Maykl Porterning raqobatning 5 kuchi modeli

Raqobatning 5 ta kuchi:
●
Tarmoq ichida sotuvchilar o‘rtasidagi raqobat.
●
Boshqa tarmoqdagi kompaniyalarning o‘z tovarlari bilan bu
tarmoqdagi xaridorlarni egallab olishga harakat qilishi.
●
Tarmoq ichida yangi raqobatchilarning paydo bo‘lishi.
●
xomashyo va butlovchi detallar yetkazib beruvchilarning o‘z
shartlarini o‘tkazishga urinishlari.
●
Xaridorlarni o‘z shartlarini o‘tkazishga urinishlari.

---

U ushbu modelni asoslab berar ekan, bu
ko‘rsatkichlarning ta’sir kuchi qanchalik yuqori
bo‘lsa, mavjud kompaniyalarda
narx va daromadni oshirish imkoniyati
shunchalik kam bo‘lishini ta’kidlagan edi. Bu 
kuchlarning zaiflashishi esa kompaniyalar
uchun qulay imkoniyatlarni vujudga keltiradi. 
Kompaniya o‘z strategiyasini o‘zgartirib, ushbu
ko‘rsatkichlarni o‘z foydasiga
o‘zgartirishi mumkin.

---

Bozordagi yangi ishtirokchilar tahdidi
agar potentsial ishtirokchilar
bozorda katta to'siqlarga duch kelsa, 
ushbu sanoat kamroq
raqobatbardosh bo'ladi, chunki
kamroq korxonalar o'zlarining bozor
ulushiga intilishadi.
Agar yangi korxonalar bunga qodir
bo'lsa
bozorga osongina kirish
, 
keyin bu bozorning raqobati yuqori. 
O'rnatilgan va yangi tashkil
etilayotgan ko'plab korxonalar
bozordagi foyda ulushi uchun
raqobatlashadi.
1
2

---

Kirishning to'siqlariga misollar
Porterning beshta kuchini tahlil qilishda birinchi kuchni
baholash kirish uchun umumiy to'siqlarni tushunishni talab
qiladi. Albatta, boshqa beshta kuch sizni to'xtatib turishi
mumkin bo'lgan omillarni, masalan, yuqori darajadagi raqobat va
ko'p miqdordagi o'rnini bosuvchi mahsulotlarni
ta'kidlaydi. Muvaffaqiyatli bo'lish uchun ma'lum bir joyni talab
qiladigan biznes har qanday ko'chaning burchagida yoki
jismoniy joylashuvisiz rivojlanib borishi mumkin bo'lgan
biznesga qaraganda ko'proq logistik rejalashtirishga muhtoj.

---