58
məsələlərindən biridir. Bu məsələ həm də elmi aktuallılıq fərqlənir və bizim tədqiqat
predmetimizin də əsasında dayanır.
Azərbaycan Respublikasında sənayedə əsas kapitala yönəldilən investisiyaların illər
üzrə müqayisəsi göstərir ki, 2014-cü ilin 2009-cü illə müqayisədə bütün sənayelər üzrə əsas
kapitala yönəldilən investisiyaların miqdarında 58% artım baş vermişdir. Həmçinin eyni
göstərici üzrə xarici investiyalarınartımı müşahidə olunmuşdur belə ki, 2009-cü ilin 2014-cü
illə müqayisədə 67% artım baş vermişdir. Eyni dövr üzrə sənayedə əsas kapitala yönəldilən
daxili investisiyaların 45% artımı baş vermişdir.
Cədvəl 2.4. qtisadiyyata yönəldilən investisiyalar
2010
2011
2012
2013
2014
Bütün mə nbə lə r üzrə
investisiya qoyuluş ları (xarici
investisiyalar nə zə rə
alınmaqla):
mlyn.manat
14 118,9
17 048,8
20 251,0
21 448,2
21 756,0
mlyn.dollar
17 591,4
21 588,9
25 777,8
27 340,0
27 735,8
Xariciinvestisiyalar:
mlyn.manat
6 619,7
6 849,8
8 102,6
8 269,3
9 020,6
mlyn.dollar
8 247,8
8 673,9
10 314,0
10 540,9
11 500,0
Daxiliinvestisiyalar:
mlyn.manat
7 499,2
10 199,0
12 148,4
13 178,9
12 735,4
mlyn.dollar
9 343,6
12 915,0
15 463,8
16 799,1
16 235,8
Mənbə: Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi (
www.stat.gov.az
)
Azərbaycan Respublikasında iqtisadiyyada yönəldilən investisiyaların illər üzrə
müqayisəsi göstərir ki, 2010-cü ilin 2014-cü illə nəzərən iqtisadiyyata yönəldilən
investisiyaların miqdarında 54% artım baş vermişdir. Həmçinin eyni göstərici üzrə xarici
investiyalarınartımı müşahidə olunmuşdur belə ki, 2010-cu ilin 2014-cü illə müqayisədə 8,2
milyard ABŞ dollardan 11,5 milyard ABŞ dollarına çataraq 36% artım baş vermişdir. Eyni
59
dövr üzrə iqtisadiyyata yönəldilən daxili investisiyaların 9,3 milyard ABŞ dollardan 16,2
milyard ABŞ dollarına çataraq 69% artımı baş vermişdir.
Cədvəl 2.5. Xarici investisiyalar (mlyn. ABŞ dolları)
2010
2011
2012
2013
2014
Cəmi xarici
Investisiya
8 247,8
8 673,9
10 314,0
10 540,9
11 500,0
o cümlədən:
Maliyyə kreditləri
3 405,9
3 692,5
3 135,5
2 655,8
2 162,8
Neft sənayesinə
2 955,3
3 407,8
4 287,8
4 935,2
6 500,4
Birgə və xarici
Investisiyalı müəssisələr
659,6
886,0
1 094,5
1 041,0
1 119,9
ondan:
Türkiyə
147,5
89,1
185,9
401,3
...
ABŞ
40,0
73,8
92,5
24,4
...
ran
3,2
11,2
-
-
...
Almaniya
17,0
32,5
45,6
15,1
...
Rusiya
11,7
35,0
21,8
36,1
...
Böyük Britaniya
144,0
148,8
149,3
136,0
...
Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri
30,3
75,3
92,4
109,3
...
sveçrə
11,7
26,7
79,4
18,2
...
Fransa
6,2
14,3
14,4
6,1
...
Kipr
1,6
-
6,6
5,4
...
Çin
33,5
-
6,7
5,7
...
taliya
10,3
-
22,1
21,3
...
Yaponiya
1,4
2,5
5,4
3,0
...
Niderland
163,5
173,3
186,0
117,5
...
Digər ölkələr
37,7
203,5
186,4
141,6
...
Neft bonusu
2,0
19,9
2,0
2,4
17,0
Digər investisiyalar
1 225,0
667,7
1 794,2
1 906,5
1 699,9
Mə nbə: Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi (
www.stat.gov.az
)
Xarici investisiyaları strukturuna görə əsasən iki hissəyə ayırmaq olar: maliyyə
kreditləri və neft sənayesi. Maliyyə kreditlərinin miqdarında 2014-cü ildə 2010-cü ilə nəzərən
36% azalaraq 2,1 milyard ABŞ dollar olmuşdur. Lakin neft sənayesinə ayrılan xarici
investisiyaların miqdarında artım baş vermişdir. Belə ki, 2014-cü ildə 2010-cu ilə nəzərən
119% artım baş verərək 11,5 milyard ABŞ dollara çatmışdır.
Dostları ilə paylaş: |