MahirəNərimanqızı
Yüklə 2,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Aydın Xan Əbilov Kreativ innovasiya: qlobal mədəniyyətin şifrələri 32 32 vaxtlar “Àçÿðáàéúàí ýÿíúëÿðè” ãÿçåòèíäÿ ùåêàéÿ ìöñàáèãÿñè êå÷èðèëèðäè. Gənc yazıçı da “Àðõ” àäëû ùåêàéÿsini î mötəbər sənət ìöñàáèãÿsinÿ ýþíäÿðèr. Həmin zamanlar İsa Hüseynov Àçÿðáàéúàí Dövlət Òèáá İnstitutunun áèðèíúè êóðñóíó éàðûì÷ûã áóðàõûá àðòûã óíèâåðñèòåòèí ôèëîëîýèéà ôàêöëòÿñèíÿ äàõèë îëìóøäó. Ìöíñèôëÿð ùåéÿòèíèí ñÿäðè, õàëã éàçû÷ûñû ßëè Âÿëèéåâ onun îõóäóüó óíèâåðñèòåòÿ ‟ ÿäÿáèééàò äÿðíÿéèíèí ðÿùáÿðè ïðîôåññîð Úÿôÿð Õÿíäàíà çÿíý açmış, tələbə-yazarı ãÿçåòèí ðåäàêñèéàñûíà ÷àüûðtdırìûøäû. Tanınmış nasir ona: “Òÿáðèê ådirÿì, müsabiqəyə yolladığın ùåêàéÿí áÿéÿíèëèá. Ýåò êàññàäàí ìöêàôàòûíû àë!” ‟ äåéÿíäÿ İsa Hüseynov ùÿì ñåâèídi, ùÿì äÿ òÿÿúúöáëÿíäè. Ùåêàéÿíèí èêèíúè âàðèàíòûíû éàçìàüû ondan òÿëÿá åòäèêäÿ isə yaman øöáùÿlənmişdi. Ovaxtkı “êîíôëèêòñèç” ÿäÿáèééàòûyla ùå÷ äöç ýÿëìÿéÿí, þëöìëÿ, áÿäáèíëèêëÿ ãóðòàðàí ùåêàéÿíèí áÿéÿíèëìÿéèíÿ ùåéðÿòëÿíÿ-ùåéðÿòëÿíÿ ÿëëè ìàíàòëûã ãîíîðàðûìû àëan gənc yazıçı òÿëÿáÿ éîëäàøëàðûìà ïèâÿ ãîíàãëûüû âåðìişdi. Daha sonar yîíóëóá, èõòèñàð îëóíìóø, ÿúàèá øÿêëÿ ñàëûíìûø „ özgələşmiş “Àðõ” hekayəsini áÿëêÿ äÿ áóíà ýþðÿ óíóòìóøäó İsa müəllim… Öz yerlisi sayılan o dövrön òàíûíìûø éàçû÷ûsı Ìåùäè Ùöñåéíëÿ tanışlığı isə gənc istedadın sonrakı yaradıcılıq inkişafına xüsusi təsiri oldu. “Àíàäèë þòÿí éåðäÿ” î÷åðêè “Èíãèëàá âÿ ìÿäÿíèééÿò” ‟ èíäèêè “Àçÿðáàéúàí” æóðíàëûíäà www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Aydın Xan Əbilov Kreativ innovasiya: qlobal mədəniyyətin şifrələri 33 33 33 èøûã öçö ýþðÿíäÿí ñîíðà áàø ðåäàêòîð Ìåùäè Ùöñåéí onu éàíûíà ÷àüûðûá ùåéðÿòëÿnmişdi: “Ñÿíè òÿíáåù åëÿéÿúÿì. Î÷åðêè íèéÿ þç àòàíäàí éàçìûñàí?!” Dilli-dilavərli cavan kimi o dəqiqə qayıtmışdı êè: “Ìåùäè ìöÿëëèì, ÷öíêè àòàìû éàõøû òàíûéûðàì!” Onun bu sözlərinə Ìåùäè ãàüà øàããàíàã ÷ÿêmişäè. Ñîíðàëàð onlar hər dəfə ýþðöøÿíäÿ, î ñþùáÿòè éàäà ñàëan tanınmış yazıçı ýöëəðäi. Áó ÿùâàëàò èñÿ î âàõòäàí äèëÿ-àüûçà äöømuşäö... ...İsa Hüseynovun aòàsı ìöùàðèáÿäÿí ãàéûäàíäàí ñîíðà ìÿøùóð Ãàðàéàçû ìåøÿñèíè áÿðïà åòìÿê, Ãàçàõäàí Ýöðúöñòàíà ‟ Ïîéëó êþðïöñöíäÿí áàøëàìûø äöç Òèôëèñÿ ãÿäÿð óçàòìàã ôèêðèíÿ äöøìöøäö. Î âàõòëàð yaradıcı gənc kimi böyük ÿäÿáèééàòëà ýöúëö ìàðàãëàíûð, ÷îõëó ìöòàëèÿ åäèð âÿ ãåéðè-èõòèéàðè éàçìàüà úàí àòûðäû. Óíèâåðñèòåòèí äþðäöíúö êóðñóíäà îõóéàíäà òÿùñèëènè äàâàì åòäèðìÿêäÿí þòðö İsa Hüseynovu Ìîñêâàéà ‟ Ìàêñèì Ãîðêè àäûíà Äöíéà ßäÿáèééàòû Èíñòèòóòóíà ýþíäÿðirëÿð. Î çàìàí ßäÿáèééàò Èíñòèòóòóíóí äèðåêòîðó Azərbaycan éàçû÷ûëàðûíın éàõûí äîñòó, ìÿøùóð òÿíãèä÷è Ïéîòð Ôàòåéåâ èäè. Îíóíëà ýþðöøləri çàìàíû ùàíñû êóðñäà îõóìàã èñòÿäèéènè ñîðóøóá êþìÿéèíè yazıçıdan ÿñèðýÿìÿmişäè. Onlar başqa bir istedadlı şairlə - Íÿáè Õÿçðè èëÿ áèð êóðñäà îõóyurdular. Ìîñêâà èëëÿðèíèí onların, xüsusən də ədib kimi İsa Hüseynovun äöíéàýþðöøöíön ôîðìàëàøìàñûíäà ñÿíÿò, www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Aydın Xan Əbilov Kreativ innovasiya: qlobal mədəniyyətin şifrələri 34 34 áàõûøëàðûnûí çÿíýèíëÿøìÿñèíäÿ õöñóñè òÿñèðè, böyük izləri oldu. İsa Hüseynov o illərdə ùÿòòà “Áèçèì ãûçëàð” àäëû ‟ yazıçının èíäè artıq áÿéÿíìÿäèéè ‟ ïîâåñòènè ðóñúà éàçûá Ìîñêâàäà íÿøð åòäèðìişdi. Ðóñ âÿ äöíéà àëèìëÿðèíèí áÿøÿðèééÿòèí ìÿäÿíèééÿòè, òàðèõè, õöñóñÿí äÿ Øÿðãëÿ áàüëû ÷îõ íàäèð êèòàáëàðû oxuyan, ôÿëñÿôÿíè äÿðèíäÿí þéðÿíən yazıçının qarşısında áåëÿ áèð dilemma vardı: sənətkar kimi ôîðìàëàøìàq üçün Øÿðã, Àçÿðáàéúàí-òöðê ÿäÿáè-åñòåòèê äÿéÿðëÿðèíèí əsas götürməli, éîõñà Àâðîïà-ðóñ êóëòóðîëîæè ÿíÿíÿëÿðèí òÿñèðènə düşməklə millilikdən uzaq, ultraçağdaş əsərlər yaratmalı... Məhz belə bir məqamda ―qızıl ortaq‖ fəlsəfəsi onun karına gəldi: artıq püxtələşməkdə olan yazıçı hÿð èêèñèíèí âÿùäÿòèíäÿí áÿùðÿëÿíìÿyə üstünlük verdi ki, bu da onun sonrakı yaradıcılığında özünün böyük izini buraxmış oldu. Xüsusən də milli ədəbiyyatımız tarixində nisbətən yeni janrlar sayılan avropatipli bədii povest və romanlarında Muğanna dünya söz sənətinin bütün istiqamətlərinin izlərini ustalıqla əks etdirməyi bacardı... İsa Hüseynov geriyə - Áàêûéà ãàéûòäûãäàí ñîíðà yenicə bitirdiyi “Äàí óëäóçó” ïîâåñòènè jurnal redaksiyasına təqdim etsə də, baş redaktor Ìåùäè Ùöñåéí ö÷ äÿôÿ əsəri ýåðè ãàéòàðäû êè, öñòöíäÿ éåíèäÿí èøëÿməli. Ñÿáÿáè ilə www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Aydın Xan Əbilov Kreativ innovasiya: qlobal mədəniyyətin şifrələri 35 35 35 maraqlananda, ustad ədəbiyyatçı cavab vermişdi: “ßñÿðèí “ìåéäàíû” èëÿ èøòèðàê÷ûëàðûí ÷îõëóüó óçëàøìûð”. Äîüðóäàí äà áåëÿ èäè: hələ də peşəkar ədəbiyyatçı kimi yaxşıca püxtələşməmiş İsa Hüseynovun bu êè÷èê ïîâåñòinäÿ ÷îõëó áÿäèè ñóðÿò yaradılmışdı. Áó, ÿñëèíäÿ, onun öçün èëê əsl böyük ñÿíÿò äÿðñè èäè. Söz yox ki, Moskva illəri İsa Hüseynova böyük həyat və ədəbiyyat bilgiləri vermişdi. İndinin özündə də Muğannadan jurnalistlər soruşanda ki, ―Döíéà və ðóñ ÿäÿáèééàòûíäàí hansı sənətkarları ãÿáóë åäèðñèç?” - ədibin cavabı birmənalı olur: “Ðóñ ÿäÿáèééàòûíäà Òîëñòîéó, Äîñòîéåâñêèíè, Òóðýåíåâè ñåâÿ-ñåâÿ ìöòàëèÿ åòìèøÿì, ôðàíñûçëàðûí “íàòóðàëèñòëÿð” ìÿêòÿáèíäÿí Áàëçàê, Ìîïàññàí, Çîëéà âÿ áàøãà éàçû÷ûëàðà ÿââÿëúÿ âóðóëäóì. Ðîìàíûí òåõíèêàñû âÿ ïîåòèêàñûíû îíëàðäàí þéðÿíìèøÿì. Àììà éàðàäûúûëûüûìûí ñîíðàêû ‟ ïåøÿêàð äþâðöíäÿ þç fərdi sənət éîëóìó òàïäûì âÿ î éîëëà äà èðÿëèëÿìÿéÿ áàøëàäûì”... Èñà Höseynov böyük ÿäÿáèééàòà ýÿëÿíäÿ Àçÿðáàéúàíûí da äàõèë îëäóüó sabiq ÑÑÐÈ ìÿêàíûíäà ÷îõ ìöðÿêêÿá, çèääèééÿòëè ïðîñåñëÿð baş verirdi. Èêèíúè Äöíéà ìöùàðèáÿñèíäÿí ñîíðàêû èëëÿðäÿ ïëàíåòäÿ iri iqtisadi-siaysi mərkəzləri sayılan böyük äþâëÿòëÿðèí ýöú íöìàéèø åòäèðìÿñè íÿòèúÿñèíäÿ áåéíÿëõàëã geoñèéàñè məkandakı ýÿðýèíëèéè äÿ áóðàéà ÿëàâÿ åòñÿê, onun áèð éàçû÷û êèìè ÿäÿáèééàò Yüklə 2,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|