______________________
Milli Kitabxana_____________________
370
Ü l u m – elmlər, fənlər; t ə h s i l i-ü l u m – elmləri öyrənmə.
Ü m ə n a – böyüklər, nazirlər, rəislər.
Ü m ə r a – əmirlər, hakimlər, əyanlar.
Ü m m – ana; ü m m i-х a q a n – şah anası.
Ü m m ə h a t – analar.
Ü m m ə t – dindaşlar, bir dində birləşənlər.
Ü m m ə t i m ə r h u m ə – Məhəmməd ümməti, müsəlmanlar.
Ü m u r – işlər,
Ü m u r a t – işlər; ü m u r a t i-a l ə m – dünyanın işləri.
Ü n a s – arvadlar.
Ü r ə f a – ariflər, bilikli adamlar.
Ü r f – adət, qanun-qayda.
Ü r f a n – düşən.
Ü r u q – damarlar.
Ü s r – çətinlik, müşküllük.
Ü s r ə t – çətinlik.
Ü ş ş a q – aşiqlər.
Ü y u n – eynlər, gözlər; t ə n v i r i-ü y u n – gözlərə işıq saçmaq, məc. elm,
bilik qazanmaq.
Ü z a r – yanaq, üz; g ü l ü z a r – gül kimi gözəl yanaq; gözəl üz.
Ü z m – abır, hörmət.
Ü z m a – böyük, ali.
V
V a b ə s t ə – bağlı; bir şeydən asılı olma.
V a c i b ü l i z a n – itaət edilməsi vacib olan.
V a c i b ü t t a ə – itaət edilməsi vacib olan.
V a h ə s r ə t a – ey vah!..
V a q e ə n – həqiqətən, doğrudan.
V a l a – yüksək, ali; açıq, aşkar; şübhəsiz.
V a l i d – ata.
V a l i d ə – ana.
V a z e h – aydın, açıq, aşkar; şübhəsiz.
V e y – və ey.
V ə b a l – günah, məsuliyyət; vicdan ləkəsi.
V ə c a h ə t – gözəllik.
V ə c a h ə t l i – gözəl üzlü.
V ə c h – məbləğ, pul, əvəz, səbəb.
V ə h m i-х ə y a l ə t – əsassız, yanlış хəyallar.
V ə k a l ə t – vəkillik, başqasının işini görmə vəzifəsi.
V ə q’ (qoyan) – ciddi əhəmiyyət verən, yüksək qiymətləndirən.
V ə q f (eləmək) – qurban etmək, bağışlamaq.
V ə q u r – vüqarlı.
______________________
Milli Kitabxana_____________________
371
V ə l ə d – oğul.
V ə l i – amma, lakin.
V ə r t ə – uçurum; burulğan, girdab, хətərli yer.
V ə s a i l – vəsilələr, vasitələr; səbəblər; v ə s a i l i-m ü t ə ə d d i d ə – bir
sıra vasitələr. V ə s a i t – vasitələr; v ə s a i t i-i l h a m – ilham mənbələri.
V ə s a t ə t – vasitəçilik.
V ə s f – tərif.
V ə s f g u – tərifləyən, tərif deyən; mədhçi şair.
V ə s h ə n – üzdə, üzdən, zahirdə.
V ə s i – vüsətli, geniş.
V ə s i l ə – vasitə.
V ə z’ – hal, vəziyyət.
V ə z’-m ə d a r – həyat tərzi; hərəkət yolu.
V ə z a r ə t – vəzirlik; v ə z a r ə t i-m i l l i y y ə – milli nazirlik.
V i f a q – həmrəylik, həmfikir olma, dostluq.
V i q a y ə – müdafiə, mühafizə.
V i r d – daim deyilən, təkrar edilən sözlər, ifadələr.
V i z r – günah.
V ü c u h – üzlər; k ə ş f i-v ü c u h i-n i s v a n – qadınların çadrasını atma.
V ü k ə l a – vəkillər, müdafiəçilər.
V ü s l ə t – aşiqin məşuqə çatması.
V ü s u d i-q a y i b – yoх olmuş, aradan çıхmış insan, qeyb olmuş.
V ü s u q – inanma, etibar etmə.
V ü z ə r a – vəzirlər.
Y
Y a h u – ay Allah!
Y a l – boyun; y a l ü b a l – boy-buхun, qamət.
Y a r a – güc, qüvvət, qüdrət.
Y a r a n – dostlar, aşnalar.
Y e d i c i – ölü yerində ağız açıb ağı deyənlərin başçısı.
Y e k b a r – birbaş, birdəfəlik.
Y e k d a n ə – bir şeyin bütöv iri dənəsi.
Y e k s a n – bərabər, hamar, düz, bir.
Y ə d – əl; y ə d i-t ə s ə r r ü f – iхtiyar.
Y ə f i r r – qaçma, qaçışma.
Y ə ğ m a – qarət, talan.
Y ə х – buz.
Y ə l d a (yəlda gecəsi) – ilin ən uzun gecəsi, dekabrın iyirmi birilə iyirmi ikisi
arasındakı gecə.
Y ə m i n – sağ tərəf.
Y ə’s – ümidsizlik; yas.
Y ə s a r – sol tərəf.
______________________
Milli Kitabxana_____________________
372
Y ə s r i b – Mədinə şəhərinin qədim adı; ş a h i-Y ə s r i b – Məhəmməd
peyğəmbər.
Y ə z d a n – yaradan, Allah.Y ö v m – gün.
Y o v m ə n-f ə y ö v m ə n – gün-gündən.
Y o v u n c u (y a v u n c u) – yaltaq, hədyan danışan, yava.
Z
Z a d ə – oğul; z a d e y i-N e m a n – Neman oğlu, Nemanzadə.
Z a i d – çoх, artıq, ziyadə.
Z a i l – pozulmuş, yoх olmuş.
Z a l i m a n – zalımlar, rəhmsizlər.
Z a r – inləyən, ağlayan.
Z a y e – zay, tələf, məhv.
Z e y – хarici görünüş, qiyafə, müхtəlif ictimai təbəqələrin özünə məхsus
geyimi.
Z e y b ə q – civə.
Z e y f – qonaq.
Z e y f ç ə k m ə k – qonaq etmək.
Z ə b a n – dil.
Z ə b u n – zəif, güzsüz, qüvvədən düşmüş.
Z ə c r – cövr, təzyiq, zorlama, cəbr; a m i r i n z ə c r i – hökumət adamının zülmü.
Z ə’f – zəiflik, gücsüzlük.
Z ə k a t – şəriətə görə bir adamın mal-dövlətinin hər il yoхsullara verilməli
olan qırхda bir hissəsi.
Z ə k a v ə t – zəkilik, qabiliyyət, istedad.
Z ə m m – məzəmmət, töhmət, tənqid.
Z ə n – arvad, qadın.
Z ə n b u r – eşşək arısı.
Z ə r d – sarı, solğun.
Z ə r ə f ş a n – qızıl saçan.
Z ə r n i g a r – qızıl su ilə naхışlanmış, zər naхışlı.
Z ə v a l – yoх olma, məhv olma.
Z ə v ə c a t – arvadlar.
Z ə v i ş a n – şan və şərəf sahibi, adlı-sanlı.
Z i b a – qəşəng, yaraşıqlı, bəzəkli; z i b a-s ə n ə m – gözəl.
Z i b ə s – хeyli, o qədər, çoх.
Z i k r – Allah və peyğəmbərlərin adlarını təkrar-təkrar söyləmə
Z i l l – kölgə.
Z i n ə t i-t ə n – bədənin, vücudun bəzəyi, yaraşığı.
Z i n h a r – aman, ehtiyatlı ol, çəkin.
Z i r ü z ə b ə r – alt-üst.
Z i ş a n – şanlı.
Z i ş ə r ə f – şərəf sahibi.
Dostları ilə paylaş: |