a) yağıntıların bol olması
b) dağ yamaclarının dikliyi
c) )ərazilərin rütübətlə az təmin olunması
d) antropogen-texnogen landşaftların geniş yayılması
e) ərazilərin rütübətlə çox təmin olunması
245.Sual: Otlaq landşaft tiplərinin zənginliyi və geniş sahə tutması hansı kənd təsərrüfatı sahəsinin
inkişafına səbəb olur?
a) dəmyə əkinçiliyin
b) tərəvəz-bostançılığın
c) seliteb landşaftların
d) suvarma əkinçiliyin
e) )köçəri heyvandarlığın
246.Sual: Əsas bitki formasiyalarının məhv olması otarılmadan əlavə, hansı səbəblərdən asılıdır?
a) )heyvanların tapdağı altında torpağın bərkiməsi
b) ifrat rütübətlənməyə görə bitkilərin cürüməsi
c) intensif sürüşmə və eroziya prosesləri nəticəsində məhv olması
d) əkinçilik sahələrinin genişləndirilməsi məqsədiilə şumlama
e) həşərat və ziyanvericilərin grazilərdə çox yayılması
247.Sual: Otlaq landşaftlarının məhv olmasının qarşısının alınması və məhsuldarlığının artırılması
məqsədi ilə tədbirlər görülür?
a) )otlaqların suvarılması və yenidən əkilməsi
b) otlaq grazilərə gübrələrin verilməsi
c) otlaqların daha məhsuldar torpaqlara köçurulməsi
d) otlaq sahələrin ekstnsiv üsulla şumlanması
e) ərazilərdə müxtəlif növlü ağacların əkilməsi.
248.Sual: Meşə sahələrindən istifadə istiqamətlərinin iki əsas qruppu hansılardır? 1.Oduncaq
məhsullarının alınması 2.Tikinti sənayesində istifadə olunması 3.Gəmiqayırma və avtomobil
sənayesində istifadəsi 4. meşədən əlavə məhsul kimi istifadə etmək 5. meşəaltı qara torpaqlardan
kənd təsərrüfatında istifadə olunması
a) 2,4
b) 1,3
c) 1,4
d) )4,5
e) 3,5
249. Sual: Dağlıq ərazilərdəki yamacların baxarlığı və yaxud da ekspozisiya amili landşaft daxilində
dəyişikliyi yaradır?
a) )landşaftdaxili differensiasiyanı
b) yarımsəhra landşaftların sahəsi artır
c) mikro və mezorelyeflərin yaranması
d) qonşu landşaft kompleksləri arasında əlaqəni azaldır
e) yamaclarda eroziya və deqradasiya proseslərini gücləndirir
250.Sual: Meşə ərazilərində olan ağac növlərindən başqa, hansı elementlərdən də istifadə olunur?
a) seliteb landşaftların sahəsinin genişləndirilməsi
b) )arıçılıqda, qida, texniki və dərman maddələrinin hazırlanmasında
c) heyvanların ətindən və dərisindən istifadə üçün kütləvi qırılması
d) bitki növlərinin inkişafı üçün iri çətirli ağacların qırılması
e) akkumlyasiyanın qarşısının alınması üçün kolların qırılması
251.Sual: Meşənin mövcudluğu ən çox yer səthində hansı problemlələrin qarşısını alır?
a) )axımı əsaslı tənzimləyir, daşqının qarşısını alır
b) sututarların səthindən buxarlanmanı artırır
c) bulaqlardakı su artımının qarşısını alır
d) meşədə kiçik ağacları yandıran radiasiyanın miqdarını azaldır
e) torpaqın litoloji əsasın köklü sürətdə dəyişir
252.Sual: Qədim təkrar meşələr və insanlar tərəfindən toxunulmamış ilkin meşələr harada qorunub
saxlanılmışdır?
a) Tayqa və Volqa çayı boyunca
b) Avropanın əsas dağlıq hissələri
c) Cənubi Amerikanın orta dağlıq əraziləri
d) )tropik meşələr və Amazon çay hövzəsi
e) Afrika və Asiyanın ekvatorial meşələri
253.Sual: Meşə təssərrüfatında quru iqlim şəraitində inkişaf edən arid meşələr əsasən hansı əraziləri
ə
hatə edir?
a) Orta Asiyada və Hind –Qanq çayları hövzələrində
b) )Aralıq dənizi tipli və tropik ərazilərdə
c) mülayim enliyi subtropiklə sərhəddində
d) Appalaç dağlarının ətəyində və Böyük düzənlikdə
e) Eyr gölü ətrafı və La-Plata ovalığında
254.Sual: Dağlıq ərazilərin təbii landşaftlarının qorunması və meşə təsərrüfatının qorunması məqsədi
ilə hansı tədbirlər görülməlidir? (
a) Dəmyə əkinçiliyi saşələri azaldılmalıdır
b) Kənd yaşayış məntəqələrinin sayı məhdudlaşdırılmalıdır
c) Heyvandarlıq təsərrüfatları ləğv olunmalıdır
d) )Kəndlər elektrik enerjisi və yanacaqla təmin olunmalıdır
e) Meşə sahələrinə girişə təmamilə qadağa qoyulmalıdır
255.Sual: Yüksək və orta dağlıqda formalaşan antropogen komplekslər hansılardır ?
a) errozion
b) bataqlıqlaşmış
c) denudasyon
d) )terraslaşmış
e) şoranlaşmış
256.Sual: Çəmən-bataqlıq laqdşaftlarının formalaşmasına səbəb hansı kənd təsərrüfatı tədbirlərinin
aparılmasıdır ?
a) dəmyə əkinçiliyi
b) terraslaşdırma
c) )aqroirriqasiya
d) heyvandarlıq
e) rekultivasiya
257.Sual: Neft və neft tullantıları ilə çirklənmiş torpaqların rekultivasiyası hansı üsullarla həyata
keçirilir.?
a) kimyəvi və bioloji
b) meliorativ və texniki
c) )texniki və bioloji
d) irriqasiya
e) aqrotexniki
258.Sual: İl ərzində Xəzər dənizinə ümumilikdə nə qədər çirkab su axıdılır?
a) 40 mlrd. kub metr
b) 17 mlrd. kub km
c) 3,6 mlrd. kub km
d) 23 mlrd.kub km
e) )11 mlrd.kub metr.
259.Sual: Bir çox inkişaf etmiş ölkələrdə şəhərlərin ərazisi hansı torpaqların hesabına genişləndirilir?
a) faydalı qazıntılar
b) )şumlanan torpaqlar
c) göllərin
d) dağlıq ərazilərin
e) bataqlıqların
260.Sual:
a) 4, 5
b) 2, 4
c) )1, 4
d) 2, 3
e) 3, 5
261.Sual: Atmosfer havası ilə bərabər, bitki yarpaqlarını zədələyərək, əvvəlcə gümüşü və ya mis
rənginə salıb, sonra isə təmamilə məhv edən proses necə adlanır?
a) Radiaktiv şüalanma
b) )Fotokimyəvi duman
c) Biogeokimyəvi proses
d) Ekocoğrafi dəyişiklik
e) Dinamiki proseslər
262.Sual: Azərbaycan ərazisində bəzi çökəkliklərdə landşaftın yüksəklik spektrində dağ-çöl, arid seyrək
meşələr yayıldığı halda, tirə və silsilə yamaclarında dağ-meşə landşaftlarının formalaşması necə adlanır?
a) landşaft dinamikası
b) )landşaft anomaliyası
c) landşaft differensiasiyası
d) landşaft transpormasiyası
e) landşaft təkamülü
263.Sual: Neft istismarı qurtardıqdan sonra ərazidən buruqların, beton əsasların təmizlənməsi hansı
rekultivasiya üsulu ilə yerinə yetirilir?
a) meliorativ
b) )texniki
c) bioloji
d) kimyəvi
e) aqrotexniki
264.Sual: Bioloji rekultivasiyada ilkin mərhələ olaraq hansı tədbirlər qörülür?
a) sahələr suvarılmalıdır
b) dənli bitkilər əkilməlidir
c) morfoloji diaqnostika edilməlidir
d) )mineral və yerli gübrələr verilməlidir
e) neft tullantı qalıqlarından təmizlənməlidir
265.Sual: Gəncə-Qazax iqtisadi rayonunun həm atmosfer, həm də landşaft-ərazi komplekslirinin
çirklənməsində əsas rol oynayan sənaye müəsisəsi hansıdır ?
a) Maşınqayırma zavodu
b) Dəmir emalı kombinatı
c) Yağ-piy kombinatı
d) )Alüminium-oksidi istehsalat birliyi
e) Energetika sənayesi
266.Sual: Şirvan şəhərində ətraf ərazilərin cirklənməsini sürətləndirən və kənd təsərrüfatına ciddi ziyan
vuran əsas sənaye sahəsi hansıdır?
a) )Şirvanneft” neft-qarçıxarma idarəsi
b) küküpdli mazut yanacağından istifadə edilən DRES
c) inşaat materialları kombinatı
d) mineral dübrələr istehsalı
e) qara və əlvan metallurgiya
267.Sual: Azərba ycan ərazisində landşaft anomaliyasının aydın müşahidə olunduğu sahələr hansılardır?
a) )Talış dağları, Naxçıvan MR-nın dağlıq bölgəsi
b) Böyük Qafqazın orta dağlığı, Samur-Dəvəçi ovalığı
c) Kiçik Qafqazın şimal-şərq yamacı, Talış dağları
d) Naxçıvan MK-nın alçaq dağlığı və Kür-Araz ovalığı
e) Böyük Qafqazın cənub ətəkləri, Naxçıvan MK-nın dağlığı
268.Sual: Azərbaycan sektorunda Xəzər dənizinə axıdılan çirkab suların 60%-ni təşkil edir.?
a) kimyəvi tullantılar
b) )kanalizasiya suları
c) neft tullantıları
d) bərk tullantılar
e) nəqliyyat tullantıları
269.Sual: Xəzər dənizinin ən çox çirklənməsi hansı çayın gətirmələri hesabına baş verir?
a) )Volqa çayı
b) Terek çayı
c) Kür çayı
d) Samur çayı
e) Səfidyurd çayı
270.Sual: ABŞ ərazisində meşələrin intensiv qırılması nə zaman baş verdi?
a) kimya sənayesi inkişaf etdikcə
b) plantasiyalar genişləndikcə
c) )avropalılar bura qəldikdən sonra
d) neftin çıxarılmasına görə
e) faydalı qazıntıların çıxarılmasına görə
271.Sual: Təsərrüfat fəaliyyəti nəticəsində təbii əlaqələri pozulmuş və xarici görünüşcə tamam
dəyişmiş landşaftlar bütün dünyada nə qədərdir? (
a) 13 %
b) 7 %
c) 3,5 %
d) )2 %
e) 20 %
272.Sual: Ümumilikdə insan tərəfindən istifadə edilməyən landşaft komplekslərinin sahəsi nə
qədərdir?
a) 15 %
b) 27 %
c) 35 %
d) 46 %
e) )50 %
273.Sual: Azərbaycan ərazisində Xəzər dəniziə axıdılan məişət tullantılarının miqdarı nə qədərdir?
a) 35%
b) 70%
c) )60%
d) 45%
e) 20%
274.Sual: Landşaft vahidləri daxilində yodun və bromun çatışmaması hansı xəstəliklərin yayılması ilə
nəticələir?
a) cuma, bursulyoz
b) şiş xəstəlikləri
c) malariya, difteriya
d) qarın yatalağı
e) )zob, diş xəstəlikləri
275.Sual: Böyük Qafqaz reqionunda yod və bromun çatışmamasının səbəbi nədir ?
a) Respublika ərazində ən hündür daglıq ərazi olduğuna qörə
b) )Yura və təbaşir dövrünün əhəng daşlarından təşkil olunduğuna görə
c) Kimyəvi elementlərin miqrasiyasına qörə
d) Çay şəbəkəsinin sixlığına qörə
e) Bulaq sularının bolluğuna görə
276.Sual: Landşaft komplekslərinin yaxşılaşdırılmasına torpaqların yuyulmasına doğru yönəldilmiş
tədbirlər sistemi necə adlanır?
a) rekultivasiya
b) irriqasiya
c) )meliorasiya
d) aqroirriqasiya
e) şumlanma
277.Sual: Ağac,köl və ot bitkilərindən istifadə etməklə kompleksin vəziyyətinin yaxşılaşdırılması hansı
meliorativ metod vasitəsi ilə aparılır?
a) kimyəvi
b) hidrotexniki
c) bioloji
d) )fitomeliorasiya
e) texniki
278.Sual: Səhra, yarımsəhra və digər quraqlığa davamlı landşaft tiplərinin yayıldığı zonalarda
şorlaşmanın və bataqlıqlaşmanın səbəbləri nədir?
a) dəmiyə əkinçiliyi
b) )suvarma əkinçiliyi
c) otarılma
d) dağ-mədən sənayesi
e) biçənəklərin olması
279.Sual: Kür-Araz ovalığında müasir suvarma əkinçiliyi altında istifadə edilən torpaqların nə qədəri
təkrar şorlaşmaya məruz qalmışdır?
a) 35%
b) 67%
c) )50%
d) 45%
e) 70 %
280.Sual: Üzümcülük və pambıqçılıq rayonlarında əkin sahələri Ən çox hansı maddələrlə çirklənir?
a) təbii gübrələrlə
b) intensiv şuvarma ilə
c) )pestisid və defoliantla
d) karbon dörd oksidlə
e) azot oksidləri ilə
281.Sual: Yarımsəhra iqlim-ekoloji şəraitində olduqca müxtəlif təbii koamplekslərin yaranması hansı
yerli amillərin təsiri altında baş verir?
a) dağ-dərə küləklərinin əsməsi, yağıntının çoxluğu
b) )çayların mövcud olması, litoloji tərkib və insanın təsərrüfat fəaliyyəti.
c) rütubətlənmə əmsalının 1-dən yüksək olması
d) sürüşmə və sel hadisələrinin təsiri ilə
e) bolsulu çayların çoxluğu, günəş radiasiyasının aşağı həddi.
282.Sual: Respublika ərizisində orta və şiddətli şorlaşan torpaqlar nə qədər sahəni əhatə edir?
a) 500 min ha
b) )1182 min ha
c) 850 min ha
d) 712 min ha
e) 335 min ha
283.Sual: Neftlə çirklənmiş torpaqlarda mikroelementlərin miqdarının aşağı düşməsinə səbəb nədir?
a) dərin quyuların qazılması
b) torpaqların dərin qatlarında kimyəvi elementlərin yığılması
c) )ağır metalların miqdarının artması
d) neftli sahələrdə radioaktiv elementlərin çoxluğu
e) lay sularının6 səviyyəsinin qalxması
284.Sual: Torpağın təmizlənməsi prosesində ilkin mərhələdə ərazilərə mineral və yerli gübrələrin
verilməsi rekultivasiyanın hansı tipinə aiddir
a) texnogen rekultivasiya
b) radioaktiv rekultivasiya
c) kimyəvi rekultivasiya
d) )bioloji rekultivasiya
e) texniki rekutivasiya
285.Sual: Böyük Qafqaz dağlarından mənbəyini götürən suların tərkibində nə üçün yod və brom
maddələri olmur?
a) Burada vulkanik mənşəli çökmə süxurlar üstünlük təşkil etdiyinə görə
b) ərazidə kimyəvi elementlərin miqdarının çoxluğuna görə
c) )əsasən Yura və Təbаşir dövrünün dəniz şəraitində çökən əhəng daşlarından təşkil olunduğuna
görə
d) landşaft zonaları, növləri və onun morfoloji vahidləri arasında təbii əlaqə olmadığına görə
e) çay və bulaqlar öz mənbələrini əsasən buzlaq sahələrdən götürdüklərinə görə
286.Sual: Karbon oksidinin havada konsentrasiyasının miqdarı çox olduqda hansı xəstəliklərin artmasına
şərait yaranır?
a) damar xəstəlikləri,qan azlığı
b) endokrin xəstəlikləri, irsi xəstəliklər
c) talasemiya və xərçəng xəstəlikləri
d) qara ciyər və qida yolu xəstəlikləri
e) )ateroskleroz, əsəb sisteminin pozulması, infarkt
287.Sual: Landşaft zonaları və landşaft növləri daxilində xəstəliklərin yayılma müxtəlifliyinin əsas
səbəbləri nədir?
a) )coğrafi enlik
b) hidroqeoloji şərait
c) landşaft sferası
d) coğrafi uzunluq
e) ifrat nəmlənmə
288.Sual: Respublikada Adam başına cəmi neçə hektar torpaq sahəsi və əkinçilikdə istifadə edilən sahə
düşür?
a) )1,17 ha və 0,2 ha
b) 2 ha və 1,5 ha
c) 3,5 ha və 0,5 ha
d) 1.5 ha və 1 ha
e) 1 ha və 2 ha
289.Sual: Yodun və bromun çatışmaması Azərbaycanın hansı rayonlarında daha çox özünü biruzə verir?
1. Zaqatala 3.Oguz 5.Bakı 7.Şəki 2.Lənkəran 4.Qax 6.Ordubad 8.Gədəbəy
a) 1, 3,4,6
b) )1,3,4,7
c) 3,5,6,8
d) 2,4,6,7
e) 2,4,5,8
290.Sual: Azərbaycan respublikası ərazisində ən çox məhsuldar torpaq sahələrində seliteb
komplekslərin inkişaf etdiyi rayon hansıdır ?
a) )Abşeron rayonu
b) Gəncə-Qazax rayonu
c) Şəki-Zaqatala rayonu
d) Lənkəran-Astara rayonu
e) Naxçıvan MK
291.Sual: Meliorativ tədvirlərin neçə metodu mövcuddur?
a) 2
b) 5
c) 6
d) 4
e) )3
292.Sual: Kimyəvi meliorasiya zamanı hansı tədbirlər görülür?
a) ot bitkilərindən istifadə etməklə yaxşılaşdırma
b) mühəndis işləri
c) rekreasiya tədbirləri
d) )torpaqlara əhəngin və gübrələrin verilməsi
e) torpaqların yenidən bərpa olunması
293.Sual: Aqroirriqasiya tədbirləri aparılan ərazilərdə Ən çox hansı landşaft növləri yaranır?
a) meşə landşaftı
b) )çəmən-bataqlıq
c) örüş sahələri
d) alp çəmənlikləri
e) dağlıq landşaftı
294.Sual: Azərbaycanın ümumi torpaq sahəsindən yalnız nə qədər hissəsi kənd təsərrüfatında istifadə
edilir?
a) 8,6 mln ha
b) )4,3 mln ha
c) 3,5 mln ha
d) 7 mln ha
e) 5 mln ha
295Sual: Ümumilikdə tənəffüz orqanlarının, əsəb-sinir sisteminin və mədə-bağırsaq xəstəliklərinin
artmasında hansı elementlərin çatışmaması böyük rol oynayır?
a) )mikroelementlər
b) kimyəvi elementlər
c) təsirsiz qazlar
d) sanitar-gigiyenik göstəricilər
e) radioaktiv elementlər
296.Sual: Neftlə çox çirklənmiş yerlərdə Ən çox hansı xəstəliklər müşahidə edilir?
a) qan azlığı, şiş xəstəlikləri
b) )endokrin, qan dövranı, allergik xəstəliklər
c) əqli çatmamazlıq, genetik xəstəliklər
d) burun-bogaz və dammar xəstəlikləri
e) ürək çatmamazlığı, həzm orqanları xəstəlikləri
297.Sual: Azərbaycan ərazisində ən çox kimyəvi gübrələrdən, pestisidlərdən və defoliantlardan hansı
ə
razilərdə istifadə edilir?
a) )Kür-Araz ovalığında
b) Samur-Dəvəçi ovalığında
c) Naxçıvan MR-da
d) Lənkəran düzənliyində
e) Qarabağ maili düzənliyində
298.Sual: Landşaft vahidləri daxilində hansı maddələrin çatışmaması zob və şiş xəstəliklərinin
yaranmasına səbəb olur ?
a) kalsiumun
b) dəmirin
c) oksigenin
d) maqneziumun
e) )yod və bromun
299.Sual: Fitomeliorativ tədbirlər zamanı hansı metodlardan istifadə edilir ?
a) torpağa əhəng və gübrələr verilir
b) )ağac, kol və ot bitkiləri əkilir
c) torpağın üst təbəqəsi yuyulur
d) pestisidlərdən istifadə olunur
e) şumlanma aparılır
300.Sual: Pestisid və defoliant maddələrindən hansı kənd təsərrüfatı sahələrində istifadə olunur ?
a) meyvə bağlarında
b) yem otlarının əkilməsində
c) )üzümçülük və pambıqçılıqda
d) tərəvəz və bostançılıqda
e) kartof və taxılçılıqda
Dostları ilə paylaş: |