Microsoft Word cavablar resm-1 az doc
Yüklə 195,34 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sual 13. H ƏCML H ƏND ƏS FORMALI C S ML ƏRIN NATURADAN R ƏSM
- Sual 14. M Ə ŞƏT ƏŞYALARININ NATURADAN R ƏSM
- Sual 15. NATÜRMORTUN ŞL ƏNM ƏS N N I – II M ƏRH ƏL ƏL ƏR
Sual 13. HƏCML HƏNDƏS FORMALI C S MLƏRIN NATURADAN RƏSM Dəqiq yоnulmuş, kürəvari slindrik və kоnusvari səthdən ibarət gеniş tətbiq о lunan həndəsi fiqurlar – kub, parvmida, kоnus təsviri incəsənətin öyrənilməsinə xidmət еdir. Ən sadə həndəsi fiqur 6 bərabər tərəfi оlan kubdur. Təsvir zamanı kubun həcmi çəkənə nisbətən еlə yеrləşməlidr ki, hоrizоnt xəttindən aşağı оlsun. Rəsm çəkənlə əşya arasında ən yaxşı məsafə mоdеli yaxşı görməyə imkan vеrməli və əşyanın üç qat ölçüsünü təşkil еtməlidir. Rəsm təsvirin kağız üzərində güzgün yеrləşdirilməsi digər sözlə dеsək kоmpоnоvka ilə başlanır. Bunun üçün rəsm çəkən, tam təsvirin kağızın ölçülərinə оlan prоpоrsiоnal nisbətlərini tapmalı, üç ölçülü naturada kubun ümumi siluеtini dərhal görünməli və kağızda оnun cizgilərini asanlıqla göstərə bilməlidir. Əvvəlcə kubun aşağı hissəsinin iki tilini dəqiq müəyyən еtmək üçün siluеtin bucaqlarına tоxunan yüngül hоrizоntal xətt çəkilir. Kubun vеrtikal tillərindən biri о biri ikisindən həmişə yaxın yеrləşir. Kubun fоrmasının qurulması siluеt çərçivəsində yaxın til kimi qəbul еdilən sərbəst vеrtikal xəttin çəkilişi ilə başlayır. Sоnra tilin yüxarı və aşağı nöqtələrini müəyyən еdirlər. Uzadılmış əldə tutulan karandaşın köməyi ilə asanlıqla dəqiqləşdirilməsi mümkün оlan üfüq xəttini xəyalən siluеtin aşağı sərhəddinin davamı kimi təsəvvür е dirik. Iki tilin çəkilişindən sоnra kubun pеrspеktivinin qurulmasına kеçirlər. Həndəsi cisimlərin kоnstruktiv fоrmalarının qurulmasında gözlə görünməyən cizgilərin görülməsi vacibdir. Bu cizgilərin mövcud оlmamağı rəsm çəkənin düzgün təsvir əldə е tməsində çətinliklər yaradır. Buna görə də, həcmli – fəza əşalarının qurulması zamanı оnun ümumi kоnstruktiv fоrmasını əmələ gətirən bütün еlеmеntlərin şəffaf təsvirini vеrirlər. Kubun görünməyən şaquli tili aşağı hissənin xəyalən birləşmə nöqtələri istiqamətində kəsişən iki xəttin qurulması sayəsində tapılır. Bеlə üsulla həmin xəyalən birləşmə nöqtələrini istifadə еdərək həndəsi cismin yuxarı tərəfləri qurulur. Həcm – məkan fоrmasının qurulması ilə еyni vaxtda işıq- kölgədə qismən qеyd еdilir. Fоrmanın işıq – kölgə mоdеlləşdirilməsi prоssеsi zamanı rəsm daima natura ilə müqaisə еdilir. Təsvir üzərində işi yеkunlaşdırarkən tünd yеrləri zəiflədərək, işıqlı yеrləri yumşaldaraq tam təsviri ümumiləşdirirlər. Sual 14. MƏ ŞƏT ƏŞYALARININ NATURADAN RƏSM Rəssam portret, peyzaj, natürmort şəklini çəkməzdən əvvəl təsvir etmənin ə sas qanunlarını öyrənməlidir. Rəsmə başlamazdan əvvəl məişət əşyasının daha münasib görünüş nöqtəsini aydınlaşdırmaq, onun kağız üzərindəki yerini dəqiqləşdirmək, yerləşəcəyi məkanı ehmallı cizgilərlə müəyyənləşdirmək lazımdır. Bu halda təsvir nisbətdə götürülməlidir. Rəsmi sonradan pozulması asan olan yüngül, çətinliklə sezilən cizgilzələ başlamaq lazımdır. stənilən an bu və ya digər həndəsi cismə cevirmək mümkün olsun deyə əvvəl məişət əşyasının ümumi həcm formasını çizmək məsləhətdir. Misal üçün səhəng forması isə silindrə və kürəyə, yaxud silindrə və konus kəsiyinə uyğundur. Rəsmi belə ümumiləşdirilmiş formada başlamaqla, əşyanın həcm və perspektivini qurmaq mümkündür. Əş yanın nisbətini düzgün vermək üçün onun bir hissəsini digəri ilə müqaisə etmək lazımdır. Məsələn, səhəngi çəkərkən onun bünövrəsi eni ilə, boğazının eni isə qulpunun uzunluğu ilə və s. müqaisə edilməlidir. Əşyanın ümumiləşmiş formasını qeyd etdikdən sonra onun işıqlanma dərəcəsi və konkret hissəsinin işıqlı - kölgəli tərəfləri göstərilməlidir. ş ıq və kölgə rəsmin ifadəliyi üçün əsas vasitədir. Rəsmdə təsvir edilən əş yalar işıq - kölgə, yanmton, işıq ləkəsi və refleksi vasitəsi ilə fərqləndirilir. şıq və yarımton işıq şüalanın müxtəlif bucaqlar altında qəbul edən səthə malikdirlər. Əş yanın o yerləri kölgəli olur ki, ora işığın şüaiarı qətiyyən düşmür. Belə təsəvür yaranar ki, onlar tamamilə qara olmalıdır, lakin bu cür deyil, çünki onlarm üzərinə əş yalardan qayıdan, refleks adlanan işıq fonu düşür. Rəsmdə işıq və kölgə perspektivlə yanaşı, məişət əşyasının həcm formasını ifadə etməkdə də əsas vasitədir. Rəsmin ifadəliyi üzərində daim düşünmək lazımdır. Rəsmin çəkilməsində keyfıyyətli material başlıca əhəmiyyətə malikdir və onun seçilməsinə daim ehtiyyat və məhəbbətlə yanaşmaq gərəkdir. Rəssam iş prosesində ə sası qeyri əsasdan seçmək, ayırmaq, müşahidəçiliyi artırmaq, əşyanın əsas formasını müəyyən etmək adətini qazanmalıdır. Sual 15. NATÜRMORTUN ŞLƏNMƏS N N I – II MƏRHƏLƏLƏR Natürmort təsviri sənətin ən maraqlı janrıdır. Elə bir rəssam yoxdur ki, öz yaradıcılığında ondan yan keçsin. Natürmortun tanmmış nümayəndələri XVII əsr Hollandiya Flamandiya rəssamları olublar. Azərbaycan rəssamlarından S.Salamzadə, T.Tağıyev, T.Salahov, T.Nərimanbəy natürmort sahəsində işləyib. Natürmort yalnız təsviri sənətin müstəqil bir janrı kimi mövcud deyil, o yeni yaradıcılığa başlayan rəssamlar üçün böyük təlım mənası da daşıyır. Durğun əşyalar ("natürmort" fransız sözüdür
tərcümədə "cansız natura" deməkdir) rəssamlara uzun müddət natura üzərində işləməyə, tələsmədən hər bir əşyanın xüsusiyyətini öyrənmək və onların həcm formalarını işıq kölgə vasitələri ilə düzgün verməyə imkan yaradır. Əşyaları öz aralarında quraşırmaq bacarığı və natürmort tərtib etmək mürəkkəb işdir və müəyyən vərdiş tələb edir. Natürmortu elə tərtib etmək lazımd ki, bir əşya digərlərinin qabağını tutmasın, lakin onları bir-birindən çox da aralı yerləşdirmək lazım deyil. Hər bir natürmort kompozision mərkəzə malikdir. O adətən ölçüsünə görə iri yaxud hündür əş ya olur. ş in metodik ardıcıllığı aşağıdakı cür olmalıdır: Işin birinci mərhələsi: natürmortun əvvəlcədən təhlili və vərəq iizərində onun kompozision yerləşdirilməsinin axtarışı; Natürmorta müxtəlif nöqtələrdən baxın və onu haradan rəsm edəcəyiniz yeri tapın. Natürmortu vərəqədə şaquli, ya da üfüqi yerləşdirmək barədə düşünün. Bunu aydınlaşdırmaq üçün natürmortu hansı fıqura əlavə etməyin mümkün olduğunu təsəvvür etmək vacibdir. Bizim misalda əşyalar qrupu uzun əsası olan üçbucağa əlavə edilir. Odur ki, rəsm üçün üfıiqi formatlı kağız götümək daha məsləhətdir. Bundan sonra natürmortun vərəq üzərində tərtib edılməsinə keçin. kinci
uyğunluqlarının tapılması; Natürmortun ümumi yerləşməsini qeyd edib, karandaşın ehmallı toxunması ilə məkanda ayrıca əşyaların yerləşməsini cızın. Əvvəl ayrı-ayrı əş yaların forma və ölçülərini çox ümumiləşmiş tərzdə cızın ki, səhv olarsa, asanlıqla düzəltmək mümkün olsun. Məkanda əşyalara yerləşməsini müəyyənləşdirib, onların hər birinin forma xüsusiyyətm müəyyənləşdirin. Bundan sonra hər bir əşyanın hissələri arasındakı nisbəti müəyyən edin və əşyaların konstruktiv quruluşuna keçin.
Yüklə 195,34 Kb. Dostları ilə paylaş:
|