ISSN: 2181-2624
www.sciencebox.uz
Special issue
| 2022 “Innovative Research Methods and Methodologies on XXI Century”
Analytical Journal of
Education and Development
134
PEDAGOGIK FAOLIYATDA KREATIVLIKNING ROLI
Soatov Asadulloh Jabborovich, Ph.D
Qashqadaryo viloyat xalq ta‟limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish
hududiy markazi katta o‟qituvchisi p.f.f.d
Karimova Shaxlo Zokir qizi
Shahrisabz tumani 41- umumiy o' rta ta' lim maktabi tarix fani o'qituvchisi
Annotatsiya:
Maqolada
pedagogik
faoliyatda
kreativlikning
roli,
kreativ
mutaxassislarning muhim xususiyatlari, kreativlikni о‘rganishga oid fundamental qarashlar
tahlili, turli xil kompetensiyalar bilan bog‘liq bо‘lgan kreativlikning klassifikatsiyasi yoritib
berilgan.
Tayanch tushunchalar:
kreativlik, kompetentlik, bilim, ko’nikma, malaka, mahorat,
mas’uliyat, qiziqish, qat’iyat, o’z ustida ishlash.
Bugungi kunda har bir pedagog ijodiy faoliyatni tashkil etishda muammoli masalalarni yechish,
muammoli vaziyatlarni tahlil qilish,
shuningdek, pedagogik xarakterdagi ijod mahsulotlarini
yaratishga alohida e‟tibor qaratishi zarur. Muammoli masala va vaziyatlarni hal qilar ekan,
pedagogning masala yechimini topishga ijodiy yondashishi unda hissiy-irodaviy
sifatlarning
rivojlanishiga yordam beradi. Pedagog о„z oldiga muammoli masalalarni qо„yish orqali mavjud
bilimlari va hayotiy tajribalariga zid bо„lgan dalillar bilan tо„qnash keladi. Buning natijasida о„z
ustida ishlash, mustaqil о„qib о„rganishga nisbatan ehtiyoj sezadi. Pedagogning ilmiy-tadqiqot
ishlari va ilmiy yoki ijodiy loyihalarni amalga oshirishi unda kreativlik potensialini yanada
rivojlantiradi. Pedagog о„z-о„zidan ijodkor bо„lib qolmaydi. Uning ijodkorlik qobiliyati ma‟lum
vaqt ichida izchil о„qib о„rganish, о„z ustida ishlash orqali shakllanadi.
Shu o‟rinda kreativ mutaxassislarning muhim xususiyatlarini quyida keltirib o‟tamiz:
1.
Mustaqillik – shaxs standartlari jamoa standartlaridan muhim bо„lib,
qarashlar va baholash
ham noodatiy.
2.
Aqliy jarayonlarning ochiqligi – о„zi va о„zgalarning fantaziyalariga tayyorlik hamda
yangiliklar, noan‟anaviylikni yengil qabul qilish.
3.
Noaniq va hal etib bо„lmaydigan masalalarga nisbatan tolerantlik, konstruktiv faollik.
4.
Estetik tuyg„ularning yuqori
darajasi, gо„zallikni sevish va qadrlash.
5.
О„z qobiliyatlariga bо„lgan ishonch hamda kuchli xarakter xususiyatlari.
6.
Xulq-atvorda kuchlilik va nazokatlilik jihatlarining uyg„unligi.
7.
Yumor hissi va noan‟anaviy holatlarda kulgili jihatlarni topa olish.
Shaxsda kreativlik sifatlarini rivojlantirish uchun dastlab bu tushunchaning mazmuni ustida
tо„xtalib о„tamiz. Kreativlik (lot., ing. “create ” – yaratish, “creative” –
yaratuvchi, ijodkor) –
individning yangi g„oyalarni ishlab chiqarishga tayyorligini tavsiflovchi va mustaqil omil
sifatida iqtidorlilikning tarkibiga kiruvchi ijodiy qobiliyatidir[1].