bir kırk (KTşm 2) - otuz bir
bir otuz (KTş 32) - iyirmi bir
birik (KTc 1, ş 27) - birləşmək, qovuşmaq, qoşulmaq
biriki (KTc 1, ş 27) - birləşmiş, qovuşmuş, qoşulmuş
bir tümən (KTşm 12) - on min
bir ycgirmi (MÇ 32) - on bir
bir yegirminç (MÇ 25, 35) - on birinci
bir yetmiş (Y 15) - altmış beş
bis1 (IB 7) - madyan
bis2 (KTş 31; BKc 11; MÇ 18, 27, 33) - beş
bisinç (KT şm 7; BKc 9, 10; MÇ 15,16, 21, 29) - beşinci
bis yigirmi (MÇ 18, 27,) - on beş
bisük (KTc 6) - nəsil, nümayəndə
biş1 (KTş 18, şm 4; Y 3) - beş
biş2 (IB 81) - bişmək, yetişmək
biş otuz (KTs 18, şm 4) - iyirmi beş
bitgəçi (St 3) katib, mirzə, yazan
biti (KTc 13, eş, cq; BK şm 15; KÇ 28; MÇ 39; IB 104; Y 24,
42) - yazmaq
bitig (KTc 13, şm 13, eş; BKcq; KÇ 28; MÇ 21, 29; IB 101; Y
37, 57) - yazı
bitig taş (KTc 13, şm 13) - abidə, yazılı taş, yazılı abidə
bitigli (Y 24) - yazılı
bitit (T 58) - yazdırmaq
biz (O 7; KTş 19, 20, 39, 40; BKş 32; T 8, 13, 16, 18, 20, 29,
30, 40, 44; HT 1, 5; Y 28, 32, 36, 48) - biz (şəxs əvəzliyi, şəxs
sonluğu)
bıç (BKc 12) - biçmək, kəsmək
ЫГ) (M Ç21, 23)-m in
birja (MÇ 21, 23, 36; Y 5) - minlik qoşun, alay
bıQa başı (MÇ 6) - minbaşı
bod (T 4,60; MÇ 22,40) - boy, qəbilə, tayfa
bodun (O 2, 3, 8, 9, 11; KTc 1, 2, 4, 5, 6, 8, 10, 11, ş 1, 2, 3, 4,
6, 7, 9, 10, 11, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 25, 26, 27,
29, 30, 35, 38, 39, 40; şm 1, 2, 3, 4, 7, 11, 12; BKş 1, 2, 24, 25,
26,27, 29, 30, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, e 4, 7, 10, 12,
15, şm 9, 11, 12, 13; T 1, 2, 3, 8, 9, 11, 17, 21, 22, 28, 30,42,
4 2 2
43, 46, 54, 56, 60, 61,62; KÇ 4, 6, 14; MÇ l, 5, 8, 10, 12, 14,
17, 18, 19, 26, 32, 33, 34, 43, 47; IB 81; Y 1, 3, 5, 10, 11, 19,
27, 29, 33,42, 43, 45, 47, 49) - xalq
bodunlığ (KTş 6) - xalqlı
bodrak (Y 14) - dağınıq, harın
boğaz (T 8) - boğaz
boğazlan (T 26) boğazlanmaq, asılmaq
bol (0 1,3, 5, 6, 10; KTc I, ş 4, 5, 7, 9, 10, 11,12, 13, 19, 20,
21, 24, 25, 26, 30, 34, 39, şm 1, 2, 3, 4, 9, 10, 11; BK ş 29, 30,
31, 32, 36, 37, 40, q 3; T 2, 3, 4, 7, 13, 14, 18, 20, 31, 56; KÇ 2,
3, 9, 23; MÇ 1, 9, 10, 27, 30, 41; HT 1, 2, 3, 7; Süci; Turfan; IB
36, 37, 39, 41, 48, 49, 57, 61, 72, 74, 80, 82, 92, 100; Y 6, 15,
29, 45, 53) olmaq
Bolçu (KTş 37; BKş 28; T 35; MÇ 25) - yer adı
boluğ (IB 25) - varlıq, mövcudluq; doğuluş, yaranış
bolun (KÇ 5) əsir
bor (KTş 37; BKş 27) - çaxır, şərab
borça (KTş 37) çaxır kimi, şərab kimi
bosanç (IB 80) qəm, kədər
bosuşluğ (busuşluğ) (IB 79) qəmli, kədərli
boş (IB 44) - boş
boşan (MÇ 19) boşanmaq, azad olmaq, sərbəst olmaq
bosğur (KTc 7, ş 13) - öyrənmək, yol göstərmək
boyla (Süci; BKc 14; T 6; MÇ 4) rütbə
Boyla Bağa Tarkan (BK 14, T 6; MÇ 4; Süci) - şəxs adı
Boyla Kutluğ Yarğan (Süci) - şəxs adı
boz' (KTş 32, 33, 37; KÇ 4; IB 8 1) - boz (rəng)
boz2 (O 9; BKş 24, 25, 27, 34, 37, 39; HT 3) - pozmaq,
dağttmaq
bozağa (IB 61) buzov
böd (KTc 11; BKş 2)
- taxt
bödük (O 6) - böyük
bök' (Y 3, 7, 8,10, 11, 14,15, 16, 21, 22, 23, 27, 29, 32,42, 44,
45,47,48, 54, 57) - doymaq
bök2 (bük) (IB 14) - bucaq, künc
Bökli çöl (KTş 4, 8) - yer adı
bögü (T 34, 50) - qəhrəman
423
Bögü kağan (T 34, 50) - şəxs adı
Bölön (KTşm 12) - şəxs adı, rütbə adı
böri (KTş 12; Y 11, 18) - qurd, canavar
bu (O 5; КТ c 1, 2, 4, 10, 13, cş, cq; BK ş 36, şm 12, 13, 15; T
12,23,32,54,57; KÇ 22,23,25; Ю 89,101; Y 7,27,28, 38) - bu
Buçur (St 1) - şəxs adı
budluluğ (IB 8) - buruntoraqlı
Buğa (Y 50) - şəxs adı
buğra (IB 30) - erkək dəvə, nər
buğralıq (IB 8) - erkək dəvəlik
buka (T 5) - buğa, öküz
bukalı (T 5) - buğalı, buğası olan
Bukağ tutuk (BK c 10) - şəxs adı
Bukarak (KT şm 12) - Buxara (şəhər və ölkə adı)
bukarsı (IB 37) - buxarı
bukun (Y 43) - xalq
bul (KT ş 31; T 23; IB 23, 35, 47, 64; Y 10) - tapmaq,
qazanmaq, almaq
bulğa (KÇ 11; MÇ 28) - bulamaq, qarışdırmaq, qarışıqlıq salmaq
bulğak (KT şm 4; BK ş 29) -- qarışıqlıq, qiyam, üsyan
bulğanç (T 22) - qarışdırmaq, qiyam, üsyan
bulıt(IB 81)-bulud
bulıtlığ (IB 8) - buludlu, dumanlı
Buluk (BK ş 10) - yer adı
bulu!) (O 1; KT ş 1, 29; BK ş 9; IB 18, 42; Y 31) - tərəf, cəhət
bulurjdakı (KT ş 2; BK ş 2) - tərəfdəki
buluQtakı (IB 42) - tərəfdəki
Bumm kağan (O l; KT ş 1) - Bumın xaqan
bunça (KT c 4, ş 4, 10, 14, 30, şm 9, cş; BK c 10, 14, şm 9, cq;
KÇ 12, 27, 28; MÇ 39) - bunca, bu qədər, belə, beləcə
bunta (KT c 10,11, ş 20; Y 49) - bunda, burada, bu zaman
buQ (burjı, buQu) (KT c 3, 8; BK şm 12, 14; T 57; Y 6, 7, 10.
11, 18,25,43,44, 53, 54) - qəm, dərd, kədər, çətinlik
BuQa Çiksin (Y 13) - şəxs adı
bul)ad (T 26) - qəmlənmək, kədərlənmək
butyısız (buQsız) (BK ş 29, şm 12,14) - dərdsiz, qəmsiz, qayğısız
424
buQsız (KT c 5; T 48; Y 26) - hədsiz, bol-bol, çox
Buntatu (T 19) - yer adı
Burğa (MÇ 15) - yer adı
Burğa ğuru (Ш 103) - abbatliq adı
busuşluğ (IB 79) - qəmli
butula (IB 8) - balalamaq, erkək bala doğmaq
buyuruk (KT c 1, ş 3, 5, 19, 38; BK c 14; Süci) - buyuruq
buz (KT ş 31, 34) - pozmaq, dağıtmaq, məğlub etmək
bük1 (bök) (Y 3, 7, 15) - doymaq
bük2 (KT ş 4, 8; BK ş 5) - ağaclıq, meşəlik
bükə (KÇ 17) - igid, qəhrəman, cəsur
Bükədük (MÇ 13) - yer adı
büntüg (T 57) avara, sərsəri
but (Y 26) - inanmaq, bitmək (?)
Ç
çab (T 7; KÇ 17) şan-şöhrət
çablı (Y 48) şanlı, şöhrətli
Çab Şalun (Y 30) - şəxs adı
Çaça Anar Koğra (Y 2) - şəxs adı
Çan şəQün (K İ' şm 13) - şəxs adı
çəlig(Y 10) dolaşmaq
çərig (KÇ 9; MÇ 15; Y 10) - qoşun
çik bodun (BK ş 26, MÇ 19, 22, 23, 26; St 1) - çik xalqı (indiki
Tuva xalqı)
Çiksi (St 1) - şəxs adı
çit ((Y 34)
- sərhəd
çığ (T1 8) - çıxmaq
çığa? (KT c 10, ş 29, cq) - yoxsul
çından (çıntan) (BK c 11; IB 6) - səndəl ağacı
çıntan (BK c 11, IB 6) - səndəl ağacı
sit (MÇ 20,21,26) - üzlük, obelisk
Çoçuk Böri səQün (Y 12) - şəxs adı
Çoğay (Çüğay) (KT c 6, ş 16; BK ş 30; T 7) - yer adı
çoluğ (çoluk) (KÇ 5) - ailə
çor1 (çur) (O 4; KT ş 32; BK c 13; KÇ 2, 3,5,6) - hərbi rütbə
425