|
Divan-ü luğat-it tüRKyetmişka : (yara) bütmiş. bitmiş. qapanmış. iyiləşmiş.
yetrülmək
|
səhifə | 63/66 | tarix | 02.06.2018 | ölçüsü | 8,02 Mb. | | #47016 |
| yetmişka : (yara) bütmiş. bitmiş. qapanmış. iyiləşmiş.
yetrülməkka: əriştirilmək. ehqaq, ilhaq edilmək. - sonun burunqa yetrüldü: sonu başına çatdırıldı.
yetrümka: buraxılmış. salınmış. - yetrüm saç: buraxılmış, salınmış saç. yatut saç.
yetrüşməkka: birbirinə ərişmək.
yetsəməkka: yetişəyazmaq. yetmək istəmək. - keçən günü yetsərim.
yetsik : 1. yetim. ərsək. ərsik. əsrik. ərişmiş. baliğ. 2. yaşlı. qoca. düşgün.
yetsikməkka: 1. ərişilmək. ərşilmək. 2. yaşlanmaq. qocalıp düşqünləşmək·.
yetütka : kömək. yardım. imdat.
yevtilməkka : ərişmək. olqınlaşmaq. yığılmaq. yuvulmaq.
yey : - iqli tutruğu yiğ bulur: kəsəl vəsiyyəti yey (qutlu. yaxcı) olur.
yeyikləmək : yerikləmək. yeysəməkka. yemək istəmək. arzulamaq. yiyəsinmək.
yeyim : öpümka. yudum. içim. - bir yeyim mun: bir udum sup.
yeyin : 1. yelkən. yelkin. iti olan nə. qaçqağan. - yelkin at. 2. tərkka. dərgin. iti. 3. çapuq. şabuqka. tez.
yeyn : yeğn. bədən. tən. vicud. gövdə. can. - yeynin sağmı: vicudun sağmı. - yeynim ürpərdi: canım acışdı.
yeysəməkka : yeyikləmək. yerikləmək. yemək istəmək. arzulamaq. yiyəsinmək.
yeysəməkka: yemək istəmək·.
yeznəka : böyük qız qardəşin qocası.
yədək : yetək (< yetmək: qoşulmaq). qoş. qoşul. yatut. yətutka. yetut. kömək. yar. - qoş at.
yədəklənmək: qoşlunmaq. qoşlunmaq. - at yədəklənmək: at qoşlanmaq:
yəğika : yağıka. yaqka. şeytan.
yəh : yahka. əvət. gözəl. yaxcı. - yəh müka: "tamam mı" anlamına bir kəlimə· - yə mü?. - yah: olsun. gözəl. nə gözəl.
yəhər : ( z <> y <> d <> ğ ) əyər. ədər. əğər. əzərka. - yəhərin ön, arxa yanı. omzuqka. umzuq. yumzuq. nərsədə dönük, girdə bölük. - yəhə taxdası. əyərlik. köçə.
yəhərləmək : edərləməkka.
yəhərlik : edərlikka. yəhərin altına qoyulan ağac otaq.
yəkka : yəkka yəğ. üst. üstün. daha lyl. lyl. hayırlı·.
yələ : - yələsi ağ. yalqılka. ağ yələli. - yələsi çıxmaq: pürçəklənməkka. pərçəm çıxarmaq.
yələk :çalğayka. qanadın böyük tükləri.
yəlim : <> yalımka.
yəmətka : evət. əmət. əvət. evət.
yəşərmək: yaşarmaqka.
yəşərtmək : yaşartmaqka. gücərtmək. bitirmək.
yətutka : yetut. yatut. yədək. kömək. yar.
yətüzlük: yatızlıq. açıqlıq. genişlik.
yəvülmək: yuvulmaq. yığılmaqka. ərişmək. olqunlaşmaq.
yəvülmək: yuvulmaq. yığılmaqka. ərişmək. olqunlaşmaq.
yəzəkka : gəzək. öncü. tilayəda.
yəzəməkka : gəzəmək. aramaq üzərə dolaşmaq. - gəzək qamığ yeri gəzədi.
yıd > yıt
yıq : . (yığı. yığılmış. tikilmiş. ) ciqi. çiq. cik. - yi ağac: yopul, yığılmış ağac. dalları sıx, birbirinə girmiş. - yığı diş: kiblənmiş diş. dikişi.
yıqaçka : ağac. ağac parçası. ərkəkin ərkəklik ayqıtı. fərsah (əsql bir yer ölçüsü)·.
yıqaçlanmaqka: ağaclanmaq·.
yıqaçlıqka: ağaclıq. ağaclı olan yer.
yıqan : yığan. öqsər. oqsar. uqsar. övsər. avsar. (< oq. uq. ov. av). toplayan. cəmləyən. başılıq edən. (> əfsərfars).
yıqan : yığan. yığdaçıka. toplayan.
yıqanmaq: yıxanmaq. suvınmaqka :
yıqat : yığat. yığda. mən'. təzyiq.
yıqatçı : yığat. yığdaçı. mane'.
yıqda : yığda. yığat. mən'. təzyiq.
yıqdac : yığdac. əngəl. mən'. mane'. - yığdacsız girdilər.
yıqdaçı : yığdaçı. yığatçı. mane'.
yıqdaçıka: yığdaçıka 1. yığan. toplayan. 2. əngəl olan. alıqoyan.
yıqıq : yıxıq. pozuq. öyrün. öyran. viran. tarıq. dağuq. saçıq. yazıq.
yıqıla : yıxıla. əğri. əmitka. ağnaq. axımır.
yıqılma : tirkəş. dirkəş. iclas. cələsə.
yıqılmaqka: yığılmaqka. 1. ərişmək. olqunlaşmaq. yəvülmək. yuvulmaq. 1. toplanmaq. çəkinmək. qaçınmaq.
yıqılmaqyığılmaq. irqişməkka. irkişmək. irkəşmək. toplaşmaq. hazırlanmaq. yükülmək. yuğulmaq. - indi igid yığılsun: iyidləri yığılsın. türlünməkka. dürülmək. bükülmək. evləşmək. avlaşmaq. toplanmaq. avlaşmaq. evləşmək. toplanmaq. yevtilməkka. ərişmək. olqınlaşmaq. yuvulmaq. tuşqılmaqka. tuşlanmaq. ökülməkka. toplanmaq. - hər yandan yardım öküldü.
yıqım : yığımka. yığın. kümə. koma. tuka. tüdə. püştə. yığılmış nə.
yıqın : yığın. 1. yığım. kümə. koma. tuka. tüdə. püştə. yığılmış nə. 2 yatuqka. ambar. 3. üyüqka. təpə. 4. qalaqsı. qalaq. koma.
yıqınmaq : yığınmaqka. yığmaq. toplamaq. - yarmaq yığın dar günə, yar gecə ağ günə.
yıqırmaq6: yığırmaq6. yığmaq. əğirmək. əkirmək.
yıqışmaq: yığışmaq. ağlışmaqka. ağışmaq. toplaşmaq.
yıqışmaq: yığışmaq. qomşuymaq:
yıqışmaqka: yıxışmaqka yıxmaq.
yıqlamaq : yığlamaqka. ağlamaq. - ıqlamaq.
yıqlamaq. yığlamaq. ıqlamaq. ağlamaq. sıxtamaq. cırlamaq. bağırmaq. çoxlamaq sığtamaq. carlamaqka.
yıqlaşmaq: ağlaşmaq· - ıqlaşmaq.
yıqlaşmaq: sıqtaşmaq. carlaşmaq.
yıqlatmaqka : yığlatmaqka ağlatmaq.
yıqlışmaqka: yığlışmaqka toplaşmaq.
yıqma : yığma. yəğma. çərikka. qənimət. - savaşda yenilən, çər çərlik verməlidir.
yıqmaq : yığmaq. avalamaqka. avmaq. avlamaq. avdarmaqka. toplaşmaq. üşüşmək.
yıqmaq : yığmaq. yığırmaq6. (y <> ç ) çığmaq. 1. əğirmək. əkirmək. 2. öğrənməkka. mənimsəmək. toplamaq. 3. yıxmaq. (# yığmaq). xərablamaq. dağıtmaq. - o evim yıxdı. - işlərim yıxıldı: xərab oldu. 4. bir şeyə əngəl olmaq. alıqoymaq. bağlamaq. mane' olmaq. mən' edmək. - o məni aşa yığdı. 5. yamrumaq. yumrumaq. 6. uyuşmaq. - unu qaba uyuş. 7. toplamaq. yartmaq. ərtmək. yertmək. irkmək. irtmək. 8. tirikmək. dərikmək. 9. qamaqka. qalamaq. - bu ocağa çox odun qadıq. - paltarların qaddılar geddilər. 10. qalatmaqka. qalamaq. birbiri üstünə qoymaq. qaplatmaq. qılıflamaq. qılıf keçirtmək. bir şeyi buxcaya, sarqıya, sandığa salmaq. qoydurmaq. - buları sandığa qalat. 11. əğlətmək. əğirmək. qurmaq. - malın əğlətib, nə günə çıxdın sən. 12. evdinmək. - yemiş, para evdin. 13. avdarmaqka. avalamaq. 14. yamlamaqka. silmək. süpürmək.
yıqnaq : yığnaq. tərnik. tərnəkka. dərnək. tirkin. tərkin. gəngəş.
yıqrılmaqka : yığrılmaqka . yıxsılmaq. kötüləşmək. büzülmək. titrəmək.
yıqsamaqka : yıxsamaqka. yıqmaq istəmək.
yıqturmaqka : mən' edmək. alıqoydurmaq.
yıqva : yığva. oldrumka. oturum. götürüm. məclis.
yıl : yılka 1. yal. yalıq. at yələsi. 2. il. yaş. sənə. - yılan yılıka: türklər'in on iqili yıllarından biri.
yılan : nək yılan. əjdərha. - ox yılan. kəndini insan, başqa şeylər üzərinə atan bir yılan. - soxan yılan. tulum kimi iri bir yılan. - yılan yılıka: türklər'in on iqili yıllarından biri. - yarpuzka: yılan yiyən bir heyvan. firavun sıçanı. - boynaqka: yılana ağı verən kələr. :
yıldamaqka. 6 : iltəmək. göndərmək. - onu evə yılat.
yıldızka : ildiz. (< il. ıl). ağacın kökü, damarı.
yıldızlanmaqka: ildizləmək. (< il. ıl). köklənmək. bir yerə yerləşmək. soylanmaq.
yıldızlıka : köklü. tüpli. əsalətli. qöqlü.
yılxı : heyvan. - ərik yılxı: yumşaq, ram heyvan.
yılıx : yılxı. ılxı. heyvan - tərsin yılıx: ülkər heyvan.
yılıqka : 1. yelik. əsinka. nəsim. əsinti. rüzqar. 2. ılıq. sıcaqla soğuq arasılıq.
yılımaqka: ılımaq.
yılınçqa : yalınçqaka. yavan. dadı, duzu, yağı olmayan yemək. -
yılınçqaka: yavan. yavlıq. dadı, duzu, yağı olmayan yemək.
yılırmaqka: ılımaq. azca ışınmaq.
yılışmaqka: 1. ılıçmaq. ılıqlaşmaq. - sular qamuğ yılışdı. 2. suçlaşmaq. birbirin ittiham edmək, töhmətləmək. - olar bir ikindinə (birbirini) oğur (oğurluğa) yılışdı.
yılıştırmaq: ılıştırmaq. yinğşürmək. yenqşürmək: sıcağa soğuq qarıştırmaq.
yılıtmaqka: ılıtmaq. ısıtmalamaq. - o yılıtdı: kişi sıtma, ısıtma tutdu. - suyu ılıt: qızdır.
yılqıka : yılxı: heyvan. heyvan sürüsü. dört ayaqlı heyvanlara verilən gənəl ad.
yılqın : ılqın ilgin (< ilişmiş). alqın. qonuq. yolçu. müsafir.
yılqınlanmaqka: ılqın ağacına yiyə olmaq.
yılmaz : tıqraqka. tıxraq. yiğit. bahadür.
yılpışmaqka: 1. ılpışmaq. yapışmaq. ilgişmək. - nə mənə yılpışırsan. - çiy unun yılpışması, çilindəndir (şehindən, yaşındandır). 2. sulanıb, çilənib, nəm çəkmək. şehlənmək.
yımaq : yumaq. yamaq. qıraq. qıyı. - çay yımağı. - bu yamaqdan keç: bur aradan uzaq ol.
yımırtqaka: 1. bax > yumurtqa. 2. damarsız olan hər türlü yaşılliq. xıyar kimi gəvşək olan hər nəsnə·.
yınçqəka : yinçqə. incə.
yınka : in. yin.
yıparka : müşg. ətir.
yıparlıqka: misq qoqan. misqi. anbəri olan·.
yıparmaq: yıpmaq. xoş qoxu vermək.
yıpka : ip. tel. örk.
yıplamaqka: ipləmək. bət salmaq. iplə qıl aldırmaq·.
yıplamaqka: ipləmək. ip üzərində oynamaq. cambazlıq, sirkbazlıq edmək.
yıplaşmaqka: iplə birbirindən qıl yoluşmaq.
yıplatmaqka : iplətmək. iplə qıl yoldurmaq.
yıpmaq : yıparmaq. xoş qoxu vermək. - yunt əti yıpar. - nə yıparlı yeməklər verdilər.
yıpramaq: obramaq. opramaqka. oğramaq.
yıpranmaq: yaprulmaqka. yapışmaq. bağlanmaq.
yıpratmaq ölturmaqka. ərpitmək. əpritmək.
yıpratmaq: obratmaqka. opratmaq.
yır : - yır qoşmaq.
yıraqka : ıraq. uzaq.
yıraqlanmaqka: uzaq yazmaq.
yıraqlıq : ıraqlıq. uzaqlıq. uzunluq.
yıraqlıqka: ıraqlıq. uzaqlıq.
yıraquka : şarkıcı. çağrıcı. müğənni.
yıralmaq: yırtışmaq. yırışmaqka. ayrılmaq.
yıramaqka: yıraqmaq. yarımaq. yarılmaq. ıraqlaşmaq. uzaqlaşmaq. uzaqlaşmaq.
yıratmaqka: ıratmaq. ıraqlaşdırmaq. uzaqlaştırmaq. - onu özündən yırat.
yırıq : yirükka. yarıq. sızıq. sıyıq. sıdıq. cırıq. sırıq. yırılmış. yırtılmış. uzunlamasına cırılmış. - yirük əşlər: işək yeri ilə, uşaq yataq yeri birbirinə qarışmış arvad.
yırılqan : yırtılan.
yırışmaqka: 1. yırtışmaq. yıralmaq. ayrılmaq. - qocanın dişləri yırışdı: aranlandı. 2. hırıldamaq. qülümsəmək. - ər yırışdı. 3. gəvşəlmək. quvvətsizləşmək.
yırışmaqka: yırtışmaq. yıralmaq. ayrılmaq.
yırka : ır. 1. qoşma. türkü. hava. musiqidə ırlama. qazəl. 1. ıra. ıraq. yıra. uzaq.
yırqalamaq : ırqamaqka. sallamaq.
yırqalanmaq: ırqanmaqka.
yırqamaq: ırqamaq. yıramaq. uzaqlaşmaq.
yırqaşmaq: 1. yır qoşmaq. qoşu, düzü, şeir söyləmək. 2. oxuşmaq. mahnı söyləmək.
yırqatmaq: ügritməkka. yügritmək. sallatmaq.
yırqılamaq: irqlamaq. yırtamaq. fal açmaq. fala baxmaq. arğuşlamaq.
yırlamaqka: şarkı, türkü söyləmək.
yırmaqka: yirmək.
yırpamaq: irpəməkka. yarpamaq. biçmək. qırmaq. pozmaq.
yırtaş : yırtış. yirtəş. yartış. irtiş. irtəşka. əriş. ırtaş. irişmə. çəkişmə. savaş.
yırtıq : qovucuq. kovucuq. kovcuq. çatlaq.
yırtınmaqka: cırınmaq.
yırtış : yırtaş. yirtəş. yartış. irtiş. irtəşka. əriş. ırtaş. irişmə. çəkişmə. savaş.
yırtışmaq: titişməkka. didişmək.
yırtmaq : ( y <> c ) cırtmaq. - onun donu cır yırttı: cır diyib cırldı.
yırtmaq : y cızmaq. cırmaq. olmaq. - daş ayağım yoldu.
yış : yışka yıs. yas. iniş. - art yış: yoxuş eniş.
yışıqka : ip. qayıştan örülmüş bağ. boyunduruqqayışı. - yışıqlıqka : ipli. ipi olan.
yıt : yıdka. qoxu.
yıtımaq : yıdımaqka. iylənmək. kötü, yaman qoqmaq. pozulmaq·.
yıtıtmaqka : 1. yanutmaqka. . yititmək. ititmək. bilətmək. 2. yititmək. ititmək. bilətmək. yanutmaq.
yi : yika iv. yiv (# yığ: yığı. yığılmış. tikilmiş. ) yırtıq. cırıq. çatlaq. paltarnin yivi. tikiş. pabuç diqi. l. dağ yivi. diş. ağacların birbirinə qirınəsi.
yiçika : yığıcı. (yığı. yığılmış. tikilmiş. ). dərziı. - yiçi iğnə sapdı: sapladı.
yid: yit
yiq : yikka. ikka. 1. çiğ. pişməmiş. 2. iğ. iğdə. 3. gəmin damağa gələn parçası
yiqdəka : yiqtə. iğdə.
yiqi : yikika. yığı. yıyka. ciqi. 1. sıx qollu budaqlı, birbirinə girmiş, yığıq, topul, yekə nə. - yığı ağac: yıy ağac: qarağac. - yığı dişli: sıx dişli. 2. sıralanrnış. dərli toplu. sağlam. - donu yığı tik: düzəməlli tik.
yiqirməka: yigirmi. sayıda yirm.
yiqirmika: yiqirmə. sayıda yirmi.
yiqirmincka: sayıda yirminci.
yiqit : yiğit. alpaqutka. alqabut. alp. alpər. ərən. qoçaq. bağdur. tıqraqka. tıxraq. yılmaz. bahadür. kür. gür. dəlir. sarsılmaz. bək yürəkli. qabadayı. cəsur. gənc. hər şeyin qənci.
yiqitlənmək : tıqraqlanmaq. yiğitlik göstərmək.
yiqitlik göstərmək: tıqraqlanmaq :. yiğitlənmək.
yiqitlikka : yiğitlik. gəncliq.
yiqləmək: yikləmək. ikləməkka. xəstə olmaq. ağrımaq.
yiqləməkka: çiğnəmək. əkləşmək.
yiqlənmək: yiklənmək. iklənməkka. xəstələnmək. ağrınmaq. ağrı çəkmək.
yiqnəka : iqnə.
yiqrenməkka: 1. iğrenmək. 2. tükü ürpərrnək.
yiqrənmək: iqrənmək. dikəlmək. qalxınmaq. ünkünmək.
yiqrimək: <> iqrimək.
yiqtəka : iğdə. yiqdə.
yiqtürmək: yiktürmək. yüvməkka. yüftürmək. yardımlaşmaq.
yiqtürməkka: iyilik edmək.
yin : - yeynim ürpərdi: 1. canım acışdı. 2. tüklərim biz durdi.
yin : yinka 1. əyin. gövdə. bədən. - bulaşıq yin: batıq əyin. - kişi öz yinin süründü. 2. in. yuva. 3. en. ən. qığ. xıx. pox. qoyun pisliği, tərsi. 3. tük. 4. inka. qığ. 5. əyin. üz. - yin başına bax sən: əyin başına bir bax.
yincü : cincüka ( c <> y) inci.
yincüka : inci. cinçü.
yinçqə qızka yatağa alınacaq, yetişgin cariyə.
yinçqə : yınçqəka. incə. - yinçqə turqu. incə ipək pərdə.
yinçqələməkka: incə saymaq. incəltmək.
yindməkka: aramaq. sormaq. yinmək.
yinətməkka: bax > yenətməkka.
ying : yengka. burun suyu.
yinğ atmaq: yinğitməkka. yenğitməkka. sümgürmək. fınqırmaq.
yinğitməkka: yenğitməkka. yinğ atmaq. sümgürmək. fınqırmaq.
yinğşürmək : yenqşürmək: sıcağa soğuq qarıştırmaq. ılıştırmaq.
yinka : yen. 1. en. nin. yuva. - arslan yini. 2. ən. pox. qığ.
yinqdəküka : yieğdəküka. sümüklü. fırtıqlı. (cocuqlara bununla sövülür).
yiparka : yıpar. müşg.
yirdirmək: yertürməkka.
yirilən : yirilqənka. yarılan.
yirilqənka: yarılan. yirilən.
yirməkka: yermək. yırmaq.
yirtəş: yırtış. yırtaş. yartış. irtiş. irtəşka. əriş. ırtaş. irişmə. çəkişmə. savaş.
yirükka : yırıq. yırılmış. uzunlamasına cırılmış. - yirük əşlər: işək yeri ilə, uşaq yataq yeri birbirinə qarışmış.
yit : yidka. iy. qoxu.
yitikka : 1. itik şey. qeyb olan şey. 2. itik, parlaq. kəsgin. bilənmiş.
yitiqləməkka : yitikləməkka. itən nəyi aramaq.
yitimka : kətən tuxumı.
yititmək : yanutmaqka. yıtıtmaqka. ititmək. bilətmək.
yitməkka : 1. yoxalmaq. yox olmaq. qəybolmaq. yitmək. - sağ itirmək. 2. buxca, heybəyi toparlamaq. uclarını birləştirmək - yedişmək. yədilmək. yədmək.
yitükka : itik. qeyb olan şey.
yitüklika : bir şey itirən, qeyb ədən.
yitürməkka: itirmək. qeyb ətmək.
yiyəsinmək : yeysəməkka. yeyikləmək. yerikləmək. yemək istəmək. arzulamaq.
yiz : yizka. sələ otu. çiğ otu. sələ sazı. (qamışdan daha incə, yumuşaq olup köçəbələrə çadır örtüsü yapılır).
yizəkka : yəzək. əsgərin öndə gedən bölüğü. öncül.
yoq : - yox olmaq ərimək. - nabud olmaq. -iyi ərin, sümüyü ərir, adı qalır. - yoq basanka: ölü qömüldüqtən sonra verilən yemək. - yoq yerka: yoquş yer·.
yoq : yox. nə < met > ənka. dəğil. təkül. daq. daqka. - yox yox: nə nə: ən ən: - yox edmək: qidərmək. qitərməkka. qutarmaq. qaldırmaq. qavşatmaq: gəvşətmək. kovşatmaq. boşaltmaq. ayırmaq. açmaq. qaçıtmaq. qaçırtmaq. sıçratmaq. qəbətmək. öldürmək. - nabud edmək. məhv edmək. gedməkka. qitmək. yana, qırağa çəkilmək. aradan qalxmaq. - yox olmaq: alqınmaqka. bitmək. tükənmək. məhvolmaq.
yoq : yoğka. rəhmət. ehsan. yas, ölü gömüləsindən sonra üç, yədi günə qədər verilən yemək.
yoqa : yoğaka. 1. qalxış. çıxış. siud. - yoqar qopub səkrəlim: yuxarı qalxıb atılalım. 1. yoxa. dəğərsiz. puç. heç. - mən verdiyim yoxa saydın.
yoqacıq : yoxacıq. yalqaq, dəricik, qabıq. qandırka. zar. pöz. car. çar.
yoqaç : yoğaç. qıyı. çayın iki yanından biri. - yoğacda oturdum. - yoğac keçdim: çayın o linə keçdim.
yoqadmaq : yox olmaq.
yoqaq : yoğaq. qaz. - axtırur gözüm yolaq \\ tuşqılır ördək yoğaq.
yoqalmaq: yoxalmaq. yitmək. yox olmaq. - sağ itirmək.
yoqar : yuxarı. yoqaru. yuqaru. - yoqar qopub səkrəlim: yuxarı qalxıb atılalım.
yoqar : yoqaruka. yuqarı. yuqaru.
yoqaruka: yuqarı. yoqar. yuqaru.
yoqaruka: yuqarı. yoqar. yuqaru.
yoqaymaq: yoxolmaq.
yoqazmaq : yoxazmaq. yox olmaq. - yalqun oğlu yoxazır, iyi adı qalır. - yalınquq oğlı yoqazur, əyku adı qalır.
Dostları ilə paylaş: |
|
|