Kimyanin təDRİSİNDƏ metodik vəSAİTLƏRDƏN İSTİfadə A. N. Hümbətova



Yüklə 53,63 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/3
tarix30.12.2023
ölçüsü53,63 Kb.
#164304
  1   2   3
07 Kimyanin tedrisinde metodik vesait ist



Kimya məktəbdə 
53 
KİMYANIN TƏDRİSİNDƏ METODİK VƏSAİTLƏRDƏN 
İSTİFADƏ 
A.N. Hümbətova 
Kimya müəllimi 
Şagirdin - tələbənin (gücü) 
biliyi 
müəllimə 
görə, 
ordunun gücü sərkərdəsinə 
görə müəyyən edilir. 
S.M. Qənizadə 
Kimya müəllimləri və metodistləri biliklərinə, iş təcrübələrinə əsaslanaraq, 
tələb olunan problemləri həll etmək üçün fəal çalışırlar. Kimya fənnini tədris edən 
müəllimlərin qarşısında mühüm tələb- fənnin özünü və onun tədrisi metodikasını 
yaxşı bilmək tələbi qoyulur. Dərsi keçən müəllim, biliyini aydın şəkildə öz 
şagirdlərinə verir, digər tərəfdən elmi mənbələrdən ən mühüm biliklərə yiyələnir 
və bu bilikləri yenidən şagirdlərinə öyrədir.Tədris zamanı ayrılan vaxtdan düzgün 
istifadə edilməsi üçün tutulan dərsin planı müəllimin öz nəzəri və praktik 
imkanlarını artırır, nə edəcəyini qabaqcadan bilir və proqramın tələblərini həyata 
keçirir. Əgər müəllim həmişə qabaqcıl müəllim olmaq istəyirsə, müasir həyatla 
ayaqlaşmalı və daim öz üzərində işləməlidir. Yəni, müəllimin həm təşkilati, həm 
təlim, həm də tərbiyəvi fəaliyyəti, bütün bunlar hamısı bir- birini tamamlamalıdır. 
Bunun üçün pedaqoji elmi aşağıdakı əsas problemlərin həlli üsulunu işləyib 
hazırlamaqla, yəni; 
- orta məktəb şagirdlərində elmi dünyagörüşü tərbiyə etmək; 
- politexnik təhsili həyata keçirmək; 
- şagirdlərin dərketmə qabiliyyətini inkişaf etdirmək; 
- əldə edilmiş bilikləri praktikaya tətbiq etmək bacarığını və vərdişini 
şagirdlərə aşılamaq və.s. 
Bildiyimiz kimi orta məktəblərdə kimya dərslərinin müəllimlər tərəfindən 
düzgün təşkil edilib, keçirilməsi yollarını öyrədən elmə kimyanın tədrisi 
metodikası deyilir. Kimyanın tədrisi zamanı müəllimlərimiz yuxarıda qeyd 
olunanları həyata keçirmək üçün kimyanın metodikası üzrə əsas vəsaitlərdən 
istifadə etməklə, dərsin keyfiyyətini bir o, qədər yüksəldə bilərlər. Məsələn: 
“Kimyanın metodikası üzrə qeydlər”. Sergey Qavriloviç Krapivinin. (1869- 
1927). (“Zaниски по методике химии”). “Методика преподавания химии в 
средней школе”. 1936-cı il. Müəlliflər: V.N. Verxovski, Y.L.Qoldfarb. L.M. 
Smorqonski. Tərəfindən yazılmışdır. 


1(45)2014 
54 
1940- ci ildə professor, sonralar SSRİ Elmlər Akademiyasının akademiki 
olmuş V.İ.Spitsin və K.Y.Пaрmeнoвун redaktəsi ilə “Mетодика преродавания 
химии для неполной средней школы” adlı kitab çapdan çıxdı.RSFSR xalq 
maarif komissarlığının nəzdindəki Dövlət elmi- tədqiqat məktəblər institutu 
əməkdaşlarının (И.Н.Варисов, М.М. Гостев, Л.А. Дибинин, П.И. Лерх, К.Й. 
Парменов вə С.Г. Шароваленко) kollektiv fəaliyyəti nəticəsində tərtib olunmuş 
bu vəsaitin əsas məzmununu natamam orta məktəbin proqramındakı bütün 
mövzuların keçilməsinə aid metodik tövsiyələr və kimyadan tədris işinin 
aparılması üçün bəzi ümumi qaydalar təşkil edir. С.Г. Шароваленко вə П.А. 
Глориозов tərəfindən 1948-ci ildə nəşr edilmiş “Методика преподавания химии 
в семилетней школе“ adlı vəsaitində kimya metodikasının ümumi məsələlərinin 
işlənib hazırlanmasına geniş yer vermişdir. RSFSR Pedaqoji Elmlər 
Akademiyasının xətti ilə müəllimlər üçün buraxılmış bu vəsait kimya 
metodikasının sonrakı inkişaf mərhələsinə cavab verir. Kitabın müsbət 
cəhətlərindən biri metodik məsələlərin işlənməsində pedaqogika və psixologiya 
elmlərinə istinad edilməsindən və bu elmlərin əhəmiyyətinin yüksək dərəcədə 
qiymətləndirilməsindən ibarətdir. 
Д.М. Кирйушкинин “Методика преподавания химии в средней 
школе” adlı kitabında müəllimlər üçün nəzərdə tutulmuş bu vəsaitin birinci nəşri 
1952- ci, tamamlanmış və yenidən işlənmiş ikinci nəşri 1958- ildə çapdan 
çıxmışdır. Müəllifin irəli sürdüyü metodik təklif və mülahizələrin hamısı pedaqoji 
eksperimentə və qabaqcıl müəllimlərin iş təcrübəsinə əsaslanır. 
Kimya metodistlərinin ağsaqqalı rus alimi İ.N. Borisov 1956-ildə 
“Методика преподавания химии “ adlı kitabını çap etdirir.Dərsliyin “Orta 
məktəbdə kimyanın tədrisinin metodiki əsasları” adlanan hissəsi xüsusi metodik 
məsələlərin həllinə həsr edilmişdir. 
1961-ci ildə RSFSR Pedaqoji Elmlər Akademiyası tərəfindən П.А. 
Глориозов вə Й. П. Клешеванин “Методика преподавания химии в V11-
классе восьмилетней школы“ adlı vəsaiti nəşr olundu. Bu metodik vəsait 
RSFSR. PEA. təlim metodları institutunun kimya metodikası laboratoriyasında 
aparılmış çoxillik tədqiqatlar əsasında yazılmışdır. 
1962- ci ildə RSFSR. PEA. tərəfindən П.А. Глориозов, Й.П. Клешева, 
Л.А. Коровейникова, Т.З. Савичин “Методика преподавания химии в 8 
классе восьмилетной школе“ adlı vəsaiti nəşr edildi. Burada 8- ci sinif kimya 
proqramında nəzərdə tutulmuş mövzuların təhsil- tərbiyə vəzifələri və məzmunu 
qeyd olunur, materialın dərs üzrə bölgüsü verilir, materialın müxtəlif variantlarda 
tədrisi izah edilir. 
1963-cü ildə С.Г. Шаповаленконун “Методика овучения химии в 
восьмилетней и средней школе“ adlı kitabı nəşr olundu. Bu kitab 668 səhifədən 
ibarət, ən böyük əsər olub, məlum metodik vəsaitlərdən əhəmiyyətli dərəcədə 



Yüklə 53,63 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə