26
beharamlarını və onlara havadarlıq edən iranlı mübəlliğləri atəşə
tutur. Minbərlərdə, camaat namazlarında islamın qüdsiyyətin-
dən, tarixən müsəlmanların kafirlərə qarşı ölüm-dirim müba-
rizəsi aparan din mücahidlərindən bəzi mollanümaların özlərinin
bir cib qazancları xatirinə müsəlmanlığı, islamın düşmənlərinə,
kafirlərə qarşı amansız olmaq çağırışlarını ayaqlar altına salan-
ları rüsvaylıq sütununa bağlayır:
nanmıram gözlərimə,
Dərk etmirəm...
Güney Azərbaycanda
Bu cinayət edən ölkəyə -
Ticarətə gedən kim,
Yardım edən kim...(23, s.108).
Tarixən əməl ilə düz gəlməyən iddianın sonu həmişə
rüsvaylıqla bitmişdir. Şairin cəmiyyəti hədələyən məsələlər
sırasında ən təhülkəli, hətta, ermənidən belə təhlükəli düşmən
sadəcə olaraq adını dilə gətirəndə belə nifrətini gizlədə bilmədiyi
rüşvət xəstəliyidir. Bu yolla, sərvət, var-dövlət qazananların
həyatlarını yaşayış yox, əzab hesab edir. Müəllifin inamına görə
rüşvətlə mübarizə söhbəti ortaya gələndə bu iyrənc xəstəliyə
tutulanların mərəzi şiddətlənir.
Ş
airin inamına görə qayğısız, şad, sevinc içində yaşanan
ömrün bir günü rüşvətlə əldə edilən vəsaitlə təmin edilən şə-
raitdə keçən milyon ilə dəyər. Bu da şairin inamıdır-rüşvətxorluq
xəstəliyinə mübtəla olanların dərdlərinin çarəsini hələ kəşf edən
olmayıb:
Rüşvətlə mübarizə
Qorxu salıbdır
Məmurların ürəyinə.
Biri xəstələnib,
Yataqdadı soyuq dəymədən...
27
Biri qaçıb ölkədən,
stəyir gizlədə yığdığı pulları...
Yarəb.
Nə olacaq
Bu məmurların axırı? (25, s.63).
Rüşvətə başqa ünvanlar verənlərin də cılızlıqları şairin
gözündən yayınmır. Belə qondarma və məkrli ünvanlardan biri
də bundan ibarətdir:
Bu ölkədə
Rüşvətə “hörmət” deyirlər...
Allah sənə rəhmət eləsin,
Sabir.
Eşidsən heyrət edərdin yəqin
Və hörmət sözünün
Bu sayaq alçalmağına.
Və sözlərin
Daş olub yağardı
Bu hörmətsizlərin başına (23, s.81).
Ş
air həyatda görüb rastlaşdığı hadisələri tərənnüm etmə-
yin simasında rüşvətin törətdiyi eybəcərliklərdən odu-alovu oxu-
cunu qarsalayan bir yanğı ilə söz açır:
Mən tənqid edirəm –
O pulu, sərvəti ki,
Yığışsın fərdlərin əlində.
Onlar cənnət yaratsınlar
Xalqı yandıran, yaxan
Kasıblığın üstündə (34, s.23).
Həyata şairin misralarının bəxş etdiyi bəsirət gözü ilə
baxdıqda onun nə qədər haqlı olduğu azacıq belə şübhə
28
doğurmur. Bunun üçün vətən torpağının ən səfalı güşələrini qəsb
edib, ailə üzvlərinin hər birinin adına saldırdığı villalara, “Bağ”
ünvanlı qalaların nəhəng dəmir qapılarının himayəsində hər ailə
üzvünə məxsus xarici markalı minik maşınlarına nəzər salmaq
kifayətdir.
Aqillər doğru demişlər: xalqın sərvəti elə bölünməlidir
ki, hər cəmiyyət üzvünə ədalətli pay çatsın. Əgər birisi rüşvət
yolu ilə qəsb etdiyi sərvətdən harınlayırsa, deməli cəmiyyətin
digər üzvləri bunun əzabını çəkirlər, daha doğrusu çəkməlidirlər.
Bu isə vətən ünvanlı məkanda məskunlaşanlar üçün faciəyə
bənzər fəlakət doğurmaya bilməz. Şairin incəliklərinə qədər
tanış olduğu həyatdan tərənnüm yolu ilə təqdim etdiyi bir
nümunə:
Ə
la oxuyub
Təhsil dövrəsində,
Amma hələ də işsizdir –
bu əlaçı qız.
Alim atasının
pulsuzluğuna görə!(34, s.27).
Ölkədə alim atanın əlaçı qızının düçar olduğu bu
acınacaqlı hal rüşvətxorluğun törətdiyi faciəyə çox ibrətamiz
nümunədir.
Ş
airin yaradıcılığında yüksək qiymətləndirilməyə layiq
nüyanslardan biri - əlbəttə, vurğulayım ki, biri rüşvət adlı aman-
sız qarətçilik yolu ilə varlanan, harınlayan soyğunçuların ün-
vanları ilə oxucularını tanış etməkdə çox cəsarətli, inadcıl
olmasıdır. Onun üçün bütöv vətənin hansı guşəsində dinini, ima-
nını, əqidəsini, ciblərini doldurmaq xatirinə hərraca qoyanların
fərqi yoxdur:
Başçılar güdürlər ciblərini,
Talayırlar ölkəni.
29
Budur tariximizin səhvi –
Düşünmürlər milləti,
Yalnız düşünürlər özlərini (33, s.31).
Vətəni, xalqın sərvətini talayanların törətdikləri faciələri
ş
eirin məntiqi ilə açıb ağartmaq üçün öz həyatından gətirdiyi
nümunələr çox ibrətamizdir. Bir həqiqətin tərənnümü rüşvət və
karrupsiyanın törətdiyi faciəyə tutarlı nümunədir:
Təbrizdən çıxandan sonra
Mənim istedadıma
Şə
rait yarandı, qürbətdə.
Sinifimizin əlaçısı isə
on beş yaşında
dünyasını dəyişdi –
yoxsulluqdan (34, s.29).
Ölkədə cavanların qarşılaşdıqları müşgüllər, onların
həyatları ilə yaxından tanış olan şair üçün xüsusilə ağırdır.
Çünki, bu çətinliklər həm şair, həm də pedoqoq kimi onun
çiyinlərinə ağırlıq edir. Xatırladım ki, həyatda əli çatan gənclərə
kömək etməkdə şair heç vaxt əməyini əsirgəməmişdir. Belələri
sırasında sonralar bir alim kimi şöhrət qazanan Kazım Uskui,
brahim Təbrizi, Həsən Məhəmməd oğlu, Məmmədrza Təbrizi
kimi gənclərin adlarını xatırlatmaq olar. Şair qəlbində, şüurunda
həmvətənlərinin həyatları ilə əlaqədar törənən nigəranlıq üçün ən
faydalı məlhəm onlara köməyini hesab etmişdir:
stedadlı kasıb uşaqlar qalıblar
Bucaqlarda.
Ə
fsus,
Cəhalət, savadsızlıq, rüşvət –
Ayaq tutub yeriyir təhsildə (33, s.46).
Dostları ilə paylaş: |