə (Fransada - 75 %, Đsraildə-90 %, Yaponiyada - 77,5 %, ABŞ-da 77,5 %, Norveçdə - 75 %,Çində - 26,2 %, Hindistanda - 25,7 %) 758.
Dünyada ilk AES, ilk reaktiv sərnişin təyyarəsi, yerin ilk süni peyki, səsdən iti sürətə malik reaktorlu ilk sərnişin təyyarəsinin nə vaxt istifadəyə verildiyinin suala müvafıq ardıcıllığı belədir: - 1954-cüildə, 1955-ciildə, 1957-ciildə, 1969-cü ildə 759.
Elm tutumlu sahələrin hansılar olduğunu bilirsinizmi? - maşınqayırma (mikroelektronika, hesablama texnikası, robot texnikası, elmi cihazlar, aviakosmik texniki vasitələr), kimyəvi polimerlərin alınması. 760.
Dünya elminin inkişaf etmiş 6 aparıcı regionu hansılardır?-ABŞ, MDB, Yaponiya, AFR, Fransa, Böyük Britaniya 761.
Đnformasiya sənayesi (endustriya) nədir? - Ayrı-ayrı ölkələrin, eləcə də dünyanın ən yeni təsərrüfat növüdür.
762.
Đnformasiya sənayesinin başlıca regionlarının AB, Qərbi Avropa, Yaponiya, Şərqi Avropa olduğunu yaddan çıxarmayın. 763.
Rabitə nədir? - Təsərriifatının müstəqil coğrafi sahələrindən biridir. 764.
Đnternet nədir? - ETT-nin hər hansı məlumatı çatdırmaq üçün nəhəng kompüter telekommunikasiya sistemidir. 765.
Elektron sənayesi nədir? - ETT sayəsində dünya sənayesinin elm tutumlu ən yeni sahələrindən biridir. 766.
Elektron təsərrüfatının strukturunu müəyyən edin: - Texniki təchizat vasitəsi - kompüter, fəal elektron komponentləri, məişət-elektron texnikası (televizor, videomaqnitofon, audioapparatlar, videokameralar. 767.
Televizor buraxılışında Çinin, Koreya Respublikasının, ABŞ- nın, Yaponiyanın yüksək çəkilərə malik olduqlarımı yadda saxlayın. 768.
olduğunu bılirsinizmi? 769.
Elektron sənayesinin inkişafına görə göstərilən regionlan ardıcıl düzün: - ABŞ, Yaponiya, Qərbi Avropa, Asiya, Şərqi Avropa 770.
Kompüterlə təhiz olunmasına görə ABŞ-nın liderlik etdiyini, Yaponiyanın 2-ci yer tutduğunu bilirsinizmi? 771.
Məişət soyuducuları, dondurucuları quraşdınlmasında hansı dövlətlər seçilirlər? - ABŞ, ÇXR, Đtaliya 772.
Paltaryuyan maşınlar buraxılmasında liderlik edən dövlət: ABŞ, AFR, Đtaliya 773.
Məişətdə istifadə olunan qabyuyan maşınlar quraşdırılmasında liderlik edən dövlətlər: - ABŞ, AFR 774.
Məişətdə gərək olan tozsoran maşınlar quraşdırılmasında hansı dövlətin 1-ci yer tutduğunu bilirsiniz? - ABŞ, Yaponiya, AFR
775.
Xırda ölçülü qızdırıcı peçlər quraşdırılmasında hansı dövlətlər özlərini tanıtmışlar? - ABŞ, Yaponiya 776.
Çin Xalq Respublikasının ventilyatorlar quraşdırılmasında qabaqcıl yer tutduğunu bilirsinizmi? 777.
Dünyada düzəldilən illik avtomobilin 86 %-ni 10 ölkənin avtomobil korporasiyaları verir. 778.
Adlan çəkilən ölkələrdə parovoz quraşdırılması dayandırılmışdır: - ABŞ-da - 1955-ci ildən, Fransada - 1956-cı
ildən, SSRĐ-də - 1957-ci ıldən, AFR-də - 1959-cu ildən, Böyük Britaniyada - 1961-ci ildən. 779.
780.
Dünyada kimya sənayesinin inkişaf etdiyi rayonları bildirin: - Qərbi Avropa, Şimali Amerika, Asiya, Şərqi Avropa 781.
Dünyada kimya sənayesinin inkişafına görə 1-ci yeri hansı dövlət tutur? - ABŞ 782.
Kimya sənayesinin illik məhsul istehsalında hansı dövlət 2-ci yerdədir? - Yaponiya - 18 % dünya kimya sənayesi məhsullarını verir.
783.
Yer Kürəsinin ən isti materiki hansıdır? - Afrika 784.
Afrika qitəsində 55 ölkənin olduğunu bilirsinizmi? 785.
Su ehtiyatına görə hansı region dünyada 1-ci yeri tutur? -Latın Amerikası 786.
Dünyada adambaşına ən az elektrik enerjisi hasil edən ölkəni tanıyırsınızmı? - Mali (13,0 kvt.saat) 787.
Dünyada gülçülük təsərrüfatı hansı ölkədə daha yaxşı inkişaf etmişdir? - Niderlandda 788.
Suvarma əkinçiliyi hansı regionda daha çoxdur? - Asiya regionunda 789.
Mingəçevir şəhərinin ixtisaslaşdırılmış təsərrüfat sahəsinin elektroenergetikadan ibarət olduğunu yaddaşlarda saxlayın. 790.
Yay və qış fəsillərinin baş verməsinə səbəb nədir? - Yerin Günəş ətrafında fırlanması 791.
Avropanın ən böyük dəniz limanının Rotterdan olduğunu bildirin. 792.
ABŞ-nın 1776-cı ildə müstəqillik qazandığını hamı bilirmi? 793.
794.
Kaliforniyanın ABŞ-ın «qızıl ştatı» olduğunu yada salın. 795.
Ən dərin kömür şaxtası harada yerləşir? - AFR-də, Rur 796.
Mərkəzi Asiyada yeganə avtomobil zavodu harada yerləşir və o nə vaxtı istifadəyə verilmişdir? - Özbəkistanda 1997-ci ildə 797.
MDB məkanında yeganə pambıqyığan kombayn zavodunun Daşkənddə olduğunu unutmayın. 798.
MDB məkanında adambaşına düşən ümumməhsul istehsalında 1-3-cü yerləri tutan dövlətləri bilirsinizmi?-RF-4 min dollar, Ukrayna-2,049 min dollar, Qazaxıstan-2,75 min dollar 799.
yaradılmışdır?Bakıda, Gəncədə, Mingəçevirdə 800.
Dünyada buğda əkilən hansı qurşaqlar vardır? - Şimal, Cənub 801.
Şəkər qamışından ildə nə qədər şəkər tozu almaq mümkündür?- Dünyada əldə olunan 125 mln. ton şəkər tozunun 70 %-dən çoxu şəkər qamışından əldə edilir. 802.
803.
Sakit, Hind, Ş.Buzlu okeanları yükdaşımalarında 2-4 yerləri tutduqlarını oxuculara bildirin. 804.
Afrikada inkişaf etmiş ölkənin CAR olduğunu kim bilmir? 805.
806.
Đllik sellüloz əldə edilməsində hansı ölkə dünyada 1-ci yeri tutur?-ABŞ 807.
Benilyuksın tərkibində hansı dövlətlər olduğunu bilirsinizmi?- Belçika, Niderland, Lüksemburq, Norveç, Đsveç, Danimarka, Đslandiya, Đspaniya, Portuqaiiya, Đsveçrə, Avstriya, Yunanıstan, Finlandiya, Đrlandiya, Malta 808.
Hansı sayda metal filiziərindən alüminium alınır?-6 sayda 809.
810.
Əhaiinin təbii artımının 1-ci tipi hansı ölkələr üçün xarakterdir? - Đnkişaf etmiş ölkələrdə AFR üçün 811.
Dünyanın ən qııru iqlimli materiki hansıdır? - Avstraliya 812.
Amerika 813.
Azərbaycanda rneşə sahəsinin nə qədər olduğunu bilirsinızmi? - 1,038 min ha 814.
Uranın dünyada ehtiyatı nə qədərdir? - 10 mln. tondan çox 815.
Hava nəqiiyyatı 816.
Cənubi - Şərqi Asiyanın başlıca yeraltı təbii sərvətinin nə olduğunu söyləyin: - neft 817.
Avropa ölkələrində hansı din hökmranlıq edir? – Xristian dini 818.
okeanında 819.
ABŞ-da ildə 700 mlrd. ədəd siqaret hasil olduğunu bilirsinizmi? 820.
Afrikanın hansı ölkəsində çay becərilir?-Keniya dövlətində 821.
822.
Azərbaycanın neçə rayonunda pambıq becərilir? - 22 rayonunda, o cümlədən - Bərdə, Sabirabad, Saatlı, Səlyan və s. 823.
Azərbaycanda aparıcı paritya hansı hesab edilir? - YAP 824.
Mərkəzi Asiyanın hansında daha çox pambıq məhsulu toplanılır? - Özbəkistanda, 3,4 mln. ton 825.
Bərk buğda növündən xammal kimi ən çox nədə istifadə edirlər? - Makaron, vermişel, düşbərə, əriştə, xingal hazırlanmasında 826.
Əkinçiliyin ən əhəmiyyətli sahəsini bilirsinizmi? - Taxılçılıq təsərrüfatı 827.
Dünyanın hansı ölkələrində uşaqların xüsusi çəkisi azdır? – AFR, Lüksemburq 828.
Dünyanın hansı ölkələrində uşaqların çayı daha çoxdur? - Koreya, Botsvana 829.
Emiqrasiyanın klassik nümayəndəsinə hansı ölkəni aid etmək mümkündür? - Đrlandiyanın 830.
Afrika qitəsində hansı dövlətlərin hər birinin 100 mln. nəfərdən çox əhalisi vardır? - Nigeriyanın 831.
Dünyada ən uzun avtomobil yolunun hansı olduğunu söyləyin: - Panamerika - 33,6 min km 832.
Ən soyuq materikin Antarktida olduğunu yəqin ki, bilirsiniz. 833.
834.
Đllik balıq ovlanmasında hansı okeanın xüsusi çəkisi 50 % təşkil edir? - Sakit okeanın 835.
Hansı yarım kürədə quru sahəsi çoxdur? - Şimal yarımkürəsində 836.
Avstraliya, Çin 837.
Ən.çox suvarma əkinçiliyi inkişaf edən region: - Asiya 838.
təşkilat: - BMT 839.
Maye tullantılarının birinci növbədə litosferi və hidrosferi çirkləndiklərini yadda saxlayın. 840.
«Demoqrafık partlayış» hansı ölkələr-üçün xarakterdir?-Asiya 841.
Maşınqayırma 842.
Avstraliya hansı məhsul əldə edilməsində dünyada 1-ci yeri tutur? - Yun tədarükündə 843.
Afrikanın ərazicə ən böyük döyləti hansıdır? - Sudan 844.
nədir? - Tropik meşələrin qırılması 845.
Dünya bazarına ən çox ət ixrac edən ölkə hansıdır? -Angentina 846.
Ən çox elektrik enerjisi idxal edən ölkəĐər: - Đtaliya, Niderland, ABŞ 847.
Ən çox liman şəhərlərinə malik olan bölgə. - Đnkişaf etmiş ölkələrin sahil zonaları 848.
Elektrik enerjisi ixrac edən ölkələri tanıyırsınızmı? - RF, Ukrayna, Macarıstan 849.
Avropada qədim sənaye rayonlarına hansıför daxildir? -Rur, Yuxarı Sileziya 850.
Şərqi Avropada başlıca kimya sənayesi mərkələri harada yerləşirlər?-Beynəlxalq neft-qaz kəmərləri boyu uzuntn 851.
Asiyada «çəltik» qurşağıbaşlıca olaraq haradä yerləşirlər? - Çay dərələrində və deltalarında 852.
«Ticarət etmək və ya ölmək» epiqrafı hansı ölkə iqtisadiyyatı üçün xarakterdir? - Yaponiya 853.
Torpaqların çirkləndirilməsinin başlıca mənbələri hansılardır? - Kübrə, zəhərləyici kimyəvi maddələrin tətbiqi, radioaktiv maddələr, neft tullantıları 854.
855.
Hansı cihazm köməkliyi ilə istiqamət müəyyənləşdirilir? a Kompasm 856.
Böyük coğrafı kəşflər hansı dövrləri əhatə etdiyini bilirsinizmi? - XV - XVII əsrləri 857.
Küləklərin hansı dövrü xarakter daşıyır? - Musson küləkləri 858.
səhra iqlimi şəraitində buxarlanmanın çoxluğu ilə. 859.
NATO-nun şərqə doğru irəliləməsi hansı ölkələr üçün hərbi- siyasi problemlər yaradır? - RF 860.
Ölkənin yüksək iqtisadi-sosial inkişaf səviyyəsinin göstəricisi nədir? - Hər nəfərə düşən Ümumi Daxili Məhsulun dollarla illik miqdarı
861.
Torpaqların ən çox deqradasiyaya məruz qalması hansı regionda daha intensiv gedir? - Asiya, Afrika 862.
Hər hansı bir regionda ekoloji tarazlığın qorunması, bərpa olunması 1-ci növbədə hansı sistemin qarşılıqlı münasibətlərindən asılıdır?-Đnsan-təbiət 863.
ölkələrə misal çəkə bilərsinizmi? - Çexoslovakiya, Yuqoslaviya, SSRĐ
864.
Ən böyük ozon deşiyi-dəliyi hansı region üzərində müşahidə olunduğunu yada salm. - Antarktida, Arktika 865.
Ən çox yaşh əhali dünyamn hansı, regionunda müşahidə olunur? - Qərbi Avropada (60 yaşdan çox). 866.
Dünyada nə qədər əhalini illik ərzaq məhsulu ilə təmin etmək mümkündür? - 10-15 mlrd. nəfər 867.
Đslam dininin yer kürəsində sürətlə yayılmasının başlıca səbəbini bilirsinizmi? - Ticarətin sürətlə getməsi 868.
Əhali sıxlığının çoxluğu ilə iqtisadi inkişaf səviyyəsini müəyyən etmək olarmı? - Yox 869.
Coğrafı əmək bölgüsü hansı göstərici ilə müəyyənləşdirilir? - Ölkələrin, regionların ixtisaslaşdırılmış təsərrüfat sahələrinin olması ilə. 870.
«daima yaz» iqlimi müşahidə olunur? - Efıopiya yaylasında 871.
Afrikanın hansı ölkəsinin dünyanın 2 okeanına çıxışı ,mövcuddur və nəyin köməkliyi ilə? - MTsırınT'Süveyş "kanalının köməkliyi sayəsində. 872.
yaşayırlar? - Afrikada piqmei xalqları 873.
Nil hansı okean hövzəsinə aiddir? - Atlantik okean 874.
quruyan 875.
0keaniyanın hansı bitkisidir ki, onun meyvəsindən yeyinti, yarpaq və gövdəsindən yaşayış üçün kiçik koma-ev və qayıqlar düzəldilməsində istifadə edirlər?-Kokos palması 876.
Amazonka, orta illik su axını 7 min kub. km, enerji potensialı 280 mln. kvt-dan çoxdur? 877.
etdirirlər? - Dövlətləri 878.
Hal- hazırda dünyanın hansı ölkələrində «iqtisadi möcüzə» baş verdiyini bilirsinizmi? - Çində, Koreya Respublikasıda, Sinqapurda 879.
əziyyəti çəkirlər? - Qərb küləklərinin B.Britaniya və AFR-dəki metallurgiya və kimya zavodlarının atmosferə atmış tullantılarını hərəkətə gətirməsi səbəbindən
880.
Hansı ölkənin müəssisələrində daha çox xarici ölkələrin fəhlələri çahşır? - Böyük Britaniyanın müəssisələrində. 881.
Hansı ölkədə balıqçılıq beynəlxalq təsərrüfat növü sayılır?- Đslandiyada 882.
Asiyanın yüksək inkişaf etmiş ölkəsini bilirsinizmi? -Yaponiya 883.
Yaponiya, Hindistan, Çin XR 884.
ABŞ-da kənd təsərrüfatı sahələrinin inkişafının əlverişli şəraitə malik olması nə ilə bağlıdır? - Coğrafi mövqeyi ilə. 885.
Latın Amerikası ölkələri əhalisinin yarıdan çoxunu kimlər təşkil edirlər? - Metislər, mulatlar 886.
Afrikanın başlıca ixrac məhsullarını nə təşkil edir? - Dağ-mədən və kənd təsərrüfatı məhsulları 887.
ABŞ-da «qarğıdalı qurşağı» «pambıqçılıq qurşağı»ndan hansı istiqamətdə yerləşdiyini hər kəsə bildirin -Şimalda 888.
Adambaşına düşən oduncağa görə hansı ölkə dünyada liderlik edir? - Braziliya 889.
Dünyada, o cümlədən də Latın Amerikasında iri şəhərlərin ekoloji problemlərinin baş verməsi nə ilə bağlıdır? -Əhalinin ildə-ilə artması ilə 890.
öyrənilməsi hansı üsullarla həyata keçirilir? - Aerokosmik metodlarla 891.
müəyyən edin: - Dünya bazarının formalaşması, nəhəng maşınqayırmanın inkişafı, nəqliyyat növlərinin inkişafı 892.
xüsusi çəkilərə görə ardıcıl düzün: - ĐES, SES, AES 893.
ABŞ-ın iri limanlan ən çox hansı okean sahilində yerləşir? - Atlantik 894.
Dünyada quruda ən çox dövlətlərlə sərhədləşən hansı dövlətin admı çəkə bilərsiniz? - Rusiya Federasiyasınm - 14 dövlətlə 895.
Dünyada ən çox sayda dənizlərlə sərhədləşən dövlətin hansı olduğunu söyləyin: - Rusiya Federasiyası, Xəzər dənizi ilə birlikdə 13 dənizlə 896.
malik deyildir? —6 dövlətlə (Moldova, Ermənistan, Türkmənistan, Özbəkistan, Tacikistan, Qırğızıstan) 897.
RF ərazisinin neçə faizi meşə ilə örtülmüşdür və onun dünya meşə ehtiyatında xüsusi çəkisini bilirsinizmi? - Müvafiq olaraq - 45 % və 22 % 898.
birləşdirdiyini müəyyən edir: - 4 əsas sahəni: kənd təsərrüfatına xidmət edən təsərrüfat sahələrini, emal sahələrini, məhsul verən kənd təsərrüfatı sahələrini, infrasturktur sahələrini. 899.
Rusiya Federasiyasında, Ukraynada, Belarusiyada, Qazaxıstanda, Qırğızıstanda kənd təsərrüfatının heyvandarlıq sahəsinin illik məhsul tədarükündə xüsusi çəkisi əkinçilik sahəsindən çoxdur. 900.
Ərazisinin böyüklüyünə görə 1-5-ci yerləri tutan ölkələri ardıcıllıqla düzün: - RF, Kanada, Çin, ABŞ, Braziliya 901.
Afrikanın hansı ölkələrini Yaxın Şərqə aid edirlər? - Misir, Sudan 902.
Avropanın neçə ölkəsinin dünya okeanına çıxışı yoxdur? -13 ölkənin: Moldova, Belarusiya, Macanstan, Slovakiya, Çexiya, Makedoniya, Avstriya, Đsveçrə, Andorra, Lüksemburq, Lixtenşteyn, San-Marino, Vatikan 903.
Skandinaviya ölkələrinin adlarını çəkin: - Đsveç, Norveç, Danimarka, Đslandiya 904.
Latın Amerikası ölkələrinin hamısının respublika idarəetmə formasına malik olduqlarını bilmək yaxşı olardı. 905.
Latın Amerikası ölkələrindən monarxiya idarəetmə formasına malik olanı yoxdur. 906.
Dünyada təbii qaz ehtiyatına görə hansı ölkə 1-2-ci yerləri tuturlar? - RF, Đran Đslam Respublikası 907.
Dünya ölkələri içərisində Avstraliyanın adambaşına düşən əkin sahəsinin miqdarına görə (3,0 ha) 1-ci yerdə olduğunu məlumatlandırın. 908.
Norveç, Berinq, Oxot, Yapon 909.
Dünyanın hansı ölkəsidir ki, dəniz sularından şirin su alınmasında liderlik edir? - Küveyt 910.
Dünyanın hansı ölkələri neft ixracatında tanınırlar? - Đran körfəzi sahili ölkələri, Liviya, Venesuela, Meksika, Nigeriya, Əlcəzair, Đndoneziya, Norveç, Böyük Britaniya 911.
Dünyanın ən çox neft idxal edən ölkələrini sadalayın: -ABŞ, Yaponiya, Đtaliya, Almaniya, Fransa, Niderland, Sinqapur- əsasən emal etmək üçün, Braziliya 912.
gücə malik SES-lər yaradılmışdır? - Đtaypu- 12,6 mln.kvt. gücündə, 1983-cü ildə Parana çayı üzərində tikilmiş, Braziliya, Paraqvay dövlətləri tərəfindən; Qrand - Kuli - gücü 10,8 mln.kvt., 1942-ci ildə, Kolumbiya çayı üzərində tikilmiş, ABŞ- da, Quri 10,3 mln. kvt., 1968-ci ildə Tokantins çayı dərəsində, Braziliyada, Sayano - Şuşensk - 6,4 mln. kvt. gücündə, 1984-cü ildə tikilmiş, Yenisey çayı üzərində, Rusiya Federasiyasında. 913.
Traktor düzəldilməsində dünyanın qabaqcıl dövlətlərinin adlarını yada salın: - Yaponiya, RF, Hindistan, Belarusiya, ABŞ 914.
Dünyada ən çox qarğıdalı məhsulu toplayan və ixrac edən ölkənin ABŞ olduğunu yəqin ki, bilirsiniz. 915.
Dünyada ən çox çəltik ixrac edən ölkələrin ABŞ, Myanma, Vyetnam, Çin olduğunu yəqin ki, bilirsiniz. 916.
Dünya okeanlarının sahələrini yaddan çıxarmayın: Sakit okeanı - 179 mln.kv.km, Atlantik okeanı - 92 mln.kv.km, Hind okeanı-76 mln. kv km, Şimal Buzlu okeanı - 14 mln.kv.km. 917.
olduğunu bilirsinizmi? 918.
Dünyada quru sahəsinin dəniz səviyyəsindən alçaqda yerləşən ərazilərini də bilmək yaxşı olardı: Ölü dəniz - 395 m (Avroasiyada), Assal gölü - 150 m (Afrikada), Ölum dərəsi - 85 m (Ş.Amerika), Valdes yarımadası - 40 m (C.Amerika), Eyr gölü - 12 m (Avstraliya) 919.
olduğunu bilirsinizmi? 920.
ABŞ-da hansı ştatı «dövlət içərisində dövlət» adlandırırlar? - Kaliforniyanı 921.
Dünyanın hansı ölkəsi qızıl hasilatına görə birinci yerdə durur? - CAR 922.
Dünyanın hansı ölkəsində ən dərin neft quyusu qazılmışdır? - ABŞ-da 923.
Dünyada ən böyük aeroportlar harada yaradılmışdır? -ABŞ-da: Çikaqo, Nyu-York 924.
Dünya nəqliyyatının ümumi uzunluğunun 40 mln.km olduğunu bilirsinizmi?
925.
Zeytun bağlarının çoxluğuna görə hansı regionun 1-ci yer tutduğunu söyləyin: - Aralıq dənizi hövzəsi regionu 926.
Yanacaq-energetika kompleksi nədir? - Yanacaq və elektroenergetikanın birliyi olmaqla ölkənin onurğa sütununu təşkil edir. 927.
ki, bilirsiniz. 928.
Đnkişaf etmkə olan ölkələrin ən çox Afrikada olduğunu bilirsinizmi? 929.
Böyük Coğrafi Kəşflərin dünya bazarının əmələ gəlməsindəki rolunu yəqin ki, bilirsiniz. 930.
ABŞ-da illik yük dövriyyəsinə görə avtomobil nəqliyyatının 1- ci, dəmir yolu nəqliyyatının 2-ci, boru-kəmər nəqliyyatının 3-cü yeri tutduğunu yadda saxlayın. 931.
edilir? - 11 faizindən 932.
Hidrosferin neçə faizini şirin su təşkil edir? - 2,5 faizini 933.
kimi istifadə olunduğunu da yəqin ki, bilirsiniz. 934.
Turistlərin Misirə illik axınının səbəbini bilirsinizmi? - Rekreasiya resurslarının ən çox bolluğu 935.
Ümumi əhalinin 80 %-ni şəhər əhalisi təşkil edirsə həmin ölkə yüksək urbanizasiyalı, yox, bu 20 %-dən azdırsa zəif urbanizasiyalı ölkə hesab edilir. 936.
Lumpurda 1996-cı ildə neft kompaniyası «Petronas»m istifadəyə verildiyi 88 mərtəbəli 450 m hündürlüyü olan 2 ekiz binadır. 937.
Boliviyada, Peruda, Çində əhali məskunlaşmaları vardır. 938.
Bəşər tarixində dünyada bu vaxta qədər 130 min ton qızıl hasil olunduğunu bilirsinizmi? 939.
Dünyada saatda 515 km məsafə qət edən qatar Fransaya məxsusdur. 940.
Dünyada ən böyük hava limanı Çikaqodakı, Oy Xeyr hesab edilir ki, o da ildə 70 mln. sərnişin qəbul edir. Lakin Qərbi Avropanın London şəhərindəki Xitraou hava limanı ildə 55 mln, Frankfurt-na-Mayndakı hava limanı isə 40 mln. sərnişin qəbul edə bilir. 941.
Şri-Lanka Respublikası ildə 200 min ton keyfiyyətli çay tədarük edir. 942.
Şərqi və Cənubi-Şərqi Asiya ölkələri əhalisinin hər biri ildə 300 kq çəltik işlədir. 943.
Baxmayaraq ki, Konqo çayının okeana axıtdığı suyun illik miqdarı 5 dəfə dünyanın ən sulu çayı hesab edilən Amazonkadan azdır, lakin hidroenerji potensialı ondan qat-qat artıqdır. 944.
ABŞ-ın Kanadadan şirin su daşıdığını bilirsinizmi? 945.
daha çoxdur və onun sayının nə qədər olduğunu dəqiqləşdirin: - Hər birində 350 mln. nəfər uşaq vardır. 946.
44 947.
Əhalisinin sayı nəzərə alınmaqla dünyada vahid şəhər məfhumu varmı? - Yox. (bu ayrı-ayrı ölkələrdə 200 nəfərdən – 40 min nəfər arasında dəyişir). 948.
çəkildiyini bilirsinizmi? – 1825-1830-cu illərdə Đngiltərədə; 1830-cu ildə ABŞ-da; 1832-ci ildə Fransada; 1835-ci ildə Belçikada, AFR-də; 1837-ci ildə Rusiya və Avstriya; 949.
Monako dövlətində, Baham, Befmüd, Mäldiv, Kiçik Antil adalarında ümumi məhsul istehsalında xidmət sahələrinin xüsusi çəkisinin nə qədər olduğunu bilirsinizmi? - 80 %-dən çox 950.
ci yer tutur? - RF-nin Moskva metropoliteni, ildə 3,0 mlrd. nəfər sərnişin daşınır. 951.
illik alma, pamidor (tomat), yemiş, banan məhsullarına olan tələbatmı ödəyir? - Islandiya 952.
Avstraliya - 350 ton; ABŞ - 330 ton; ÇXR - 170 ton; Kanada - 150 ton;RF-130 ton; 953.
Sovet Tu-144, Tu-244 tipli hava maşınlarının-təyyarələrinin 1995-ci ildən etibarən 2300-2500 km saat sürətə malik olduğunu bilirsinizmi? 954.
Niderlandın gülçülük təsərrüfatına görə dünyada ən qabaqcıl yer tutduğunu, ən böyük gül auksionunun Alsmeredə olduğunu, hər
il 1 mlrd. ədəd gil satıldığını, onun dünyanın 140-dan artıq ölkəsinə nəql olunduğunu bilirsinizmi? 955.
da yaddan çıxarmayın. Bu sahədə Çexiya Respublikası da fərqlənir. 956.
km 6 xəttli, sutkada 20 mindən çox maşın buraxma qabiliyyətli, Avropada ən böyük körpünün 1973-cü ildən istifadəyə verildiyini yadda saxlayın. 957.
1994-cü ildən istifadədə olan, 2 qoşa xətli La-Manş boğazının dərinliklərindən keçməklə dəmiryolu Londonla-Parisi 3 saat müddətində əlaqələndirə bilir, 958.
hərəkətlərinin başa çatdırılmasında çox populyar olan velosipeddən geniş istifadə olunduğunu yada salın. 959.
təşkilatlarının (YUNESKO, Đnterpol, OESR və s.) Fransanın paytaxtı Parisdə yerləşdiyini də yaddaşlarda saxlamalısınız. 960.
təbii və antropogen mənşəli ehtiyatlardır. 961.
Dünyanın ən varlı adamlarının kimlər olduğunu bilirsinizmi? - Bill Qeyts - ABŞ - 51,0 mlrd. dollar, Sultan Xassanal Bolkiax - Bruney - 36 mlrd. dollar, Semya Uolton - ABŞ - 48,0 mlrd.dollar, Uorren Y.Raffet - ABŞ - 33,0 mlrd.dollar, Korol Faud Ben Abdul Əziz - S.Ərəbistanı - 25,0 mlrd. dollar, Poll Allen – ABŞ 21,0 mlrd. dollar, Şeyx Zayed Bin Bin Sultan Al- Nakyan – BƏƏ 15,0 mlrd.dollar, Şeyx Cabir Əl Əhməd, Əl - Cabir Əl Sabah - Küveyt - 15,0 mlrd. dollar, Kennet Tomson - Kanada - 14,4 mlrd. dollar, Cey i Robert Pritsker - ABŞ - 13,5 mlrd.dollar, Forresta Edvardd ailəsi və Marsa - ABŞ - 13,5 mlrd. dollar həcmində 962.
edir? - Sayano - Şuşenski - 1964-1988-ci illərdə 963.
Dünyada neçə mineral xammal növü hasilata məruz qalır? -160 növ 964.
Sizlərə neçə növ faydalı qazıntı və neçə növ qiymətli daşlar məlumdur? - 250 faydalı qazıntı növü-200 qiymətli daşlar növü
965.
Qara metallurgiya xammallarını müəyyən edin: - dəmir, manqan, xrom, nikel, kobalt, titan, volfram, molibden, vanadium, tantal, niobi 966.
mis, sink, qurğuşun, civə, qalay, sürmə filizləri, Nadir metallar: Selen, verillium, Litium, qallium, uran, tallium, stronsium, renium, germanium, tellur, rubidium, litium, Nəcib və ya qiymətli materiallar: qızıl, gümüş, platin 967.
bilirsinizmi? - 11-19°S 968.
Neftin emalından alınan məhsulların hansı mənfi temperaturda qatılaşdığını, donduğunu göstərin:-60-70° S arasında 969.
Neft sərbəst surətdə quyulardan yerin səthinə çıxa bılmədikdə onda laylara istisu, buxar, qaz vuraraq nefti isladırlar 970.
Neftin hasilatının fontan, kompressor, nasos üsullan mövcuddur. 971.
S.Ərəbistanı - 450,0 mln.ton, ABŞ - 435,0 mln.ton, Venesuela - 333,0mln.ton, Rusiya Federasiyası - 324,0 mln.ton, Đran Đslam Respublikası - 185,0 mln.ton 972.
Qazın emalından 1000-dən artıq yeni məhsulların alındığını yəqin ki, bilirsiniz. 973.
Hansı ölkədən qazdan ancaq məişətdə istifadə olunur? - Yaponiyada 974.
1 km məsafəyə qaz boru xətti çəkilməsində 1450 mm diametrə malik boru üçün 1000 ton metal, habelə 1,5 mln.dollar gərəkdir. 975.
Nefti ancaq 2000 km məsafəyə qədər boru-kəmər-nəqliyyatı ilə nəql etmək iqtisadi cəhətdən rentabelli hesab edilir. Daha uzaq məsafələrə neftin tankerlərlə daşınması məqsədə uyğundur. 976.
atom reaktorları hesab olunur. Hansı ki, 250-300 min kvt gücündə olan hər reaktorun dəyəri 500-700 min dollar təşkil edir. 977.
Hansı ölkədə torpaq çatışmamazlığından AES-lər dənizdə yaradılmış süni adalarda yerləşdirilirlər? - Yaponiyada 978.
Hansı ölkələrdə AES-lər yeraltında yerləşdirilirlər? -Torpaq ehtiyatı az olan ölkələrdə 979.
Alüminium 933,5°S-də əriyir, 2740°S-də isə qaynayır. 980 980.
alüminiumun olması müəyyənləşdirilmişdir. 981.
Qızıl ehtiyatına görə dünyada 1-5-ci yerləri tutan dövlətləri müəyyənləşdirin: - CAR - ehtiyatı 103 min ton, ABŞ-100 min ton, Kanada-7,4 min ton, Avstraliya-6,4 min ton, RF-6,0 min ton 982.
salın:-Süveyş-1869-cu ildə açılmış, uzunluğu 193 km, maksimal eni 365 metr, orta dərinliyi 20 m; Panama-1914-cü ildə açılmış, uzunluğu 81,6 km, eni 150 m, dərinliyi 12,5 m 983.
Hansı nəqliyyatın yükdaşımada xüsusi çəkisi 10 %, sərnişin daşımada isə 89 % təşkil edir? - Avtomobil nəqliyyatının 984.
Dünyada ən hündür göydələnin Kuala - Lumpurda olduğunu yadda saxlayın. 985.
Dünyada daxili su yollarının uzunluğunun 550 min km olduğunu bilirsinizmi? 986.
Dünyanın ən soyuq nöqtəsi harada və nə qədərdir? - Antarktidada, Vostok məntəqəsində - 89,2°S 987.
Dünyada ən böyük göl-dənizin Xəzər dənizi - (sahəsi 371 min kv.km) olduğunu bilirsinizmi? 988.
Ərazisinin çox hissəsi yarımadada, paytaxtı isə adada yerləşən dövlətin Danimarka olduğunu yadda saxlayın. 989.
Yer Kürəsində 7 əsas iqlim qurşağmm olmasını yadda saxlayın. 990.
oxuculara çatdırmaq lazımdır. 991.
Dünyada 40 mln-dan artıq Đrlandiya mənşəli əhalinin ABŞ-da yaşadığını da unutmayın. 992.
Dünyada müasir şəraitdə ingilis dilinin beynəlxalq ünsiyyət yaradan dil olduğunu bilirsinizmi? 993.
Dünyada əhalinin siyahıya alınmamasında Omon və Qətərin yeganə ölkələr olduğunu bildirin. 994.
Dünyada ən çoxuşaqlı ananın 60-cı illərdə Çilidə yaşadığını və 55 övladın dünyaya gətirdiyini də yadda saxlamalıyıq. 995.
Azərbaycanın dövlət sərhədlərinin ümumi uzunluğunun 3742 km: Đranla 765 km, Türkiyə ilə 13 km, Rusiya ilə 391 km, Gürcüstanla 471 km, Ermənistanla 1007 km, Xəzər dənizi ilə 825 kın, auaiana 27G km ulduğunu, ərazisinin isə əvvəllər 410 min kv.km təşkil etdiyini yadda saxlayın. 996.
olduğunu oxucular bilməlidir. 997.
1960-cı ildə yaranmış neft ixrac edən ölkələr birliyinin-OPEK-in tərkibində 12 ölkənin: Əlcəzair, Venesuela, Qabon, Đndoneziya,
Đraq, Đran, Qətər, Küveyt, Liviya, Nigeriya, BƏƏ və Səudiyyə Ərəbistanın olmasını unutmayın. 998.
birləşdirərək 1972-ci ildə Şərqin müsəlman ölkələrinin Xarici Đşlər Nazirlərinin 3-cü konfransında təsis olunaraq məqsədi ölkələr arasında əməkdaşlığın daha da yüksəldilməsinə, hər cür dini ayrı-seçkiliyin qarşısının alınmasına, müstəmləkəçiliyin əleyhinə, sülhün və təhlükəsizliyin təmin edilməsinə nail olmaqdadır. 999.
Niderland: Amsterdam, Haaqa; CAR: Pretoriya, Keyptaun; Boliviya: Sukra, La-Pas 1000.
doğum, 10 promil ölüm, təbii artım isə 5 promil olmaqla yüksək inkişaf etmiş, yeni inkişaf etmiş, keçid iqtisadiyyatına malik olan və bəzi inkişaf etməkdə olan ölkələrə aiddir. 1001.
Əhali artımının 2-ci tipi doğumun yüksək olması ilə səciyyələnir. Ona görə də hər 1000 nəfər hesabı ilə doğum 50 promil, ölüm 25 promil, təbii artım 25 promil təşkil edir ki, bu da əsasən Yəmənə, Zambiyaya, Keniyaya, Mozambikə aiddir. 1002.
Doğumun çoxluğuna başlıca səbəblər:-Əhalidə sosial və intellektual səviyyənin aşağı səviyyədə olması; savadsızlığın üstünlüyü; ailələrdə çoxuşaqlılığa meyillərin üstünlüyü - necə deyərlər, qonşularda yarışın olması; çox oğlan doğmağa marağın yüksək olması; aborta qarşı dini qadağalarm qoyulması, abortun qadağan edilməsi; erkən yaşlarda (kiçik yaşlarda) ailə - kəbinin qurulmasınm mövcudluğu 1003.
280-dan artığı inkişaf etməkdə olan ölkələrdədir. 1004.
Đllik banan toplanılmasının 2/5-ni Asiya, 1/4-ni Cənubi Amerika, yerdə qalanmı Şimali Amerika, Afrika ölkələri verirlər ki, əsasən onun da vətəni rütubət və isti sevdiyi üçün əsasən onun da vətəni Asiya hesab edilməklə hələ II Dünya müharibəsinə qədər Mərkəzi Amerika ölkələri «banan» respublikaları adlandırılmışlar. 1005.
Avropada Təhlikəsizlik və Əməkdaşiıq üzrə Təşkilatı(ATƏT) 1975-ci ildə Finlandiyanın Helsinki şəhərlərində Qərbi Avropanın 33 dövlətinin və ABŞ və Kanadanın iştirakı ilə təsis edilərək hal-hazırda Azərbaycan da daxil olmaqla onun 55 üzvü vardır.
1006.
1972-ci ildən müsəlman dövlətlərinin Xarici Đşlər Nazirlərinin S.Ərəbisatının Cid şəhərində keçirilmiş 3-cü konfransında təsis edilmiş «Đslam Konfransı» təşkilatına Azərbaycan 1991-ci ildən üzv seçilmişdir. Onun hal-hazırda 56 üzvü vardır. 1007.
Norveçdə mövcud 200-dən artıq SES-lərin çoxu iqtisadi, texniki, mühəndis düşüncəsi, habelə məhsuldar torpaqların azlığı baxımından yerin altında tikildiklərini bilirsinizmi? 1008.
məhsullarının töküldüyünü bilirsinizmi? 1009.
Odunun istilik vermə qabiliyyətinin - 3000, torfun -3500, qonur kömürün - 1000-1500, daş kömürün - 7000-8500, neftin - 9000-11000, təbii qazm - 8000 - 13500, uranm - 21000000000 kkal/kq olduğunu yaddan çıxarmayın. 1010.
Dünyada ən keyfıyyətli kömürün Avstraliyada olduğunu unutmayın. 1011.
Ən çox su tutumlu sənaye sahələrindən birinin AES olduğunu da unutmayın. 1012.
Dünyada ilk dəfə iqtisadi coğrafiya termininin 1760-cı ildə M.V. Lomonosov tərəfindən irəli sürüldüyünü yadda saxlayın. 1013.
Yaponiyada torpaq çatışmamazlığı və digər səbəblərdən AES-lərin okeanda yaradılmış süni-antropogen mənşəli adalarda yerləşdirildiyini yadda saxlayın. 1014.
istifadə olunması XVIII əsrin sonunda Almaniyada tikilmiş şəkər zavodunun istifadəyə verilməsi tarixi ilə bağlıdır. Hal- hazırda dünyada hasil olunan illik şəkərin 70% xammalının toplanmasının illik miqdarı 1,2 mlrd. tondan çox olan şəkər qamışından əldə edilir. 1015.
Göstərilən regionlarda dövlətlərin sayının aşağıdakı sayda olduğunu unutmayın: Avropada - 48 dövlət, Asiyada - 50 dövlət, Afrikada - 56 dövlət, Şimali Amerikada -37 dövlət, Cənubi Amerikada - 15 dövlət, Avstraliya və Okeaniya - 30 dövlət, o cümlədən Latın Amerikasında - 46 (33 suveren) 1016.
3000 kq-ma qədər düyü işlətdiyini bilirsinizmi? 1017.
Çinin hər il dünyada düzəldilən 800 mln.ədəd velosipedin 300 mln-a malik olduğunu yaddan çıxarmaqla yanaşı, Çin Xalq
Respublikasının hər il 40 mln.ədəd velosiped düzəldərək dünyada 1-ci yeri tutduğunu da unutmayın. 1018.
uzunluğunun yarısından artıq olmaqla 22,0 min km-dən çox, evlərinin 23 rayonda 4 mln-dan artıq olduğunu unutmayın. 1019.
km-də maksimal sıxlığının mövcudluğunu yadda saxlayın. 1020.
Monako - 22 min nəfər (hər kv.km-də), Sinqapur - 6100 nəfər, Nilin deltası - 1700 nəfər, Banqladeş - 1000 nəfər Afrikanın 56 dövlətindən 21-nin dövlət dili fransız, 20-i ingilis və 5-ninki portuqal dilidir. 1021.
Misirdə 1971-ci ildə Nil çayı üzərində tikilmiş «Nasir» adına su anbarı həcminə görə dünyada 4-cü olmaqla ildə 800 min ha torpaq sahəsinə suvarmağa imkan verdiyini də yadda saxlayın. 1022.
adlarını bir növ «emiqrasiya» ediblər. Məsələn, 13 yaşayış məntəqəsi Afina, Kembriç, Oksford; 9 - Berlin; 8 - Varşava; 7 - Paris, Lissabon, Moskva; 6 - Neapol; 5 - Roma; 4 - Madrid, London adını daşıyırlar. 1023.
günəşli günlərin sayı 350-dən çox (dünyanın heç bir yerində olmadığı kimi) olmaqla dünyada il ərzində toplanan limon məhsulunun 50%-i, portağalın 35 %-i, ABŞ-da toplanan üzümün 90 %-i, şaftalının - armudun, gavalının, pomidorun - 50 %-i, meyvə-tərəvəz konservinin 35 %-i tədarük edildiyini yadda saxlayın. 1024.
hesab edilərək 1792-ci ildə inşa edilmişdir. Lakin 1812-1814-cü illərdə baş vermiş ingilis-amerikan müharibəsində ingilis desantı Vaşinqtonu zəbt edərək iqamətgahı yandırmışdır. Sonralar təmir edildikdə ağ boya ilə rənglədiklərindən onu «Ağ ev» adlandırmışlar. 1025.
Tikintisinə hələ 1930-cu ildən başlanılmış, dünyanın ən uzun magistral yolu hesab edilən «Panamerika»ın uzunluğu - yan qolları ilə 45,7 min km-ə çatmaqla ABŞ- cənub sərhədlərindən başlayaraq cənubda Buenos - Ayresə qədər uzandığını yəqin ki, yaddan çıxarmayacaqsınız. 1026.
əvvəllərində saatda 130 km məsafə qət edən 130 at gücündə su ilə işləyən rotor mühərriki ixtira etmişdir. Avtomobil 230 km məsafəni qət etdikdən sonra təkrar sudoldurma məntəqəsində su yanacağına ehtiyac hiss edir. Artıq 1996-cı ildən alman avtomobil konserni- «Daymler - Bents» su yanacağı ilə işləyən nəqliyyat vasitəsindən istifadə edir. 1027.
Yaponiyada sahəsi 25 kv.km, əhalisi 500 min-1,0 mln-na çata bilən dənizdə «üzən şəhər»in salınma layihəsinin hazır olduğunu yadda saxlayın. 1028.
dövlətin olduğunu bilirsinizmi? - 28 muxtar qurum və 6 müstəqil dövlət vardır. 1029.
dan çox olduğunu yəqin ki, hamı bilməlidir. 1030.
Dünyada maksimal atmosfer yağıntılarının Cerrapuncada 23000 mm olduğunu, orta illik yağıntıların yenə də orada - 12270 mm-dən artığa çatdığını, ən az yağıntıları isə Misirin Asuan yaşayış məntəqəsində sıfır (0) mm olduğun yadda saxlamalıyıq. 1031.
olması hamıya məlum olmalıdır. 1032.
XX əsrdə Avropanın siyasi xəritəsinin əsaslı surətdə dəyişməsinə I Dünya müharibəsi, eləcə də dünya sosialist sisteminin ləğv olunması səbəb olmuşdur. 1033.
düşən Ümumi Daxili Məhsulun illik miqdarına görə 1-3-cü yerləri tuturlar? - Lüksemburq - 50 min dollar; Đrlandiya - 30 mln. dollar; Danimarka-30 min dollar; 1034.
Hər il adambaşına düşən spirtin istehsal miqdarına görə Rusiya-(14 litr)-1-ci, Fransa - (11,5 litr) - 2-ci, Almaniya-(9,6 litr) - 3-cü və ABŞ-(9,2 litr) - 4-cü yeri tutduğunu yəqin ki, yadda saxlayırsınız? 1035.
Narkotik maddələrin hasilatına görə dünyada 1-ci yeri Kolumbiya, 2-ci yeri Şərqi Asiya ölkələri (Myanma, Çin, Laos), 3-cü yeri Orta Şərq - Əfqanıstan, 4-cü yeri Orta Asiya- Qırğızıstan tutduğunu unutmayın. 1036.
Yer kürəsində mütləq maksimum temperaturun Liviyanın Tripoli şəhərində+58°S, ABŞ-ın Ölüm Dərəsi hissəsində+57°S, Avstraliyanın Mallarbor səhrasında 57°S olduğunu bilirsinizmi? 1037.
Yadda saxlayın ki, Antarktidanın «Vostok» elmi tədqiqat stansiyasında mütləq minimal temperatur-89,2°S, Rusiya Federasiyasının Oyıyakın hissəsində-78°S, Danimarkanın Qrenlandiya hissəsində-70°S-yə çatır. 1038.
Mäksimal yağıntıların orta illik miqdarını Havay adalarında 12000-12500 mm təşkil etdiyini unutmayın. 1039.
Dövlətlər içərisində ən çox ştatı olanlardan hansının adını çəkə bilərsiniz? - Amerika Birləşmiş Ştatlarını 1040.
ABŞ-da hansı aparıcı partiyaların adını çəkə bilərsiniz? - Demokratik və Respublikaçılar partiyası 1041.
Tipik şəhər aqlomerasiyasına hansı dövlətin adını çəkə bilərsiniz? - Amerika Birləşmiş Ştatlarının 300-dən artıq şəhər aqlomerasiyası vardır. 1042.
kömür (3,0 trln t), neft (3,8 mlrd. t), təbii qaz (4,5 trln kub metr), uran, dəmir filizi (10 mlrd. t), molibden, fosforit, kükürd, hidro- enerji (700 mlrd. kvt saat) ehtiyatlarına görə dünyada 1-ci yeri tutur? -ABŞ 1043.
hasil olunur? - ABŞ 1044.
Ən böyük SES kaskadları dünyanın hansı ölkələrində yaradılmışdır? - ABŞ, Çin, RF. 1045.
Dünyanın hansı ölkəsidir ki, illik avtomobil buraxılışının çoxluğuna görə «avtomobil ştatı», «avtomobil mərkəzi- paytaxtı»na malik olmaqla 26 ştatın 125 şəhərində avtomobil quraşdırılır? - Amerika Birləşmiş Ştatları 1046.
Dünyanın ən böyük aeroportu hansı dövlətdə yerləşir və o necə adlanır? - ABŞ-da. 1047.
Hansı ölkə xarici ticarət dövriyyəsinə görə dünyada 1-ci yeri tutur? - ABŞ 1048.
Vaşinqton şəhərinin əsası hansı ildə kim tərəfındən qoyulmuşdur? - 1791-ci ildə, C.Vaşinqton tərəfindən 1049.
Amerika prezidentinin iqamətgahı hesab edilən Ağ evin əsasının nə vaxt qoyulduğunu bilirsinizmi? - 1792-ci ildə 1050.
Dünyada dənizə çıxışı olmayan 42 ölkənin, iqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş 60 ölkənin, 193 müstəqil dövlətin, BMT-nin üzvü olan 193 ölkənin, hər birisinin sahəsi ayrı-ayrılıqda 2,5 mln.kv.km.-dən artıq olan 100 dövlətin olmasını, hər birisinin əhalisi 10 mln-dan çox olan 11 dövlətin, 30 monarxiya dövlətinin, respublika idarəetmə formasına malik 160 dövlətin, prezidentli respublika olan 100 dövlətin, Omanda konstitusiyanın olmamasını, B.Britaniyanın başçılıq etdiyi birlik qrupuna daxil olan 53 ölkənin, MDB-yə daxil olan 12 ölkənin federativ quruluşa malik olan 24 ölkənin, 1975-ci ildən fəaliyyət göstərən ATƏT-ə daxil olan 55 ölkənin, NATO-nun üzvü olan 26 ölkənin 250 növdən artıq məlum olan faydalı qazıntı növlərinin olmasını unutmayın. 1051.
olduğunu bilirsinizmi? -215 trln kub.metr 1052.
Dünyada uran ehtiyatina görə 1-3-cü yerləri hansı dövlətlərin tutluqlarını müəyyən edin: - Avstraliya, Qazaxıstan, Kanada ümumi ehtiyatın 45 %-nə malikdirlər. 1053.
Qazaxıstan, Kanada, CAR, Braziliya, Namibiya, ABŞ, Rusiya, Özbəkistanın tutduğunu yadda saxlayın. 1054.
etməkdə olan ölkələrin dünya neft ehtiyatının 90 %-nə və almaz ehtiyatının 65 faizindən çoxuna malik olduğunu yəqin ki, yadda saxlayarsınız. 1055.
Dünya okeanının planetimizin neçə faizini təşkil etdiyini bilirsinizmi? - 71 faizini 1056.
Dünya okeanında olan neftin, qazı miqdarının nə qədər olduğunu yəqin ki, bilirsiniz: - 150 mlrd. ton, 150 trln. kub. metr 1057.
Yer kürəsi sularının texniki hidroenerji potensialının nə qədər olduğunu bilirsinizrni? - 20 trilyon kVt-saatdan çox 1058.
Đldə Çində iqtisadi hidroenerji potensialının 1,3 trln kvt.saat (dünyada 1-ci), Rusiyada 850 mlrd.kvt.saat, ABŞ-da 705 mlrd.kvt.saat, Braziliyada 660 mlrd. kvt.saat, Kanadada isə 535 mlrd.kvt.saat olduğunu bilmək yaxşıdır. 1059.
Dünyanın 31 ölkəsində 248 istifadə olunan AES-in 354 mln.kvt güclü 441 bloku elektrik enerjisi hasil edir ki, bu da illik ümumi hasilatda 18 % xüsusi çəki deməkdir. Hal-hazırda isə 35 mln.kvt gücündə 40 enerji bloku da istifadəyə verilmək üzərədir. 1060.
Ən çox şəkər qamışı toplayan 10 ölkə hansılardır? -Braziliya, Hindistan, Kuba, Çin, Meksika, ABŞ, Pakistan, Avstraliya, Tailand, Kolumbiya 1061.
Dünyada ən çox şəkər çuğunduru tədarük edən 11 ölkənin adını göstərin: - Ukrayna, Rusiya, Fransa, ABŞ, AFR, Đtaliya, Polşa, Türkiyə, Çin, Böyük Britaniya, Đspaniya 1062.
çəkin: - Brazilya - 21,0 mln.ton, Hindistan - 14,2 mln.ton, Çin XR - 8,6 mln.ton, Avstarilya - 5,8 mln.ton 1063.
Avstraliya, Kuba, Fransa, Almaniya, Ukrayna 1064.
Dünyada pambıq becərən regionlar hansılardır? - Şərqi və Cənubi Asiya - Çin, Hindistan, Pakistan; MDB - Özbəkistan, Türkmənistan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Azərbaycan, Tacikistan; Cənub-Qərbi Asiya - Türkiyə, Suriya, Đran, Đsrail; Qərbi Avropa -Yunanıstan, Đspaniya; Afrika - Misir, Sudan, Mali, Kotd Đvuar, Burkina Faso, Benin,Cad, Zimbabve, Mozambik, Tanzaniya, CAR; Amerika - ABŞ, Meksika, Braziliya, Argentina, Paraqvay, Perru; Avstraliya. 1065.
Dünyada ən çox pambıq ixrac edən ölkələr hansılardır? ABŞ, Özbəkistan, Türkmənistan, Avstraliya, Yunanıstan, Suriya, Misir, Mali, Kot - d Đvuar, Burkina Faso, Benin 1066.
yer tutan Asiya verir? - 3,0 mln.tona qədərini. 1067.
Dünyada saxlanılan ev quşlarının sayını bilirsinizmi?-14,0 mlrd. baş 1068.
Đldə adambaşma nə qədər ət tədarük edildiyini müəyyən edin: - 40 kq 1069.
Malqara əti ixrac edən başlıca ölkələr: - Avstraliya, Almaniya, Fransa, ABŞ, Niderland, Đrlandiya, Yeni Zelandiya, Belçika, Böyük Britaniya 1070.
Danimarka, Belçika, Çin, Kanada, Fransa, Almaniya 1071.
Ən çox qoyun və quzu əti ixrac edən ölkələr: - Yeni Zelandiya, Avstraliya, Böyük Britaniya 1072.
Ən çox iribuynuzlu heyvanlar ixrac edən ölkələr: -Braziliya, Argentina, Meksika, Kanada, Fransa, Efiopiya 1073.
Dünyada ən çöx donuz ixrac edən ölkələri göstərin: -Çin, Kanada, Niderland 1074.
Ən çox iribuynuzlular ixrac edən ölkələr: - Avstarliya, Türkiyə, Somali, Efiopiya
1075.
1000 kv.km hesabı ilə ən çox avtomobil yolları hansı ölkələr üçün xarakterdir? Belçika (4700 km), Yaponiya (3000 km), Niderland (3350km), Almaniya (1800 km). 1076.
bilirsinizmi? - 214: Reyn, Amazonka, Konqo, Nil, Niger, Dunay və başqaları 1077.
1078.
Dünyada nə qədər aeroport vardır ki, onun da neçəsi beynəlxalq əhəmiyyət kəsb edir? - 15 min aeroportdan 1100-ü beynəlxalq əhəmiyyət kəsb edir. 1079.
arealları hansılardır? - 3 başlıca arealı: - ABŞ, Qərbi Avropa, Asiya, Yaponiya 1080.
Bankı, Beynəlxalq Bank, Avropa Yenidən Qurma və Đnkişaf Bankı, Asiya Đnkişaf Bankı, Ərəb Valyuta Fondu, Afrika Đnkişaf Bankı. 1081.
Beynəlxalq turizmin inkişafına təsir edən amilləri bilirsinizmi? — Sosıa-ıqtısadi vəziyyət, ərazinin rekreasiya resursları potensialı, infrastruktur, ərazinin coğrafi mövqeyi, subyektiv faktorlar və s. 1082.
Yaponiyada dövlət bayramları əgər istirahət gününə düşürsə, onda növbətin iş günü istirahət günü hesab edilir. 1083.
Dünyanın hansı ölkəsidir ki, ancaq orada bərpa olunan enerji mənbələri üzrə xüsusi nazirlik fəaliyyət göstərir? - Hindistan Respublikası 1084.
1085.
Afrikanın 56 dövlətinin neçəsində prezident üsul-idarəsi mövcuddur? - 46 dövlət prezidentli respublikadır 1086.
Hansı qitədə 52 dövlət inzibati-ərazi quruluşuna görə unitar dövlət sayılır? - Afrikada 52 unitar dövlət vardır, federal dövlətlərin sayı isə 4-dən çox deyildir (CAR, Nigeriya, Komor adaları, Efiopiya) 1087.
Afrikada 650 mln. əhalinin olmasını, doğum koeffısientinin isə 45 promilə çatdığını bilirsinizmi? 1088.
Nil çayı üzərində tikilmiş Nasir adına su anbarının uzunluğunun 500 km, eninin 9-40 km arasında dəyişdiyini, orta dərinliyinin 30 m olduğunu, yaradılmış Asuan SES-inin 12 turbininin 2,1 mln. kvt.gücünün və ildə 10 mlrd.kvt-saatdan çox elektrik enerjisi hasil etdiyini bilirsinizmi? 1089.
Əlcəzairdə 1090.
Dünyada hansı ölkəni immiqrantlar ölkəsi adlandırırlar? - Amerika Birləşmiş Ştatlarmı, bunlar işləyənlərin 8 %-ni təşkil edır.
1091.
ABŞ öz inkişaf tarixində nə vaxt ən çox neft hasilatına malik olmuşdur? - 1972-ci ildə 530 mln.ton 1092.
ABŞ-ın neçə ştatında neft hasil olunur? - 20 ştatında 1093.
mln.ton neft axıtma qabiliyyətinə malik Transalyaska neft kəməri nə vaxt çəkilmişdir? - 1971-1977-ci illərdə 1094.
vermişdir?-1979-cu ilin martında, Pensilvaniya ştatının Harrisberq şəhərindəki Tri-Mayl-Aylend AES-ində. 1095.
təşkil edəni GeoĐES-lərdir. Hal-hazırda onların sayı və gücü nə qədərdir?-70 sayda olan GeoĐES-lərin gücü 2,7 mln.kvt-dan çoxdur. 1096.
ABŞ-in «avtomobil ştatı» hansı hesab edilir? - Miçiqan ştatı. Ölkənin 26 ştatının 150 şəhərində avtomobil zavodu məhsul verməkdədir. 1097.
kəmər xətlərinin uzunluqlarına, dəmir yollarının və avtomobil nəqliyyatının yük dövriyyəsinə, avtomobil və hava nəqliyyatının sərnişin dövriyyəsinə, avtomobil parklarına, aeroportların illik sərnişin buraxma qabiliyyətinə və sayına, elektrik stansiyalarının gücünə, hasil etdiyi ejektrik enerjisinin illik miqdarına, elektrik enerjisinin illik istehlakına, AES-lərin sayına və gücünə görə 1- ci yeri tutduğunu unutmayın. 1098.
Đnternetdən istifadəyə görə dünyanın hansı ölkəsi 1-ci yeri tutur və istifadə edənlərin sayı nə qədərdir? - ABŞ, 132 milyon nəfərdən çox Đnternetdən istifadə edir. 1099.
yerdəyişməsi; Emiqrasiya-ölkədən getmə; Đmmiqrasiya-ölkəyə insanların gəlməsi; Reemiqrasiya-ölkədən gedənlərin yenidən öz vətəninə qayıtması; Repatrasiya-uzun illərdən sonra ölkəyə qayıtma. Məsələn, II Dünya müharibəsindən, Böyük Vətən müharibəsindən çox müddətdən sonra. SSRĐ-yə qayıdanların sayı 30 mln.nəfərdən çox olmuşdur. 1100.
onların sayını bılirsinizmi? -Asiya, Afrika, Okeaniya, Latm Amerikası regionunda yerləşməklə 160-dan az saya malik deyillər. 1101.
Đqtisadi inkışaf səviyyəsinə görə ĐOÖ-i neçə qrupa ayırmaq olar? - 5 qrupa. 1102.
Dünyada inkişaf etmiş ölkələrin saymı göstərməklə onların müasir siyasi və iqtisadi xəritədəki mövqelərini araşdırm; - Đnkişaf etmiş ölkələrin sayı 60-a qədər olmaqla dünya illik sənaye məhsulunun 60 %-ə qədərini, kənd təsərrüfatı məhsullarımn isə 40 % - dən artığım verirlər. 1103.
turistlərin yaşayışı üçün istifadədə gərəkli hesab olunan avtomobil qoşquları-treylerlər sahəsi geniş inkişaf etdiyindən hər il 30 mln. turistin bunlardan istifadə etdiyini bilirsinizmi? 1104.
«Amerikanın Aralıq dənizi» haranı adlandırdıqlarını bilirsinizmi? - Meksika körfəzi hövzəsini 1105.
Latın Amerikasında başlıca neft ölkələrinin hansılar olduğunu bilirsinizmi? - Meksika, Venesuela 1106.
Braziliyanın dünyada hər il 2,0 mln. ədədə qədər istehsal etdiyi avtomobilin şəkər qamışından aldığı etil spirti əsasında işlədiyini bilirsinizmi? 1107.
toplanmasına görə Braziliyanın 1-ci yeri tutduğunu, dünyada ən böyük gücü olan Đtaypu SES-inə malik olduğunu yadda saxlayın. 1108.
Yorku adlandınlan San-Paulo şəhəri Braziliyanın «iqtisadi paytaxtı» hesab edildiyini yəqin ki unutmazsınız. 1109.
yəqin ki, unutmazsınız. 1110.
Đslam Đnkişaf Bankının (ĐĐB) 47 ölkəni özündə birləşdirərək - Azərbaycan da daxil olmaqla 1984-cü ildən fəaliyyət göstərdiyini bilirsinizmi? 1111.
ərəb ölkəsini birləşdirdiyini yadda saxlayın. 1112.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) 1945-ci il oktyabrın 24- də yaradılarkən neçə dövlət imza atmışdır? - 51 ölkə
1113.
Aqrar sənaye kompleksi (ASK) özündə inkişafa təsir etmək üçün texniki vasitələri - maşınları, kimyəvi maddələri, toxumları, kənd təsərrüfatı məhsullarının növlər üzrə istehsalını, toplanmış kənd təsərrüfatı məhsullarının saxlanılmasını, onların yeyinti və yüngül sənaye sahələri üçün emalını birləşdirdiyini də yadda saxlayın. 1114.
Dünyada 100-dən artıq prezident idarəetmə formasına malik olan respublikaların ən çoxunun Afrikada - 45, Latın Amerikasında - 22 (Meksika, Braziliya, Venesuela, Argentina və s.), ən azının isə Xarici Asiyada (Türkiyə, Đran, Pakistan, Đndoneziya və s.) və xarici Avropada (Fransa) olduğunu bilirsinizmi? 1115.
Hansı respublikada idarəetmə formasında Konstitusiyaya görə prezidentin səlahiyyətləri daha çoxdur, məsələn, 12 MDB məkanı dövlətlərindlə olduğu kimi, onların superprezident respublikaları adlandırıldığını unutmayın. 1116.
Müasir dünyada KXDR, Vyetnam, Kuba, Çin adlı dövlətlərin sosialist qrupuna aid olduğunu yəqin ki, bilirsiniz.
Yüklə 2,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|