Ызбекистон республикаси олий ва ырта махсус таълим вазирлиги

 
Ma’sul muharrir:
i. f. n. dos. Sattorqulov O. T.
Taqrizchilar:
i.f.d., prof. A. Mamatov
i.f.d., prof. B Salimov
 
 
 
©
Guliston DU, 2006 y. 
 
 
 
2 

---

Kirish 
 
Iqtisodiyot ma’lumki o’z ob’ektini o’rganish jihatidan mikro va makro 
darajadagi iqtisodiyotga bo’linadi. Mikroiqtisodiyot milliy iqtisodiyotning tashkil 
etuvchilari bo’lmish iqtisodiy birliklar korxonalar va alohida uy xo’jaliklarining 
bozordagi o’zaro iqtisodiy munosabat-larini tahlil etsa, makroiqtisodiyot milliy 
xo’jalik miqyosida iqtisodiy tahlil yuritadi. Makroiqtisodiyot tahlil etuvchi asosiy 
iqtisodiy muammolar qatoriga, milliy iqtisodiyotda ishsizlik, inflyasiya, makro- 
iqtisodiy barqarorlik, makroiqtisodiy nobarqarorlik muammolarini kiritish 
mumkin. 
Birinchidan, makroiqtisodiyot - bu oddiy quyi xo’jalik bo’g’inlarining 
mexanik yig’indisi emas. U barcha xo’jalik elementlarini yaxlit tizimga keltiruvchi 
mustahkam aloqalar umumiyligini ifoda etadi. 
O’zaro yaqinlashtiruvchi munosabatlar tizimiga quyidagilarni kiritish 
mumkin: 
a) ishlab chiqarishning yirik tarmoqlari, sohalari o’rtasidagi umumiy mehnat 
taqsimoti: 
b) ishlab chiqarishning yirik tuzilmaviy bo’linmalarning kooperasiya-lashuvi: 
v) yagona iqtisodiy kenglikni tashkil etuvchi, milliy bozor. 
Bunday integrasiyalashuvning natijasida milliy xo’jalik deb atash qabul 
qilingan makrotizim tashkil topadi. Ikkinchidan, makroiqti-sodiyotning moddiy 
asosi bo’lib, milliy boylik hisoblanadi. 
Milliy boylik
- tovarlar ishlab chiqarish, xizmatlar ko’rsatish va insonlar
hayotini ta’minlashning zaruriy shartlarini tashkil etuvchi, mamlakat resurslarining 
umumiyligidir. Zamonaviy statistik tasavvur-larga ko’ra, Milliy boylik tarkibiga 
quyidagilar kiradi: a) nomoliyaviy ishlab chiqarish aktivlari (asosiy fondlar, 
moddiy aylanma mablag zahiralari, qimmatliklar):