BÖYÜK B Y
Ey böyük b y, biz s n verdiyin t xt M nim di l rim t k ovraq olubdu Çürüyübdür
pay l ri s rb s r, Bir tutumdan h l alçaq olubdu. Pozulubdu, da lıbdı dörd yanı; g r
gönd r s n usta Sehranı, Y qin bil ki, yoxdur qurmaq imkanı Bir növ il g rd n-bucaq
olubdu. Bir pay sin mıx çalmı am danaya, Birisi g lm di heç ovsanaya, Birin övr t paz
yondurub hanaya, Birind n bir c b toxmat olubdu. Da ılıb iqlimi- ran dönüb, Yıxılıb
s rayi-viran dönüb, yilib- qam ti-piran dönüb, Tamam paç l ri çoynaq olubdu.
Neyl sin, i l nir müdd td n b ri, Qalmayıbdı h rgiz nlik s ri; Sındıqca yonulub
dö m l ri, n uzunu iki barmaq olubdu. p il ba -ba a çatmalı deyil, Götürüb oca a
atmalı deyil, O q d r güd lib-yatmalı deyil, U aq be iyind n qıvraq olubdu. Lazımdı
qocadan eyl m k h z r, Ölm yi övladır, bihud g z r, h r zaman uzansam böyrümü
z r, Sanasan ki, quru qaltaq olubdu. Nat van m bir m n küc eyl r, Heç bilm z m
yerd yatan neceyl r. Ta sübh d n qa ınmaqdan gec l r Var ndamım dırnaq-dırnaq
olubdu. R ncü t b s r etm z qalına, Ax amad n yük götür dalına. M n z rdü
z if m, xo a halına H r kim ki, s nin t k topçaq olubdu. B rab r g r kdir uzunu,
eni, Qorxuram t ng ola, incid m ni, Çünki il yarımdır bizim keyv ni Yatmaqda
m niml ortaq olubdu. Ey m d ni-s xa, ey kani-k r m, G r kdir gözlüy ad mi
ad m; B x eyl Zakir bir t xti-möhk m, Qoyma, xabgahım çardaq olubdu.*/ BÖYÜK
B Y I /*Böyük b yin xanimanı abadan, Biz bazi-k m ikarı gönd rmi ; Quyru u
yox, hp rinin üçü yox, Bir naqisi-dilazarı gönd rmi . Dem , deyir yalan filani
mana, L n t ol kims y dediyin dana. Qanadı, quyru u, pe k di sana, Saf topaldı
barmaqları, gönd rmi . H vayi-seydd n en n zamanda, Möhn t tüyuruna min n
zamanda, Bo l il teyr dön n zamanda S kib, s kib biz sarı gönd rmi . Bir il
verib ol M h mm d dar aya, O da süvar olub qulan yor aya; Qanıq edib sa sa ana,
qar aya, Görüb ki, yamandır karı, gönd rmi . Turac çolpasına üz tutar t k-t k,
Gözün yumar bozu, xoruzu görc k, Xan -nüzul imi l l Qurban t k, Ba dan edib ol
yassarı, gönd rmi . H r zaman ki, plov dü s xa ıma, Zo al axtasıdır qara,
a ıma; limd n çıxan t k qonar ba ıma, Bir sahibi-etibarı gönd rmi . N q d r
aparıb ataram gen , M nd n qd m görr m g libdir yen . Bu növi qu olmaz m g r
ki, m n Bir b ladır göyd n tarı gönd rmi ?! st r uzaq apar, ist r yavu a,
Qayıt g l, özünü verm sovu a; Ax am g l c kdir k nd tovu a, Lazım deyil
intizarı, gönd rmi . Xo ünn k olaydı Fatim kimi, Özg ill tinin yox idi mi.
l g lm z, çox incidir ad mi, B dr vi ü d v tvarı gönd rmi . Paçab ndi mal
gönünün de m si, ikarıdı keçi qılı e m si; Ma allah, bo azının ke m si,
Müh yyadır h r bir karı, gönd rmi . Qumrovunun s si bir növ il b m, Çatı boyu
olsa, e itm z ad m, Al tü asbabı olaydı möhk m, Tapaydıq it nd barı, gönd rmi .
B hl sini dem yin, avar dir, M nim kürküm kimi par -par dir. Günd bir cüc d n
günüm qar dir; Canımıza alovları gönd rmi . Tapmadım cahanda bir yari-d msaz,
Çox c fasın ç kdim, v fa gördüm az; Dost dosta gönd rir bazi-diln vaz, O da m n
ahü zarı gönd rmi . Bunların i l ri cüml t lt ldi, T lt l i d n fayda
yoxdur,-m s ldi. Özü yolda öldü, c l si g ldi, Dada ı da bir bimarı könd rmi .
Zakir, bundan artıq d xi söz dem , Batırma o lanı üss y , m . Bel ... adam
verm z ad m ; lb tt , bu imi varı, gönd rmi .
U A MOLLALARI HAQQINDA
Heyf, s d heyf, bu i bulmadı ncam yen . Ül ma özl rini eyl di b dnam yen . i y
d sti-q za s ngi-c fa ya dırdı, i v sındı bu gün rövn qi-islam yen . Var idi
m dr s y r b ti x lqin, qov a Dü dü nahaq yer ortaya bu ax am yen . O q d r
keçm di ki, sülh binası pozulub, Bir-bir ıllaq atar eyx ki- yyam yen . Du h mkas vü
h msöhb t idi, eyl rl r Haliya bir-birinin küfrüni elam yen . Neç müdd tdi k sad olmu
idi, oldu r vac hrü bazard latailü dü nam yen . Görm dik biz buların dövrd bir eydi-
rif, Oldu m sdud d ri-zikr bu bayram yen . Zövqü övq il s h rd n r hi-m scid
tutduq, Zarü m hzun qayıtdıq h m nakam yen . Misli-s yyadi-c fapi yer dan s pib,
H r bir növ qurar mür i-dil dam yen . Yekc h tlik pozulub oldu q l m t k düz ban,
Yazılır amü s h r t nl pey am yen . Bu n sazi , bu n islah, çıxıb m nb rd , ki gün
keçm di dü dü i eyham yen . Bu sif tl bel , biz naqisi gör, onlardan K sm zik hiç
ölünc t m i-xam yen . Var bir qabilü kamil, ona da hli-nifaq Ta dinib, derl r, olubdur
ki i s rsam yen . X l ti-xosrovi-d hr eyl di ngü tnüma, Oldu ta M mm d li sahibi-
nan yen Var ümidim ed knyaz bu p rxa bina, Taz d n hli-vilay t tuta aram yen .
S DAQ TL DOSTLAR HAQQINDA
Bir tısba a, bir k s y n, bir qar a Yolda olmu idi bundan sabiqa. Pakiz m kanda
tutuban v t n, Asibi-d hrd n asud , eym n. Övqat keçirirdi yazü yayü qı , Ey ü nu
m
ul idi bit vi . Bir ahu ol yer eyl yib güzar, Üç ik n h md mü h mrah oldu çar.
S h rd n da ılıb h r bir yana, Günorta zamanı g lib m kana, Ba ından keç ni eyl rdi
söhb t; Bu hal il dolandılar bir müdd t. ttifaq n, bir gün g lm yib ahu, Aldı yolda ların
canını qay u. Qar aya dedil r: "dur, aç p rü bal, G tir biçar d n biz bir hval. ay d
ki, f qiri, xudan k rd , Dam salmı ola s yyad bir yerd " Bim ksü t v qqöf ovc qalxıb
za , Dolanıb h r t r f ed rk n soraq, Gördü ki, heyvanı s yyadi-bir hm, Üqub ti-h qd n
eyl m yib v hm, Tutub, l-aya ın barlayıb möhk m, Atıb gün qar ı, özü gedib h m.
Dami-t zvirini qurubdu gen , ay d özg ikar sala ç ngin . Ahuyi-pab nd verib t s lli,
Qanadı on is , eyl yib lli. G lib h mr hl r g tirdi x b r, Bir par nal vü iyv n etdil r.
T k llüm g lib dedi k s y n: "Onun ncamını yax ı bill m m n. M ni qanadının üstün
götür, O yer ki, ahunu görübs n, yetir. Be-hövli-qüvveyi-xaliqi-zülm n, Bir l hz d
b ndin par qıllam m n". Bu t dbiri h m eyl yib p s nd, Oldular, filcüml , dil adü
xürs nd. K s y ni qar a alıb dalına, Olan gücün verib p rü balına, Bir zaman yetirdi
ahuya mu i, Qalmamı dı s brü q rarü hu i. Z rbi-d ndan il k sib k m ndin, Bir
nd k qalmı dı d f ed b ndin, Gördül r tısba a üftanü xiyzan, Özünü yetirdi ol
yer nalan. Z bani-t rrüz etdil r diraz, Söyl dil r: "bu n i di, anlamaz?! N
fikr il g ldin buray , gör k, S nd n biz olacaqdı n köm k? M g r ki, g l nd
s yyadi-pürf n Biz qaçaq, qalasan aralıqda s n! O da biz ola lahidd da ,
G r kdi dübar çalaq l-aya ". Dedi: "ey yarani-ba-istiqam t, Ayini-dostluqda