Паша Йагуб
66
SƏMƏD VURĞUN PADARDA
əbiət vurğunu olan xalq Ģairi Səməd Vurğun
Azərbaycanın dilbər guĢələrini gəzib, təbiətin
gözəlliyindən zövq almağı xoĢlayardı. Onun ən çox
səfər etdiyi bölgələrdən biri də VartaĢin rayonu idi.
Buranın səfalı təbiəti, yaĢıl meĢələri, buz bulaqları
Ģairi çox cəlb edirdi. Odur ki, Vurğun tez-tez bu yer-
lərə qonaq gələr, hər gələndə də Padarlı dostu, kolxoz
sədri iĢləyən Qasımov Hidayətin qüonağı olardı.
Onunla birlikdə bir neçə gün təbiətin qoynunda gəzər,
həm ov edər, həm də buranın füsünkar gözəlliyindən
ilham alaraq, bulaqların baĢında oturub Ģeir yazardı.
Belə səfərlərin birində o, Padar kəndinin qırağındakı
bulağın baĢında “Ceyran ” Ģeirini yazmıĢ və yanındakı
ovçu yoldaĢlarına oxumuĢdu. Aradan bir müddət
keçəndən sonra, Hidayət kiĢi həmin Ģeiri radiodan
eĢidəndə heyrət etmiĢ və sevinclə uĢaqlarına demiĢdi
ki, bu Ģeir bizim kənddə yazılıb və Ģeirin ilk
dinləyicilərindən biri də odur.
Hidayət Qasımov söhbət edərmiĢ ki, Səməd Vur-
ğun ov həvəskarı və sərrast atıcı olsa da, özü hey-
vana güllə atmağı xoĢlamazmıĢ. Adətən bərədə daya-
nıb, ovu niĢan alar, amma tətiyi çəkməyə tələsməzmiĢ.
Qəsdən yubanarmıĢ ki, ovçu yoldaĢları atsınlar. Tə-
biətə gözəllik verən bu yaraĢıqlı heyvanları öldürməyə
Ģairin əli gəlməzmiĢ. Elə ona görə də, Ģeirində
“Qıyma öz qanına boyana ceyran, nə gözəl yaraşır
muğana ceyran”-yazırdı Vurğun.
T
Падар кяндинин енсиклопедийасы
67
idayət Qasımovun ad günündə iĢtirak edən
Səməd Vurğun dostuna bir dənə aynalı
beĢatılan, bir dənə də xəncər bağıĢlayıb. Lakin, Hida-
yət kiĢi rəhmətə gedəndə onun sevə-sevə saxladığı bu
yadıgarı, eləcə də, birlikdə çəkdirdikləri Ģəkilləri qar-
daĢı ġükür saxlamaq üçün öz evinə aparıb. Sonralar
ġükürün evində yanğın baĢ vermiĢ, həmin əĢyalar da
orada yanmıĢdır. Odur ki, böyük Ģairdən Padarlılara
xoĢ xatirələr və burada yazdığı Ģeirlər qalmıĢdır.
Bu yerlərdə Vurğunu xoĢ xatirələrlə yada salan-
lardan biri də Kərimli kənd sakini Yetim Qara idi.
Çörək pulunu maĢın yumaqla qazanan bu zəhmət
adamı, Ģairin səxavətindən ağız dolusu danıĢarmıĢ.
DeyirmiĢ ki, rayonun birinci katibinin maĢınını yu-
yanda üç mant verir, yeri gəldi- gəlmədi üstümə də
qıĢqırırdı. Vurğunun maĢınını yuyanda isə, ondan pul
almaq
istəməzdim,
amma özü zorla cibimə
“iyirmibeĢlik” basardı. MaĢına da baxmazdı ki, necə
yumuĢam.
H
Паша Йагуб
68
GÜLMƏMMƏD KĠġĠ
Rəhman və Rəhim olan Allahın adı ilə.
“Yaxşı əməl heç də (ibadət vaxtı) üzünüzü gün-
çıxana və günbatana tərəf çevirməkdən ibarət de-
yildir. Yaxşı əməl sahibi əslində Allaha, axirət gü-
nünə, mələklərə, kitaba və peyğəmbərlərə inanan,
(Allaha) məhəbbəti yolunda malını (kasıb) qohum-
əqrabaya, yetimlərə, yoxsullara, (pulu qurtarıb, yolda
qalan) müsafirə, dilənçilərə və qulların azad
olunmasına sərf edən, nama qılıb, zəkat verən kim-
sələr, eləcə də əhd edəndə (söz verəndə) əhdinə sadiq
olanlar, dar ayaqda, çətinlikdə və cihad zamanı səbr
edənlərdir. Doğru olanlardır. Müttəqi olanlar da
onlardır”. Quran, “İnək” surəsi , 177-ci ayə.
yədən göründüyü kimi, Allah-təala yaxĢı
əməli heç də təkcə ibadətlə ölçmür, qa-
zancından Allah-yolunda yoxsullara, qohum-əqra-
baya, yetimlərə sərf edən, sözünə düz olan adamları
yaxĢı əməl sahibi kimi qəbul edir.
Belə gözəl əməl sahiblərindən biri də Padar kənd
sakini, el ağsaqqalı Gülməmməd kiĢi idi. XIX-XX
əsrlərdə yaĢayan bu əməlisaleh insan təkcə öz nəslinin
deyil, bütün kəndin görən gözü, qazanan əli, danıĢan
dili idi. O, gözüaçıqlığına, uzaqgörənliyinə görə baĢ-
qalarından fərqlənirdi. Odur ki, kənd camaatı xeyir-Ģər
iĢlərini onunla məsləhətləĢər, rəhbərlər onunla hesab-
laĢardılar. O, öz fədakarlığı, mübarzliyi ilə kənd
sakinlərindən bir neçəsini 1937-ci ildə Ģərlənərək,
A
Падар кяндинин енсиклопедийасы
69
həbs olunmaqdan xilas etmiĢdi. Onun xilas etdiyi
adamlardan biri də, övliya nəslindən olan din xadimi
Feyzullayev Mirməhəmməd Miryunus oğlu idi. Kən-
din sovet sədri erməni GöyüĢ Molla Mirməhəmməd
babanı həbs etdirib, arabaya mindirəndə, Gülməmməd
kiĢi həyatını riskə qoyaraq, sovet sədri ilə mübahisə
etmiĢ və din xadimini azad etmiĢdi. Övliyanın bü-
günki törəmələri var olduqlarına görə, göydə Allaha,
yerdə babalarını xilas edən Gülməmməd kiĢinin
ruhuna dua oxuyurlar.
O, qazancından Allah yolunda xərcləməyi sevərdi.
Həm qohum-əqrəba, həm də kənddə olan yetimlər,
kasıblar, imkansızlar Allahdan aĢağı ona güvənərdilər.
Odur ki, Gülməmməd kiĢi dövrünün xöyreyyəçisi
kimi tanınırdı.
Gülməmməd kiĢi etdiyi yaxĢılıqların əvəzini
Allahdan daim alardı. Belə ki, evindən ruzi bərəkət
heç vaxt əskik olmazdı. O, Nəcabət xanımla ailə
qurdu və Süleyman, Məhəmmədiyyə, Hüseyn adında
üç oğlu, Nazilə adında bir qızı oldu. 1959-cu ildə 106
yaĢında dünyasını dəyiĢdi.
nun oğlu Süleyman Həsənov halal, xalqın eti-
madını qazanan adam olduğundan, Böyük
Vətən Mühəribəsindən qabaq bir neçə kənddə kolxoz
sədri iĢləyib. YaĢlı adamların danıĢdığına görə,
iĢlədiyi dövrdə heç vaxt xalq malına tamah salmadı,
özünü xalqdan üstün tutmadı, onların haqqını və
namusunu qorudu. II dünya müharibəsinə yola düĢən
Süleyman kiĢi geri qayıtmadı. Onun Zalikə xanımla
O
Dostları ilə paylaş: |