Microsoft Word turkcess ozet kitap docx



Yüklə 2,88 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə103/115
tarix19.10.2018
ölçüsü2,88 Mb.
#74851
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   115

 
 
 202
 
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve 
Sosyal Bilimler Sempozyumu  
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
 
IV. International Symposium on Educational and 
Social Sciences in Turkish Cultural Geography  
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
 
Mega Etkinliklerin Kent Mekânına Ekonomik Yansımaları: Formula1 Azerbaycan 
Grand Prix Örneği 
Nurhodja AKBULAEV 
Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi-UNEC 
nurhoca@gmail.com 
 
Yusif ALİYEV 
Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi-UNEC 
aliyev.yusif@gmail.com 
 
Birçok  destinasyonda  bölgesel  turizm  gelirlerini  arttırmak  amacıyla,  son  yıllarda  etkinlik  turizmine 
ağırlık verilmektedir. Ziyaretçilerin yaptıkları harcamalar göz önünde bulundurulduğunda olimpiyatlar, Grand 
Prix’ler ve şampiyonalar gibi etkinliklerin bölge ekonomilerine önemli katkılar sağladığı görülmektedir. Bunun 
en önemli nedeni bu tür etkinliklere katılan ziyaretçilerin yüksek gelir grubundan ve katılımda devamlılık gösteren 
bir  özelliğe  sahip  olmasıdır.  Spor  etkinliklerine  katılan  ziyaretçilerin  bölge  içinde  yaptıkları  harcamaların 
ekonomiye  doğrudan,  dolaylı  ve  uyarılmış  olmak  üzere  üç tür etkisi  bulunmaktadır.  Bu çalışmanın  amacı,  bir 
turizm etkinliği olarak değerlendirilen 2016 ve 2017 Formula One Azerbaycan Grand Prix’sine katılan yabancı 
ziyaretçilerin  yapmış  oldukları  harcamaların  bölge  ekonomisi  üzerindeki  doğrudan,  dolaylı  ve  uyarılmış 
etkilerinin  ortaya  çıkartılmasıdır.  Bu  araştırmada  Formula  1  spor  etkinliğinin  seçilmesindeki  etkenler;  bu 
etkinliğin bütün dünyada bilinen ve çok sayıda ziyaretçi çekebilen bir spor etkinliği olması ve etkinliğin devamlılık 
arz etmesidir. Ülkede gerçekleştirilen etkinliğin olumlu ve olumsuz yönlerinin ölçülmesinde temel unsurlardan 
biri  söz  konusu  etkinliğin  ekonomik  etkileridir.  Gerçekleştirilen  etkilerin  ekonomik  etkilerinin  belirlenmesi  ile 
sonraki yıllarda benzeri etkinliklerin planlanması ve geliştirilmesinde önemli araçlardan biridir. Aynı zamanda 
etkinliğe katılan ziyaretçilerin profillerinin ve harcama şekillerinin belirlenmesi ile ulaşılması düşünülen hedef 
kitlenin  istek  ve  beklentilerine  uygun  pazarlama  stratejilerinin  geliştirilmesinde  yardımcı  olmaktadır.  Bu 
araştırma, Formula 1 etkinliğinin ilk kez yapılması nedeniyle farklı bir öneme sahiptir Bu araştırmanın sonucu ile 
ortaya çıkan bulgularla birlikte etkinliğe katılan turistlerin profillerinin ve harcama türlerinin belirlenmesi ve bu 
harcamaların ekonomiye katkılarının ortaya çıkartılması ile bundan sonra bu ve benzeri etkinlikler için yapılacak 
çalışmalara bir taban oluşturması düşünülmektedir. 
Azerbaycan, Mega etkinlik, Formula 1 Grand Prix, ekonomik etki. 
 
 
 


 
 
 203
 
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve 
Sosyal Bilimler Sempozyumu  
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
 
IV. International Symposium on Educational and 
Social Sciences in Turkish Cultural Geography  
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
 
İnsanların Alışveriş Merkezleri ile İlgili Görüşleri: Bakü Örneği 
Dr. Şahin EKBEROV 
sahinekber@gmail.com 
Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi / UNEC 
Türk Dünyası İşletme Fakültesi, İktisat ve İşletme Bölümü 
ÖZET 
Çalışmanın amacı, insanların alışveriş merkezleri ile ilgili düşüncesini ortaya koymaktır. Veri toplama 
yöntemi olarak  anket yöntemi  belirlenmiştir.  Anket  örnekleme  internet  üzerinden  dağıtılmıştır.  255 anket  elde 
edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS-24 programlarıyla analiz edilecektir. Alışveriş merkezlerinin ister alış-veriş, 
isterse de eğlenceni birarada sunması onları insanlar arasında popüler mekanlar yapmaktadır. Azerbaycan`da 
da bu eğilim sözkonusudur. Bu açıdan insanların alışveriş merkezleri hakkındaki düşüncelerinin ortaya konulması 
önemli olmaktadır. 
Anahtar Kelimeler: Alışveriş merkezleri, Azerbaycan. 
 
 


 
 
 204
 
IV. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Eğitim ve 
Sosyal Bilimler Sempozyumu  
27-30 Haziran 2018/Bakü-Azerbaycan
 
IV. International Symposium on Educational and 
Social Sciences in Turkish Cultural Geography  
27-30 June 2018/Baku-Azerbaijan
 
Türk Dillərinin Frazeologiyasi Elmi Tədqiqatlarda 
 
Təranə XƏLİLOVA  
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti (UNEC) 
Filologiya elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent  
txalilova1962@gmail.com
 
 
Türk dillərinin müqayisəli tədqiqi ilə bağlı  Azərbaycan dilçiliyində XX əsrin ortalarından başlayaraq bir 
çox işlər görülmüşdür. Yəni, ölkəmizdə bu sahəyə böyük diqqətlə yanaşılmış, alimlərimiz türk dillərinə, onların 
müqayisəli şəkildə öyrənilməsinə böyük diqqət yetirmişlər.Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan türkoloji araşdırmaların  
aparıldığı ən böyük  mərkəzlərdən biri olmuşdur.Sevindirici haldır ki, bu ənənə müstəqilliyimiz dövründə davam 
və inkişaf etdirilməkdədir. Eyni zamanda, türk xalqlarının bir-biri ilə yaxınlaşması, əlaqələrin genişlənməsi indi 
daha sanballı elmi işlərin yazılıb araya-ərsəyə çıxarılmasına geniş  imkanlar yaratmışdır. 
Oğuz qrupu türk dillərindən türkmən dilinin frаzеоlоgiyаsı ХХ əsrdə gеniş şəkildə tədqiq оlunmuşdur. 
K.Bаbаyеv türkmən dilindəki frаzеоlоji vаhidlərin struktur-sеmаntik təhlilini аpаrmışdır. M.Аbdurахmаnоvа bu 
dildəki  sаy  kоmpоnеntli  frаzеоlоji  vаhidləri  tədqiq  еtmiş  və  çох  mаrаqlı  fаktlаr  аşkаrlаmışdır.  Türkmən  dili 
frаzеоlоji  vаhidləri  də  dаhа  çох lеksikоqrаfik  cəhətdən tədqiqаt  оbyеkti  оlmuşdur. Frаzеоlоji  vаhidlər  ən  çох 
ingilis və rus dilləri ilə müqаyisədə öyrənilmişdir. Türkmən yаzıçılаrının əsərlərində işlədilən frаzеоlоji vаhidlər 
də аlimlərin tədqiqаt mövzusu оlmuşdur. [6, s.25
] 
Türkoloji tədqiqatlarda sabit söz birləşmələri də araşdırıcıların diqqətindən yayınmamışdır. Həmin dildə 
bu birləşmələrə aid problemlər barədə A.N.Kononovun yürütdüyü fikirlər maraq doğurur. [8, s.373
] 
S.N.Muratov xalis frazeoloji idiomlar, sabit söz birləşmələri, leksik-frazeoloji idiomlar adı ilə frazeoloji 
birləşmələrin  bir  neçə  növünü  göstərir.  Müəllif  frazeoloji  birləşmələrlə  sabit  söz  birləşmələrinin  fərqini 
göstərməyə çalışsa da, öz fikrində dolaşıqlıq yaradır. Çünki o, komponentlərdən birinin müstəqil mənası olmayan 
tərkibləri də frazeoloji ifadə kimi götürür. 
Türkologiya  elmində  frazeoloji  vahidlərin  təsnifində  yeni  bir  mərhələni  V.V.Vinoqradov  açmışdır. 
V.V.Vinoqradov  frazeoloji  vahidlərin  semantik  strukturunu  vermiş  və  onları  təsnif  etmişdir.  Onun  təsnifatının 
əsasını frazeoloji söz birləşmələrində komponentlərin mənası ilə yaratdıqları frazeoloji vahidin ümumi mənası 
arasındakı münasibətlər təşkil edir[9
]. Qeyd edək ki, V.V.Vinoqradovdan sonra bu məsələdən bəhs edən müəlliflər 
frazeologiya sahəsində onun təsnifatını əsas götürürlər. 
Z.Q.Uraksinin  «Фразеология  башкирского  языка»  əsərinin  [11
]  başqırd  dilində  frazeologiyanın 
sistemli  şəkildə  öyrənilməsində  rolu  böyükdür.  Müəllif  burada  frazeoloji  vahidlərin  semantik,  qrammatik  və 
sintaqmatik  planda  analizini  vermiş,  frazeologizmlərin  paradiqmatik  və  transformatik  qarşılığını  göstərmiş, 
etimoloji  cərgəsini  açıqlamış  və  onların  digər  türk  dillərinin  və  monqol  dilinin  materialları  əsasında 
müqayisəsində mənbə- məxəzlərini və s. göstərmişdir 
S.T.Nauruzbayeva da həmçinin «Фразеологические единицы в каракалпакско-русском словаре» adlı 
monoqrafiyasında qaraqalpaq dilində olan frazeoloji vahidlərin monqol və bir neçə türk dilləri ilə müqayisəsinə 
aid misallar göstərmiş, onların şərhini vermişdir [10]. 
Dilçilik elmimizdə frazeologiya, onun növləri, xüsusiyyətləri və mənbələri haqqında ilk geniş məlumata 
M.Hüseynzadənin  1954-cü  ildə  çapdan  çıxmış  "Müasir  Azərbaycan  dili"  kitabında  rast  gəlirik.  Müəllif  doğru 
olaraq dilimizdə frazeoloji birləşmələrin xalqın həyatı ilə bağlı olduğunu göstərir [5]. O, həmçinin idiomların 
frazeoloji birləşmələrin başqa növlərindən fərqli xüsusiyyətlərini qeyd etməklə, onların dilimizdəki mənbələrini 
də açıqlayır. Müəllif sonra yazır ki, frazeoloji birləşmələr sabit söz birləşmələridir [5, s. 32-35].  
M.Hüseynzadədən sonra bu sahə S.Cəfərovun diqqətini cəlb etmiş və o, "Azərbaycan dilində idiomlar" 
adlı  məqalə  yazmışdır.  Sonra  müəllif  "Müasir  Azərbaycan  dilinin  leksikası"  kitabında  [2]  frazeologiya,  onun 
növləri, xüsusiyyətləri haqqında geniş bəhs etmişdir. Həmin kitab 1982-ci ildə yenidən təkmilləşdirilərək ikinci 
dəfə  nəşr  edilmişdir  [3].  Bu  nəşrdə  frazeologiya  haqqında  daha  ətraflı  məlumat  verilir.  S.Cəfərov  burada 
frazeologiya bəhsində öyrənilən sabit söz birləşmələrinin aşağıdakı növlərini verir: idiomlar, ibarələr, hikmətli 
sözlər,  atalar  sözləri,  zərbi-məsəllər,  tapmacalar.  Göründüyü  kimi,  S.Cəfərov  sabit  söz  birləşmələrinin  geniş 
anlayış ifadə etdiyini bildirir. 
Ə.Dəmirçizadə  "Azərbaycan  dilinin  üslubiyyatı"  [3,  s.  168-179] kitabında  frazeologiyaya toxunmaqla 
idiomatik vahidlərə geniş yer vermiş, onların üslubi xüsusiyyətlərini təhlil etmişdir. Ə.Dəmirçizadənin fikrincə, 
idiomlar bütün üslublarda, ən çox isə bədii üslubda işlənir. Müəllif burada idiomları üç qrupa bölür: idiomatik 
sözlər, idiomatik ifadələr və idiomatik cümlələr [3, s. 170]. 
XX əsrin 60-70-ci illəri Azərbaycan dili frazeologiyası tarixində ən uğurlu dövr olmuşdur. Belə ki, bu 
dövrdə dilçiliyimizdə frazeologiya sahəsində xeyli iş görülmüş, məqalələr və bir neçə dissertasiya işi yazılmışdır.  


Yüklə 2,88 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   115




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə