Dijital Aktivizm
Mehmet Pişkin
Sansüre Sansür Hareketi, Ankara
mehmetpiskin@gmail.com
Bu çalışma, dünyada internetle birlikte yaygınlaşan ağ kültürünün bir yansıması olarak gelişen
dijital aktivizm kavramını, dijital eylemlerin niteliklerini, kullanılan yöntemleri ve geleneksel
aktivizm ile ilişkisini, güncel küresel örnekler ve Türkiye’de internet sansürü ve sansür
uygulamalarına karşı yürütülen dijital aktivizm niteliğindeki çalışmalar üzerinden inceleyen bir
araştırmadır.
Dijital Aktivizm, bireylerin, ağ yapıları ve bilgi teknolojilerinin hızlı yayılım niteliklerinden
faydalanarak, savundukları ya da tepki gösterdikleri, ifade özgürlüğü, insan hakları ya da çevre gibi
sosyal ve/veya politik konulardaki dava, düşünce ya da olaylar üzerine merkezden bağımsız
büyüyebilen, temel amacı yüksek kamuoyu sesi ve momentum üretebilmek olan eylemler
tasarlayarak ortaya koymasıdır. Geniş kitlelere ulaşması istenen bir dijital eylem sürdürülebilir,
etkili ve çoğaltılabilir olma niteliklerini barındırmalı ve bu nitelikler eylem süresince gözden
geçirilerek sürekli iyileştirilmelidir. Sürdürülebilir bir eylem yerelliğini koruyabilmeli, düşük
maliyetli olmalı, pekişmeye ve birikmeye açık tasarlanmalıdır. Uzun vadeli stratejiler oluşturulması
ve uygun teknoloji kullanımı bir eylemin etkililiğinde en önemli unsurlardır. Dijital eylemlerin
değiştirici ve uyarıcı etkisi, çoğatılabilirliği ve üreme yetenekleriyle güç bulur. Bir dijital eylem
diğer insanlara, diğer toplum ya da topluluklara ve diğer meselelere eklemlenebilme yetenekleriyle
katkısını pekiştirecektir.
Çalışmanın temel amacı, Türkiye için göreli olarak yeni bir kavram olan dijital aktivizmi,
yöntemlerini, sürdürülebilir, etkili ve çoğaltılabilir bir eylem tasarlarken ve yürütürken üzerinde
durulması gereken hususları, eylemin doğumu, yayılımı ve olgunlaşması safhalarında oluşacak
gerek dijital aktivizmin yapısından doğan, gerekse taraflarca üretilen tuzakları ve bu tuzaklara karşı
alınabilecek önlem önerilerini ortaya koymaktır.
Anahtar sözcükler: dijital aktivizm, internet, ağlar, bilgi teknolojileri, sivil inisiyatif