Psixologiya fanining predmeti

UMUMIY PSIXOLOGIYANING MUSTAQIL FAN SIFATIDA VUJUDGA KELISHI , UNING RIVOJLANISH TARIXI VA HOZIRGI HOLATI

Reja

• 1. Psixologiya fanining predmeti.
• 2. Yangi davr va psixologiyasi

3. Psixika xaqida tushuncha

4. Aks ettirish psixologik muammo sifatida.

Psixologiya – miyada voqeylikning obrazi sifatida sodir buluvchi psixika xaqidagi, psixik faktlar, qonuniyatlar va psixikaning mexanizmi tug’risidagi fandir, insonning shaxsiy xarakterga ega bulgan faoliyati voqeylikning miyadagi obrazi asosida va shu obraz yordamida qilinadi.

Psixologiya – miyada voqeylikning obrazi sifatida sodir buluvchi psixika xaqidagi, psixik faktlar, qonuniyatlar va psixikaning mexanizmi tug’risidagi fandir, insonning shaxsiy xarakterga ega bulgan faoliyati voqeylikning miyadagi obrazi asosida va shu obraz yordamida qilinadi.

Psixologiya sizi yunoncha «psyuxe», ya`ni jon va «logos», ta`limot degan ma`noni anglatadi.

Sezgi, idrok, diqqat, xotira, tafakkur, Iroda, xayol va boshkalarni psixika yoki psixik jarayonlar deb ataymiz.»

Psixologiyaning predmeti. «Psixologiya» so’zi ikkita grek so’zlaridan - «rxusGge» -jon, Rux va «Logos» - ta`limot, ilm so’zlaridan iborat bo’lib, an`anaviy ma`nodagi inson ruxiy dunyosiga aloqador barcha xodisalar va jarayonlar uning predmetini tashkil etadi. Boshkacha qilib aytganda, Psixologiyaning predmeti xar birimizning tashqi olamni va o’z-o’zimizni bilishimnzning asosida yotgan jarayonlar, xodisalar, xolatlar va shakllangan xislatlar tashkil etadi. Psixologiya buyicha adabiyotlarda uning predmetini qisqacha qilib, psixikadir, deb ta`rif berishadi.

Psixologiyaning predmeti. «Psixologiya» so’zi ikkita grek so’zlaridan - «rxusGge» -jon, Rux va «Logos» - ta`limot, ilm so’zlaridan iborat bo’lib, an`anaviy ma`nodagi inson ruxiy dunyosiga aloqador barcha xodisalar va jarayonlar uning predmetini tashkil etadi. Boshkacha qilib aytganda, Psixologiyaning predmeti xar birimizning tashqi olamni va o’z-o’zimizni bilishimnzning asosida yotgan jarayonlar, xodisalar, xolatlar va shakllangan xislatlar tashkil etadi. Psixologiya buyicha adabiyotlarda uning predmetini qisqacha qilib, psixikadir, deb ta`rif berishadi.

Psixika- bu inson ruxiyatining shunday xolatiki, u tashki olamni (ichki ruxiy olamni xam) ongli tarzda aks ettirishimizni , ya`ni bilishimiz, anglashimizni ta`minlaydi.

Lekin bu qisqa ta`riflardan psixikaga aloqador jarayonlar ongning aks ettirish shakllari ekan, degan yuzaki xulosaga kelish notog’ri bo’ladi. Chunki inson psixikasi va uning ruxiy olamiga aloqador xodisalar va jarayonlar shu qadar murakkab va xilma-xilki, biz ba`zan o’z-o’zimizni xam tushunmay kolamiz. Shunday qilib, psixologiya fani o’rganadigan jarayonlar va xodisalar murakkab va xilma-xil. Ularni o’rganishning ikki jixati bor: bir tamondan, ularni o’rganish qiyin, ikkinchi tamondan oson xam, oxirgi jixati xusisida shuni aytish mumkinki, bu xodisalar bevosita bizning o’zimizga berilgan, ularni uzoqdan qidirish, mavxum analogiyalar qilish shart emas, boshka bir tamondan, ular o’zaro bir birlari bilan bog’lik va umumiy qonuniyatlar va printsiplarga bo’ysunadi.

Lekin bu qisqa ta`riflardan psixikaga aloqador jarayonlar ongning aks ettirish shakllari ekan, degan yuzaki xulosaga kelish notog’ri bo’ladi. Chunki inson psixikasi va uning ruxiy olamiga aloqador xodisalar va jarayonlar shu qadar murakkab va xilma-xilki, biz ba`zan o’z-o’zimizni xam tushunmay kolamiz. Shunday qilib, psixologiya fani o’rganadigan jarayonlar va xodisalar murakkab va xilma-xil. Ularni o’rganishning ikki jixati bor: bir tamondan, ularni o’rganish qiyin, ikkinchi tamondan oson xam, oxirgi jixati xusisida shuni aytish mumkinki, bu xodisalar bevosita bizning o’zimizga berilgan, ularni uzoqdan qidirish, mavxum analogiyalar qilish shart emas, boshka bir tamondan, ular o’zaro bir birlari bilan bog’lik va umumiy qonuniyatlar va printsiplarga bo’ysunadi.

Psixologiyaning predmeti konkret shaxs, uning jamiyatdagi xulq atvori va turli faoliyatlarining uziga xos tamonlaridir, deb ta`riflash mumkin. Psixologiya konkert Fan sifatida psixik faoliyat qonuniyatlarini, uning ruy berishi mexanizmlari va omillarini urganuvchi fandir.

Psixologiyaning predmeti konkret shaxs, uning jamiyatdagi xulq atvori va turli faoliyatlarining uziga xos tamonlaridir, deb ta`riflash mumkin. Psixologiya konkert Fan sifatida psixik faoliyat qonuniyatlarini, uning ruy berishi mexanizmlari va omillarini urganuvchi fandir.

Psixologiya yaxlit va mustakil Fan sifatida odamlarda gumanistik meitalitetning shakllanishiga xizmat qilib, inson omiliga aloqadorligi uning shu yunalishdagi muammolarni ma`lum ma`noda urganadigan barcha fanlar bilan bevosita aloqasini takoza etadi.

Yangi davr va psixologiya. Psixologiya soxasida mukammal darsliklar yozila boshlangan davrga sal kam 160 yil bo’ldi. Shu davr ichida juda ko’plab ilmiy tadqiqot natijalarini o’z ichiga olgan monografiyalar, darsliklar, kullanmalar yozildi.

Yangi davr va psixologiya. Psixologiya soxasida mukammal darsliklar yozila boshlangan davrga sal kam 160 yil bo’ldi. Shu davr ichida juda ko’plab ilmiy tadqiqot natijalarini o’z ichiga olgan monografiyalar, darsliklar, kullanmalar yozildi.

XX asr va uning erishilgan yutuklaridan eng muximi shu bo’ldiki, texnika, elektronika va boshka shunga o’xshash murakkab texnologiyalarni yaratgan inson va uning bevosita kundalik xayoti bilan boglik muammolar ko’payib borishi bilan xarakterlanadi.