Kompyuter lingvistikasi: muammolar, yechim, istiqbollar

Ключевые слова: 
Паразитарные слова, словарные слова, методы 
переписки, лингвистические методы обследования, доказательства.
 
Xalq orasida umumiy me‘yorlardan chetga chiqadigan noadabiy leksik 
unsurlardan biri borki, u soʻzlovchining nutq vaziyati, maqsadi va psixik holatiga 
koʻra namoyon boʻladi. Bu vulgarizm (lot. Vulganis –dagʻal, qoʻpol soʻz) boʻlib, - 
adabiy tilda ishlatilmaydigan qoʻpol soʻzlar, til me‘yorlariga toʻgʻri kelmaydigan, 
notoʻgʻri tuzilgan jumlalar[3]. 
Ogʻzaki va yozma nutqda ba‘zan uchrab turadigan 
soʻkinish haqorat, qargʻish soʻzlari jamiyatimizning axloq me‘yorlariga zid hodisa 
sifatida nutqimiz sofligiga ham salbiy ta‘sir qiladi.

---

Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o„zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“KOMPYUTER LINGVISTIKASI: 
MUAMMOLAR, YECHIM, ISTIQBOLLAR”
Respublika I ilmiy-texnikaviy konferensiya
Vol. 1
№. 01 (2021) 
http://compling.navoiy-uni.uz/
213 
Vulgarizmlarni ma‘no jihatidan ikki guruhga boʻlish mumkin: 
1. Soʻkinish soʻzlari. 
2. Qargʻishlar. 
Soʻkinch so`zlarning qoʻllanish darajasiga ko`ra 3 guruhga boʻlish mumkin:
1) Haqorat soʻkinch soʻzlar; 
2) Qoʻpol soʻkinch soʻzlar; 
3) Oʻta qoʻpol soʻkinch soʻzlar. 
Soʻkinish soʻzlari insonning aynan xarakter-xususiyatidan kelib chiqib 
aytilishi mumkin, yoki unga nisbatan nooʻrin tarzda amalga oshirilishi mumkin. 
Aynan 
lingvistik 
ekspertizda 
shu 
nuqtai-nazardan 
yondashgan 
holda 
jabrlanuvchiga nisbatan nohaq ishlatilgan soʻkinish soʻzlarigina haqorat soʻz 
sanaladi. Masalan, oʻgʻri nomini bersak-u, asli u ,umuman, oʻgʻrilikka qoʻl 
urmagan boʻlsa, yoki keng omma oldida sha‘niga, gʻururiga tegadigan haqorat 
soʻzlaridan foydalansa, bu oʻrinda jinoiy ish qoʻzgʻatilishi mumkin.