Mavzu pul va uning vazifasi

MAVZU

Pul va uning vazifasi

Pul nima

Pul –umumiy tovarlarni ayirboshlashda asosiy vazifani bajaradi.
Pul – hamma tovarlar uchun ekvivalent vazifasini bajaradi.
Pul-oddiy mahsulot bo’lmay tovarlarni xarid qilish vositasi hisoblanadi.

Pulning mohiyati va uning zaruriyati

Tovarlar aylanishi, xizmatlar ko’rsatilishi va turli to’lovlar bajarilishi jarayonida naqd va naqdsiz pullar aylanishidan iborat bo’lgan pul muomalasi iqtisodiyotning asosi hisoblanadi.
Hamma tovarlar singari pul ham qiymat ham iste’mol qiymatiga ega.
Pul Tovar ishlab chiqarish va ayirboshlash jarayonida iste’molchilar o’rtasidagi ijtimoiy munosabatlarni ifoda etadi.Shu sababli, Tovar pul munosabatlari paydo bo’ladi.

Pul muomalasini tartibga solish usullari.

Pul ma’lum qonun qoidalar asosida tartibga solinadi.
Bozor iqtisodiyotida ma’lum usullar yordamida tartibga solinadi.
Majburiy rezerv stavkasi normasini belgilash yordamida.
Tijorat banklarini ochiq bozorda qatnashishi yordamida.
Mamlakatimizda Markaziy bank tomonidan bir necha usullardan foydalaniladi.
Markazlashgan kreditlar uchun qayta moliyalashtirish stavkasini belgilash yordamida.

Pulning vazifalari

Qiymat o’lchovi vazifasi.
Jahon puli vazifasi.
Jamg’arish vazifasi.
To’lov vositasi vazifasi.
Muomala vositasi vazifasi.

Pulning vazifalari

Qiymat o’lchov vositasi- bunda tovarning qiymati pul vositasida hisoblanadi va baholanadi.
Muomala vositasi-bunda pul tovarlar muomalasi vositachi sifatida maydonga chiqadi.
Jamg’arish vazifasi-pul muomaladan chiqarib olinganda bu vazifani bajaradi.
To’lov vositasi-tovarlar nasiyaga to’lov muddati kechiktirib sotilganda va turli xil to’lov majburiyatlari amalga oshirilganda pul bu vazifani bajaradi.
Jahon puli vazifasi-
Oltin pulga tegishli.Ba’zi nufuzli valyutalar ham bu vazifani bajarishi mumkin.

Pul aylanishining quyidagi guruhlarini ifodalash mumkin;

1.Ishlab chiqarish jarayoni bilan bog’liq bo’lgan to’lovlar

[ ishlab chiqarish vositalarini sotib olish ish haqi to’lash va boshqalar ]

Hozirgi zamon pullari;
Naqd siz hisov vositalaripul
Elektron pullar,cheklar,plastik kartichkalar,viza,to’lov shartnomasi va boshqalar.
Qog’oz pullar va tangalar
Naqd pullar