15
Həmin Məcəllənin 318.1-ci maddəsinə əsasən, məhkəmə baxışı zamanı cinayət işinə,
məhkəməyədək sadələşdirilmiş icraatın materiallarına və ya xüsusi ittiham qaydasında şikayətə yalnız
təqsirləndirilən şəxsə qarşı irəli sürülmüş və ya məhkəməyə verilən ittiham daxilində baxılır.
Həmin Məcəllənin 349.5.1-ci maddəsinə əsasən, məhkəmənin gəldiyi nəticələr yalnız məhkəmə
istintaqında tədqiq edilmiş sübutlara əsaslanmalıdır.
«Məhkəmə hökmü haqqında» Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsi Plenumunun 27 dekabr
1996-cı il tarixli 4 №-li Qərarının 2-ci bəndində qeyd olunur ki, izah edilsin ki, məhkəmənin hökmü
yalnız məhkəmə iclasında bilavasitə təhqiq olunan sübutlara əsaslana bilər. Qanunun məzmununa görə,
məhkəmə öz nəticələrini şərh edərkən, iş üzrə toplanılan, lakin məhkəmə iclasında təhqiq edilməyən və
məhkəmə iclas protokolunda öz əksini tapmayan sübutlara istinad edə bilməz. Müttəhimin,
zərərçəkmişin, şahidlərin təhqiqat, ibtidai istintaq və ya başqa məhkəmə iclasında verdikləri ifadələrə o
vaxt istinad etmək olar ki, onlar məhkəmə iclasında elan edilməklə yanaşı, başqa sübutlarla müqayisəli
şəkildə təhqiq edilmiş olsun.
Cinayət işinin materiallarından görünür ki, ibtidai araşdırma zamanı yuxarıda sadalanan
sübutların əldə olunması, həmçinin həmin sübutların birinci instansiya məhkəməsi tərəfindən tam,
hərtərəfli və obyektiv araşdırılması zamanı hər hansı bir qanun pozuntusuna yol verilməmiş, işə
Lənkəran Ağır Cinayətlər Məhkəməsi tərəfindən ağlabatan müddətdə baxılmış, məhkəmə baxışı zamanı
yolverilməz sübutlardan istifadə olunmamış, cinayət prosesinin iştirakçıları tərəfindən təqdim edilmiş
sübutların tədqiqindən əsassız olaraq imtina edilməmiş və proses iştirakçılarının, o cümlədən məhkum
edilmiş şəxslər Məmmədov Ceyhun Məhəmməd oğlu, Məmmədov Aqil Məhəmməd oğlu və Həmidov
Əfqan Əli oğlunun Azərbaycan Respublikası CPM-nin 91-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş bütün
hüquqları tam həcmdə təmin edilmiş və məhkəmə baxışı zamanı hər hansı kobud prosessual qanun
pozuntusuna yol verilməmişdir. Həmçinin məhkəmə kollegiyası hesab edir ki, birinci instansiya
məhkəməsi tərəfindən cinayət təqibi üzrə toplanmış sübutlar tam, hərtərəfli və obyektiv yoxlanılmış,
yoxlama zamanı cinayət təqibi üzrə toplanılmış sübutlar təhlil edilərək, bir-biri ilə müqayisə edilmiş,
hər bir sübutun mənsubiyyəti, mümkünlüyü və mötəbərliyi üzrə qiymətləndirilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin Plenumunun «Azərbaycan Respublikası
Cinayət Məcəlləsinin 244.1-ci maddəsinin şərh edilməsinə dair» 17 mart 2011-ci il tarixli Qərarında
qeyd edilmişdir ki, cinayətin tövsifi törədilən konkret cinayət əməlinin cəhətləri ilə cinayət-hüquq
normasının dispozisiyasında nəzərdə tutulan tərkib əlamətləri arasında uyğunluğu müəyyən etməklə,
müvafiq prosessual sənəddə öz əksini tapan və cinayət-hüquqi nəticələrə səbəb olan əmələ verilən
cinayət hüquqi qiymətdir.
Beləliklə, məhkəmə kollegiyası hesab edir ki, cinayət hadisəsi baş vermişdir və Məmmədov
Ceyhun Məhəmməd oğlunun əməllərində Azərbaycan Respublikası CM-nin 126.2.4, 221.3-cü
maddələri, Məmmədov Aqil Məhəmməd oğlu və Həmidov Əfqan Əli oğlunun əməllərində isə CM-nin
221.3-cü maddəsinin tərkib əlamətləri vardır. İbtidai istintaq orqanı və birinci instansiya məhkəməsi
tərəfindən C.M.Məmmədovun əməlləri Azərbaycan Respublikası CM-nin 126.2.4, 221.3-cü maddələri,
A.M.Məmmədov və Ə.Ə.Həmidovun əməlləri isə CM-nin 221.3-cü maddəsi ilə düzgün tövsif
olunmuşdur.
Məhkum edilmiş şəxslər Ceyhun Məmmədov, Aqil Məmmədov və Əfqan Həmidova birinci
instansiya məhkəməsi tərəfindən təyin edilmiş cəzaların cinayətin ağırlığına və məhkum edilmiş
şəxslərin şəxsiyyətlərinə uyğun olub-olmaması məsələsini də müzakirə edərək, məhkəmə kollegiyası
hesab edir ki, birinci instansiya məhkəməsi bu məsələnin həlli zamanı Azərbaycan Respublikasının
Cinayət Məcəlləsinin 58-ci maddəsinin tələblərinə əməl etməklə, törədilmiş cinayətin xarakterini və
ictimai təhlükəlilik dərəcəsini, təqsirkar şəxsin şəxsiyyətini, habelə cəzanı yüngülləşdirən və
ağırlaşdıran halları nəzərə almış, Cinayət Məcəlləsinin 41.2-ci maddəsinin tələblərinə uyğun qanuni və
ədalətli cəza təyin etmişdir.
Belə ki, iş materiallarında olan, Kürdəmir Rayon Məhkəməsinin 19 avqust 2015-ci il tarixli
qərarından görünür ki, həmin qərara əsasən Məmmədov Ceyhun Məhəmməd oğlunun barəsində həbs
qətimkan tədbiri seçilmişdir.
16
İş materiallarında olan, hüquqi sənədlərdən görünür ki, təqsirləndirilən şəxslər Aqil
Məmmədov Kürdəmir rayonunun Şıxımlı kəndində qeydiyyatda olmaqla həmin kənddə yaşayır. O,
yaşayış yerindən müsbət səciyyələndirilir. Himayəsində 2 nəfər azyaşlı uşaqları vardır.
İş materiallarından görünür ki, təqsirləndirilən şəxs Ceyhun Məmmədovun da himayəsində 2
nəfər azyaşlı uşaqları vardır.
İş materiallarından görünür ki, iş üzrə zərərçəkmiş şəxs Vüsal Qurbanovun təqsirləndirilən
şəxslərdən heç bir tələb və şikayəti yoxdur.
İş materiallarında olan, Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin BƏSİİ-nin
məlumatlarından və işə əlavə edilmiş hökmlərin surətlərindən görünür ki, təqsirləndirilən şəxs
Məmmədov Ceyhun Məhəmməd oğlu Kürdəmir rayon məhkəməsinin 05 sentyabr 2006-cı il tarixli
hökmünə əsasən CM-nin 128-ci maddəsi ilə təqsirli bilinib 200 manat cərimə cəzasına məhkum
edilmiş, 21 may 2007-ci il tarixli amnistiya aktına əsasən o həmin cəzadan azad edilmişdir. Lənkəran
Ağır Cinayətlər Məhkəməsinin 19.09.2011-ci il tarixli hökmünə əsasən CM-nin 29,149.1-ci maddəsi
ilə təqsirli bilinib 4 il 6 ay müddətinə azadlıqdan məhrum etmə cəzasına məhkum edilmişdir.
İş materiallarında olan, Azərbaycan Respublikası ƏN-nin Penitensiar Xidmətinin 4 saylı
Məntəqə Tipli Cəza Çəkmə Müəsisəsinin məktubundan görünür ki, Nərimanov Rayon Məhkəməsinin
03 oktyabr 2014-cü il tarixli qərarına əsasən Ceyhun Məmmədova təyin edilmiş rejim dəyişdirilərək
cəza çəkməsindən ötrü qeyd edilən müəssisəyə göndərilmişdir.
İş materiallarından görünür ki, təqsirləndirilən şəxs Məmmədov Aqil Məhəmməd oğlu
Kürdəmir Rayon Məhkəməsinin 09 iyul 2004-cü il tarixli hökmünə əsasən CM-nin 177.2.1-ci maddəsi
ilə təqsirli bilinərək 3 il müddətə azadlıqdam məhrum etmə cəzasına məhkum edilmişdir. Kürdəmir
Rayon Məhkəməsinin 02 dekabr 2008-ci il tarixli hökmünə əsasən CM-nin 150.1 və 152-ci maddələri
ilə təqsirli bilinib CM-nin 66.3-cü maddəsinin tələbinə əsasən cəzalar qismən toplanılmaqla o, 05 il
müddətə azadlıqdan məhrumetmə cəzasına məhkum edilmiş, Şirvan Apelyasiya məhkəməsinin
11.03.2009-cu il tarxli qərarına əsasən onun cəzası 4 ilə endirilmiş, 07.08.2012-ci il tarixdə cəzasını
çəkib qurtarmışdır.
İş materiallarından görünür ki, təqsirləndirilən şəxs Həmidov Əfqan Əli oğlu əvvəllər məhkum
edilməmişdir.
İş materiallarında olan, hüquqi sənədlərdən görünür ki, təqsirləndirilən şəxs Əfqan Həmidov
Kürdəmir rayonunun Şıxımlı kəndində qeydiyyatda olmaqla həmin kənddə yaşayır. Yaşayış yerindən
müsbət səciyyələndirilir. Himayəsində 2 nəfər azyaşlı uşaqları vardır.
İş materiallarında olan, əlillik haqqında vəsiqənin surətindən və xəstəlik tarixlərindən görünür
ki, təqsirləndirilən şəxs Əfqan Həmidovun arvadı Ruhiyyə Həmidova II qrup ümumi xəstəlik əlilidir.
Habelə birinci instansiya məhkəməsinin hökmündən görünür ki, məhkəmə təqsirləndirilən
şəxslər Məmmədov Ceyhun Məhəmməd oğlu, Məmmədov Aqil Məhəmməd oğlu və Həmidov Əfqan
Əli oğluna törətdikləri cinayətlərə görə cəza təyin edərkən hər birinin himayəsində azyaşlı uşaqlarının
olmasını və zərərçəkmiş şəxsin onlardan heç bir şikayət və tələbinin olmamasını Azərbaycan
Respublikası CM-nin 59.1-ci maddəsinə əsasən onların cəzalarını yüngülləşdirən hallar, eyni zamanda
təqsirləndirilən şəxs Əfqan Həmidovun arvadı Ruhiyyə Həmidovanın II qrup əlil olmaqla onun ailədə
yeganə qazanc gətirən olmasını CM-nin 59.2-ci maddəsinə əsasən Ə.Ə.Həmidovun cəzasını
yüngülləşdirən hal kimi, Aqil Məmmədovun əməlində cinayətlərin residivi, Ceyhun Məmmədovun
əməlində isə cinayətlərin təhlükəli residivinin olmasını isə onların cəzalarını ağırlaşdıran hal kimi
nəzərə almışdır.
Azərbaycan Respublikası CM-nin 58.1-ci maddəsinə əsasən, cinayət törətməkdə təqsirli bilinən
şəxsə, bu Məcəllənin Ümumi hissəsinin müddəaları nəzərə alınmaqla Xüsusi hissəsinin müvafiq
maddələrində nəzərdə tutulmuş hədlərdə ədalətli cəza təyin edilir. Törədilmiş cinayətə görə nəzərdə
tutulmuş cəzalardan daha ciddi cəza növü yalnız o halda təyin edilir ki, az ciddi cəza növü cəzanın
məqsədlərini təmin edə bilmir.
Həmin Məcəllənin 58.3-cü maddəsinə əsasən, cəza təyin edilərkən cinayətin xarakteri və ictimai
təhlükəlilik dərəcəsi, təqsirkarın şəxsiyyəti, o cümlədən cəzanı yüngülləşdirən və ağırlaşdıran hallar,
habelə təyin olunmuş cəzanın şəxsin islah olunmasına və onun ailəsinin həyat şəraitinə təsiri nəzərə
alınır.