1.Ularning ichida eng ahamiyatlilaridan biri bilim to’plash
funktsiyasidir. Bu funktsiya ijtimoiy rivojlanishning qonuniyatlari, turli
sotsial hodisa va jarayonlarning o’zgarish tendentsiyasi haqida hamda
sotsial tadqiqotlar o’tkazish metodlari va metodologiyasini
mukammallashtirish bilan bog’liq yangi bilim yaratadi va nazariy
sotsiologiyani yanada boyitadi.
2.Sotsiolog olimlarning turli xil sotsial hodisa
va jarayonlarni
boshqarish samarasini oshirish bilan bog’liq tavsiya va takliflar
sotsiologiyaning amaliy funktsiyasini tashkil qiladi. Jamiyatni ilmiy
asosda boshqarish sotsiologiyaning aynan amaliy funktsiyasi bilan
chambarchas bog’liqdir.
3. Bilim to’plash va amaliy funktsiyasi bilan bir qatorda sotsiologiya
mafkuraviy funktsiyani ham bajaradi.
Bu funktsiya birinchi
navbatda tarixiy jarayonni o’rganish, hamda
jamiyat taraqqiyotining istiqbolini, yaqin kelajakdagi rivojlanish
maqsadlarini belgilab berishga qaratilgan.
SHuningdek bu funktsiyaning mohiyati boshqa ilmiy va mafkuraviy
kontseptsiyalar bilan munozara qilish, milliy mafkurani aholi orasida
tarqatish orqali ham namoyon bo’ladi.
Sotsiologiya mustaqil ijtimoiy fan sifatida o’z metodologiyasi va
nazariyasiga egadir. Sotsiologiya fani umuminsoniy va milliy qadriyatlar
mutanosibligiga tayanuvchi metodologiya asosida ish yuritadi.
Sotsiologik tadqiqotlar metodologiyasi mazmunini bir jihatdan
xalqimizning tarixiy, mahnaviy qadriyatlari sanalmish “Qurhoni Karim”,
Hadisi Muborak, SHarqning ulug’ allomalari Forobiy, Ibn Sino, Hazrati
Bahovuddin Naqshbandiy, At-Termiziy, Imom Al-Buxoriy, Amir
Temur, Mirzo Ulugbek, Zahiriddin
Muhammad Bobur, Alisher Navoiy
va boshqa ulug’ mutafakkirlar
asarlarida ilgari surilgan fikrlari tashkil
etsa, ikkinchi jihatdan,
nazariy ildizlarini antik davr va progressiv
G’arb falsafasining buyuk namoyondalari asarlarida ilgari surilgan
tadrijiy taraqqiyot qonunlarini ifodalovchi umuminsoniy nazariyalar
tashkil etadi. Ayni chog’da mazkur fan metodologiyasining muhim
yo’nalishi sifatida inqilobiy dialektikadan tadrijiy taraqqiyot yo’liga
tayanib ish yuritayotgan
zamonamizning ulug’ davlat arboblariga
qarashli fikrlar asos bo’lib xizmat qilmoqda.
Dostları ilə paylaş: