Diaqnostika və texniki xiDMƏT

Materialların müqavimətini yoxlayarkən müxtəlif təbiət prosesləri baş verə bilər. Buna görə də, etibarlılıq şəraitindən verilmiş materialın uyğunluq dərəcəsini qiymətləndirmək üçün zəruri olan nəzarət testi üsullarının işlənməsi prosesin əsas qanunauyğunluqlarını müəyyən etmək üçün tədqiqat sınaqları əsasında həyata keçirilir.

Məsələn, materialın aşınma müqavimətini qiymətləndirərkən, yalnız aşınma dərəcəsini və aşınma müqaviməti sinfini müəyyən etmək deyil, həm də prosesin fiziki təbiətinin və aşınma növünün qəbul edilmiş konsepsiyaya uyğun olmasına əmin olmaq lazımdır.

Tədqiqat aşınma sınaqlarını aparmaq üçün həm sınaq stendinə, həm də aşınmanın böyüklüyünü və intensivliyini ölçmək üçün alətlərə (nəzarət testləri üçün kifayətdir) və prosesin fizikasını öyrənmək üçün avadanlıqlara sahib olmaq lazımdır. Tədqiqat aşınma testlərinə adətən sürtünmə qüvvələrinin və təmas zonasında istiliyin təsiri altında struktur transformasiyalarını qiymətləndirmək üçün nazik səth təbəqələrinin metalloqrafik tədqiqatları daxildir. Bu halda, səth təbəqəsinin keçid zonalarını müəyyən etmək üçün xüsusi üsullar, məsələn, oblique kəsmə üsulu istifadə olunur.

Tədqiqat aşınma sınaqlarını aparmaq üçün həm sınaq stendinə, həm də aşınmanın böyüklüyünü və intensivliyini ölçmək üçün alətlərə (nəzarət testləri üçün kifayətdir) və prosesin fizikasını öyrənmək üçün avadanlıqlara sahib olmaq lazımdır. Tədqiqat aşınma testlərinə adətən sürtünmə qüvvələrinin və təmas zonasında istiliyin təsiri altında struktur transformasiyalarını qiymətləndirmək üçün nazik səth təbəqələrinin metalloqrafik tədqiqatları daxildir. Bu halda, səth təbəqəsinin keçid zonalarını müəyyən etmək üçün xüsusi üsullar, məsələn, oblique kəsmə üsulu istifadə olunur.

Həmçinin konstruksiya komponentlərinin mikrosərtliyi, materialın mexaniki xarakteristikaları, onun termofiziki xassələri, səth qatının həndəsəsi (kobudluq, dalğalılıq), gərginlik vəziyyəti və digər xüsusiyyətləri də öyrənilir.

Natura sınaqları. Sürtünmə aqreqatlarının və cütlərinin tam miqyasda sınaqdan keçirilməsinin məqsədi bu qurğunun və cütlərin konstruksiyasını nəzərə almaqla onların işini öyrənməkdir. Bu testlər düyünün temperatur diapazonunu, onun sərtliyini və yükləmə diaqramını təyin etməyə imkan verir. Əməliyyat sınaqlarından fərqli olaraq, tam miqyaslı testdə tədqiqat parametrlərini daha dəqiq ölçmək və qeyd etmək mümkündür. Sınaqlar nəticəsində sürtünmə anı (sürtünmə əmsalı), sürtünmə əmsalı sabitliyi, aşınma müqaviməti, iş temperaturu və s. Tribodüyünlərin seçilmiş konstruktiv icrası nəzərə alınmaqla onların iş qabiliyyətliliyi tədqiq olunur. Sınaq nəticələrinə əsasən sürtünmə momenti (sürtünmə əmsalı), sürtünmə əmsalının sabitliyi, yeyilməyə davamlılıq. Işçi temperatur və s. təyiun olunur. Natura sınaları material və friksion cütləri sənaye sınaqlarının keçirilməsinin məqsədəuyğunluğunu qiymətləndirməyə imkan yaradır.