Mavzu: Umumiy xususiyatlar. Xorijiy konfliktologiya

Mavzu: Umumiy xususiyatlar. Xorijiy konfliktologiya.

Tayyorladi: 403 guruh talabari ped psixalogiya yo’nalishi.

Reja:

• 1. Xorijiy psixologiyadagi ziddiyat muammosi.
• 2. Mojaroning g'arbiy sotsiologiyasi.
• 3. Mojaroning xorijiy siyosiy nazariyalari.

Xorijiy psixologiyadagi ziddiyat muammosi.

Mahalliy konfliktologiyada bo'lgani kabi, xorijiy fanlarda ham mojaro muammosini rivojlantirishga psixologiya, sotsiologiya va siyosatshunoslik asosiy hissa qo'shdi. Biroq, G'arb konfliktologiyasi mahalliy konfliktdan kamida uchta holatda farq qiladi: chet elda mojaro nazariyasini yaratishga birinchi urinishlar XIX asrning ikkinchi yarmiga to'g'ri keladi; G'arb konfliktologiyasida nizolarni tushunish va jamiyat mojarosini tushuntirishga nazariy yondashuvlarning sezilarli xilma — xilligi mavjud; zamonaviy G'arb konfliktologiyasi asosan amaliy fan. Faqatgina AQShda yirik universitetlardagi o'nlab tadqiqot markazlari va kafedralar mojarolar bilan shug'ullanmoqda. 60-yillarning oxiridan boshlab konfliktologiya bo'yicha bakalavr va magistr darajasidagi mutaxassislar tayyorlanmoqdaкон­фликтологии. Bir nechta ixtisoslashtirilgan jurnallar nashr etiladi. Nazariy va amaliy dasturlarni ishlab chiqish uchun katta mablag ' ajratiladi. Psixologiya xorijiy konfliktologiyada etakchi o'rinlardan birini konfliktalogiya egallaydi. Xorijiy psixologiyada mojaroni o'rganishning asosiy yo'nalishlari va yondashuvlarini ko'rib chiqadi.
Chet el psixologiyasi shaxslararo va ijtimoiy nizolarni o'rganishda muhim an'analarga ega. Deyarli Janubiy-yoz davrida to'plangan katta nazariy va empirik materiallar yondashuvlar va nazariy platformalarning xilma-xilligida aks etadi. Mojaroni o'rganish tarixidagi ikki bosqichni shartli ravishda ajratish mumkin: XX asr boshlari — 50-yillar; 50-yillarning oxiri — hozirgi. Diskriminatsiya uchun asosmojaro muammosini boshqa bir qator muammolardan ajratish ste stumidir,:psixologiya tomonidan ko'rib chiqilgan. Asrning birinchi yarmida mojaro alohida tadqiqot ob'ekti sifatida ajralib turmadi, balki kengroq tushunchalarning ajralmas qismi sifatida qaraldi (masalan, psixoanaliz yoki sotsiometriyada). Psixologlar mojarolarning oqibatlari yoki unga olib keladigan ba'zi sabablar bilan qiziqishgan, ammo tadqiqotning Markaziy bo'g'ini sifatida mojaroning o'zi emas. 50-60-yillarning boshlarida psixologlarning ilmiy qiziqishi to'g'ridan — to'g'ri ushbu hodisaga qaratilgan tadqiqotlar paydo bo'ldi. Asosiy yondashuvlar ajralib turadi, mojaroning psixologik nazariyasining kontseptual apparati ishlab chiqiladi [27]. Ushbu davrda mojaroning xorijiy tadqiqotlarini tahlil qilishga bag'ishlangan mahalliy olimlarning nashrlari paydo bo'ldi. Nashrlar soni mamlakatimizdagi nizolarga bo'lgan munosabatga qarab o'zgardi. Ishlar juda muhim edi. Tanqidning eng yuqori cho'qqisi jamiyatimizning mojarosiz rivojlanishi jadal targ'ib qilingan turg'unlik yillariga to'g'ri keladi