18
d=yd^lwr, yenw satd\lar. Dar a`ac\na s^r^klwdilwr. Qa[d\m. Ox, swndwn ayr\lan\
s^r^nmwdiyim yer, [wkmwdiyim bir wzab qalmad\.
AQ}IN. Bu qan nwdir? Yaralanm\sanm\, k=ks^n sar\ql\d\r! (
Bir iztirabla bwdwnini
yoxlayaraq.) Yaz\q, swnin bwdwnindw sar\nmam\] yer yoxdur.
ELXAN. Soru]ma, Aq]in. Bu yaz\q, g=z^ qapal\ xalq =z^ =z swadwtinin tanr\s\ oldu`una
inanm\r. Bu uzun illwrdw swni axtarmad\`\m yer, soru]mad\`\m adam qalmad\. Indi
yenidwn =z^m^ cocuq kimi hiss edirwm. Wllwrin nw qwdwr do`ma, isti vw g^cl^d^r! Mwn
swni belwcw g^cl^ twswvv^r edirdim. Yad\ndam\, cocuqkwn hwrwmiz atam\n bir dizi
^zwrindw oturard\q. Bir g^n swn mwnim wlimi s\xd\n. Mwn ba`\rd\m, a`lad\m. Mwn hwmi]w
o q^vvwti hiss edirdim. Swn yenw dw elwcw sa`lam vw g^cl^swn. Mwn hwr dwfw k=lwlikdwn
qa[arkwn kimswsiz da`larda swni g=rmwk, swninlw wlbir [al\]maq istwyirdim.
AQ}IN. Swn a`lay\rsan, Elxan!
ELXAN. &rwyim cocuq kimi incwlmi], nwhaywt, swni tapd\m. Sevincimdwn ya] bo`az\m\
bo`ur. Halbuki bu vaxta qwdwr he[ bir da]dan, he[ bir sillwdwn a`lamam\]am.
AQ}IN. {ox ]^k^r ki, mwn =lmwdwn swni tapd\m. Mwn swni bu qara dustaqdan qurtararam
vw he[ bir zaman twk buraxmaram.
ELXAN. Qurtar mwni buradan, Aq]in, qurtar. Mwnim =l^m^mw fwrman verilmi]dir. Bu
zavall\lar da =lwsidir. Ham\s\n\ qurtar. Biz =lmwk istwmirik. He[ bir zaman, he[ bir zaman
biz ayr\lmar\q.
AQ}IN. He[ bir zaman. Mwn o yaramazdan da =z qarda]\m\n intiqam\n\ alaram.
ELXAN. Yox, Aq]in, yox! Intiqam yox, intiqam al[aq k=n^ll^lwrin i]idir. Art\q cocuqluq
ke[mi]dir. Biz burdan [\x\nca daha y^kswk wmwllwr dal\nca qo]acaq, iki qarda] wl-wlw verib,
mwzlum bw]wriyywtin wbwdi swadwti yolunda [arp\]aca`\q. D^nya iki cwbhwyw ayr\lm\]d\r.
Bir twrwfdw silahl\ g^cl^lwr, digwr twrwfdw isw wlibo] mwzlumlar. Biz ikinci cwbhwdw olaca`\q.
B^t^n mwzlum wmwk[ilwr, bizimlw, son vw gwlwcwk bizim olacaqd\r. Deyilmi, Aq]in?
AQ}IN. Mwn art\q he[ bir zaman swni twk vw kimswsiz buraxmaram. He[ bir zaman swndwn
ayr\lmaram.
ELXAN. He[ bir zaman, he[ bir zaman.
(Uzaqdan azan swsi e]idilir.)
AQ}IN. Lailahw illwllah, Mwhwmmwddwn rwsulillah…
ELXAN (
ilan sancm\] kimi s\[rayaraq). Necw, Aq]in! Yox, yox! Aq]in… Swn islamm\
oldun? Islam ordusundansanm\? Ola bilmwz…
AQ}IN. Elwdir, qarda]\m. Mwn bir olan allah\n do`ru yoluna girib Mwhwmmwdin yolunu,
b=y^k islam dinini qwbul etmi]wm…
ELXAN. Swn… swn mwni islama [a`\rma`am\ gwlmi]din?
AQ}IN. Bwli, qarda]\m. Swn bir olan allah\n do`ru yolundan qa[mayacaqsan. Swn =z^n
g=rwcwkswn ki…
ELXAN. Bilirwm, ham\s\n\ bilirwm. Heyhat, mwhv oldu getdi! Wmwllwr, ^midlwr, ham\s\,
ham\s\ alt-^st olub getdi! Ka] ki mwn swni he[ g=rmwdwn =z ^midlwrimlw =leydim…
Indisw…
ODDAMD|. +l^m aya`\d\r, raz\ ol!
19
AQ}IN. Elxan!
ELXAN. Uzaq! Uzaq! Xwyallar… &midlwr… Of… Qwhr olas\ tale, qwhr olas\ tale. (
&z^ ^stw
d^]^b bay\l\r.)
Pwrdw
Onuncu g=r^]
(Ax]am, hwbsxana. Elxan, Aq]in.)
ELXAN. Qoy hwr kws =z^ =z ya]ay\]\n\n allah\ olsun. Art\q yeti]mwzmi? Din ad\na
t=rwtdiyiniz bu qwdwr q\r`\nlar, t=kd^y^n^z bu qwdwr qanlar yetmwzmi? Ne[in zavall\
insanl\`\ bir-birindwn ay\r\b bir-birinw [eynwdirsiniz? Bws deyilmi i[diyiniz qanlar? Qandan
doymad\n\zm\? Bu qanlar bir g^n co]acaq vw m\zraqlar ucunda yaratd\`\n\z b^t^n bu wski
d^nyan\ =z ac\ql\ dal`alar\nda bo`acaqd\r.
AQ}IN. Art\q yetwr, Elxan! Mwn bu gecw T^rk^stana yola d^]^rwm. Fwqwt hwmi]w atan
mwnw o`lum, mwn dw swnw qarda]\m deyirdim. Nw qwdwr bir-birimizi sevirdik. Lwnwt
fwlwyin d=n^]^nw ki, bizi bir-birimizdwn ay\r\r. {ox twwss^f ki, swn fikrindwn
d=nmwywcwkswn. Mwn atana qar]\ son o`ulluq vw swnw qar]\ son qarda]l\q borcum olmaq
^zrw son dwfw ^z^ndwn =pmwk, sonra isw hwmi]wlik ayr\l\b getmwk istwyirwm.
ELXAN. Aq]in, mwn dw swni [ox sevirdim. Bu g^nw kimi swni bir ^rwk d=y^nt^s^ ilw
aray\rd\m. Indi isw… Mwn, cahangir bir ordu s\ras\nda b^t^n d^nyan\ [eynwywn, tapdayan,
y\rt\c\ bir qarda]\ tan\maq istwmirwm. Dedim ki, d^nyada iki cwbhw vard\r: wzwnlwr,
wzilwnlwr. Biz iki can vw qan qarda]\ bir qazmada deyilik. Birindw swnswn, o birindw mwn.
AQ}IN. Ox, Elxan! Nw etmwli! Mwn swni illwr boyu axtard\m…
ELXAN. Inan ki, mwn dw axtar\rd\m. Fwqwt indi swn b^t^n mwzlum insanl\`a oldu`u kimi,
tapd\`\n dinw dw xwyanwt edirswn. Mwn swni =pwrwm. Art\q mwnim qarda]\m yoxdur.
Mwnim qarda]\m, bax, bu qaranl\q bucaqlar\nda =z azadl\`\ u`runda i]lwywn, [eynwnwn
wllwr, bu qar]\ meydanda =z dilwklwri yolunda dar a`aclar\ndan as\lm\], da]qalaq edilmi]
igidlwr, islam\n cahangir m\zraqlar\ndan ba] qa[\ran g^cs^zlwr, wmwk[ilwr, qullar,
(da`larda, [=llwrdw =z tanr\lar\na tap\nan g^cs^zlwr, ocaqlar\, h^rriyywtlwri, adwtlwri) b^t^n
mwnliklwri tapdan\b twhqir edilwn zavall\ insanlard\r.
AQ}IN. Elxan, swn =z wlinlw =z^nw mwzar qaz\y\rsan. Fwqwt islam\ qwbul etswydin, b=y^k
bir yer tuta bilwrdin.
ELXAN. Mwn azad dilwklwrimi b^t^n d^nyan\n g=zwlliklwrinw dwyi]mwrwm. Mwn ^z^mw bir
din qalxan\ [wkib cahangirlwrin cwlladl\`\n\ qwbul edw bilmwrwm.
AQ}IN. Elxan, bu ordu gwzdiyi =lkwlwri istila mwqswdilw gwzmir. O, sapq\n bw]wriyywti
do`ru yola, nicat vw swadwtw [atd\rmaq istwyir.
ELXAN. Yalan, yalan, qara bir yalan, a` bir yalan! B^t^n insan qwssablar\ d^nyan\ bu ]^ar
ilw [eynwmi]lwr: nicat vw swadwt! (
qolundak\ zwncirlwri g=stwrwrwk.) Budur onlar\n nicat vw
swadwti!.. Swn bu mahn\lar\ get cocuqlara s=ylw. Do`ru yol! Onlar buraya yurdumuzun qan
damarlar\n\ soyub aparmaq, yoxsullar\n, g^cs^zlwrin son par[alar\n\ bo`azlar\ndan kwsib
Ba`dad xwlifwlwrinin fahi]wxanalar\na g=ndwrmwk ^[^n gwlmi]dir.