Journal of selcuk communication

Selçuk İletişim, 7, 3, 2012 
 
20
tarihe kadar paylaşılan bütün gönderileri Duvar 
üstünde  açarak  ilerlemektir.  Facebook’un 
arayüzünü sürekli değiştirmesi ve uygulamaları 
yenilemesi  hesap  geçmişlerine  ulaşmayı  ve 
kayıtlamayı  zorlaştırmıştır.  Sayfa  duvarında 
paylaşımda 
bulunan 
kullanıcıların 
kendi 
gönderilerini ya da daha önce yazmış oldukları 
yorumları silmiş olmaları da mümkündür.  
Facebook 
hesaplarında 
partilerin 
resmi 
hesapları 
ve 
liderlerin 
resmi 
hesapları 
kayıtlanmıştır.  Ancak  partiye  ya  da  siyasi 
lidere  ait  resmi  bir  hesap  yoksa  1.000.000'dan 
fazla  beğenen  kişiye  sahip,  resmi  hesap  gibi 
görünen,  sürekli  akışın  olduğu  hesaplar  da 
kayıtlanmıştır.  Twitter'da  örnekleme  siyasi 
partilerin  genel  başkanları,  genel  başkan 
yardımcıları, MYK üyeleri, bağımsız adayların 
tamamı  ve  gazeteci  milletvekili  adayları  dahil 
edilmiştir. Bu kişilerden 250+ tweet sahibi olan 
veya 2500+ takipçisi olanların hesapları  ikinci 
aşamada 
içerik 
analizi 
için 
seçilmiştir. 
Facebook’un 
sayfa 
hesabı 
oluşturma 
uygulaması  başladıktan  sonra  grup  hesabı 
yerine  sayfa  hesabı  açmak  yaygınlaşmıştır. 
Siyasi  partiler  ve  liderler  için  oluşturulmuş  ve 
aktif 
olarak 
kullanılan 
grup 
hesabı 
bulunmadığından dolayı örnekleme grup hesabı 
alınmamıştır.  
Kayıtlama  için  kullanılan  araçların  teknik 
özelliklerini  ise  şu  şekilde  açıklayalım: 
Facebook  hesapları,  İntel  Core  i5  –  2410M 
İşlemci  /  2,30  GHz,  Ram’ı  4GB,  İşletim 
Sistemi:  Windows  7  Home  Premium  Service 
Pack  1,  Internet  Explorer  9,  Google  Chrome 
web  tarayıcıları ile,  ekran  çözünürlüğü  1920  x 
1080 piksel olan bir laptop (Araç A) ile Twitter 
hesapları,  Pentium  4  1.6  Ghz,  1,25  GB  Ram, 
Windows  XP  Professional  SP3,  Firefox  6-11, 
ekran çözünürlüğü 1024 x 768 piksel (Araç B); 
Intel Core i5 2,30 Ghz, 8 GB Ram, Windows 7 
Home  Premium  ve  Windows  XP  Professional 
x64  Edition  (Dual  Boot),  Firefox  6-11,  ekran 
çözünürlüğü  1366  x  768  piksel  (Araç  C)  olan 
üç  farklı  laptop  ile  kayıtlandı.    Bu  kayıtlama 
sırasında İnternet bağlantı hızı ve türü, 1 Mbps 
ile  8  Mbps  arasında  değişken  ADSL  idi. 
Kayıtlama için harcanan zaman, işlemci hızına 
bağlı  olarak  değişmiştir.  Kayıtlama  için 
kullanılan  araçların  teknik  özellikleri  özellikle 
arayüzeyin 
görüntülenmesinde 
fark 
yaratmaktadır.  
Görsel  dosyaları  gibi  ayrıca  kayıtlanması 
gereken unsurlar dışında tutularak yalnızca pdf 
kayıtlamaları  ele  alındığında  Facebook’ta 
kayıtlanan 
malzeme 
1,31 
gigabyte’lık, 
Twitter’da 
kayıtlanan 
malzeme 
1,24 
gigabytle’lık bir arşiv oluşturmuştur.  
2.3.    Kodlama  Cetvelinin  Oluşturulması  ve 
Kodlama Birimleri 
Nuri Bilgin kategorileştirme işlemini şu şekilde 
tanımlamaktadır: 
“Kategorilendirme, 
mesajların  kodlanmasını,  yani  anlamlarının 
işlenmesini  gerektirir.  Analiz  kategorileri, 
mesajda  bizim  ilgilendiğimiz  çok  çeşitli 
boyutlara 
dayanabilir. 
Örneğin, 
mesajın 
konusu,  yönü  (lehte  veya  aleyhte),  taşıdığı 
değerler,  amaçlar  veya  niyetler,  amaçlara 
ulaşmada 
başvurulan 
yollar, 
kişileri 
betimlemede  kullanılan  özellikler  ya  da 
çizgiler,  mesajın  kaynağı,  mesajın  hedeflediği 
kişi  veya  kitleler,  olayların  geçtiği  yer  ve 
zamanlar,  çatışma  konuları  gibi  mesajın 
söylediği  şeye  ilişkin  boyutlar ile  mesajın  tipi, 
biçimi,  mesaj  veya  iletişim  gramer  özellikleri, 
sentaksı, 
kullanılan 
propagandanın 
veya 
retoriğin  yöntemleri  gibi  mesajın  söylenme 
tarzıyla ilgili boyutlar, kategorilendirmede esas 
alınabilir.”  (2006:  19).    Bu  araştırmada 
kullanılacak kodlama birimlerinin geliştirilmesi 
Kasım 2011- Ocak 2012 tarihleri arasında tüm 
proje 
ekibinin 
katılımı 
ile 
gerçekleşen 
toplantılarda, 
Facebook 
ve 
Twitter 
arayüzeyinden  gerek  siyasi  partilerin  gerekse 
liderlerin 
ve 
diğer 
adayların 
resmi 
hesaplarından 
seçilen 
örnekler 
üzerinden 
tartışma  ve  birimleri  tanımlama  şeklinde 
gerçekleşmiştir.  Proje  ekibinde  yer  alan 
araştırma  bursiyerleri  Facebook  ve  Twitter 
arayüzeyini  1  Nisan  2011-30  Haziran  2011 
tarihleri  arasında  geçmişe  dönük  olarak 
kayıtladıktan sonra, bu kayıtlar üzerinden nicel 
ve  nitel  içerik  çözümlemesine  temel  oluşturan 
soru  birimleri  oluşturulmuştur.  Facebook  ve 
Twitter’dan 
kayıtlanan 
malzeme 
üzerine 
uygulanacak kodlama cetvelindeki (7) kodlama 
birimleri  (8),  kodlama  kuralı  oluşturulması 
ilkesince  ayrıca  tek  tek  tanımlanmıştır. 
Kodlama  cetvelinde  yer  alan  birimlerin işleyip 
işlemediğinin  sınanması  için  ise    pilot 
uygulama  Şubat  2012  tarihinde  veri  tabanı 
üzerinde  yapılmıştır.  Mart  2012  tarihinde  ise 
veri  tabanı  işletilmeye  başlanmış,  kodlama 

---

Sosyal Medyada 2011 Genel Seçimleri: Nitel - Nicel Arayüzey… (5-29) 
 
21 
birimine  denk  gelen  sayısal  veriler  Microsoft 
Excel dosyası olarak veri tabanına aktarılmıştır.  
2011  Genel  Seçimlerinde  partilerin,  liderlerin 
ve  adayların  Facebook  ve  Twitter  ortamını  
nasıl kullandıklarına ilişkin kodlama cetvelinde 
yukarıda  daha  önce  açıklanan  her  iki 
arayüzeyin  özellikleri  temelinde  ilk  olarak 
nicel  ve  betimleyici  soru  birimleri  yer 
almaktadır.  Örneğin  Facebook  için hesap  türü, 
hesap  bilgileri,  profil  bilgileri,  bağlantılar, 
profil  görselinin  niteliği,  gönderi  sayısı, 
gönderinin  paylaşım  sayısı,  gönderinin  beğeni 
sayısı  ve  gönderide  yorum  sayısı,  12  Haziran 
2011 
(Seçim 
Günü) 
gönderi 
sayısı, 
gönderilerde  en  çok  kullanılan  20    kelime 
olmak  üzere;  Twitter  için  kişi  adı,  twitter 
adresi, hakkında  bilgileri,  zemin  özelleştirmesi 
özelliği,  profil  görselinin  niteliği,  tweet  sayısı, 
takip  ettiği  kişi  sayısı,  takip  eden  kişi  sayısı, 
listelenen  sayısı,  12  Haziran    2011  tarihindeki 
tweet sayısı, tweetlerinde en çok kullandığı 20 
kelime 
olmak 
üzere 
 
soru 
birimleri 
oluşturulmuştur.  
Her  hesaptaki  gönderi  veya  tweet  için  ise 
kullanıcının  kim  olduğu,  paylaşımın  niteliği, 
başka  iletilerle  bağlantısının  olup  olmadığı, 
gönderi  veya  tweetin  teması  ile  dili  de  soru 
birimi  olarak  geliştirilmiştir.  Dil  konusu 
özellikle araştırma ekibi tarafından  
1. Türkçe 
2. Kürtçe 
3. İngilizce 
4. Ermenice 
5. Diğer (Belirtiniz) 
şeklinde  birimleştirilmiştir.  Özellikle  BDP 
yöneticilerinin  ve  BDP  resmi  hesabından 
Kürtçe  gönderi  ve  tweet  atılması/yollanması 
durumuna  rastlanılacağı  düşünülmüş,  pilot 
uygulamada da bu durum saptanmıştır.  
Gönderi ve tweetlerin konusu aşağıdaki şekilde 
kategorize edilmişitir: 
Konu 
1. Teşkilat açılışı ve yerel teşkilat etkinliği 
2. Siyasi rakipler 
3. Kendi partisi 
4. AB ile ilgili konular 
5. Geziler / etkinlikler (Yurtiçi vs. yurtdışı) 
6. Seçim kampanya duyuruları 
7. Siyasi  kimliği  için  geleneksel  medya 
kullanımı (Örneğin, katılacağı TV programının 
duyurusu) 
8. Kişisel gündem 
(Örneğin, düğün, sünnet, alışveriş, vb) 
9. Seçim sonucu ile ilgili teşekkürler 
10.  Seçime ilişkin temenni ya da dilekler 
11.  Ekonomi 
12.  Gündemdeki  haberlerin  paylaşımı  (ve 
kaynak kanallar) 
13.  Kutlamalar 
14.  Taziyeler 
15.  Gündem konularını değerlendirme 
16.  Spor olayları, takımlar, gelişmeleri 
17.  Seçim bölgesinin yerel gündemi 
(Yerel  spor  olayları  ile  ilgili  tweet’ler  de  bu 
kategoride ele alınacaktır.) 
18.  Kürt sorunu 
19.  Toplumsal olaylar 
20.  Seçim  çalışmalarına  yönelik  olumsuz 
etkiler (fiziksel ve sanal saldırılar) 
21.  Seçmenden istek, rica 
22.  Türk Silahlı Kuvvetleri 
23.  Din 
24.  Dış Politika 
a. Hangi ülke olduğunu belirtiniz. 
25.  Meclis etkinliği 
a. Kanun teklifi  
b. Soru önergesi 
c. Grup toplantısı  
d. Meclis konuşması  
26.  Diğer (Belirtiniz) 
27.  Kodlanamıyor 

---