Фейзи мустафайев
Yüklə 0,85 Mb. Pdf görüntüsü
|
13
- Telefonla dediyim sözlərə fikir vermə. Fikir vermədim bu sözlərə.Əliyə hörmət,məhəbbət xatirinə.Təbiidir: Əli istəyirdi mən həmin telefon nömrəsini də unudum.Unutmadım: Əliyə hörmət,məhəbbət xatirinə.Sonralar Əlinin bir şeirini oxudum.Dediyi həmin sözlərlə bu şeir arasında bir bağlılıq, yaxınlıq gördüm.Ola bilsin, bu mənim oxucu naşılığımdan irəli gəlir, amma hər halda Əli deyirdi:
Hətta unudulur ağır günahı. Hamıya dərd olur «cavan getməyi», «Olduqca az görüb, az yaşamağı». Deyirlər: «Bilsəydik, ayıq olardıq, Onu qoyardıqmı heç gözdən iraq?! Hər bir dərdinə də çarə qılardıq, Nə bilək o belə az yaşayacaq…» Eh, bu gün nə qədər xəyala daldım, Eh, qəlbim nə qədər alışdı, dindi. Sən mənim qədrimi biləsən deyə Bu cavan yaşımda ölümmü indi?
Bu sualı Əli Kərim özü həqiqətə çevirdi.Cavan yaşında da «öz xoşu ilə» ölməyin mümkün olduğunu sübut etdi.Bu inadkarlıq nəyə lazımmış,Əli? Sən yaşadığını yazmağa, yazdığını yaşamağa necə də can atırdın?!
Əli Kərimi tanıdığım müddət ərzində heç vaxt öz yazdıqlarından söhbət saldığını, yazdıqlarından məst olduğunu görmədim.Amma şübhə etmirəm,Əlinin ən çox sevdiyi şeiri «Gəl, Azərim!» şeiriydi.Bilmirəm, bu, oğlu Azərə olan ata məhəbbətindənmi beləydi, yoxsa şeirin yaxşılığını, doğrudan, Əli özü də qəbul edirdi.Bəlkə K.Paustovski demişkən, «öz yazdığı özünü heyrətləndirirdi».Əli üçün bütün yaradıcılığı bir yana, «Gəl,Azərim!» bir yanaydı.
Heç vaxt Əlinin bu və ya başqa bir şeirini ona tərif etməzdim.Heç vaxt!Bircə «Gəl, Azərim!» şeirindən başqa.Şeirdə belə bir yer var:
Sənə vardır ürəyimdə Həmişə etibar, gəl! Gəlirsənmi? Səni yaxşı görmək üçün Kədərimi bir daş kimi Qoymuşam ayağımın altına, Qalmışam boylana - boylana. Gələcəksən!
- Hə, bu şeir Azərindir, o olmasaydı, mən… - Əli sözünün ardını deməz-di.
Bir dəfə (bu, Əli Kərimin xatirə gecəsində oldu) sarışın, göyçək bir oğlan olan Azərin xitabət kürsüsündən bu şeiri söylədiyini gördüm.O, şeiri deyəndə 14
gülümsünürdü.Azər bilmirdi: atası həmin şeiri yazanda həsrət içində, intizar içində qıvrılırmış.Azər bilmirdi: o, xəstəxanada yatanda atası yerə - göyə sığışmırdı.Ata, oğlunun həsrətindən sevinc dilənçisi olub.Ata, yarasının üstünə oğlunun gülüşlərini səpələmək istəyir.Oğul gülüşüylə yarasını sağaltmaq istəyir.İnanaq bu məlhəmə!
Heç kəs bizi Əli Kərimə qarşı diqqətsizlikdə təqsirləndirə bilməz.Heç kəs deyə bilməz: «Əli Kərimdən çox yazmaq, çox danışmaq olardı.Axı o, hələ dünənə kimi sağ idi».
Bəli, o, dünənə qədər söhbətlərində inamla deyirdi: - Yəni 50 il də yaşamayacağam?..
Bu sözdən sonra Əlinin belə tez ayrılığına inanmaq olardımı? Ehtiyat etmək olardımı: Əli nə danışırsa, yazıb saxlayaq, yoxsa sabah gec olacaq.Əl-bəttə, yox.Bu qəfil ayrılıq bəzilərimizin yaddaşını da pozdu.Kədər dumanına bürünmüş yaddaşım Əlinin söhbətlərindən bəzi sətirləri saxlaya bilmişdir.Əli söhbət edirdi:
- Mən redaksiyada işləyəndə bizim bir iş yoldaşımız vardı.İşləməklə o qədər arası olmazdı.Tez - tez redaksiyadan «yoxa» çıxardı.Redaktor ondan şübhələndiyindən tez - tez onun oturduğu otağa gələrdi.O da redaktoru «aldatmaq» niyyətilə siqareti yandırıb külqabına qoyardı.Özü isə çıxıb gedərdi.Bizdən də xahiş edərdi ki, siqareti yanıb qurtaran kimi başqasını odlayıb qoyaq külqabına…
Əli, günahı redaktorda görürdü: «Yaradıcı adamın başı üstdə durub ona nəzarət etmək onu təhqir etməyə bərabərdir».
Dəqiq tarixi yadımda deyil.O yadımdadır ki, «Azərbaycan» curnalı əsrimizin görkəmli şairi Nazim Hikmət haqqında böyük material vermişdi.Bu materialı oxuyan bir şair heyrətə gəlib dedi ki, vay, bu yazığın (Nazim Hikmə-tin) əməlli - başlı faciəsi varmış.Əli bundan çox acıqlandı.Acıqlandı ki, niyə özünü şair adlandıran bu şəxsin indiyə kimi Nazim Hikmətdən, onun şəxsi həyatından xəbəri yoxdur.Ona görə də dedi:
- Əgər o (Əli həmin şəxsin adını çəkərdi) mənim şeirlərimi bəyənərsə, deməli, mən yoxam, ölmüşəm.Çünki onun zövqünün səviyyəsinə enmişəm ki, o məni bəyənir.
Tələbə dostlarımdan biri (onun bir neçə şeirlər kitabı çıxıb) gileylənirdi ki, Əli Kərim «Azərbaycan» curnalında işləyəndə onun şeirlərini itirib.Mən bu haqda Əlidən soruşdum. - Kimdir o elə? Adı nədir? - deyə Əli maraqlandı.
Dedim adını. - Tanıyıram.Düz deyir.İtirmişəm deyəndə, onsuz da şeir redaksiyadadır, amma yerini bilmirəm.Pis şeiri «tapıb» oxucuya təqdim edənin günahı, onu yazanın günahından çoxdur.Yaxşı şeiri isə şair özü itirsə də, oxucu tapar.Mən heç vaxt yaxşı şeiri itirmərəm, amma bilirəm: giley edənlər var.Özü də çoxdur.
- Bir ay idi çalışırdı, özünü biabır etsin.Məqsədinə çatdı.
Əli danışırdı ki, bir dəfə onun əsərini tənqid edən bir yoldaş sonra Əlidən üzr istəyir ki, düz iş görməyib, haqlı tənqid yazmayıb.onda Əli həmin adama deyir:
- Eyb etməz, sənin də kişiliyin ona çatır.Sənin də başa düşdüyün oracandır. Yüklə 0,85 Mb. Dostları ilə paylaş:
|