1.Nutqni o‘rganish metodlari.
Nutq - nutqni ishlab chiqish va tushunish qobiliyati. Bu tananing
turli
qismlari, jumladan, miya, ovoz
paychalarining va tilning
muvofiqlashtirilishini o'z ichiga olgan murakkab jarayon.
Nutq uchta asosiy komponentdan iborat:
Fonetika: Fonetika inson nutqidagi tovushlarni oʻrganadi. Fonetiklar
turli tillarda tovushlar qanday hosil boʻlishini, qanday qabul
qilinishini va qanday oʻzgarishini oʻrganadilar.
Fonologiya: Fonologiya tilning tovush tizimini o'rganadi.
Fonologlar tovushlarning so'zlarga qanday
tashkil etilishini va
ma'noni etkazish uchun qanday ishlatilishini o'rganadilar.
Grammatika: Grammatika - bu gaplar tuzish uchun so'zlarning
qanday qilib birlashtirilishini tartibga soluvchi qoidalarni o'rganish.
Grammatiklar jumlalar qanday tuzilganligini va ular qanday ma'no
berishini o'rganadilar.
Nutq murakkab va qiziqarli hodisadir. Nutqni o'rganish orqali biz odamlar
qanday muloqot qilishlari va til qanday ishlashi haqida ko'proq bilib
olamiz.
Nutq haqida ba'zi qo'shimcha faktlar:
Nutq insonning o'ziga xos qobiliyatidir.
Boshqa hech bir hayvon
odamlar kabi og'zaki nutqni ishlab chiqa olmaydi va tushuna
olmaydi.
Nutq o'rganilgan qobiliyatdir. Chaqaloqlar
dunyoga gapirishni
bilishmaydi. Ular atrofdagi odamlarni tinglash va eshitadigan
tovushlarga taqlid qilish orqali gapirishni o'rganadilar.
Nutq ijtimoiy qobiliyatdir. Nutq boshqalar
bilan muloqot qilish
uchun ishlatiladi. Bu bizning fikrlarimiz, his-tuyg'ularimiz va
g'oyalarimizni atrofimizdagi dunyo bilan baham ko'rishning bir
usuli.
Nutq kuchli vositadir. Nutq ma'lumot berish,
ishontirish, ko'ngil
ochish
va
ilhomlantirish
uchun
ishlatilishi
mumkin.
U
munosabatlarni o'rnatish, muammolarni hal qilish va dunyoni
yaxshiroq joyga aylantirish uchun ishlatilishi mumkin.
Nutq insoniy muloqotning muhim qismidir.
Bu boshqalar bilan
bog'lanish, fikr va his-tuyg'ularimizni baham ko'rish va dunyoda o'z
izimizni qoldirish usulidir.