Ibtido qoidasi

Axloq – kishilarning bir-birlariga, oilaga, jamiyatga boʻlgan munosabatlarida namoyon boʻladigan xatti-harakatlari, xulq-atvorlari, odoblari majmui. Huquqdan farqli ravishda axloq talablarini bajarish-bajarmaslik maʼnaviy taʼsir koʻrsatish shakllari (jamoatchilik tomonidan baho berish, qilingan ishni maʼqullash yoki qoralash) bilan belgilanadi. Axloqni etika fani oʻrganadi.
Insoniyat taraqqiyotida axloq muhim oʻrin tutadi. Sharqning buyuk mutafakkirlari insonni axloqiy kamol toptirish, uni har tomonlama rivojlantirish, maʼnaviy qiyofasini shakllantirish jamiyat taraqqiyotining muhim omillaridan biri, deb qarashgan. Inson axloqiy, umuman maʼnaviy va maʼrifiy jihatdan kamol topishi jarayonida turli tarixiy bosqichlardan – johillik, nodonlikdan ilmga, yovuzlikdan ezgulikka, vahshiylikdan insoniylikka oʻtarkan, jamiyat ham shu tariqa rivojlanadi. Ikki muqobil ibtido – yovuzlik va ezgulik, jaholat va kamolatning oʻzaro kurashi inson va jamiyat taraqqiyotini belgilagan, inson aql-zakovat sohibi sifatida oʻzini anglashiga olib kelgan. Bu ikki muqobil kuch kurashi jamiyatdagi mavjud ijtimoiy munosabatlarda ifodalansa, insonga nisbatan uning ichki olamiga xos nafs bilan qalb, aql bilan aqlsizlik oʻrtasidagi kurashda ifodalanadi. Axloq muayyan jamiyat va davrda oʻzgarishlarga uchrashi, rivojlanishi, soʻnishi mumkin. Har bir xalqning yoki millatning oʻziga xos axloqi bilan bir qatorda, umumbashariy axloq meʼyorlari ham bor. Bunday axloq meʼyorlari jamiyatning umumiy taraqqiyotiga samarali taʼsir koʻrsatadi.


Axloq prinsiplari Axloqning shakllanish jarayoni, rivojlanishi va harakatlanishining rahbariy g`oyasi, ibtido qoidasi, yetakchi mezoni sifatida maydonga chiqadi.
Avvalo qonunda, Axloqiy normalarda o`z tasdig`ini topadigan Axloq prinsiplari jamiyatning butun siyosiy-Axloqiy hayotiga, mamlakat ijtimoiy tizimiga to`laligacha singib ketadi. Ular nafaqat Axloqning mohiyatini, balki uning mazmunini tavsiflaydi, nafaqat uning ichki tuzilishi, statik holatini, balki Axloqni qo`llash jarayonini, Axloq faoliyatining dinamikasini aks ettiradi. Axloq prinsiplari iormativ aktlarni tayyorlashning butun jarayoniga, ularni qabul qilish va chiqarishga, Axloqiy talablarga rioya etish kafolatlari o`rnatilishiga nihoyatda katta ta`sir ko`rsatadi.
Axloq prinsiplari o`ziga xos tayanch tuzilma (konstruksiya) bo`lib, unga nafaqat Axloq normalari, institutlari yoki tarmoqlari, balki butun Axloq tizimi asoslanadi. Mazkur rahbariy tamoyillar davlat idoralarining butun Axloq ijodkorligi, Axloqni qo`llash va Axloqni muhofaza qilish faoliyati uchun yo`naltiruvchi mash`al bo`lib xizmat qiladi. Ularga rioya etish darajasiga Axloqiy tizimning baqamtiligi, barqarorligi va samaraliligi bevosita bog`liq. Axloq prinsiplari umummajburiy tusga ega bo`lganligi sababli ular turli Axloq tarmokdari va institutlari, normalari va Axloqiy munosabatlar o`rtasidagi, obyektiv hamda subyektiv Axloq o`rtasidagi ichki birlikni, uyg`unlikni va o`zaro aloqadorlikni ta`minlashga ko`maklashadi.


Savollar

1.Har bir mavjudot muhtoj bo’ladiagn narsa nima.
Javobi: Mehr
2.O’rdaklar suv ichishga qator bo’lib ketayotgan edi.O’rdaklardan biri oldinga qarab,17 ta boshni ko’rdi.Ortiga qarasa—42 ta panja kelayotgan ekan. Jami nechta o’rdak suv ichishga ketmoqda.
Javobi:39ta
3.Umida qog’ozga 86 sonini yozib,dugonasidan ushbu sonni qog’ozda hech narsani o’chirmasdan,bo’yamasdan va chizmasdan 12 sonini qo’shib natijani chiqarib bera olasanmi dedi.
Javobi:Qo’gozni teskari qilish orqali.
4.Uni chap qo’l bilan ushlasa bo’ladi, lekin o’ng qo’l bilan hech qachon ushlab bo’lmaydi.
Javobi:O’ng qo’lning tirsagi.
5.Bir burchakdan qimirlamagan holda butun dunyoni kezadi.
Javobi:Pochta markasi
6.Xonaning qaysi joyiga qalam qo’yilsa uning ustidan sakrab bo’lmaydi.
Javobi:Burchakka
7.Ko’p qavatli kiyim kiygan usti yashil ichi sariq bolalari qator qator pishganda mazali.
Javobi:Makkajo’xori
8.Qaysi so’z har doim xato bo’lib eshitiladi.
Javobi:Xato so’zi
9.Bir oilada 5 qiz bor ekan. 1-kitob o’qiyapti.2-ovqat yeyapti.3-shaxmat o’ynayapdi.4-uyni yig’ishtiryapdi.beshinchisi nima qilayapdi.
Javobi:3 chisi bilan shaxmat uynayapdi.
10.Qanday holatda 12 sonini teng ikkiga bo’lsak 7 chiqadi
Javobi:Rim raqamida
11.Qo’llarda 10 ta barmoq bor.10 ta qo’lda nechta barmoq bor.
Javobi:50ta