Mavzu: Buralishda brusning mustahkamlik shartlari reja

2. Buralishdagi mustahkamlik va bikrlik shartlari

Buralishga ishlaydigan tuzilmalar elementlarining mustahkamliklarini ta’minlash uchun ularda hosil bo’ladigan eng katta urinma kuchlanishlarning qiymatlarini chegaralab qo’yilishi kerak:

(11)
Po’lat materiali uchun buralishdagi ruxsat etilgan urinma kuchlanish
[t]=(0,5...0,6)[s_ch]
cho’yan uchun
[t]=(1...1,2)[s_ch]
Buralishdagi mustahkamlik sharti yordamida uch xil masala hal qilinishi mumkin:
1. Mavjud tuzilmaning mustahkamligini tekshirish. Bunda (11) shartning qanoatlantirilishi tekshiriladi.
2. Xavfsiz yuk kattaligini aniqlash:
M_b£Wr[t]
3. Loyihalash masalasi. Bunda valning zarur o’lchamlari hisoblanadi:
bundan doiraviy kesim diametri

Xalqasimon ko’ndalang kesimning zarur tashqi diametri

ichki zarur diametri
d=aD.
Buralishga ishlaydigan vallar mustahkamlik bilan birga bikrlikka ham hisoblanadi. Val bikrligini ta’minlash uchun uning eng katta nisbiy buralish burchagi valning, ahamiyatiga qarab belgilanuvchi yo’l qo’yiladigan qiymatdan oshmasligini ta’minlash kerak, ya’ni:


, (12)
bu erda q - ruxsat etilgan buralish burchagi, rad/m.
Ko’pchilik hollarda ruxsat etilgan buralish burchagi grad/m larda beriladi. Unda bikrlik shartini
(13)

ko’rinishida yoziladi. Odatda mashinasozlikda ruxsat etilgan nisbiy burilish burchagi

[q]=0,25...1,0 grad/m.

Bikrlik sharti mustahkamlikka hisoblashdagidek hisoblarni bajarishga imkon beradi.

3. Buralishdagi potenstial energiya

Buralayotgan brusda to’planadigan potenstial energiya cho’zilish - siqilish deformastiyasidagiga o’xshash aniqlanadi.

3 - shakl.
Buralayotgan brusning dz uzunlikdagi qismini ko’raylik (3 - shakl). Elementda to’plangan potenstial energiya
.
(3) boglanishni nazarda tutsak
.
Bu ifodani uzunlik bo’yicha integrallab, brusning to’la potenstial energiyasi topiladi:
(14)
Agar burovchi moment va val bikrligi uzunlik bo’yicha doimiy bo’lsalar
(15)
bo’ladi. Oxirgi boglanishda (16.9) asosida olingan ifodadan foydalanildi.