1) funksiya hissəciyin fəzanın müəyyən oblastında olma ehtimalı ilə bağlı olduğu üçün o, sonlu olmalıdır – ehtimal vahiddən böyük ola btlməz;
2) funksiya birqiymətli olmalıdır – ehtimal birqiymətli olmaya biləmz;
3) funksiya kəsilməz olmalıdır – ehtimalı sıçrayışla dəyişə bilməz.
Kvant fizikasında dalğa funksiyasını bilməklə mikrohissəciyi xarakterizə edən fiziki kəmiyyətlərin orta qiymətini hesablayırlar. Məsələn, elektronun nüvədən olan orta məsafəsini r aşağıdakı kimi hesablamaq olar:
De - Broyl dalğasının statistik xarakteri və Heyzenberq qeyri-müəyyənlikləri ona gətirib çıxarır ki, kvant fizikasında hissəciyin müxtəlif qüvvə sahələrində hərəkəti elə tənliklə ifadə olunmalıdır ki, hissəciyin təcrübədə müşahidə edilən dalğa xassəsi həmin tənlikdən alınsın. Bu əsas tənlik, aydındır ki, (x,y,z,t) dalğa funksiyası ilə ifadə olunmalıdır, çünki onun modulunun kvadratı t anında hissəciyin dV həcmində olma ehtimalını təyin edir. Axtarılan tənlik elə olmalıdır ki, o, hissəciyin dalğa xassəsini nəzərə alsın, başqa sözlə, o, dalğa tənliyi olmalıdır.
Qeyri-relyatvistik ( c ) kvant fizikasının əsas tənliyi 1926-cı ildə E.Şredinger tərəfindən alınmışdır.
Klassik mexanikada Nyuton qanunları və elektromaqnit sahəsi üçün Maksvell tənlikləri kimi, Şredinger tənliyi də postulat şəklində qəbul olunmuşdur. Şredinger tənliyinin düzgünlüyü, bu tənliyin köməyi ilə atom və nüvə fizikası sahəsində alınan nəticələrin təcrübədə təsdiqlənməsidir.
Ümumi şəkildə, zamandan asılı olan Şredinger tənliyi aşağıdakı kimidir:
burada
Dostları ilə paylaş: |
