O’zbekiston Respublikasi soliq tizimi soliqlarning mohiyati va ahamiyati
Yüklə 105,55 Kb. Pdf görüntüsü
|
| Foydalanilgan adabiyotlar:
1. O‘zbekiston Respublikasining Soliq Kodeksi. Qonunchilik palatasi tomonidan 2007 yil 23 noyabrda qabul qilingan. Senat tomonidan 2007 yil 30 noyabrda ma’qullangan. 2007 yil 25 dekabrdagi O’zbekiston Respublikasining Qonuni № – 136. 2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2007yil 12 dekabrdagi “O‘zbekiston res publikasining 2008 yilgi asosiy makroiqtisodiy ko‘rsatkichlari prognozi va davlat byudjeti parametrlari to‘grisida”gi 744 – sonli qarori. 3. “Soliq tizimi va munosabatlari”. Z.Xo’jaeva, R.Hakimov, A.Abdullaev. Toshkent – 2007 y. 4. A.Jo’rayev. Yuridik va jismoniy shaxslarni soliqqa tortish. “Oqituvchi ”nashriyiot -matbaa ijodiy uyi Toshkent-2007 y. O’zbekiston Respublikasi soliq tizimi soliqlarning mohiyati va ahamiyati Company name 1. О‘zbekiston Respublikasi soliq tizimi 2. О‘zbekiston Respublikasi soliq tizimining mohiyati va ahamiyati 3. Soliqqa tortish tamoyillari va soliqlarning asosiy vazifalari reja: O`zbekiston Respublikasining soliq qonunchiligi soliq va boshqa majburiy to`l о vlarning byudjetga to`l а nish majburiyligi, soliqqa tortishning adolatliligi, soliq tizimining yagonaligi va soliq qonunchiligining oshkoraligi tamoyillariga asoslanadi. Hozirgi v а qtd а O`zbekistonda belgilangan soliqlarning asosiy turlari jahon amaliyotida eng keng tarqalg а n soliq to`lovlarig а to`g`ri keladi. Bu daromad (foyda) solig`i, qo`shilg а n qiymat solig`i, aksizlar, yer solig`i, mulk solig`i va boshqal а rg а t а’ lluqlidir. O`zbekiston Respublikasi hududida soliqlar va boshqa yig`imlar Oliy Majlis tomonidan belgilanadi va bekor qilin а di. Soliql а r va yig`imlar bo`yicha imtiyozlar ham O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi yoki u vakolat bergan davlat organlari tomonidan belgilanadi. O`zbekiston Respublikasi hududida umumiy belgilangan soliqqa tortish tartibi, shuningdek, soliq to`lovchilarning ba`zi toifalari uchun belgilangan alohida (maxsus) soliq tartibi amal qil а di. Soliqq а tortishning umumiy belgilangan tartibi umumdavlat soliqlari va mahalliy soliqlar hamda yig`imlarni to`lashni o`z ichiga oladi. Mulk va yer solig`i O`zbekiston Respublikasining qonunchili к hujjatlari bilan joriy etiladi va uning butun hududida undiriladi. Bu soliq va yig`imlar stavkasining miqd о rl а ri O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadi. Soliq o'z moxiyatidan kelib chiqib uzoq yillarga mo'ljallangan majburiylik munosabatlarini ifodalaydi. Masalan, sovetlar davridagi oborot solig'i 62 yil o'zgarmasdan iqtisodiyotga xizmat qilgan. Respublikamizning soliqlari xam ana shunday uzoq yillarga xizmat qiladigan oddiy, hammaga tushunarli soliqlar bo'lishi kerak. Buning uchun ular Respublika iqtisodiyoti xususiyatlarini to'liq ifoda eta oladigan ilmiy asoslangan bo'lishi kerak. Soliqlar faqat davlatniki bo'lganidan ular markazlashgan pul fondiga (byudjetga) tushadi. Boshqa fondlarga tushmasligi kerak. Bizning respublikamizda xamma soliqlar umumiy fondiga tushadi. Undan davlat asosan ijtimioy ximoya va boshqa ijtimoiy zaruriy maqsadlarda foydalanadi. Soliqlarning moxiyatini ochishda ularning eng avvalo majburiy to'lovlar ekanligi ko'p iqtisodchilar tomonidan ko'rsatiladi. To'g'ri soliq munosabatlarida majburiylik mavjud, bu majburiylik demokratiyaning oliy timsoli bo'lmish parlament qarori, qonuni bilan kiritiladi, davlatning qattiq talabi e’tiboriga olinadi. Soliq moxiyatini ochishda esa soliqchi va soliq to'lovchilar o'rtasidagi obyektiv pul munosabatlarini xarakatini o’rganish bilan amalga oshiriladi. Soliqlar xamma pul munosabatlarini emas, balki soliq obyektlari bo'lmish daromad, qiymatni taqsimlash, qayta taqsimlashdagi pul munosabatlarini bildiradi. |